W artykule zaprezentowano definicję gałęzi psychologii, tj. psychologii przemysłowej. Omówiono jej genezę, główne obszary badawcze i opisano przykłady jej zastosowań. Biorąc pod uwagę problem oceny i stymulowania pracowników, syntetycznie opisano ewolucję postrzegania przez organizację zasobów ludzkich jako aktywów i podano przykładowe wskaźniki ich wyceny. Na tym tle nakreślono podstawowe osiągnięcia KGHM CUPRUM Sp. z o.o. CBR w dziedzinie psychologii przemysłowej i partnera przemysłowego w perspektywie ostatnich czterech lat (2014-2018), a także w okresie budowy i intensywnego rozwoju Nowego Zagłębia Miedziowego w ubiegłym wieku.
EN
The article presents the definition of industrial psychology – one of the main branches of psychology. It discusses its genesis, main research areas and describes purposes. By the example of an employees’ evaluation and stimulation problem it recounts synthetically the evolution of perception through the human resources department as assets and indicator’s model of their valuation. On this background the basics achievements of KGHM CUPRUM Ltd. Research & Development Centre are delineated in areas of industrial psychology and industry partnership perspective from last four years and during the construction and intensive development of the "New Copper mine district in Lower Silesia", in the last century.
Background: Person-organization (P–O) fit is a predictor of job satisfaction, and a misfit is a potential stressor. We aimed to examine the consequences of fit between a person and an organization in terms of goal-pursuit strategies. We tested whether job satisfaction mediates the relationship between regulatory fit and mental health. Material and Methods: Research was conducted in a group of 169 employees. They were asked to fill in questionnaires assessing their chronic work regulatory focus, organizational regulatory focus and job satisfaction. To measure mental well-being we administered the General Health Questionnaire (GHQ-28). We conducted mediation analysis in regression. Results: The results of the mediation analysis confirmed the mediating role of job satisfaction in the relation between regulatory focus misfit and physical and mental symptoms of distress. Conclusions: The results of this study point to the fact that P–O fit can relate to goal pursuit strategies. It influences not only job satisfaction, but also employees’ health. The conclusions can be applied in the human resources management practices, e.g., it may serve as a useful argument to motivate employers to shape goals and strategies individually by managers, according to employees’ preferences. The results should be interpreted with caution because of non-random sampling. Med Pr 2014;65(5):621–631
PL
Wstęp: Dopasowanie człowieka do organizacji stanowi predyktor satysfakcji z pracy, natomiast niedopasowanie jest potencjalnym stresorem. Problem badawczy dotyczył określenia związku między poziomem dopasowania człowieka do organizacji w zakresie strategii realizacji celów a zdrowiem psychicznym. Założono, że mediatorem tego związku jest satysfakcja z pracy. Materiał i metody: W badaniu wzięło udział 169 pracujących osób. Z wykorzystaniem kwestionariuszy sprawdzano osobowościowe i organizacyjne nastawienie regulacyjne oraz satysfakcję z pracy badanych. Wskaźniki zdrowia psychicznego zmierzono Kwestionariuszem Ogólnego Stanu Zdrowia (General Health Questionnaire – GHQ-28). Zależność zbadano przy pomocy analizy mediacyjnej w modelu regresji. Wyniki: Zgodnie z hipotezami zaobserwowano, że satysfakcja z pracy pośredniczy w związku między niedopasowaniem człowieka do organizacji w zakresie strategii realizacji celów a zdrowiem psychicznym (liczbą symptomów fizycznych, symptomów depresji, niepokoju i bezsenności oraz zaburzeń funkcjonowania). Wnioski: Wyniki badania wskazują na ważną rolę dopasowania do organizacji w zakresie sposobu realizowania celów. Wpływa ono nie tylko na satysfakcję z pracy, ale może również wiązać się ze zdrowiem psychicznym. Przeprowadzone badania potwierdzają zasadność formułowania celów zawodowych i strategii ich realizacji w sposób bardziej indywidualny i dostosowany do preferencji pracowników. Przy interpretacji wyników należy zachować ostrożność ze względu na nielosowo dobraną próbę badanych. Med. Pr. 2014;65(5):621–631
Engagement in professional activities and positive attitudes towards an organization are of significant importance to functioning and health of employees. Studies analysing the phenomena of employees’ engagement and their relations with an organization undergo a dynamic development in both international and Polish research. Two theoretical conceptions: organizational commitment (by Meyer and Allen) and work engagement (by Schaufeli and Bakker) have become prominent in the field. They capture 2 similar, albeit distinct constructs. In English-language journals academics concentrate on theoretical and empirical analyses of similarities and differences between the 2 concepts, while in Polish publications scholars also have to deal with the issue of the original term translation. The problem lies mostly in Polish nomenclature of the dimensions proposed in both of these conceptions. Lack of common translations for different studies may cause confusion in this area of research. In the paper authors present a review of Polish translations of terms used in the discussed conceptions and a linguistic analysis of terms, both in English and in Polish. Authors provide solutions which could help to clarify terminology in Polish-language publications concerning organizational commitment and work engagement. This allows for further development of research in this field. Med Pr 2015;66(2):277–284
PL
Zaangażowanie w aktywność zawodową i pozytywne postawy wobec organizacji mają istotne znaczenie dla funkcjonowania i zdrowia pracowników. Badania analizujące zjawiska zaangażowania pracowników i ich więzi z organizacją rozwijają się dynamicznie zarówno na świecie, jak i w Polsce. Szczególnym zainteresowaniem cieszą się 2 koncepcje teoretyczne – przywiązania do organizacji (organizational commitment, autorstwa Meyera i Allen) oraz zaangażowania w pracę (work engagement, autorstwa Schaufeliego i Bakkera). Ujmują one zbliżone, a jednak odrębne konstrukty. O ile w publikacjach anglojęzycznych badacze mogą skupić się na teoretycznej i empirycznej analizie tych 2 wymiarów funkcjonowania zawodowego, o tyle w publikacjach polskojęzycznych problem dodatkowy stanowi samo tłumaczenie podstawowych terminów obu koncepcji. Jednolita terminologia polska dotychczas nie została wypracowana, co wprowadza zamieszanie w tym obszarze badań. W artykule autorzy prezentują obie koncepcje teoretyczne i przedstawiają przegląd używanych dotąd polskich tłumaczeń terminów przynależnych do koncepcji przywiązania do organizacji i zaangażowania w pracę. Dokonują także analizy językowej angielskich i polskich terminów. W artykule zaproponowano rozwiązania w zakresie terminologii, które mogą wprowadzić ład w polskich publikacjach dotyczących przywiązania do organizacji i zaangażowania w pracę oraz przyczynić się do rozwoju dalszych badań w tym zakresie. Med. Pr. 2015;66(2):277–284
Wstęp Celem badania przekrojowego było określenie zależności między zawodową ekspozycją na żywice fenolowe (phenolic resins – PR) a ilościowymi zaburzeniami węchu (quantitative olfactory disorders – QOD), tj. zgłaszanymi przez pacjentów upośledzeniami węchu (self-reported olfactory impairment – SROI). Materiał i metody Sześćdziesięciu sześciu pracowników (45 mężczyzn, 21 kobiet) w wieku (średnia ± odchylenie standardowe) 39,8±10,15 roku podzielono na 3 grupy na podstawie wartości oznaczanych w moczu wskaźników narażenia biologicznego (biological exposure indices – BEI) dla fenoli. Następnie w zależności od zaburzeń węchu – ich braku lub występowania w ciągu ostatnich 2 miesięcy – badanych podzielono na grupy: normosmiotyczną, hiposmiotyczną i hiperosmiotyczną. Wyniki Upośledzenie węchu zgłosiło łącznie 30 badanych (45,5%), w tym hiposmię – 21 osób (31,8%), anosmię – 12 osób (18,2%) i hiperosmię – 9 osób (13,6%). Analiza jednoczynnikowa wykazała, że istnieje zależność między płcią żeńską a występowaniem SROI i hiperosmii. Ponadto SROI było częstsze u pracowników z grupy wysokiego narażenia zawodowego na fenole (iloraz szans – odds ratio (OR) = 4,714; 95% przedział ufności – confidence interval (CI): 1,077–20,626) niż z grupy niskiego narażenia (OR = 1,333; 95% CI: 0,416–4,274) i pracowników nienarażonych (grupa referencyjna). Także analiza wieloczynnikowa wykazała, że płeć żeńska jest głównym czynnikiem ryzyka SROI (skorygowany iloraz szans – adjusted odds ratio (ORa) = 5,622; 95% CI: 1,525–20,722) i hiperosmii (ORa = 25,143; 95% CI: 2,379–265,7), natomiast wysokie narażenie na fenol – anosmii (ORa = 11,133; 95% CI: 1,060–116,9). Wnioski Badanie dostarczyło słabych dowodów na istnienie zależności między narażeniem pracowników przemysłu chemicznego na fenol a występowaniem SROI. Na wyniki badania ilościowych zaburzeń węchu (QOD) przeprowadzonego z użyciem ankiety mogły wpłynąć czynniki indywidualne, dlatego koniecznie są dalsze badania z zastosowaniem obiektywnych metod pomiaru. Med. Pr. 2016;67(2):173–186
EN
Background To investigate whether exposure to phenolic resins (PR) is associated with quantitative olfactory disorders (QOD), a cross-sectional study of self-reported olfactory impairment (SROI) was performed in occupationally exposed subjects. Material and Methods Sixty-six workers (45 males, 21 females) at the age (mean ± standard deviation) of 39.8±10.15 years old were divided into 3 exposure groups on the basis of biological exposure indices (BEI) for urinary phenols. It was asked whether the sense of smell has been normal or abnormal during the recent 2 months: the participants were eventually divided into self-reported normosmic, hyposmic, hyperosmic groups. Results Prevalence of the SROI was 45.5%, with 21 (31.8%) workers complaining about the hyposmia, 12 (18.2%) – anosmia and 9 (13.6%) – hyperosmia. In univariate analyses, female sex was associated with the SROI and the hyperosmia. Highly exposed workers showed the SROI more frequently (odds ratio (OR) = 4.714; 95% confidence interval (CI): 1.077–20.626) than those not exposed (reference) or low exposed (OR = 1.333; 95% CI: 0.416–4.274). In multivariate analyses, female sex was the main risk factor for the SROI (adjusted odds ratio (ORa) = 5.622; 95% CI: 1.525–20.722) and the hyperosmia (ORa = 25.143; 95% CI: 2.379–265.7) but a high exposure to phenol (ORa = 11.133; 95% CI: 1.060–116.9) was the main risk factor for the anosmia. Conclusions This study has found slight evidence among the cross-section of chemical industry workers that the exposure to phenol may be associated with the SROI. On the other hand, self-reporting of the QOD may be biased by personal factors and further research with objective measurement is therefore required. Med Pr 2016;67(2):173–186
Autorka omówiła psychologiczne konsekwencje pozostawania bez pracy oraz zanalizowała bezrobocie wśród młodzieży w latach 1993-1997 w województwie tarnowskim. Przedstawiła inicjatywy przeciwdziałania bezrobociu prowadzone przez Rejonowy Urząd Pracy w Tarnowie wspólnie z Tarnowskim Ośrodkiem Pomocy Psychologicznej.
EN
Paper made by an employment adviser of the Regional Employment Office in Tarnów, a psychologist by profession, shows common attitudes of unemployed graduates. Despair, hopelessness and idleness are main barriers to take up a job. These are psychological consequences of being unemployed, because a job constitutes certain value in itself for everybody. The authoress emphasizes the need of being active and getting to know yourself, your strengths and rules of effective job-hunting, which guarantee achieving professional success by everyone, and especially by a graduate. For young people, their own activity, ability to use professional information and various forms of help offered by the local Employment Office, become a great chance for them on a local labour market. Passiveness, torpidity and lying the responsibility for being unemployed with institutions or with situation of socio-economic transfer occurring in the country become their threat. Thus, only self-involvement in job-hunting becomes a "key" to professional success. This paper also includes statistical data on a condition and structure of unemployment recorded in a REO in Tarnów. Detailed analysis of an unemployment phenomena occurring among young people shows an importance of the problem and necessity to take up appropriate actions.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.