Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Die Adoption von jungen Wanderfalken Falco peregrinus beim Habicht Accipiter gentilis

100%

Trommer g.

Acta Ornithologica

|

1995

|

tom 30

|

nr 1

87-92

EN

Methods of reintroducing Peregrine Falcons reared in captivity are divided into two kinds: 1) rearing in and flight from a nesting cage (artificial nest), and 2) intraspecific fostering or inter-specific cross-fostering with other species of raptors. The aim of the study described here was to transfer three Peregrine Falcon chicks to the nest of a Goshawk Accipiter gentilis and to compare the results with earlier experiments using this method. If the methodological assumptions defined in the study were complied with, all of the Peregrine chicks would be reared by the substitute parents - Goshawks - as their own young, and to the point where the young Peregrines were old enough to leave the nest area. This kind of reintroduction - of an ecological form which formerly nested in trees in forested ecosystems - was attempted successfully in 1994, and full photographic and cinematographic documentation of the effort was obtained.

PL

Metody reintrodukcji sokołów wędrownych pochodzących z hodowli zamkniętych prowadzone przy zastosowaniu klatki gniazdowej (sztuczne gniazdo) lub przez adopcje wewnątrzgatunkowe - intra- specyficzne były stosowane od lat. Adopcje międzygatunkowe (crossfostering) są nadal w fazie eksperymentalnej (tab. 1). Prowadzi się je u myszołowa, pustułki, gołębiarza i bielika. Przeprowadzone badania wskazują, że jastrząb jest optymalnym "wychowawcą zastępczym" dla piskląt sokoła wędrownego. Gatunki te są zbliżone pod względem zajmowanych biotopów lęgowych oraz składu pokarmu w okresie lęgowym. Na podstawie prowadzonego w 1994 roku eksperymentu i danych literaturowych określono zasady optymalnego postępowania przy stosowaniu tej metody reintrodukcji. Są to: - Gniazdo jastrzębia musi znajdować się w biotopie lęgowym odpowiednim także dla sokoła wędrownego, najlepiej w starych drzewostanach sosnowych, w głębi dużych kompleksów leśnych. - W odległości do 4 km nie powinno być innej pary lęgowej jastrzębi. Chroni to młode sokoły podczas oblotu w rewirze gniazdowym od potencjalnej presji obcych jastrzębi. - Do adopcji w jednym gnieździe należy używać 2-4 pisklęta sokoła będące w wieku 2-3 tygodni. Najlepiej, gdy pisklęta już wcześniej były przyzwyczajone do karmienia przez dorosłe sokoły. - Młode jastrzębie przewidziane do zamiany powinny być w podobnym wieku jak sokoły i muszą być wszystkie zabrane z gniazda. - W rewirze gniazdowym, od chwili zamiany piskląt do opuszczenia przez młode najbliższego sąsiedztwa gniazda, powinno się prowadzić stały dozór w sposób nie płoszący jastrzębi. Stosowanie tej metody wydaje się być optymalne ze względu na uwarunkowanie sokołów do bytowania w biotopach leśnych i gniazdowania na drzewach. Dyskusyjny nadal pozostaje problem, czy opuszczające rewir gniazdowy młode sokoły wędrowne objawiają lęk przed jastrzębiami, które potencjalnie mogą być przyczną ich śmiertelności. Dokumentacja filmowa i fotograficzna wykonana podczas eksperymentu niezbicie dowodzi, że jastrząb jest odpowiednim gatunkiem dla prowadzenia metodą adopcji obcej reintrodukcji sokoła wędrownego - formy ekologicznej, która gnieździła się na drzewach w lasach.

2

Diet of the Goshawk Accipiter gentilis in Kampinoski National Park [Central Poland] in 1982-1993

84%

Olech B.

Acta Ornithologica

|

1997

|

tom 32

|

nr 2

191-200

EN

Pluckings and prey remains of 1086 specimens of Goshawk prey colected during a whole year were examined. Prey items included almost all species of medium size birds (65 species) and mammals (6 species) occurring in the study area. Over 60% of the prey was captured in open areas, even though these amounted to less than 30% of total area. Diet composition and its diversity were changing between winter and the breeding season. Very small differences in the diet were found in comparison to data collected 36 years earlier from the same area. The main prey (over 50% both by number and by biomass) were the domestic pigeons, belonging to the bigest prey eaten by Goshawks completely and therefore the most efficient as food. High availability of this prey in Central Poland especially in early breeding period, confirmed by small difference between prey sizes of male and female, is a possible reason of high numbers of the Goshawk in this region.

PL

Pokarm jastrzębia badano zbierając oskuby i resztki ofiar we wszystkich porach roku. Zanalizowano 1086 ofiar o łącznej biomasie 280 kg, w tym 95% ptaków (64 gatunki) i 5% ssaków (6 gatunków) (tab. 1). Skład pokarmu był dość zróżnicowany: wskaźnik różnorodności Simpsona wynosił 0,72 w porównaniu do 0,80 — 0,93 uzyskanego w badaniach na terenie Europy Zachodniej (Opdan 1977). Jednak wysoką dominację, szczególnie w zimie (głównie w lutym i marcu), wykazywały gołębie domowe (52% liczby i 48% biomasy ofiar). Pokarmem uzupełniającym (5-8% liczbowo) były drozdy, dzięcioły i sójka, oraz kuraki polne — bażant i kuropatwa. W zimie (listopad- marzec) skład pokarmu był inny, niż w sezonie lęgowym: składał się z mniejszej liczby gatunków, szczególnie drobnych ptaków i mniejszej liczby sójek (tab. 2). Istotnie wyższy był wtedy udział zwierzyny łownej — zajęcy, bażantów i kuropatw, co jest przyczyną kontrowersji między myśliwymi i zwolennikami bezwzględnej ochrony jastrzębia (tab. 3). Myśliwi, opierając się na danych głównie z zimy i z terenów otwartych (polowania i odłowy zajęcy) oceniają udział gatunków łownych w pokarmie jastrzębia na ponad 10-15%. Ornitolodzy (dysponujący zazwyczaj materiałem zbieranym w sąsiedztwie gniazd w okresie lęgowym) dowodzą, że nie przekracza on 2-4%. Obie strony mają tu rację, a problem pozostaje. Pomimo wysokiej lesistości (ponad 70%) badanego terenu tylko 20% ofiar, to gatunki typowo leśne (tab.4). Udział gatunków terenów otwartych (55% w sezonie lęgowym i 72% w zimie) czyni Puszczę Kampinoską pod względem wybiórczości pokarmowej jastrzębi podobną do terenów rolniczych (Goszczyński i Piłatowski 1986). Analizując wielkość ofiar w okresie kwiecień-maj (kiedy polują tylko samce) i pozostałą częścią roku (kiedy polują także samice), stwierdzono mniejszą niż na innych terenach różnicę między pokarmem samca i samicy (tab. 5). Zdaniem Opdama (1977) świadczy to o wysokiej dostępności pokarmu. Porównano też skład pokarmu jastrzębi we wschodniej części Kampinoskiego Parku Narodowego obecnie i przed 36 laty (dane Pielowskiego, 1961b). Nie zmienił się udział dominującego gatunku — gołębi domowych, wzrósł udział drobnych i średniej wielkości ptaków, zmniejszył się udział szpaków i bażantów (tab. 6). Analizowano także, w jakim stopniu zdobyte ofiary (ptaki) są przez jastrzębie rzeczywiście spożywane, a w jakim niedojedzone pozostają dla innych drapieżców. Biorąc pod uwagę maksymalne zapotrzebowanie pokarmowe dorosłej samicy nie przekraczające 200 g (Kenward 1981), które prawdopodobnie rzadko jest realizowane, optymalną zdobyczą wydają się być ptaki średniej wielkości, o ciężarze 200-300 g. Stanowią one 55% liczby i 53% biomasy zdobytych przez jastrzębie ofiar, ale ich faktyczny udział w pokarmie; który był nie tylko zdobyty, ale mógł być wykorzystany, wynosił aż 68% (rys. 1). Typową ofiarą tej klasy jest gołąb domowy, który jest przy tym łatwą zdobyczą, dostępną przez większą część roku, także w kluczowym dla rozrodu okresie wczesnej wiosny. Dlatego tereny o wysokim udziale gołębi domowych w pokarmie jastrzębia są równocześnie terenami jego najwyższych zagęszczeń w Europie.

3

Reintrodukcja sokola wedrownego [Falco peregrinus] metoda adopcji obcej w gniezdzie jastrzebia golebiarza [Accipiter gentilis]

84%

Wieland P.

Myślistwo Ptasze

|

1995

|

tom 01

31-32

4

Jastrząb – postrach gołębi

67%

Zawadzka D. , Zawadzki J.

Brać Łowiecka

|

2008

|

nr 08

5

Density and productivity of Common Buzzard Buteo buteo and Goshawk Accipiter gentilis populations in Rogow, Central Poland

67%

Goszczynski J.

Acta Ornithologica

|

1997

|

tom 32

|

nr 2

149-155

EN

Density and productivity of Common Buzzard and Goshawks populations were studied over a period of 11 breeding seasons in Central Poland. The mean densities of Buzzards and Goshawks were 1.73 and 1.63 pairs/10 km² of the whole area (105km²), respectively. Both studied species showed little variation of density during the study period. Breeding pairs constituted over 90% of all pairs recorded in the study area. Productivity of the Common Buzzard was greater than that of the Goshawk. Mean number of fledglings per statistical, breeding and successful pair were 1.67,1.78 and 2.34 in Buzzard, and 1.96, 2.08 and 2.76 in Goshawks. Between-year variation in number of fledglings was high in Buzzard population and moderate in Goshawks. Buzzard productivity was related to changes in food composition of this species, whereas in Goshawks no relationship between productivity and diet was found.

PL

W ciągu 11 lat badań oceniano zagęszczenie i produktywność myszołowa zwyczajnego i gołębiarza w okolicach Rogowa, woj. skierniewickie (ryc. 1). W początkowym okresie badań (lata 1982-1987) liczbę odchowanych piskląt ocenianio zarówno przez wspinanie się do gniazd jak i przez obserwacje z dołu. Wyliczone, na podstawie porównania tych dwóch metod, przeliczniki pozwoliły szacować rzeczywistą liczbę wylatujących piskląt przez obserwacje spod gniazd (tab. 1). Przeliczniki wykorzystano do ocen produktywności w drugim okresie badań (1988-1992). Średnie wieloletnie zagęszczenie ptaków oceniono na 7,5 par/10 km² powierzchni leśnej w przypadku myszołowa i na 7,0 par/10 km² w przypadku gołębiarza. Wahania liczebności z roku na rok były nieznaczne (tab. 2). Sukces lęgowy zarówno u myszołowa jak i gołębiarza kształtował się na poziomie 75% (tab. 2). U obydwu gatunków odnotowano spadek zagęszczenia ze wzrostem powierzchni lasu (ryc. 2). Liczba par myszołowów w poszczególnych lasach była skorelowana z długością granicy polno-leśnej (tab. 3). Przy wyznaczaniu granicy polno-leśnej zakładano, że las ma kształt koła. W lesie nr 8, leżącym poza terenem badań, zagęszczenie ptaków oceniano w ciągu pięciu sezonów. Dla porównania z innymi lasami liczbę par przeliczono na 11 sezonów. Wskaźniki produktywności (N młodych/parę statystyczną, lęgową i parę z sukcesem) wykazywały dużą zmienność. Liczba młodych na parę statystyczną wynosiła 1,67 dla myszołowów i 1,98 dla gołębiarzy. Wskaźniki produktywności dla pary lęgowej i pary z sukcesem wynosiły odpowiednio dla myszołowa: 1,78 i 2,34, a dla gołębiarza: 2,08 i 2,76 (tab. 4). W przypadku myszołowa liczba odchowanych piskląt była dodatnio skorelowana z udziałem drobnych ssaków w pokarmie tego drapieżnika i ujemnie ze spożyciem gołębi i kur (ryc. 3). Produktywność i sukces lęgowy myszołowa i gołębiarza były skorelowane ze sobą. W pracy przedyskutowano możliwe przyczyny tego zjawiska.

6

Jastrzab ciagle przesladowany

67%

Zdunczyk J.

Przyroda Polska

|

1993

|

nr 12

12

7

Ptaki drapiezne do polowan cz. II

59%

Krasowski W.

Brać Łowiecka

|

2005

|

nr 11

24-25

8

Z zycia golebiarza

59%

Wejckert J.

Myślistwo Ptasze

|

1999

|

tom 04

46-47

9

Koty zjadly zajaca, a lisa ustrzelili

51%

Bujanowski K.

Łowiec Polski

|

2000

|

nr 05

24-25

10

Jastrzab golebiarz

42%

Wasik S.

Las Polski

|

2003

|

nr 17

18