Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Gogacz – Judycki. Dwie koncepcje indywidualności osoby ludzkiej

100%

Listkowska B.

Logos i Ethos

|

2014

|

nr 2(37)

47–75

PL

Celem artykułu jest przedstawienie dwóch koncepcji indywidualności osoby ludzkiej, powstałych we współczesnej filozofii polskiej: Mieczysława Gogacza i Stanisława Judyckiego. Jest to próba spojrzenia na zagadnienie z dwóch różnych perspektyw filozoficznych: metafizyki tomistycznej i epistemologii fenomenologicznej. Ujęcie metafizyczne jest poszukiwaniem odpowiedzi na pytanie o indywidualność osoby w jej strukturze ontycznej, ujęcie fenomenologiczne natomiast koncentruje się na analizie doświadczenia bezpośredniego. Jako rację indywidualności Gogacz wskazuje intelekt możnościowy (bierny) zapodmiotowany w formie substancjalnej (duszy). Judycki utrzymuje, że racją tą jest zamysł Boga, zgodnie z którym stwarza On duszę każdego człowieka jako radykalnie różną od wszystkich innych dusz ludzkich – unikalną. Przedstawione teorie wyrastają z odmiennego sposobu rozumienia osoby. Teoria Gogacza ma charakter substancjalistyczny, nawiązuje do koncepcji osoby Arystotelesa, Boecjusza i św. Tomasza z Akwinu. Koncepcja Judyckiego jest ujęciem relacjonistycznym, zmodyfikowanym elementami filozofii substancjalistycznej. Odwołuje się do relacjonistycznych teorii Platona, św. Augustyna i Kartezjusza oraz substancjalistycznych – Arystotelesa i św. Tomasza z Akwinu. Tomistyczne i fenomenologiczne ujęcia indywidualności wprowadzają do filozoficznej nauki o człowieku niesprowadzalne do siebie, lecz istotne treści.

2

Indywidualność osoby jako źródło radzenia sobie z niepewnością i ryzykiem. Refleksja nad koncepcją indywidualności Jana Szczepańskiego w nawiązaniu do współczesnych technik uważności

84%

Leszniewski T.

Kultura i Edukacja

|

2024

|

nr 2(144)

173-193

PL

Tekst jest próbą odpowiedzi na pytanie, w jaki sposób indywidualność człowieka może stanowić zasób pozwalający na radzenie sobie z doświadczanym poczuciem niepewności i ryzyka w życiu codziennym. Wykorzystana w tym celu została koncepcja indywidualności Jana Szczepańskiego, która definiuje strukturę i funkcje tego wymiaru ludzkiej kondycji osobowej. Stara się wyjaśnić znaczenie świata wewnętrznego człowieka oraz jego refleksyjności w procesie zmagania się jednostki z negatywnymi konsekwencjami organizacji wspólnotowego życia. Analityczny ogląd indywidualności w przywołanej koncepcji pozwala także dostrzec emergentną naturę tożsamości osoby, będącą efektem prowadzonego dialogu między światem wewnętrznym i zinternalizowanym światem zewnętrznym człowieka. Możliwości poznawcze omawianej koncepcji pozwala poszerzyć próba jej syntezy z kategorią uważności, czego efektem jest podkreślenie szczególnej roli samotności w indywidualnym rozwoju człowieka oraz uchwycenie moralnego charakteru indywidualności (hipo-egoic phenomena).

EN

The paper attempts to answer the question: how could human individuality be a resource making it possible to cope with the experience of feeling uncertainty and risk? Jan Szczepański’s idea of individuality defines the structure and functions of that dimension of the human condition. It tries to explain the sense of man’s inner world and their reflexivity in struggling with the negative consequences due to the social organisation of collective life. An analytic view of individuality included in this concept allows for revealing the emergency nature of personal identity affected by dialogue between the inner world and the internalised outside world. The discussed concept might increase the attempt to synthesise it with the vision of mindfulness. The effect of it is a unique underlining role of loneliness in the individual process of human development and captures the moral character of individuality (hipo-egoic phenomena).

3

Indywidualność jako wyraz emancypacyjnych dążności człowieka. Refleksja nad koncepcją Jana Szczepańskiego

84%

Leszniewski T.

Forum Oświatowe

|

2016

|

tom 28

|

nr 1(55)

95-108

EN

The paper raises the issue of “the individual factor” in the sociological reflection on social reality. Referring to Jan Szczepański's concept of individuality it analyzes the problem of human nature and the inner world as a source of resistance to the negative consequences of collective mechanisms. The paper presents the thesis that individuality is the culmination of the process of human development. However, in the context of socio-cultural category of individuality, it is an attempt to transcend the current data and the tension between individual- ism and collectivism. Human Individuality is a potential criticism regarding the public order and social change.

PL

Tekst ma na celu zgłębienie socjologicznego namysłu nad rolą „czynnika indywidualnego” w procesie przemian społecznych. Nawiązując do koncepcji indywidualności Jana Szczepańskiego, ukazuje problem społecznej natury człowieka oraz negatywnych konsekwencji procesów grupowych. Nadzieją na przezwyciężenie tych ostatnich jest powrót jednostki do świata wewnętrznego, którego swoistość pozwala na krytyczny ogląd rzeczywistości społecznej. Artykuł zawiera tezę, że indywidualność człowieka, choć bazuje na potencjalnych atrybutach każdej osoby, stanowi zwieńczenie procesu rozwojowego. Jest fazą, w której jednostka jest w stanie w sposób świadomy nie tylko zmieniać własne życie – tożsamość – ale także reorganizować otaczające je środowisko społeczne. Natomiast w kontekście społeczno-kulturowym można uznać, iż kategoria indywidualności jest próbą przekroczenia obecnego dotychczas napięcia między indywidualizmem a kolektywizmem. Dotyczy bowiem problemu relacji człowieka z Innym (innością), w której potencjał indywidualności mobilizuje emancypacyjne dążności obu uczestników owego spotkania.

4

Formy zieleni jako elementy indywidualności i tożsamości miasta na przykładzie Drezna

84%

Sobczyńska-Jeżewska K.

Zeszyty Naukowe Politechniki Poznańskiej. Architektura i Urbanistyka

|

2012

|

tom Z. 25

35-40

PL

Przestrzeń historyczno-kulturowa miasta, czyli najczęściej jego zabytkowe centrum, zawiera najwięcej informacji o mieście, dostarcza szczególnych wrażeń i wspomnień, jest nośnikiem historii, tradycji i tożsamości. Nowoczesne, atrakcyjne formy zieleni w tkance miejskiej, szczególnie w przestrzeniach publicznych, mogą stać się charakterystycznymi elementami kształtującymi klimat miejsca, jego indywidualność i tożsamość.

EN

Historic area of the city most often it’s antique center contains most information about the city, it provides particular impressions and memories. It is a carrier of history, tradition and identity of the city. Modem, attractive green forms in the city’s tissue particularly in public areas can become characteristic elements that create the climate, individuality and identity of the place.

5

Ochrona prawna fotografii produktowej w prawie polskim

84%

Rytwińska-Rasz M.

Studia Prawno-Ekonomiczne

|

2022

|

tom 125

81-93

EN

Background: This article focuses on the legal protection of product photography, which is often used for the purpose of promoting and advertising products and services, especially on the Internet. The ease of using the photographs from other enterpreneurs’ websites or auctions leads to many disputes in which they often seek legal protection. Research purpose: The purpose of this work is to identify the legal basis of this protection as well as to determine the criteria that, if met, allow the plaintiff to seek legal protection. Methods: The research is based on the analysis of (still very few) court judgements in cases involving product photography, but also other works of a comparable (commercial) character, as well as on the ECJ ruling on portrait photography. The author also referred to legal literature, although this topic has not yet fully attracted the attention of scholars. Part of the article focuses on the case study analysis. Conclusions: The research leads to the conclusion that product photography can be protected by copyright if the legal requirements are met. This protection exists regardless of the author’s subjective opinion of the value of the photograph, the amount of work the author did, the subject being photographed, or the equipment used.

PL

Przedmiot badań: Przedmiotem badań w niniejszym opracowaniu jest ustalenie progów ochrony prawnej fotografii produktowych, które powszechnie wykorzystywane są w celu promocji i reklamy towarów i usług, w tym w szczególności w Internecie. Łatwość „zapożyczania” fotografii ze stron internetowych czy aukcji innych przedsiębiorców generuje częste spory, w ramach których poszkodowany coraz częściej domaga się ochrony prawnej. Cel badawczy: Ustalenie kryteriów, których spełnienie uprawnia poszkodowanego do poszukiwania ochrony prawnej, jak również podstaw prawnych tej ochrony. Metoda badawcza: W badaniach oparto się na analizie nielicznego orzecznictwa w sprawach dotyczących fotografii produktowych, a także – pomocniczo – innych utworów o podobnym (użytkowym) charakterze, a także wyroku ETS wydanego na tle fotografii portretowej. Odwołano się również do śladowych wypowiedzi doktryny. Część opracowania poświęcona jest analizie typu case study. Wyniki: Badania wykazały, że fotografia produktowa może być przedmiotem ochrony prawno-autorskiej, przy spełnieniu przesłanek ustawowych. Dla powstania tej ochrony nie ma natomiast znaczenia ani subiektywne przekonanie autora o walorach fotografii, ani nakład jego pracy, ani fotografowany przedmiot, ani używany sprzęt.

6

Interpretacja sytuacji ekonomicznej artystów współczesnych w Polsce w świetle koncepcji anomii i dewiacji społecznej

83%

Franckiewicz-Olczak I.

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Sociologica

|

2018

|

nr 66

75-89

EN

The diffuse of artistic world and economy may lead to anomie and deviance. The article starting with typology of myths connected with artists, focuses on changes in artistic existence. The text basing on interpretative attitude of Howarda S. Beckera, analyse the changeability and relativity of artistic world deviance and making use of Merton’s 5 types of deviance shows the way of artists’ behaviour.

PL

Przenikanie się świata artystycznego z innymi światami go otaczającymi, szczególnie ze światem wolnorynkowej gospodarki, może powodować anomię i sprzyjać zachowaniom dewiacyjnym. Tekst, w oparciu o typologię mitów związanych z artystami, omawia obszary społecznego ich funkcjonowania, w których zaszły najdalej posunięte zmiany. Odwołując się do teorii dewiacji w interpretatywnym ujęciu Howarda S. Beckera, próbuje wykazać zmienność w czasie i względność dewiacyjności świata artystycznego, a sięgając po Mertonowskie typy idealnego przystosowania, obrazuje sposoby funkcjonowania artystów w bieżącej rzeczywistości społeczno-gospodarczej.

7

Marriage, friendship and (civil) partnership: cultural phenomena or predefined entities? A biblical discourse with society

67%

Friedl J.

Family Forum

|

2017

|

nr 7

75-92

EN

When, on 30 June 2017, German parliament voted in favour of a bill which became known in the media as the so-called “Ehe für alle” (marriage for all), a significant role player in European society expressed itself on a matter which can be debated from the point of view of either shifting or fixed societal values. This contribution wishes to explore the question of the basic decision between shifting cultural and fixed socio-ethical viewpoints from a biblical stance. Hermeneutic realism calls for the realisation that the arguments to be presented will be informed by a reading which is influenced by the community in which it is set. Catholic social doctrine has been famously, for some observers rather notoriously, tasked with defining the concept of marriage. Which stance may be taken by an exegete amid so many contemporary points of view?

PL

Kiedy 30 czerwca 2017 r. parlament niemiecki głosował za projektem ustawy, która stała się znana w mediach jako tzw. Ehe für alle (małżeństwo dla wszystkich), znaczący podmiot w społeczeństwie europejskim wyrażał się w kwestii, którą można przedyskutować z punktu widzenia zmieniających się lub ustalonych wartości społecznych. Ten przyczynek ma za zadanie zbadać kwestię podstawowej decyzji między zmieniającymi się kulturowymi i utrwalonymi społeczno-etycznymi poglądami z punktu widzenia biblijnego. Hermeneutyczny realizm wzywa do uświadomienia sobie, że argumenty, które będą przedstawione, będą oparte na lekturze, na którą wpływ ma społeczność, w której są osadzone. Katolicka doktryna społeczna miała za zadanie, dla niektórych obserwatorów raczej notoryczne, zdefiniowanie pojęcia małżeństwa. Które stanowisko może przyjąć egzegeta wśród tak wielu współczesnych punktów widzenia?

8

Modeling and Analysis of the Motivations of Fast Fashion Consumers in Relation to Innovativeness

67%

Saricam C. , Erdumlu N.

Autex Research Journal

|

2016

|

tom Vol. 16, no. 4

205--213

EN

In this study, fast fashion concept is investigated in order to understand the motivations of the consumers that make them adopt these products because of their willingness for the innovativeness. The relationship between the motivational factors which were named as “Social or status image” and “Uniqueness” as expressions of individuality, “Conformity” and the willingness for “Innovativeness” is analyzed using a conceptual model. Exploratory factor analysis, confirmatory factor analysis and structural equation modeling were used to analyze and validate the model. The data used for the study was obtained from 244 people living in Turkey. The findings showed that the motivational factors “Social or status image” and “Uniqueness” as expressions of individuality are influential on the consumers’ willingness for “Innovativeness”.

9

Kontyngencja, wolność, indywidualność — Jan Duns Szkot a tradycja arystotelesowska

67%

KOSZKAŁO M.

Roczniki Filozoficzne

|

2017

|

tom 65

|

nr 4

37-59

PL

Celem artykułu jest ukazanie zasadniczych różnic między rozumieniem pojęć kontyngencji, wolności, indywidualności w filozofii Szkota w odniesieniu do tradycji arystotelesowskiej. Podkreślam, że istotnymi elementami koncepcji Szkota, będącymi wyraźnym odejściem od klasycznego arystotelizmu, są: (1) odrzucenie zasady pełności, (2) interpretacja teraźniejszości jako niekoniecznej, (3) rozwinięcie pojęcia synchronicznej kontyngencji, (4) zerwanie związku między niezmiennością i koniecznością. W swej antropologii Szkot kładzie nacisk na (1) pojęcie wolnej woli jako władzy autonomicznej i zdolnej do samodeterminacji, (2) przypisuje woli racjonalność, która nie polega na zależności woli od intelektu czy wiedzy, (3) odchodzi od arystotelesowskiego eudajmonizmu. Boga traktuje jako zdolnego do poznania i miłowania jednostkowych, kontyngentnych bytów. W swej aksjologii podkreśla pozytywny wymiar indywidualności, wielości i niepowtarzalności jednostek.

EN

The aim of the paper is to show the main differences between the concepts of contingency, free will and individuality in John Duns Scotus and in the Aristotelian tradition. I outline the parts of Scotus’s view, which constitute a clear departure from the traditional Aristotelian outlook: (a) the rejection of the principle of plenitude; (b) the construal of the present as contingent; (c) the development of the notion of synchronic contingency; and (d) the separation between immutability and necessity. In his anthropology Scotus emphasizes: (1) the notion of free will as autonomous and self-determining; (2) the rationality of the will, which consists in its dependence on the intellect or knowledge; and (3) the rejection of Aristotelian eudaimonism. God is treated by Scotus as capable of knowing and loving individual, contingent beings. In his axiology Scotus stresses positive aspects of the individuality, plurality and uniqueness of each individual being.

10

Liberty, Utilitarian Morality and Sustainable Development

67%

Singh M.

|

2023

|

tom Vol. 18, nr 1

164--169

EN

State’s progress is dependent upon its political and socio-economic development which is tantamount to an increasingly adverse impact on climate. These adverse impacts on climate not only endangers our life but also our future generations, resulting in political and socio-economic instability. These irrational and rampant developments of any state require a systematic strategic principle. Following such a principle, a state can be progressive in a real sense by gaining political and socio-economic development while simultaneously maintaining sustainability. In this paper, through examining J. S. Mill’s doctrine of liberty and utilitarian morality, a valiant attempt has been made to resolve the problem of the free individual within the social whole by including sustainable development as a part of the progressive accomplishment of well-being.

PL

Postęp państwa uzależniony jest od jego rozwoju politycznego i społeczno-gospodarczego, co jest równoznaczne z coraz bardziej niekorzystnym wpływem na klimat. Ten niekorzystny wpływ na klimat zagraża nie tylko naszemu życiu, ale także przyszłym pokoleniom, powodując niestabilność polityczną i społeczno-gospodarczą. Te irracjonalne zmiany w każdym państwie wymagają przyjęcia nowej systematycznej zasady strategicznej. Kierując się taką zasadą, państwo może być postępowe w sensie realnym, osiągając rozwój polityczny i społeczno-gospodarczy przy jednoczesnym zachowaniu zrównoważoności. W niniejszym artykule, poprzez zbadanie doktryny wolności i utylitarnej moralności J. S. Milla, podjęto odważną próbę rozwiązania problemu wolnej jednostki w ramach całości społecznej poprzez włączenie zrównoważonego rozwoju jako części stopniowego osiągania dobrobytu.

11

Szkoły wyższe wobec mitu indywidualizacji

67%

Andrukowicz W.

Pedagogika Szkoły Wyższej

|

2016

|

nr 2

EN

This article is showing the need of connecting historical and theoretical researches as well as need of introducing a new professional teacher and researcher, connecting what is discursive and intuitional. The central plot although, is showing main difference between aiming individualism (teacher, student) which makes him creative and original only for an exclusive group of people or makes him different from others and the same time discover objectively better form of human existence in which freedom is defnite for solidarity.

12

Przerwanie ciągłości tradycji i niszczenie tożsamości miejsca na przykładzie Lhasy

67%

Sobczyńska-Jeżewska K.

Zeszyty Naukowe Politechniki Poznańskiej. Architektura i Urbanistyka

|

2009

|

tom Z. 19

33-38

PL

Miasto jako środowisko życia człowieka jest przede wszystkim trójwymiarową formą przestrzenną o określonej fizjonomii. W kształcie przestrzeni miasta, kolorach, a przede wszystkim w ludziach widoczna jest tożsamość miejsca. Indywidualność miasta tworzą jego rdzenni mieszkańcy wraz ze swoją tradycją i kulturą. W większości współczesnych miast na świecie władze miejskie realizują politykę przestrzenną opartą na zachowaniu historycznego wizerunku, fizjonomii i kultury miasta. O tym, że zmiany kontrastujące z dotychczasową fizjonomią wywołują często utratę tożsamości konkretnego miejsca, świadczy dobitnie przykład Lhasy, w której niszczenie dziedzictwa kulturowego Tybetu jest celem polityki przestrzennej chińskich władz.

EN

The city as a environment of man is above all three dimensional spatial form with individual physiognomy. In the shape of the city, colors, first of all- people, we see the identity of the place. City's individuality makes up its ethnic residents with their tradition and culture. In many modern cities of the world the Government of the City creates its space based on the historical character and physiognomy of the place. The changes that contrast with the current face cause the loss of the identity of the urban place. An example of loss of national identity is Lhasa. In Tibet, the destruction cultural heritage, historic physiognomy of buildings and traditions is the deliberate action of China policies.

13

Socjologiczne a priori w ujęciu Georga Simmla

59%

Cieśla S.

Roczniki Nauk Społecznych

|

2002

|

tom 30

|

nr 1

47-70

EN

The paper sought to present the assumptions of Georg Simmel's sociology. Founding sociology, Simmel relies on the results of his epistemological research. In reference to sociology, he calls his research „theory of knowledge of the social science” or „theory of the knowledge about society.” These theories are supposed to answer the questions about the character of social reality, and about individuals as participants and co-creators of this reality. Epistemological research in sociology is that important because the subject matter of sociology is very complex, and is a result the working of an infinite number of social processes. The paper is also an attempt at an a priori sociological interpretation, that is the understanding and individual character of social harmony.

14

Konstruktywistyczne i socjoekologiczne korzenie poradnictwa i diagnozy psychopedagogicznej zorientowanej na zasoby

51%

Kulesza M.

Pedagogika Społeczna

|

2012 (R. XI)

|

nr 3(45)

21 – 45

PL

Artykuł jest wprowadzeniem w teoretyczne korzenie podejścia procesualnego w pracy z dzieckiem i rodziną, podkreślającego indywidualność każdego systemu rodzinnego i konieczność odrzucenia podejścia klasyfikacyjno-typologicznego. Przedstawia on koncepcje dwóch kluczowych nurtów teoretycznych: konstruktywizmu i teorii socjoekologicznej. Zarówno podejściu socjoekologicznemu jak i konstruktywistycznemu bliskie wydają się słowa Hilariona Petzolda (2004) - jednego z głównych przedstawicieli pracy skoncentrowanej na zasobach – „nie ma jedynej rzeczywistości ani jedynej słusznej i dobrej metody pracy, ważne jest podjęcie próby, zrozumienia wielopłaszczyznowej rzeczywistości z jej różnych perspektyw” (s. 132). Praca pedagoga oparta na podejściu konstruktywistycznym i socjoekologicznym oznacza przede wszystkim podmiotowe podejście do klienta, a więc podkreślanie jego indywidualności. Osoba szukająca pomocy jest jednostką, która posiada wszystkie konieczne do zmiany swojej sytuacji zasoby, która w sposób czynny wpływa na swoje życie i otaczającą ją rzeczywistość. Zatem zarówno podejście socjoekologiczne jak i konstruktywistyczne obliguje specjalistów do odejścia od postrzegania pomocy z perspektywy deficytów, standardów, norm i ustalonych odgórnie wartości a zachęca ich do pracy z klientem skoncentrowanej na wzajemnym szacunku, wzmacnianiu i identyfikowaniu zasobów, dzieleniu się odpowiedzialnością za proces zmian, podkreślaniu sprawczości i decyzyjności klienta.

EN

This is an introduction to the theoretical origination of processual approach in working with family, which emphasises individuality of every single family system as well as a need of rejection classificatory–typological point of view. This publication presents concepts of two main theories: constructivism and ecological system, which refers to Hilarion Petzold’s quote: “There is no one reality, one well taken right way of work. The only important thing is trying to understand multifaceted reality from distinct points of view”. (2004, str. 132). The pedagogue’s work referring to constructivism and ecological system means subjective approach to the client and also emphasises its individuality. Person looking for a help is the one with all needful resources requiring change, and at the same time - a person who has an impact on his life and reality. Both, constructive and ecological approach, obliges experts to leave thinking about help as a deficit, convention, rules look-out and values; it entices them to work with client focused on respect. It amplifies and also identifies resources, taking responsibility for the changes and emphasising taking decisions.

15

Heglowskie źródła ergantropii

51%

Nowicki Ś. F.

Kultura i Wartości

|

2013

|

nr 5

DE

Die Hegelsche Philosophie ermöglicht, die Frage vom Dasein des Menschen in den Dingen gründlich als einen der Aspekte der für die neuzeitliche Philosophie fundamentalen Frage des Verhältnisses des Denkens und des Seins aufzufassen. Hegel fasst dieses Verhältnis dynamisch auf, erst als einen Prozess des Hinausgehens der Idee über sich selbst, die Entäußerung, das Übergehen in die Natur und in Dingheit, und dann als Prozess des Aufhebens dieser äußeren Gegenständlichkeit durch die Wandlung derselben in die geistige Welt. Es ist der Mensch, der dieses Aufheben vollbringt. Dies beruht auf der Gestaltung des Natürlichen, Erschaffung der Welt der Kultur als der Welt der Dinge, die eine spezifisch menschliche Welt ist, und auf der höchsten Stufe auf Gestaltung der Gedankenwelt durch Flüssigmachen von erstarrten Begriffen, die der Vorstellung der Welt als Ansammlung von separaten Dingen entsprechen, und sodann auf der Erkenntnis im Allen des absoluten Geistes, dessen der Mensch, als sein wirkliches einzelnes Selbstbewusstsein, ein Moment ist. Die Erganthropie von Andrzej Nowicki konzentriert sich auf eine Phase dieses in der Hegels Philosophie dargestellten Prozesses, nämlich auf das Bilden der objektiven Kulturwelt, wodurch der Mensch sich in Dingen, die seine Werke sind, ein Dasein außer sich selbst gibt. Nach Hegel gelten in der Kulturwelt lediglich Individualitäten, die, ebenso wie ihre Werke, eine Wirkung von Gestaltung, ein Erzeugnis von Kultur, etwas von allgemeiner Bedeutung sind. Der Mensch wird zu solcher Individualität erst dadurch, dass er sich die angetroffene Kulturwelt aneignet und dieselbe in seine eigene Substanz umwandelt. Erst dadurch wird er fähig, seine eigenen Werke zu schaffen, die die angetroffene Kulturwelt bereichern, d.h. die einen allgemeinen Wert haben und die auch für andere Menschen bedeutungsvoll sind. Der gemeinsame Nenner der Erganthropie von Andrzej Nowicki und der Hegels Philosophie ist eine positive, ja sogar enthusiastische Einstellung zur menschlichen Kultur, die von ihnen höher als die Natur gestellt wird.

EN

Hegelian philosophy enables one to approach thoroughly the issue of the human Dasein as one of the aspects of the question of the relationship of thinking and being, fundamental to modern philosophy. Hegel captures this relation dynamically, first as a process of the idea going beyond itself, its exteriorization and crossing into nature, into what is proper of things, and subsequently as a process of Aufhebung of this external thingness through its transformation into the spiritual world. The human being makes the Aufhebung, which consists in forming of what is natural, in creating the world of culture as a world of things making up the distinctly human world, and on the highest level, in forming the world of thoughts through making solidified notions liquid (the notions which correspond to the Vorstellung of the world as the accumulation of separate things), and subsequently in recognizing in all the absolute spirit whose moment – as its real isolated selfknowledge – is the human being. Andrzej Nowicki’s erganthropy focuses on one of the phases of the process represented in the philosophy of Hegel: notably on the creation of the objective world of culture, owing to which human beings grant themselves an existence outside oneself in the things which are their works. According to Hegel, in the world of culture, of significance are individualities that themselves (just like their works) result from forming, are the product of the culture, something of general meaning. The human being becomes such an individuality only owing to assimilating the received world of culture and processing it into their own substance. Only then does the human being become capable of creating their own works as works enriching the received world of culture –works whose value is general and which are of significance to others. The common denominator of the erganthropy of Andrzej Nowicki and the philosophy of Hegel is their positive, even enthusiastic attitude to human culture which is placed higher than the world of nature.

PL

Filozofia Heglowska pozwala zagadnienie istnienia człowieka w rzeczach ująć gruntownie jako jeden z aspektów fundamentalnego dla filozofii nowożytnej zagadnienia stosunku myślenia i bytu. Hegel ujmuje ten stosunek dynamicznie, najpierw jako proces wychodzenia idei poza siebie, jej wyzewnętrznianie się, przechodzenie w przyrodę, w sposób istnienia właściwy rzeczom, a następnie jako proces znoszenia tej zewnętrznej przedmiotowości poprzez jej przemianę w świat duchowy. Tego znoszenia dokonuje człowiek, co polega na kształtowaniu tego, co naturalne, na tworzeniu świata kultury jako świata rzeczy stanowiących specyficznie ludzki świat, a na najwyższym poziomie – jako kształtowanie świata myśli poprzez uczynienie płynnymi zakrzepłych pojęć, odpowiadających wyobrażeniu świata jako nagromadzenia odrębnych rzeczy, i rozpoznawanie następnie we wszystkim jednego absolutnego ducha, którego momentem – jako jego rzeczywista jednostkowa samowiedza – jest człowiek. Ergantropia Andrzeja Nowickiego koncentruje się na jednej z faz tego przedstawionego w filozofii Hegla procesu, mianowicie na tworzeniu przedmiotowego świata kultury, dzięki któremu człowiek nadaje sobie istnienie na zewnątrz siebie, w rzeczach będących jego dziełami. Według Hegla w świecie kultury znaczenie mają jedynie indywidualności, które same – podobnie jak ich dzieła – są rezultatem kształtowania, wytworem kultury, czymś o znaczeniu ogólnym. Człowiek staje się taką indywidualnością dopiero dzięki przyswojeniu sobie zastanego świata kultury i przetworzeniu go w swoją własną substancję. Dopiero dzięki temu staje się on zdolny do tworzenia własnych dzieł jako dzieł wzbogacających zastany świat kultury, tzn. takich, których wartość jest ogólna, które mają znaczenie również dla innych. Wspólnym mianownikiem ergantropii Andrzeja Nowickiego i filozofii Hegla jest pozytywny, a nawet entuzjastyczny stosunek do ludzkiej kultury, stawianie jej wyżej od świata przyrody.