W obrębie utworów piaszczystych nadkładu znajdującego się nad wysadem i czapą gipsową Wapna (woj. wielkopolskie) występują automorficzne kryształy kwarcu (AKK). Dokładnej analizie poddano AKK wyseparowane z piasków kwarcowych średnioziarnistych (reprezentujących utwory miocenu i najprawdopodobniej oligocenu). Materiał ten pozyskano z otworu C1 zlokoalizowanego w NW części czapy. W tym miejscu jest ona rozcięta głęboką na około 120 m rynną wypełnioną osadami kenozoiku. AKK wyróżniają się od ziaren piasku kwarcowego automorficznym kształtem (mają prawidłową postać odpowiadającą odmianie niskotemperaturowej) i wysokim, diamentowym połyskiem. Osiągają od 0,1 do 2 mm długości; przeciętnie ok. 0,5 mm. Jedynie w niektórych AKK zaobserwowano inkluzje fluidalne (ciekło-gazowe). Występują one w formie: 1/ pojedynczych osobników, bezładnie rozmieszczonych, 2/ zespołów gęsto upakowanych przebiegających w postaci pasm lub obszarów o nieregularnym zasięgu. Rozmiary inkluzji sięgają od kilku do około 30 μm. Pomiary mikrotermometryczne inkluzji wykazały wąski zakres ich temperatur homogenizacji w przedziale od 86,4 do 126,5°C, a w jednym przypadku 158,8°C. W AKK oprócz inkluzji fluidalnych, stwierdzono także w mniejszej ilości inkluzje wypełnione substancją organiczną.
EN
Within sandy sediments overlaying the Wapno Salt Dome and its cap-rock (Middle Poland) occur euhedral quartz crystals (signed AKK). Those AKK subjected to a thorough analysis were separated from middle-grained quartz sands (of Miocene and probable Oligocene age). This material was obtained from C1 bore-hole which is located at NW part of cap-rock. In this place the cap-rock is cut by deep (about 120 m) trough filled with Cenozoic sediments. The AKK differ from grains of sand by euhedral shape (they display normal shape corresponding to the low-temperature variety) and very intensive diamond shine. Their length vary from 0.1 to 2 mm with average about 0.5 mm. Fluid (liquid-gas) inclusions occur only in some AKK. They are in form: 1/ randomly distributed single fluid inclusions, 2/ belts or irregular areas of densely packed inclusions. The size of inclusions vary from a few to about 30 μm. The microthermometric measurements show homogenization temperatures in the range of 86.4 – 126.5°C and in one case 158.8°C. In addition to the fluid inclusions in a smaller amount in the AKK were found inclusions filled by organic matter.
Nagromadzenia soli potasowo-magnezowych w złożu Stebnik na Ukrainie występują w postaci odrębnych soczewek lub warstw o zaburzonym kształcie i często nieregularnym rozmieszczeniu. Miąższość eksploatowanych pokładów soli potasowo-magnezowej zmienia się od 4 m do 150 m. Kopalinę stanowi głównie minerały sylwinu, w złożach eksploatowano również karnalit, kainit i langbajnit. Występujące ponadto minerały to polihalit, epsomit, kizeryt. Do badań wykorzystano próbki pobrane na III poziomie kopalni Stebnik (Rudnik 1). Są to sole o barwie różowej zawierające polihalit, sylwin z dodatkiem anhydrytu i halitu. W czasie obserwacji mikroskopowych (w świetle przechodzącym i metodą spektroskopii Ramana), skupiono się przede wszystkim na kryształach halitu i powstałych w nich inkluzjach. Inkluzje w badanym materiale występują bardzo rzadko pojedynczo, zazwyczaj tworzą grupy, które posiadają specyficzne cechy, dzięki którym wyodrębniono ich trzy główne typy (ze względu na kształt): • Inkluzje wydłużone (podłużne) - tak zwane inkluzje młode, proces tworzenia się unkluzji został uchwycony dopiero co po zamknięciu się szczeliny. • Inkluzje eliptyczne - inkluzje uległy już wstępnym procesom przekształceń i zamykania, mają wyraźniej łagodny kształt i formę zbliżoną do elipsy. • Inkluzje kuliste - tak zwane inkluzje dojrzałe, które pod względem kształtu uzyskały formę idealną -została uzyskana najniższą energie swobodną. Badane inkluzje maja charakter inkluzji wtórych. Najczęściej są wypełnione kilkoma substancjami jednocześnie, przeważnie jest to materia organiczna, CO2 oraz hematyt. Dodatkowo w czasie szczegółowej analizy inkluzji zbadano wrostki chalkopirytu, hematytu oraz rzadszych minerałów minerałów takich jak lazuryt (Na,Ca)8[(S,Cl,SO4,OH)2 |(Al6Si6O24)], goethyt FeO(OH) czy anataz TiO2. Dane uzyskane w czasie badań porównano z archiwalnymi danymi (Kovalevich, 1979) i na tej podstawie ustalono spójny wniosek końcowy dotyczący mineralogii złóż.
EN
The subject of research was salt deposit located in Stebnyk (Ukraine). In the Stebnyk salt mine is a very rich accumulation of potassium-magnesium salts, created in the Miocene basin of Carpathian Foredeep. Potassium-magnesium salts occur in the salt deposit as separate deformed lenses and layers often irregularly distributed. The thickness of the potassium-magnesium salts layer varies from 4 m to 150 m. The potash minerals are represented mainly by sylvite and carnallite, kainite and langbeinite, accompanied by polyhalite, epsomite and kieserite. Detailed mineralogical studies of Stebnyk salts area were carried out in the 70s (V. M. Kovalevich 1979). Currently, these data are correlated with the results obtained and on the basis of these data it has been determined the most reliable results. The inclusions are very rare one, usually form groups, which have specific characteristics by which managed to extract the four main types (due to the shape): inclusions elongated (oblong) - the so-called inclusions young, the process was captured just after the closing of the gap. • elliptical inclusions - inclusions were already pre-processes of transformation and closing, have clearly mild shape and form similar to an ellipse. • spherical inclusions - the so-called inclusions mature, which in terms of the shape of the desired form obtained from the point of force (the lowest free energy). Tested inclusions are secondary. Most are filled with several substances at the same time, usually the organic substance, CO2 and hematite. In addition, during the thorough analysis of the inclusions were examined inclusions of chalcopyrite, hematite and rare minerals such as lazurite (Na, Ca)8[(S, Cl, SO4, OH)2 | (Al- 6Si6O24)] and goethite FeO(OH) anatase TiO2.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.