Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Wpływ dawnej eksploatacji i przeróbki rud zn-pb na skład mineralny gleb industrialnych, rejon Olkusza i Jaworzna

100%

Cabała J. , Sutkowska K.

Prace Naukowe Instytutu Górnictwa Politechniki Wrocławskiej. Studia i Materiały

|

2006

|

tom Vol. 117, nr 32

13-22

PL

Rejon między Strzemieszycami, Olkuszem i Jaworznem już od XII wieku znany jest z eksploatacji rud Zn-Pb. W oparciu o materiał archiwalny przedstawiono zarys rozwoju górnictwa rud metali od jego początków do czasów współczesnych. Scharakteryzowano najważniejsze czynniki geologiczne i gospodarcze mające wpływ na rozwój eksploatacji złóż rud Zn-Pb oraz sposób przeróbki wydobytego surowca. Zaprezentowano wyniki badań środowiskowej mikroskopii skaningowej (ESEM), przeprowadzonych na próbach gleb pochodzących z obszarów dawnej eksploatacji oraz na próbach materiału ze starych składowisk odpadów popłuczkowych. W artykule zwrócono uwagę na wpływ metalonośnych odpadów z dawnego górnictwa na środowisko przyrodnicze oraz kształtowanie się krajobrazu.

EN

The Zn-Pb ore deposits located in the Strzemieszyce, Olkusz and Jaworzno region have been exploited since the 12th century. The ore mining development is based on the archival proof. The most important geological and economic factors that have impacted on the development of the Zn-Pb ore deposits exploitation and processing of raw material are brietly described. Results of the Environmental Scanning Electron Microscopy (ESEM) study are presented. This analyse was applied to soil samples from past exploitation areas as well as to samples from processing mine waste dump. Authors draw an attention to negative influence of the waste from the ore mining in the past on the environment.

2

Possibilities of Heavy Metals Available for Plants Determination in the Soil of an Industrial Zone

75%

Greinert A. , Fruzinska R. , Kostecki J. , Bednarz K.

|

2013

|

tom Vol. 20, nr 2

251--260

EN

For the determination of bioavailable form of heavy metals in soils the extraction methods using different extractors have been used in soil science. They presented analyzed content in the soil solution and different ways combined with the sorption complex. The problem is to indicate the boundary beyond which the element can be regarded as permanently absorbed. This problem is even larger in relation to soil under strong anthropopressure, which sorption complex is subjected to many actions dynamic sliding the boundary between sorption and desorption. The work shows the results of analyses made on the industrial soil material (Technosols), using as extractors 1 M salt solutions: KCl, MgCl2, NH4NO3, KNO3, NH4OAc and 0.01 M CaCl2, to demonstrate the potential bioavailability of Cd, Co, Cu, Ni, Pb and Zn. 1 M KNO3 and KCl solutions were relatively stronger extractors of Ni, Cd and Co than the other ones. The relatively weak extractors of analysed heavy metals are 0.01 M CaCl2, 1 M MgCl2 and 1 M NH4NO3. An intermediate effect of 1 M NH4OAc extraction has been marked.

PL

Do oznaczenia formy biodostępnej metali ciężkich w glebach używane są w gleboznawstwie metodyki oparte o ekstrakcję z użyciem różnych ekstraktorów. Ukazują one analizowaną zawartość w roztworze glebowym oraz w różny sposób związaną z kompleksem sorpcyjnym gleb. Problemem jest wskazanie granicy, poza którą dany pierwiastek można uznać za zabsorbowany trwale. Problem ten jest jeszcze większy w odniesieniu do gleb pod silną antropopresją, których kompleks sorpcyjny podlega wielu działaniom dynamicznie przesuwającym granicę sorpcji i desorpcji. W pracy ukazano wyniki działania na glebę industrialną (Technosols) 1 M roztworami soli: KCl, MgCl2, NH4NO3, KNO3 i NH4OAc oraz 0.01 M CaCl2, celem wykazania potencjalnej biodostępności Cd, Co, Cu, Ni, Pb i Zn. 1 M roztwory KNO3 i KCl okazały się relatywnie mocniejszymi ekstraktorami Ni, Cd i Co niż pozostałe. Relatywnie słabymi ekstraktorami wobec analizowanych metali ciężkich są 0.01 M CaCl2, 1 M MgCl2 oraz 1 M NH4NO3. Pośrednią mocą odznaczył się 1 M NH4OAc.

3

Fungi isolated from the initial industrial soil planted with a mixture of alfalfa and grasses

75%

Kowalik M.

Acta Mycologica

|

1994

|

tom 29

|

nr 1

4

Effect of spontaneous succession on physical state of post-mine technosol

44%

Kolodziej B. , Bryk M. , Slowinska-Jurkiewicz A. , Otremba K. , Gilewska M.

|

nr 1

EN

The aim of this study was to examine the impact of spontaneous succession in comparison with black fallow on selected physical properties of soil damaged by mining in the area of internal dumping ground Pątnów near Konin. To evaluate the soil physical status, basic physical and chemical parameters (total organic carbon, bulk and particle density, pH), water characteristic curves, and water and air permeability were measured. The observed water retention data with the saturated hydraulic conductivity value were fitted to obtain soil water characteristic curves, differential porosity plots, and hydraulic conductivity function in the vadose zone. Over 30 years of spontaneous succession treatment of the post-mining grounds enriched the resulting Technosol in organic carbon 4 times more than the black fallow treatment. Vegetation caused a high belowground input of organic material, which was apparent by very low bulk density and very high porosity values. Spontaneous succession changed the typical differential porosity of a sandy soil mostly in the mesopore region. Soils under both treatments were characterised by excessive field air capacity, but the soil under spontaneous vegetation revealed higher volume of water available for plants in comparison to the black fallow soil, despite its coarser texture. The black fallow soil had lower and more variable air and water permeabilities than the soil under spontaneous succession. Vegetation including plants with extensive root systems positively influenced soil physical state, thereby improving soil ecosystem stability.

PL

Celem pracy była ocena wpływu sukcesji spontanicznej w porównaniu z czarnym ugorem, na stan fizyczny gleby zdegradowanej działalnością górniczą na obszarze zwałowiska wewnętrznego Pątnów koło Konina. Zmierzono podstawowe parametry fizyczne i chemiczne (węgiel organiczny, gęstość, pH), pojemności wodne oraz przewodnictwo wodne i powietrzne. Na podstawie pojemności wodnych i współczynnika filtracji wyznaczono krzywe potencjału wody glebowej – wilgotność, porowatości dyferencjalne i funkcję przewodnictwa wodnego w strefie nienasyconej. 30-letnia sukcesja spontaniczna znacznie bardziej niż czarny ugór wzbogaciła glebę industrioziemną w węgiel organiczny. Wierzchnie warstwy gleby przerośnięte korzeniami charakteryzowały się bardzo niskimi wartościami gęstości i bardzo wysokimi – porowatości. Roślinność zmieniła typowy dla gleby piaszczystej rozkład wielkości porów, szczególnie w zakresie mezoporów. Obie gleby charakteryzowały się nadmierną polową pojemnością powietrzną, ale gleba pod spontaniczną sukcesją wykazała większą zawartość wody dostępnej dla roślin, mimo lżejszego składu granulometrycznego. Czarny ugór miał niższe i bardziej zmienne wartości przepuszczalności wodnej i powietrznej niż gleba pod spontaniczną sukcesją. Rośliny o rozwiniętych systemach korzeniowych pozytywnie wpłynęły na stan fizyczny gleby, polepszając tym samym stabilność ekosystemu glebowego.