Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Frazeologizmy i przysłowia w przekładzie bajek Iwana Kryłowa z języka rosyjskiego na kaszubszczyznę

100%

Makurat H.

Prace Językoznawcze

|

2017

|

nr XIX/4

93-105

EN

The article discusses the methods used to translate phrasemes and proverbs in the Kashubian translation of Ivan Krylov’s fables. The translator, Leszek Szulc, was unable to find some equivalent phrasemes and proverbs in the target language. He translated them word-for-word or described their meaning. Moreover, he also used the compensation strategy and introduced phrasemes in places in which they were absent in the original.

2

Wpływ języka niemieckiego na system gramatyczny kaszubszczyzny w świetle nowszych badań

100%

Bartelik P.

Gwary Dziś

|

2015

|

tom 7

215-230

EN

The diachronic and synchronic analyses presented in this paper show the possible influences of German on the Kashubian tense system. The diversity of relation between Slavonic substrate and German adstrate, which are determined by the geographical location and historical conditions, are perfectly noticeable in the Kashubian tense system. The Slavonic tense substrate, which manifests itself in the preservation of Slavonic analytic perfect tense and its further analysis to the synthetic form jô béł, co-occur with the periphrastic constructions with the verbs miec and bëc with passive participles. Such structures may – at least partly – result from language contact with German. The confrontative analysis presented in this paper of the Kashubian periphrastic constructions of the verb miec with passive parti-ciples against respective Polish and German constructions are the evidence of the unique structure of Kashubian language system, which merges elements of various provenience.

3

Odniesienia intertekstualne obecne w tłumaczeniu dramatu Ślub Witolda Gombrowicza na język kaszubski w świetle badań komparatystycznych

80%

Makurat H.

Przekłady Literatur Słowiańskich

|

2014

|

tom 5

|

nr 1

174-183

XX

Hewòtny articzel pòswiãcony je zagadnieniu intertekstualnoscë w dolmaczënkù dramatu Zdënk Witolda Gómbrowicza na kaszëbsczi jãzëk, rozezdrzéwónémù na gruńce kòmparatisticznëch badérowaniów. Analiza òbjimô intertekstualné ùprocëmnienia, ùfùndowóné na spòdlowi relacji midzë praùsôdzkã a dolmaczënkã, pòlégającé na zwikszenim abò òsłabienim elementów swójnoscë i cëzoscë. Mieszczą sã tuwò w òsoblëwòscë: intertekstualnosc na rówiznie polisemii, intertekstualnosc na rówiznie metafòrë, a téż intertekstualnosc na rówiznie wskôzywôczów òrganizacji tekstu. Ta slédnô kategóriô òbjimô problemë z òdzdrzadlenim wëstąpiwający w praùsôdzkù dramatu gwarowi sztélizacji, òrtografnëch eksperimeńtów i rimów. Eksperimeńtë na jãzëkù przeprowadzoné przez Gómbrowicza nie wiedno ùdało sã òdzdrzadlëc w translacji na kaszëbsczi jãzëk, nimò że béł to dolmaczënk na jãzëk krótkò spòkrewniony.

EN

This article is devoted to the issue of intertextuality in the translation of Witold Gombrowicz’s drama The Marriage into the Kashubian language considered on the ground of comparative researches. The analysis includes intertextual relationships founded on the basic relationship between the original and the translation, consisting of intensification or weakening of familiarity and strangeness elements. In particular it consists of intertextuality at the level of polysemy, intertextuality at the level of metaphor and intertextuality at the level of indicators of text organisation. The latter category includes problems with the reflection of the local dialect style, spelling and rhymes experiments which were all present in the original of the drama. It was not always possible to reflect the language experiments conducted by Witold Gombrowicz in the translation into the Kashubian language, even though it was a translation into a closely related language.

4

Zmiany w statusie języka kaszubskiego od połowy XX wieku do początku XXI wieku

80%

Zieniukowa J.

Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury

|

2009

|

tom 21

259-269

PL

O statusie języka jako środka werbalnego porozumiewania się ludzi we wspólnocie komunikatywnej decydują: struktura (leksyka i gramatyka), społeczne funkcjonowanie oraz prestiż, tj. wartościujące postrzeganie danego języka. Zdobywanie prestiżu jest uwarunkowane tworzeniem normy ponaddialektalnej (języka literackiego, standardowego), rozwojem piśmiennictwa, zakresem funkcjonowania języka (język żywy, zdolny do tworzenia tekstów stylu wysokiego). Artykuł ukazuje zmiany w statusie kaszubszczyzny od końca II wojny światowej do dziś, przejście od wielojęzyczności Kaszub (dawniej 4 kody: gwarowy kaszubski, polski standardowy, niemiecki standardowy, dolnoniemiecki) do bilingwizmu kaszubskopolskiego oraz od kaszubszczyzny dialektalnej do języka literackiego. Autorka wyróżnia tu dwa okresy: 1) od 1945 r. do ok. 1975 r. -- cechuje go zagrożenie dominacją języka polskiego, niski prestiż języka kaszubskiego, osłabienie przekazu międzypokoleniowego (ale rozwój badań kaszubszczyzny); 2) od ok. 1975 r. (przyjęcie zasad pisowni kaszubskiej) do dziś – charakteryzuje go ożywienie kaszubszczyzny, tendencje emancypacyjne, formowanie języka literackiego, wielość kanałów jego upowszechniania, polityka językowa prowadzona przez instytucje, wzrost prestiżu języka kaszubskiego (od 2005 r. ma prawny status języka regionalnego w Polsce).

EN

The status of a language as a verbal means of communication is determined by its structure (lexis and grammar), its social position and its prestige, i.e. evaluative social reception. High prestige is requires the emergence of a super-dialectal norm (a literary or standard variety), a development of literature and other writings, the scope of the language’s application (a living tongue, used for the creation of texts in high style). The article shows changes in the status of the Kashubian language since the end of WWII until today, a transition from the multilingualism of the region (formerly four codes: regional Kashubian, standard Polish, standard German and Low German) to Kashubian-Polish bilingualism, and from dialectal to literary Kashubian. Two periods are distinguished: from 1945 to 1975, a period characterized by the threat of Polish dominance, a low prestige of Kashubian, a weakening of generation-to-generation language transfer (but also a development of research on things Kashubian), and from 1975 (a standardization of Kashubian orthography) onwards, a period characterized by a revival of Kashubian culture, a desire for emancipation, the emergence of literary Kashubian, a multitude of the channels of its dissemination, language politics, and a rise in the prestige of the language (since 2005 an officially recognized regional language in Poland).