Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Modyfikacja toku instancji poprzez jego „spłaszczenie” jako reakcja ustawodawcy na przewlekłość postępowania sądowego – wybrane uwagi na gruncie procedury sądowoadministracyjnej

100%

Firlus J. G. , Fox N.

Przegląd Prawa Konstytucyjnego

|

2017

|

nr 2 (36)

85-105

PL

Efektywność oraz skuteczność postępowań sądowych jawi się jako istotna okoliczność tak w ujęciu społecznym, jak również z racji ekonomicznych. Niemniej stan ustawodawstwa, jak również dwuinstancyjność postępowania sądowego implikuje zaległości w rozpoznawaniu spraw. Brak efektywności sądowego stosowania prawa w pewnym stopniu wynika z kształtu środków prawnych. Ponadto proweniencja konstytucyjna zasad, na których oparty jest system zaskarżenia rozszerza potrzebę dalszych modyfikacji. Stąd też ustawodawca obowiązany jest poszukiwać optymalnego modelu dwuinstancyjnego postępowania sądowego. Pośród wielu dostępnych rozwiązań przedmiotem niniejszego opracowania uczyniona została problematyka „spłaszczonego” toku instancji. W szczególności zaś autorzy starają się odpowiedzieć na pytanie czy modyfikacje toku instancji stanowią optymalny środek przeciwdziałania zaległościom sądowym?

EN

Efficiency as well as efficacy of courts proceedings seems to be vital factor for both society and economic growth. However, legal infrastructure and two-instance proceedings cause backlogs. This is to say lack of court efficiency is to some extend related to the shape of legal remedies; yet constitutional pedigree of given principles consequently broadens the scope of further modifications. Therefore, lawmakers are searching for optimal model of two-instance proceedings. Within wide spectrum of given solutions one will be the subject of this paper i.e. so-called “flattening” of court instance. Especially, authors tried to determine whether modifications of court instance are proper remedy for achieving lesser caseload.

2

Ewolucja zasady instancyjności w polskim kodeksie postępowania karnego z 1928 roku

100%

Pasek A.

Prawo

|

2019

|

nr 328

179 - 198

EN

The study is devoted to the evolution of the right of appeal in the Polish Code of Criminal Procedure of 1928. The author discusses the most important stages of the work on the draft code. He demonstrates that the Polish Code of Criminal Procedure of 1928 was characterised by the principle of three-level proceedings (first instance, appeal and cassation), which was an important element of procedural guarantees. It should be noted that the proposal, repeatedly presented in the literature, to abolish appeal and transform three-level proceedings into two-level proceedings was not put into practice in the inter-war period. After the end of the Second World War the legislator in communist Poland did keep the 1928 Code of Criminal Procedure in force, but new legislative acts were issued, constructing a special kind of two-level proceedings, which combined elements of appeal and cassation. Then, one of the elements of a major amendment to the Code of Criminal Procedure in 1949–1950 was the replacement of three-level proceedings including appeal and cassation, with two-level revision proceedings.

DE

Die Bearbeitung wurde der Entwicklung des Grundsatzes des Instanzenzuges in der polnischen Strafprozessordnung aus dem Jahre 1928 gewidmet. Besprochen wurden die wichtigsten Etappen der Arbeit an dem Entwurf des Gesetzbuches. Es wurde bewiesen, dass der Grundsatz des dreiinstanzlichen Verfahrens (Berufung und Kassation), der ein wichtiges Element der Verfahrensgarantien darstelle, für die polnische Strafprozessordnung aus dem Jahre 1928 charakteristisch war. Der Gesetzgeber Volkspolens bewahrte zwar nach dem Ende des Zweiten Weltkrieges die Gesetzeskraft der Strafprozessordnung aus dem Jahre 1928, aber gleichzeitig gab er neue Rechtsakte heraus, in welchen er ein zweiinstanzliches Verfahren spezifischen Charakters konstruierte, das Elemente der Berufung und Kassation verband. Später war der völlige Verzicht auf das dreiinstanzliche Berufungs-Kassations-Verfahren ein der Elemente der grundsätzlichen Novellierung der Strafprozessordnung in den Jahren 1949-1950 zugunsten des zweiinstantionellen Revisionsverfahrens.

3

Dozwolony zakres interpretacji prawa – rozważania na kanwie charakteru postępowania w sprawach o odmowę dokonania czynności notarialnej – glosa do wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 13 stycznia 2015 roku (SK 34/12)

70%

Lewandowska-Mroczkowska M.

Acta Iuris Stetinensis

|

2021

|

tom 36

163-180

EN

The aim of this commentary is to present the issue of the permitted scope of interpretation of the law by Polish courts under the Polish legal system and its impact on the practice in judicial decisions. The starting point is the discussed judgement of the Constitutional Tribunal. This judgment addresses the legal nature of a notary’s refusal to perform a notarial act, which is significant from the practical point of view. Pursuant to Article 83(1) of the Law on Notaries, a notary may refuse to perform a notarial act and such a refusal may be complained against. Therefore, a question on the nature of the complaint against a refusal to perform a notarial act arises. The research method used in this article consists in the analysis of legislative acts, judicial decisions and relevant literature. In its judgement, the Constitutional Tribunal agrees with the position that a decision of a regional court issued as a response to a complaint against is refusal in question is non-appealable. In consequence, the Constitutional Tribunal recognized the notary’s decision as a quasi-judgment of the first instance court. The research conducted allows the formulation of a thesis that the Tribunal’s standpoint, although accurate in many places, is mainly based on judicial decisions, including those of the Supreme Court, which are contrary to the rational legislator theory. What is more, despite many amendments to the act, the legislator did not decide to settle this problem directly in the regulation in force. The author addresses the issue of a juridical precedent and its impact on the rational legislator concept that is in force in the Polish legal order and also refers to the issue of the permissible limits of courts’ interpretation of laws.

PL

Celem niniejszej glosy jest przedstawienie problematyki dozwolonego zakresu interpretacji prawa przez sądy w polskim porządku prawnym i jego wpływu na praktykę orzeczniczą, dla której punktem wyjścia jest omawiany wyrok Trybunału Konstytucyjnego. Komentowane orzeczenie dotyczy istotnego, z punktu widzenia praktyki stosowania przepisów Kodeksu postępowania cywilnego2 oraz Prawa o notariacie3, charakteru prawnego dokonania przez notariusza odmowy dokonania czynności notarialnej. Zgodnie z art. 83 § 1 Prawa o notariacie notariusz może odmówić dokonania czynności notarialnej, na którą to odmowę przysługuje zażalenie. Wobec tego pojawia się pytanie, czy decyzja notariusza o odmowie dokonania czynności notarialnej zastępuje orzeczenie sądu pierwszej instancji. W niniejszej pracy zastosowano metodę analizy aktów prawnych oraz orzecznictwa i literatury odnoszących się do tego zagadnienia. Trybunał Konstytucyjny w komentowanym orzeczeniu przychylił się do stanowiska, że orzeczenie sądu okręgowego wydane na skutek zażalenia na odmowę dokonania czynności notarialnej nie jest zaskarżalne. W konsekwencji uznał notariusza za quasi-sąd, a dokonaną przez niego odmowę jako quasi-orzeczenie. Przeprowadzone badania pozwalają na sformułowanie tezy, że rozumowanie Trybunału Konstytucyjnego, choć w wielu miejscach trafne, opiera się na orzecznictwie sądów, w tym Sądu Najwyższego, które stoi w sprzeczności z teorią racjonalnego prawodawcy. Autorka w glosie podejmuje kwestię precedensu jurydycznego oraz jego oddziaływania na obowiązującą w polskim porządku prawnym koncepcję racjonalnego prawodawcy, a także dopuszczalnych granic interpretacji przepisów przez sądy.