Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Listy Franza Kafki do Mileny Jesenskiej i Felicji Bauer. Obszary intymności

100%

HURNIK E.

Transfer. Reception studies

|

2018

|

tom 3

EN

The paper is dedicated to Franz Kafka’s letters written to the women important in his life – Milena Jesenská and Felice Bauer. The letters to Milena, published earlier (1952, Polish translation 1959) apply to the period 1919–1922, the letters to Felice date back to the years 1912–1917 and were published later (1969, Polish translation 1976). Kafka’s letters are treated by the author mainly as a record of the writer’s personal experience, as a reflection of his complex personality, his indecision in the life matters, his being scared of life, and also as a record of his concerns related to his creative work. This kind of confessions made by Kafka in his letters to women indicate an area of intimacy. In addition, the published correspondence constitutes an important factor of the reception and leads to a better understanding of the life and works of the writer.

DE

Im Zentrum des Aufsatzes stehen Franz Kafkas Briefe an Milena Jesenská und Felice Bauer, zwei Frauen, die ihm viel bedeuteten. Die als erstes veröffentlichten Briefe an Milena (1952, polnische Übertragung 1959) betreffen den Zeitraum 1919–1922, die Briefe an Felice aus den Jahren 1912–1917 wurden später publiziert (1969, polnische Übertragung 1976). Die Briefe Kafkas werden hier hauptsächlich als Ausdruck persönlicher Erlebnisse des Dichters betrachtet, als Abbild seiner komplizierten Persönlichkeit, seiner Lebensfremdheit und eines starken Empfindens der Grausamkeit des Lebens, aber auch als Aufzeichnung schöp-ferischer Verwirrungen. Derartige Geständnisse in den an Frauen gerichteten Briefen erzeugen das Bild der Intimität, darüber hinaus ist der im Druck erschienene Briefwechsel ein wichtiger Faktor der Rezeption und führt zur besseren Erkenntnis des Lebens und der Quel-len von Kafkas Werk.

PL

Przedmiotem rozważań w artykule są listy Franza Kafki do kobiet ważnych w jego życiu – Mileny Jesenskiej i Felicji Bauer. Listy do Mileny, opublikowane wcześniej (1952, polski przekład 1959), dotyczą okresu 1919–1922, listy do Felicji z czasu wcześniej-szego, z lat 1912–1917, opublikowano później (1969, polski przekład 1976). Listy Kafki traktowane są w artykule głównie jako zapis przeżyć osobistych pisarza, jako obraz jego złożonej osobowości, niezdecydowania w życiowych sprawach, przerażenia życiem, a także jako zapis jego rozterek związanych z pracą twórczą. Tego rodzaju wyznania Kafki w listach do kobiet wyznaczają obszar intymności. Ponadto ogłoszona drukiem korespondencja stanowi ważny czynnik recepcji i prowadzi do lepszego poznania życia i źródeł twórczości pisarza.

2

(Z) archiwum kobiecej przyjaźni. Korespondencja Neli Samotyhowej i Emilii Andronowskiej (1898–1940)

81%

Bednarczuk M.

Pamiętnik Literacki

|

2023

|

tom 114

|

nr 4

209-221

PL

Nela Samotyhowa i Emilia Andronowska poznały się na Uniwersytecie w Genewie i przyjaźniły się blisko przez ponad 40 lat. Pierwsza była działaczką społeczno-polityczną, krytyczką sztuki, nauczycielką i publicystką z ambicjami literackimi; druga nie pracowała zawodowo, lecz interesowała się literaturą i polityką. Fascynującym świadectwem tej relacji są mało znane dzienniki i obfita, niepublikowana korespondencja. W artykule zaproponowano zastosowanie kategorii intymności do analizy tych dokumentów i przedstawiono wybrane aspekty przyjaźni obu kobiet, począwszy od wczesnego etapu fascynacji i trudności w nazwaniu więzi łączącej studentki, po rok 1940, gdy rodzina Andronowskich trafiła do Kazachstanu.

EN

Nela Samotyhowa and Emilia Andronowska first met at the University of Geneva and they were very close friends for over 40 years. The former was a sociopolitical activist, art critic, teacher, and publicist with literary ambitions; the latter did not work professionally but revealed interest in literature and politics. Their little-known diaries and voluminous unpublished correspondence are an impressive testimony to this relationship. The article proposes to apply the category of “intimacy” to examine the autobiographical texts of both women and presents selected aspects of their friendship, from the early stages of fascination and the difficulties in naming the bond linking the students until 1940, when the Andronowski family was deported to Kazakhstan.

3

Koronkarki wspomnień

81%

Godzińska A.

|

nr 1

143–150

PL

Autorka artykułu zwraca przede wszystkim uwagę na miejsce, jakie zajmuje we współczesnych badaniach dotyczących autobiografii kobiet książka Czy w tej autobiografii jest kobieta? Kobieca literatura dokumentu osobistego od początku XIX wieku do wybuchu II wojny światowej. Zauważa, że kobieca literatura dokumentu osobistego nie jest jeszcze wystarczająco omówiona przez polską krytykę feministyczną. Anna Pekaniec podejmuje całościową próbę zbadania autobiografizmu tekstów kobiecych w perspektywie historycznoliterackiej i jako główny cel stawia wydobycie i opisanie cech kobiecej autobiografii, a także wskazanie propozycji definicji czy systematyzacji zjawisk typowych dla kobiecego autobiografizmu. Autorka artykułu zwraca uwagę na innowacyjność rozprawy – po raz pierwszy zagadnienie intymistyki kobiecej zostało poruszone w tak szerokiej skali, wskazując kierunki w znanych i nieznanych tekstach, rozszerzając pole badań na przedstawicielki różnych środowisk, o różnym statusie społecznym.

EN

The author of the text draws particular attention to the place the book Czy w tej autobiografii jest kobieta? Kobieca literatura dokumentu osobistego od początku XIX wieku do wybuchu II wojny światowej occupies in contemporary research on women’s autobiography. She notes that women’s literature of personal document is not yet sufficiently discussed by the Polish feminist literary criticism. Anna Pekaniec takes a comprehensive attempt to examine women’s autobiographical texts in historical and literary perspective and as a main goal focuses on presenting and describing the characteristics of women’s autobiography, as well as outputing a proposal for a definition or systematization of phenomena typical for women’s autobiographical documents. The author of the text points at the innovation of the thesis – for the first time the issue of women’s intimate journaling was raised on such a wide scale, indicating the directions in familiar and unfamiliar texts, expanding the research field for female representatives of different backgrounds, of different social status.

4

Miłość, przyjaźń i milczenie (biografów). Wokół korespondencji Edwarda Abramowskiego i Emilii z Andronowskich

81%

Bednarczuk M.

Pamiętnik Literacki

|

2022

|

tom 113

|

nr 1

181-204

PL

Pomimo rosnącego zainteresowania radykalną polską inteligencją przełomu XIX i XX wieku nadal stosunkowo niewiele wiemy o życiu osobistym jej przedstawicieli i sposobach kształtowania relacji intymnych. Ten stan rzeczy znakomicie ilustrują chociażby luki w biografii Edwarda Abramowskiego, wpływowego i popularnego działacza politycznego. Niniejszy artykuł analizuje korespondencję Abramowskiego i jego drugiej żony, Emilii z Andronowskich. Emilia była córką Rosjanki i Polaka zesłanego na Syberię po powstaniu styczniowym. Edwarda Abramowskiego poznała w Genewie, gdzie studiowała. Od chwili ślubu w 1901 roku, związek ten przechodził różne fazy. Były w nim okresy miłości i okresy przyjaźni, kiedy małżonkowie mieszkali osobno i zwracali się do siebie słowami: „braciszku” oraz „siostrzyczko”. Listy Abramowskich dokumentują bliską i zarazem „nowoczesną” relację małżeńską, w której z dystansem traktowano tradycyjne role płciowe.

EN

Despite a growing interest in the radical Polish intelligentsia of the late 19th and early 20th centuries, relatively little is known about their personal lives and negotiating intimate relationships. Edward Abramowski is a conspicuous example of an influential and popular political activist whose biography still contains many gaps. This article examines the correspondence between him and his second wife, Emilia, née Andronowska. Emilia was the daughter of a Russian mother and a Polish father exiled to Siberia after the uprising of 1863. She met Abramowski in Geneva, where she studied, and they married in 1901. Their relationship went through different stages. There were periods of love and periods of friendship, when the couple lived separately and addressed each other as “little brother” and “little sister.” Their letters reveal a close and “modern” marriage relationship in which both parties did not adhere to traditional gender roles.

5

W lekturze, w podróży, w rozmowie

81%

Ratajczak W.

Forum Poetyki

|

2018

|

nr 11-12

144-149

EN

In the first chapters of her book Travels with Conrad (Podróże z Conradem), Agnieszka Adamowicz-Pośpiech addresses the critical themes of Conrad criticism. Although the autobiographical valences of the writer’s works have been discussed many times over, Adamowicz-Pośpiech introduces the term “anti-confessional autobiography,” which turns out to be an original and effective interpretive tool. The scholar subsequently attempts to outline the four main hero archetypes of this body of work, revealing new aspects of Conrad’s ethics. The book also offers refreshing analyses of specific novels and stories by Conrad. In Lord Jim, Adamowicz-Pośpiech points out “communicative discontinuities” produced by the characters’ cultural differences, preconceptions, and biases. In her analysis of Typhoon, she focuses on the decisive role letters play in portraying the novella’s world. She reads the novella Idiots in parallel with the novel The Secret Agent, reaching new conclusions on Conrad’s ability to create psychologically plausible female characters and convey their long-term struggles against violence and degradation. Travels with Conrad is an example of contemporary scholarship on Joseph Conrad that is compelling and has many new perspectives to contribute.

PL

Agnieszka Adamowicz-Pośpiech w początkowych rozdziałach książki Podróże z Conradem podjęła najważniejsze tematy conradystyczne. Choć autobiograficzne wymiary dzieł pisarza były wielekroć opisywane, użyty przez autorkę termin „autobiografia antykonfesyjna” okazał się oryginalnym i skutecznym narzędziem interpretacji. Przeprowadzona następnie przez Adamowicz-Pośpiech próba wskazania czterech głównych typów bohaterów tej prozy odsłoniła nowe aspekty conradowskiej etyki. Książka zawiera również nowatorskie interpretacje konkretnych powieści i opowiadań. W Lordzie Jimie dostrzegła autorka „nieciągłości komunikacyjne”, wynikające z dzielących postaci różnic kulturowych, uprzedzeń i stereotypów. W lekturze Tajfunu skoncentrowała się na roli istotnego elementu świata przedstawionego, jakim są listy. Interpretacja noweli Idioci w kontekście powieści Tajny agent przyniosła wnioski dotyczące wiarygodnych psychologicznie kreacji kobiet poddanych długotrwałej przemocy i poniżeniu. Podróże z Conradem są więc intrygującym i w wielu partiach odkrywczym przykładem współczesnych badań nad twórczością autora Lorda Jima.

6

Między indywidualnym a kolektywnym. Poetyka chorwackiego romantycznego podróżopisarstwa na przykładzie tekstów Antuna Nemčicia Gostovinskiego i Stanka Vraza

81%

Pieniążek-Marković K.

Forum Poetyki

|

2018

|

nr 11-12

36-47

EN

Using the travel accounts of specific figures of Croatian romanticism, this article analyzes the relationship between travel writing and personal writing (travel journals, correspondence) and the ideologies of unification and revival that were widespread in Croatia at the time. This article demonstrates the formal and ideological subordination of the actual journeys (travel) and their published accounts (travel writing) to the overarching objective of creating a new Croatian nation, language, and literature. Nineteenth-century Slavophilia shaped the perspectives authors brought to the lands they traveled, compelling them to take on the role of ethnographer and advocate for all aspects that seem Slavic, Croatian, or at all related to folk heritage. Metatextual passages in these texts speak directly to the given text’s function and poetics, demonstrating the notion that this genre was understood in cognitive and utilitarian terms.

PL

Na przykładzie relacji podróżniczych wybranych przedstawicieli chorwackiego romantyzmu w artykule analizowane są zależności między podróżopisarstwem i intymistyką (dziennik podróży, listy z podróży) a dominującymi w tym czasie w Chorwacji ideami wspólnotowymi oraz odrodzeniowymi. Artykuł pokazuje formalne i ideowe podporządkowanie samych wypraw (podróży) oraz publikowanych opisów (podróżopisarstwa) nadrzędnym celom kreacji nowego chorwackiego narodu, nowego języka, nowej literatury. Dziewiętnastowieczne słowianofilstwo zdominowało perspektywę oglądu odwiedzanych terytoriów, spowodowało wejście podróżnika w rolę etnografa i apologety wszystkiego, co słowiańskie, chorwackie, ludowe. Metatekstualne fragmenty dzieł poświęcone zagadnieniom poetyki i funkcji danego tekstu dokumentują postrzeganie gatunku w kategoriach poznawczych, pośredniczących, utylitarnych.