Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Measuring and Explaining Income Inequalities in Poland: an Estimation of Lorenz Curves using Hazard Function Approach

100%

Landmesser J. , Orłowski A.

|

tom 133

|

nr 6

1445-1449

EN

In this study we compare the income distributions for men and women in Poland in 2014. To examine the differences in the entire range of income values we utilize the hazard function approach. A flexible hazard-function based estimator in the presence of covariates (education, age, etc.) is used to construct conditional density and cumulative distribution functions. Then, we decompose the differences between two distributions using the counterfactual distribution. We estimate also the Lorenz curves for incomes and decompose the differences between the values of the Gini coefficients.

2

Selected determinants and directions of the new way of thinking in economic sciences

100%

Banaszyk P. , Deszczyński P. , Gorynia M. , Malaga K.

|

tom 85

|

nr 3

55-69

EN

The text is devoted to new trends and changes emerging in the economic sciences, focused on growth, socio-economic development and income inequalities in the context of the idea of global rationality, understood as the ability to sustain the long-term existence of civilization on the entire planet. The thematic scope of this problem is broad; thus it is impossible to cover all its complexity in one study. Hence, attention is focused on selected aspects of the issues raised: on issues related to growth and development as well as economic inequalities, the economic foundations of growth, and the issue of substituting natural capital by human capital. A critical diagnosis and postulates for the future, with regard to measures of well-being in the context of the idea of sustainable development, are also considered as well as including the issue of sustainable development in development economics. The article ends with concluding remarks highlighting the thesis that economic growth should now be acceptable only when it does not excessively exploit natural capital and does contribute to deteriorating the quality of life. As for the methodological side of the text, it was created mainly through analysing the literature on the subject, but attention should be paid to the original nature of some predictions and recommendations, which were made as a result of the assumptions of the so-called diagnostic and prognostic analysis.

3

Income inequalities and poverty in Slovakia: Development and changes

100%

Michálek A.

European Spatial Research and Policy

|

2023

|

tom 30

|

nr 2

207-233

EN

Slovakia is a suitable object for the study of income inequalities. The dynamic development of the country in recent years has significantly changed the social situation of its inhabitants. This development made visible the already considerable inequalities of income and wealth at the regional level (rich West and poor East), between the city and the countryside (richer cities and poorer lagging countryside), but also among the considerably wealthy elite and marginalised populations. This contribution has three objectives. The first is to capture the development of income inequality and poverty in Slovakia, the second is to capture the distribution of income at different geographic scales, and the third is to identify low-income regions.

4

Problem nierówności dochodowych i ubóstwa w wieloetnicznym społeczeństwie Malezji

100%

Gliniak P.

Społeczeństwo i Ekonomia

|

2015

|

nr 2(4)

49-67

EN

The objective of this article is to analyze income inequality and poverty issue among ethnic groups in Malaysia. The government in spite of the historic, social and economic determinants inherited from British colonists, has managed this problem efficiently. This was achieved thanks to actual focus on the matter, during the long term development programs realization since the early 70s. These programs’ implementation caused an immediate outbreak of violence targeted to the wealthiest Chinese in 1969. Nowadays Malaysia can be an example of the country that is managing successfully with inequality and poverty reduction together with the high economic growth. It has to be highlighted that during the decades of income inequality elimination between Bumiputera and other ethnic groups, the political and social inequalities raised. Presently, they have an effect on Malaysian economy and population and also impact the country destabilization.

5

The Social Consequences of Income Distribution-Are Increasing Company Profits a Threat to Economic and Social Stability?

100%

Tomkiewicz J.

|

2017

|

tom 198

|

nr 2

203-218

EN

The aim of this text is to show that unusually high levels of company profit should not be treated as a sign of a healthy economic situation but rather of a growing socio-economic imbalance. Huge profits are caused by the structure of many global markets-multinational companies often dominate markets and depress local competitors. The decline in household revenues and public budgets has led to ever larger public and private debts. At the same time, economic policy, which is determined by current politics, has contributed to a growth in income inequalities and social imbalances. The tax system has become ever less progressive and the structure of the financial market has become highly procyclical. The data analyzed in this text comes mainly from advanced economies, but it is clear that income distribution is one of the most important challenges facing the entire global economy.

6

Wspólnoty nierówności: cechy społeczeństw z wysokim zróżnicowaniem dochodowym

75%

Mierzejewski M.

|

tom Volume 4

|

nr Issue 1 June 2019

13-27

PL

Motywacja: Kwestia nierówności dochodowych znajduje się obecnie w centrum debaty publicznej. W ostatnich latach można dostrzec nasilenie się zjawiska dysproporcji dochodowych, choć nie we wszystkich państwach. Jego następstwem jest pogarszająca się kondycja społeczna, rozumiana jako zachowania społecznie niepożądane. Cel: Celem jest próba ujęcia cech, które pojawiają się wraz ze wzrostem nierówności dochodowych w społeczeństwie. Materiały i metody: Wykorzystano dane pochodzące z różnych źródeł: Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (Organisation for Economic Co-operation and Development, OECD), Banku Światowego (World Bank) oraz Światowej Organizacji Zdrowia (World Health Organization, WHO). Zakres czadowy obejmuje lata 1960–2017. Posłużono się metodą opisową, jak również wybranymi metodami ilościowymi: wskaźnikiem korelacji, metodą dendrogramu Warda oraz analizą spektralną, wykorzystywaną do oceny cykliczności zjawisk ekonomicznych. Wyniki: Na podstawie przeprowadzonej analizy można dostrzec podwyższony i bardziej niestabilny poziomu bezrobocia w państwach o wyższym zróżnicowaniu dochodowym.

EN

Motivation: The issue of income inequality is now at the center of public debate. In recent years, the phenomenon of income disproportions can be noticed, although not in all countries. Its consequence is the deteriorating social condition, understood as socially undesirable behavior. Aim: The aim of this study was to identify the features that appear with increasing income inequality in society. Materials and methods: Data from various sources was used: the Organization for Economic Co-operation and Development (OECD), the World Bank and the World Health Organization (WHO). The time range covers the years 1960–2017. The descriptive method as well as selected quantitative methods were used: the correlation index, the Warda dendrogram method and spectral analysis, used to assess the cyclicality of economic phenomena. Results: On the basis of the conducted analysis, it is possible to notice the increased and more unstable level of unemployment in countries with higher income disparities.

7

Nierówności dochodowe jako bariery rozwoju kapitału ludzkiego w Polsce

75%

Bartak J.

|

2017

|

tom 51

181-190

PL

Celem artykułu było zdiagnozowanie znaczenia nierówności dochodowych dla akumulacji kapitału ludzkiego w Polsce. Rozważania teoretyczne oparto o model rozwoju gospodarczego Galora i Zeiry, z którego wynika, że w warunkach wysokich nierówności dochodowych oraz niesprawności rynków kredytowych inwestycje w kapitał ludzki są utrudnione ze względu na relatywnie niskie możliwości inwestycyjne ubogiej i licznej części społeczeństwa. Na podstawie przeglądu dotychczasowych badań empirycznych w niniejszym artykule przedstawiono przesłanki ku uznaniu nierówności dochodowych za przyczynę nieoptymalnych inwestycji edukacyjnych także w Polsce. Wskazano na ograniczenia zasobowe ubogich grup społecznych, które uniemożliwiają podejmowanie inwestycji edukacyjnych. Wskazano także na rosnący problem edukacyjnych nierówności horyzontalnych, które w obliczu umasowienia edukacji wyższej zastępują nierówności wertykalne. Nierówności te świadczą o utrudnionym dostępie dla ubogich grup społecznych do wysokiej jakości edukacji. Na tej podstawie wywnioskowano, że ograniczenie nierówności dochodowych przyczynić powinno się do rozwoju kapitału ludzkiego w Polsce. Jednocześnie zwrócono uwagę na pozytywne konsekwencje nierówności dochodowych dla akumulacji kapitału ludzkiego przejawiające się w warstwie motywacyjnej. Wskazano jednak na potrzebę dalszych badań nad rozpoznaniem warunków, w których nierówności dochodowe dostarczają skutecznych bodźców do inwestycji edukacyjnych. Pewien poziom nierówności wydaje się być niezbędny dla odpowiedniego umotywowania do podjęcia wysiłku edukacyjnego, jednak wciąż otwartym pozostaje pytanie o charakterystyki nierówności, które aktywizują do inwestycji w kapitał ludzki.

EN

The aim of this article is to diagnose the importance of income inequality for human capital accumulation in Poland. Theoretical considerations were based on the Galor and Zeira model of economic development which suggests that in the conditions of high income inequality and credit constraints investments in human capital are difficult due to the relatively low investment opportunities of the numerous poor. On the basis of literature review this article presents evidence to the recognition of income inequality as a cause of suboptimal educational investments in Poland. The focus was placed on the evidence of investment obstacles that poor social groups face. The article also points to the growing problem of educational horizontal inequalities, which in the process of higher education massification replace vertical educational inequalities. Such inequalities indicate barriers for the poor to achieve high quality education. On this basis it was concluded that the reduction of income inequality in Poland should contribute to the development of human capital. Finally, the article focuses on the positive consequences of income inequality for the accumulation of human capital manifested in a sphere of motivation. A certain level of income inequality seems to be necessary to trigger educational efforts. Yet, on the basis of current research it is impossible to identify characteristics of income inequalities which provide effective incentives for human capital investments. Therefore, further research in this area is needed.

8

The influence of income inequalities on socio-economic development in the European Union

75%

Litwiński M.

|

2019

|

nr vol. 23 no. 1

45-60

EN

Recently, there has been observed intensified research on the impact of income inequalities on aspects of socio-economic development in the European Union. However, there are no comprehensive analyses concerning the relationship between these phenomena. Therefore the subject of the paper is the influence of income inequalities on socio-economic development. The author would like to verify the hypothesis that the character of the impact of income inequalities on socioeconomic development in the European Union is negative. Analysis was conducted for the European Union in 2004-2017 using the panel data model, also estimated was the synthetic indicator of socioeconomic development. The research conducted in the paper leads to ambiguous conclusions. On the one hand, inequalities measured for the whole distribution of income have no influence on socioeconomic development in the European Union. However, the income gap between the richest and the poorest hinders the mentioned phenomenon.

9

The structure of income inequality with particular emphasis on the economic middle class

75%

Szymańska A.

Nierówności społeczne a wzrost gospodarczy

|

2019

|

tom 60

45-60

EN

This study presents the main facts related to the development of income inequalities in OECD countries in recent years. In particular, the focus was on analysing the economic position of the middle class (middle income class), which is often neglected in analyses, in favour of the two extreme income groups, i.e. the poverty sphere and the group of the richest. It is worth filling this gap because the middle class is the backbone of modern society and decisively determines the possibilities of economic development. The analysis of the coefficients allowing the estimation of the size and affluence of the middle class indicates that this class is highly diversified among OECD countries. In countries such as: Slovakia, Slovenia, Norway, the Czech Republic, the Netherlands, Denmark, Hungary, Finland, Belgium, Sweden and Austria, there is a relatively large and affluent middle class. In contrast, in Anglo-Saxon countries, the middle class is relatively small and moderately affluent. The article empirically confirms the hypothesis that higher income inequalities are accompanied by middle-class erosion. Using the basic income ratio, in the form of the Gini coefficient for disposable income, a very strong negative correlation was identified both between this coefficient and the coefficient determining the size of the middle class (-0.91) and between the Gini coefficient and the coefficient determining the affluence of the middle class (-0, 84). Attention is paid to possible causes of the occurrence of the phenomenon of economic polarization. Proposals for solutions in the field of socio-economic policy aimed at limiting the scale of observed phenomena were also presented.

PL

W opracowaniu przedstawiono główne fakty związane z kształtowaniem się w ostatnich latach nierówności dochodowych w krajach OECD. W szczególności skoncentrowano się na analizie położenia ekonomicznej klasy średniej (klasy średniego dochodu), która często jest pomijana w analizach, na rzecz dwóch skrajnych grup dochodowych, tzn. sfery ubóstwa oraz grupy osób najbogatszych. Warto uzupełniać tą lukę gdyż klasa średnia stanowi trzon nowoczesnego społeczeństwa i w decydującym stopniu rozstrzyga o możliwościach rozwoju gospodarki. Analiza współczynników pozwalających na oszacowanie rozmiarów oraz zamożności klasy średniej wskazuje, iż wśród krajów OECD klasa ta jest mocno zróżnicowana. W krajach takich jak: Słowacja, Słowenia, Norwegia, Czechy, Holandia, Dania, Węgry, Finlandia, Belgia, Szwecja i Austria występuje relatywnie duża i zamożna klasa średnia. Natomiast w krajach anglosaskich klasa średnia jest relatywnie mała i umiarkowanie zamożna. W artykule empirycznie potwierdzono hipotezę, iż większym nierównościom dochodowym towarzyszy erozja klasy średniej. Wykorzystując podstawowy wskaźnik zróżnicowania dochodów, w postaci współczynnika Giniego dla dochodów rozporządzalnych, zidentyfikowano bardzo silną korelację ujemną zarówno pomiędzy tym współczynnikiem i współczynnikiem określającym wielkość klasy średniej (-0,91), jak i pomiędzy współczynnikiem Giniego i współczynnikiem określającym zamożność klasy średniej (-0,84). Zwrócono uwagę na możliwe przyczyny występowania zjawiska polaryzacji ekonomicznej. Przedstawiono również propozycje rozwiązań w zakresie polityki społeczno-gospodarczej mającej na celu ograniczenie skali obserwowanych zjawisk.

10

Polaryzacja ekonomiczna w Polsce

75%

Panek T.

Wiadomości Statystyczne. The Polish Statistician

|

2017

|

nr 1

41-61

PL

W badaniu dokonano oceny polityki społecznej i gospodarczej prowadzonej po akcesji Polski do Unii Europejskiej. Zmiany dysproporcji dochodowych gospodarstw domowych były analizowane poprzez ocenę zmienności stopnia polaryzacji ekonomicznej. Ponadto poddano ocenie zmiany nierówności dochodowych. Badanie przeprowadzono dla lat 2000—2014. W analizie polaryzacji zastosowano indeksy polaryzacji, a dla zobrazowania zmian nierówności dochodowych — współczynniki nierówności.

EN

The aim of this article is the evaluation whether social and economic policy implemented after the Polish accession to the European Union led to a reduction in income disparities of households in Poland. Variations of those disparities were analyzed by assessing changes in the degree of economic polarization. In addition, changes in income inequality were evaluated. Analyses of changes in the degree of income polarization and income inequality of households in Poland were carried out for the years 2000—2014. In the analysis of the polarization process polarization indices were applied and changes in income inequality were analyzed using inequality coefficients.

11

The impact of minimum wages on employment and income inequalities – the Latin American experience

75%

Sordyl M.

|

nr vol. 63, nr 6

101-112

EN

The minimum wage is one of the most basic policy tools to provide workers with an adequate income and reduce excessive income inequalities. Traditional models of the labour market predict, however, that setting the minimum wage above the market-clearing level will lead to lower employment, especially for the least efficient workers. Recent experience in Latin American countries is in this context quite confusing – in some of them the minimum wage rose significantly, reducing wage disproportions, but at the same time employment increased and the informal sector shrank considerably. The trends were not stable, with a marked reversal visible in the last few years. The aim of the paper is to identify mechanisms through which the minimum wage affects labour market aggregates and to assess its impact on employment and income inequalities. Empirical data is analyzed for the region’s biggest economies.

PL

Płaca minimalna jest jednym z podstawowych narzędzi zapewnienia pracownikom godnego dochodu oraz redukowania jego nadmiernych nierówności. Jednak tradycyjne modele rynku pracy przewidują, że ustalenie płacy minimalnej powyżej poziomu oczyszczającego rynek doprowadzi do spadku zatrudnienia, zwłaszcza w przypadku najmniej wydajnych pracowników. W tym kontekście niedawne doświadczenia krajów Ameryki Łacińskiej są zastanawiające – w niektórych z nich płace minimalne znacznie wzrosły, co doprowadziło do zmniejszenia dysproporcji wynagrodzeń, ale jednocześnie wzrosło także zatrudnienie, a sektor nieformalny istotnie się skurczył. Trendy te nie okazały się jednak stabilne i po kilku latach wyraźnie się odwróciły. Celem artykułu jest identyfikacja mechanizmów, poprzez które płaca minimalna oddziałuje na zmienne rynku pracy, oraz ocena jej wpływu na zatrudnienie i nierówności dochodu. Do analizy wykorzystano dane głównych gospodarek regionu.

12

Motywacyjne aspekty nierówności dochodowych

75%

Bartak J.

Nierówności społeczne a wzrost gospodarczy

|

2014

|

nr 39

96-109

PL

Celem artykułu jest przedstawienie wpływu nierówności dochodowych na poziom i strukturę motywacji. Rozważania opierają się o podział motywacji na wewnętrzną i zewnętrzną oraz na koncepcji ukrytych kosztów bodźców zewnętrznych polegających na wypychaniu motywacji wewnętrznej. Po przedstawieniu głównych tez teorii wypychania motywacji wewnętrznej w arty-kule wykazano przesłanki sugerujące, że nierówności dochodowe mogą powodować zarówno pozytywne, jak i negatywne zmiany w poziomie i strukturze motywacji, co uznano za jeden z argumen-tów uzasadniających słuszność podziału nierówności na frustrujące i aktywizujące. Nierówności docho-dowe uznano za silne bodźce zewnętrzne do działania mającego na celu zwiększanie dochodu, co sta-nowi ich aktywizującą funkcję. Jednak działania motywowane zewnętrznie nakierowane są głównie na cel i nagrodę zewnętrzną, a nie na działanie per se. Dlatego nierówności dochodowe mogą powodować także negatywne konsekwencje, takie jak pogoń za nieuzasadnionymi korzyściami, bylejakość czy pracę ukierunkowaną na wskaźniki zamiast realnych wyników.

EN

The purpose of this article is to present the impact of income inequality on the level and structure of motivation. The considerations are based on the idea of intrinsic and extrinsic motiva-tion and the concept of hidden costs of rewards. The article presents the motivation crowding theory and premises that inequalities can be interpreted as an extrinsic stimuli. In the following parts it shows evidences suggesting that income inequality can cause both positive and negative changes in the level and structure of motivation, which was considered as one of the arguments justifying the validity of dividing income inequality into activating and frustrating. Income ine-qualities were considered as a strong external stimuli to increase the income, which can be inter-preted as an activating function of inequalities. However, extrinsically motivated agents are mainly focused on the reward and not the action per se. Therefore, income inequality may also cause negative consequences, such as rent-seeking, mediocrity or shirking.

13

Międzygminne nierówności dochodowe i efekty ich wyrównywania (na przykładzie gmin województwa lubuskiego)

63%

Kańduła S.

Zeszyty Naukowe Polskiego Towarzystwa Ekonomicznego w Zielonej Górze

|

2016

|

nr 4

117-133

PL

W literaturze podkreśla się, że dochody polskich gmin są silnie zróżnicowane, co przekłada się na zróżnicowane możliwości zaspokajania przez nie potrzeb społeczności lokalnej, a tym samym nie sprzyja niwelowaniu, ujawniających się w przekroju terytorialnym, nierówności społecznych. Jednocześnie dysfunkcyjny jest mechanizm wyrównywania tego zróżnicowania. Oba poglądy wyrażane są dość często, znacznie rzadziej prezentowane są dane obrazujące skalę tego zróżnicowania i efekty polityki wyrównawczej państwa adresowanej do gmin. Problem badawczy, wokół którego koncentruje się artykuł dotyczy zróżnicowania i wyrównywania zdolności dochodowej gmin. Jego celem jest przedstawienie skali zróżnicowania zdolności dochodowej gmin, wyrażonej wskaźnikiem dochodów podatkowych per capita, i ocena efektów polityki wyrównaw-czej państwa w odniesieniu do gmin województwa lubuskiego. Pomiaru zróżnicowania dochodów podatkowych gmin oraz oceny skuteczności mechanizmu wyrównawczego, uosabianego przez subwencję ogólną, dokonano przy pomocy wybranych miar staty-stycznych odnoszących się do pomiaru rozproszenia i koncentracji zjawisk. Artykuł rozpoczyna wyjaśnienie pojęcia międzygminnych nierówności dochodowych oraz charakterystyka mechanizmu wyrównywania tych nierówności w Polsce. Dalej przedstawiono metodę badań i badaną populację. Następnie zobrazowano zróżnicowanie dochodów podatkowych gmin badanego województwa oraz efekty ich wyrównywania. W zakończeniu odniesiono się do tez postawionych we wstępie oraz wskazano kierunki dalszych badań.

EN

There are significant disparities in the incomes of Polish municipalities, which translates into unequal levels of satisfying the needs of local communities. This, in turn, hampers the efforts to reduce social inequalities visible in the territorial division. At the same time, the mechanism of reducing these inequalities among municipalities is in itself dysfunctional. Both kinds of criticism are expressed quite frequently. Much more seldom, however, data are presented to illustrate the scale of these inequalities and the results of the government's efforts to reduce them. The research problem on which this article concentrates concerns intermunicipal income inequalities and efforts to level them out. The aim of this article is to present the scale of disparities in income-generating capacities of municipalities expressed by the indicator of tax revenues per capita, as well as to evaluate the results of the government's equalisation policy with respect to the municipalities of the lubuskie province. In order to measure the differences in tax incomes of the municipalities and to evaluate the efficiency of the compensation mechanism in the form of the general subsidy (subwencja ogólna), the author used selected statistical measures applicable to the measurement of dispersion and con-centration of financial phenomena. The article begins with the explanation of the notion of intermunicipal income inequalities and the characteristics of the Polish compensation mechanism. Then, the research method and the studied population are described. This is followed by the presentation of income disparities between municipalities in the studied province as well as the results of the equalisation policy. In the conclusion, the author refers back to the theses put forward in the introduction and indicates possible directions of further research.

14

Mainstream and Heterodox Sources of Endogenous Growth: Some Linkages and the Role of Income Distribution

63%

Valente R.

Nierówności społeczne a wzrost gospodarczy

|

2016

|

tom 47

302-321

EN

Much of the recent mainstream literature on economic growth focuses on the role played by factors such as human capital, technical change and innovation, leaving somehow aside the crucial role which physical capital accumulation previously played in economic theory. As underlined in section one, a positive linkage between physical and human capital accumulation is however ex-plicitly admitted by many mainstream endogenous economic growth theorists. They, however, accept either assumptions about physical capital accumulation presented in Solow model based on long run Say’s law validity or accept neoclassical factor demand functions, based on marginal productivity. In both endogenous and exogenous mainstream growth models, income inequalities are thus assumed to positively affect physical capital accumulation and partially or fully affect human capital accumulation as well. Second section presented heterodox arguments contesting both the concept of monotonous productive factor demand functions and the long run validity of Say’s law. It was, then, pointed out that in heterodox growth theory an independent, and much underestimated by mainstream authors, channel of economic growth endogenization can be found. Third section stressed that, once Keynesian long run physical capital accumulation path-dependency from short and long run evolution of aggregate demand and income distribution is considered, a strong positive relation between income inequalities reduction, technical change and both human and physical capital accumulation can be expected to follow. Integration of Keynesian and mainstream approaches was argued to could possibly increase the relevance of sources of endogenous growth present in both approaches and to reduce the inopportune long-short run divide still affecting economic theory.

PL

Duża część współczesnej literatury głównego nurtu dotyczącej wzrostu gospodarczego, koncentruje się wokół roli kapitału ludzkiego, postępu technicznego oraz innowacji, zostawiając nieco na boku centralne znaczenie, które akumulacja kapitału fizycznego zajmowała w teorii ekonomicznej. Jak podkreślono w pierwszej części artykułu, istnienie pozytywnego związku pomiędzy akumulacją kapitału fizycznego i ludzkiego jest wyraźnie dopuszczane przez wielu teoretyków endogenicznego wzrostu gospodarczego głównego nurtu. Akceptują oni jednak założenia dotyczące akumulacji kapitału fizycznego przedstawione w modelu Solowa i oparte na długookresowym działaniu prawa Saya lub akceptują poprawność neoklasycznych krzywych popytu na czynniki wytwórcze, oparte na koncepcji krańcowej wydajności. W modelach głównego nurtu zarówno endogenicznego, jak i egzogenicznego wzrostu gospodarczego zakłada się więc, że nierówności dochodowe pozytywnie wpływają na akumulację kapitału fizycznego oraz, częściowo lub całościowo, również na akumulację kapitału ludzkiego. W drugiej części artykułu omówione zostały heterodoksyjne argumenty kwestionujące zarówno koncepcję monotonnych krzywych popytu na czynniki wytwórcze, jak i długookresową poprawność prawa Saya. Podkreślone zostało, że w hetero-doksyjnej teorii wzrostu można znaleźć niezależny, a poważnie niedoceniony przez autorów głównego nurtu, kanał endogenizacji wzrostu gospodarczego. W trzeciej części uwypuklono, że wówczas, gdy bierze się pod uwagę keynesowską długookresową zależność ścieżkową akumulacji kapitału fizycznego od krótko- i długookresowej ewolucji popytu zagregowanego i podziału dochodu, można się spodziewać występowania silnej pozytywnej relacji pomiędzy redukcją nierówności dochodowych, postępem technicznym oraz akumulacją kapitału zarówno fizycznego, jak i ludzkiego. Stwierdzono dodatkowo, że integracja podejść keynesowskiego i głównego nurtu może zwięk-szyć znaczenie źródeł wzrostu endogenicznego obecnych w obydwu podejściach oraz zmniejszyć niekorzystny krótkookresowy i długookresowy podział wciąż obecny w teorii ekonomii.

15

Wewnątrzsektorowe nierówności dochodów gospodarstw rolniczych w Polsce w latach 2004–2017

63%

Kata R.

Nierówności społeczne a wzrost gospodarczy

|

2020

|

nr 61

26-42

PL

W artykule dokonano analizy zróżnicowania dochodów rozporządzalnych gospodarstw domowych rolników oraz dochodów z rodzinnego gospodarstwa rolnego w Polsce w latach 2004–2017. Celem badań było ustalenie skali nierówności dochodowych wewnątrz sektora rolnego, kierunku zmiany tego zjawiska w czasie oraz ocena wpływu dopłat budżetowych dla rolników na poziom nierówności dochodów rolników. Zróżnicowanie dochodów z rodzinnego gospodarstwa rolnego analizowano w przekroju typów rolniczych gospodarstw oraz ich wielkości ekonomicznej. Źródłem materiałów empirycznych do badań były statystyki GUS i Eurostat, dane systemu rachunkowości rolnej FADN oraz dane Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Wykazano, że w okresie poakcesyjnym nierówności dochodowe w rolnictwie miały tendencję rosnącą. Zróżnicowanie dochodów gospodarstw było jednak wyraźnie większe w odniesieniu do dochodów z pominięciem dopłat bezpośrednich i innych subsydiów, niż w przypadku dochodów z dopłatami. Transfery finansowe wynikające z realizacji Wspólnej Polityki Rolnej zwiększyły dochody gospodarstw rolnych w Polsce, ale miały także wpływ na ich zróżnicowanie. Wydatki budżetowe kierowane do rolników nie zmniejszyły postępującej polaryzacji dochodowej gospodarstw rolniczych, ale hamowały ten proces. Skuteczniejsze łagodzenie nierówności dochodowych w rolnictwie poprzez instrumenty fiskalne, wymaga stosowania dopłat, które nie tylko są „oderwane” od skali produkcji, ale także od wielkości ekonomicznej i obszaru gospodarstwa.

EN

The article analyses the disposable income differentiation between agricultural households and the income differentiation between family farms in Poland in the 2004–2017 period. The objective of the studies was to establish the scale of the income inequalities within the farming sector and determine how they changed over time. It was also to assess the impact of state budge subsidies for farmers on the level of income inequalities between them. The differentiation of the income of family farms was analysed by farm type and by farm economic size. The empirical materials used in the study comprised of the statistics from the Polish Central Statistical Office (GUS) and Eurostat, data from the FADN farming accounting system and data of the Polish Ministry of Agriculture and Rural Development. Income inequalities in agriculture were demonstrated to have displayed a growth tendency in the post-accession period. However, the differentiation of household income was substantially higher for income without any direct grants or other subsidies than for subsidised income. The financial transfers under the Common Agricultural Policy increased the income of farms in Poland but also contributed to its differentiation. The budgetary expenditures on farmers did not reduce the progressing income polarisation of farms but they inhibited the process. Successful management of income inequalities in farming through fiscal instruments requires subsidies that are ‘detached’ not only from the scale of production but also from the economic size and surface area of the farm.

16

Income redistribution and the state’s fiscal system

63%

Wiśniewska-Kuźma M.

Nierówności społeczne a wzrost gospodarczy

|

2019

|

tom 60

101-114

EN

The aim of the article was to classify the OECD countries in fiscal models, based on the criterion of the structure of tax revenues and public spending, and to compare them in terms of the scope of redistribution created by means of taxation and social transfers and the level of income inequality. The analysis was conducted on a group of 30 OECD countries using data from the OECD database from 2004–2017. The classification was made using a cluster analysis using the Ward method. In the course of the study, seven fiscal models were distinguished, in which countries were characterized by a similar share of individual categories of tax revenues and public expenditure. Comparative analysis of fiscal models showed the occurrence of a relationship between the structure of tax revenues and public expenditure, and the level of income inequalities and the scope of redistribution, measured using the Redistribution Index. Compared to other models, models with a high share of social expenditure in the structure of public spending obtained a higher Redistributive Index. The use of various types of social transfers, financed not only by social security contributions, but also by taxes, has significant redistributive significance. The study also revealed the impact of the structure public expenditure on the level of income inequality. Fiscal models with a high share of allocation expenditures were characterized by a low level of income inequalities. The analysis did not confirm the assumption of a higher scale of redistribution in countries with a high level of income inequality.

PL

Celem artykułu było dokonanie klasyfikacji modeli fiskalnych państw OECD na podstawie kryterium struktury dochodów podatkowych i wydatków publicznych oraz porównanie ich pod względem skali redystrybucji dokonywanej przy pomocy opodatkowania i transferów socjalnych oraz poziomu nierówności dochodowych. Analiza została przeprowadzona na grupie 30 państw OECD z wykorzystaniem danych z bazy OECD z lat 2004–2017. Klasyfikacji dokonano przy pomocy analizy skupień z wykorzystaniem metody Warda. W toku badania wyodrębniono sześć modeli fiskalnych, w ramach których państwa charakteryzowały się zbliżonym udziałem poszczególnych kategorii dochodów podatkowych i wydatków publicznych. Analiza porównawcza modeli fiskalnych wykazała istnienie zależności między strukturą dochodów podatkowych i wydatków publicznych, a poziomem nierówności dochodowych oraz skalą redystrybucji dokonywaną przy pomocy opodatkowania i transferów socjalnych, mierzoną przy pomocy Indeksu Redystrybucji. Modele cechujące się wysokim udziałem wydatków na cele socjalne w strukturze wydatków publicznych uzyskały wyższy Indeks Redystrybucji na tle pozostałych modeli. Istotne znaczenie redystrybucyjne posiada stosowanie zróżnicowanych rodzajów transferów socjalnych, finansowanych nie tylko składkami na ubezpieczenia społeczne, ale i z podatków. Badanie ujawniło również wpływ struktury wydatków publicznych na poziom nierówności dochodowych. Modele fiskalne o wysokim udziale wydatków alokacyjnych cechowały się niskim poziomem nierówności dochodowych. Analiza nie potwierdziła założenia o wyższej skali redystrybucji w krajach o wysokim poziomie nierówności dochodowych.

17

Labour Market Institutions and Income Inequalities in the Visegrad Group Countries

63%

Szczepaniak M. , Szulc-Obłoza A.

|

nr 3

75-90

PL

W artykule przedstawiono różnorodność rynku pracy w krajach Grupy Wyszehradzkiej z perspektywy ekonomii instytucjonalnej. Instytucje takie jak: regulacje w zakresie podatków i transferów, przepisy dotyczące ochrony zatrudnienia lub aktywna i pasywna polityka rynku pracy mogą wpływać nie tylko na efektywność gospodarki z perspektywy makroekonomicznej, ale również odgrywać kluczową rolę w określaniu systemu zasad i zachęt do zarabiania pieniędzy. W tej perspektywie warunki instytucjonalne rynku pracy bezpośrednio wpływają na zachowanie uczestników rynku pracy, ich dochody, a tym samym nierówności dochodowe. W celu dokonania oceny i porównania sytuacji między krajami Grupy Wyszehradzkiej, obliczono syntetyczną miarę instytucji rynku pracy. Ponadto przeprowadzono analizę taksonomiczną, w efekcie której pogrupowano kraje V4 względem wybranych krajów Unii Europejskiej. Takie działanie umożliwiło ocenę i porównanie podobieństw i różnic między krajami wyszehradzkimi. Finalnie podjęto próbę identyfikacji i oceny związków między syntetyczną miarą instytucji rynku pracy a nierównościami dochodowymi. Zastosowano współczynnik korelacji Pearsona i dodatkowo współczynnik korelacji rang Spearmana. Wyniki analizy są próbą odpowiedzi na pytanie o rolę państwa w ograniczaniu nierówności dochodowych za pomocą instytucji rynku pracy i pomagają zidentyfikować te działania, które są najbardziej skuteczne w analizowanej dziedzinie.

EN

The diversity of the labour market in the Visegrad Group countries is presented in the article from an institutional perspective. Institutions such as different tax and transfer policies, employment protection legislation, or active and passive labour market policies can affect not only the effectiveness of the economy from a macro perspective, but they can also be crucial in determining the system of rules and incentives for earning money. The institutional conditions of the labour market directly affect the behaviour of labour market participants, their incomes, and therefore income inequalities. To asses and compare the situation between the Visegrad group countries, a synthetic measure of labour market institutions is calculated. A taxonomic analysis is done to group the V4 countries against other selected European Union countries, which enables the assessment and comparison of similarities and differences across the Visegrad countries. Finally, the trade-offs between a synthetic measure of labour market institutions and income inequalities are analysed. The Pearson correlation coefficient and, additionally, the Spearman’s rank correlation coefficient are applied. The analysis is done for 2016, as it was the most recent data available while writing the article. The results from such an analysis can help to answer the question of the state’s role in limiting income inequalities through labour market institutions and to identify the policies which are the most effective in this field.

18

Dochód jako determinanta zdrowia osób starszych – perspektywa krajów „starej” i „nowej” UE

51%

Jakubowska A.

Handel Wewnętrzny

|

2016

|

nr 6 (365)

238-252

PL

Celem rozważań jest analiza i ocena relacji zachodzących między poziomem dochodu, ze szczególnym uwzględnieniem sprawiedliwości w jego podziale, a stanem zdrowia starszych mieszkańców UE. W pracy podjęto próbę wskazania istniejących w tym obszarze zależności obserwowanych zarówno na poziomie pojedynczych krajów członkowskich, jak również w odniesieniu do grupy państw w podziale na kraje tzw. „starej” i „nowej” Unii. W analizie wykorzystano dane nt. samooceny stanu zdrowia osób w wieku 65 lat i więcej zgromadzone w ramach Europejskiego badania dochodów i warunków życia (EUSILC) dostępne w bazie Eurostat. W badaniu relacji wykorzystano analizę regresji oraz dokonano oceny stopnia korelacji między poziomem dochodu per capita oraz poziomem wskaźnik koncentracji dochodów a poziomem objaśnianych zmiennych opisujących stan zdrowia badanej populacji w wyodrębnionych grupach gospodarek UE. W artykule wykazano wysoki stopień zróżnicowania krajów członkowskich w poziomie zdrowia osób starszych oraz wskazano na istotne oddziaływanie nierówności w podziale dochodów na poziom samooceny stanu zdrowia osób w wieku 65+. Artykuł ma charakter badawczy.

EN

An aim of considerations is to analyse and assess the relationships occurring between the level of income, with a particular consideration of justice in distribution thereof, and the state of health of elderly EU inhabitants. In her study, the author undertook an attempt to indicate the existing in this area dependencies observed both at the level of individual member states and related to the group of states divided into the so-called ‘old’ and ‘new’ Union. In her analysis, she used data on self-appraisal of the state of health of people aged 65 and more, collected within the framework of EU Statistics on Income and Living Conditions (EUSILC) available in the Eurostat database. In the study on relationships, there was used the regression analysis and assessed the degree of correlation between the level of per capita income and the level of the index of income concentration and the level of endogenous variables describing the state of health of the surveyed population in the singled out groups of EU economies. In her article, the author showed a high degree of diversity of the member states in the level of health of elderly people and indicated the significant impact of inequalities in income distribution on the level of self-appraisal of the state of health of people aged 65+. The article is of the research nature.

RU

Цель рассуждений – анализ и оценка отношений, происходящих между уровнем доходов, с особым учетом справедливости в их распределении, и состоянием здоровья пожилых людей ЕС. В работе предприняли попытку указать существующие в данной области зависимости, наблюдаемые как на уровне отдельных стран-членов, так и в отношении групп государств «старого» и «нового» Союза. В анализе использовали данные по самооценке состояния здоровья лиц в возрасте 65 лет и старше, накопленные в рамках обследования «Статистика доходов и условий жизни Европейского Союза (EU-SILC)», доступные в базе Евростата. В изучении отношений использовали анализ регрессии и провели оценку степени корреляции между уровнем дохода на душу населения и уровнем показателя концентрации доходов и уровнем эн- догенных переменных, объясняющих состояние здоровья обследуемой популяции в выделенных группах экономик ЕС. В статье указаны высокая степень дифференциации стран-членов ЕС по уровню здоровья пожилых людей и существенное воздействие неравенства в распределении доходов на уровень самооценки состояния здоровья лиц в возрасте 65+. Статья имеет исследовательский характер.

19

Nierówności dochodowe i kryzys gospodarczy

51%

Rutkowski W.

Polityka Społeczna

|

2012

|

tom 39

|

nr 5-6(458-459)

1-6

PL

W artykule zaprezentowano stanowiska i argumenty sformułowane w trakcie dyskusji na temat wpływu rosnących nierówności dochodowych w krajach rozwiniętych gospodarczo na globalny kryzys finansowy, zapoczątkowany w 2008 roku. Główna hipoteza głosi, że zwiększające się rozwarstwienie dochodowe przyczyniło się do powstania bąbla spekulacyjnego na rynkach nieruchomości i aktywów finansowych zarówno wskutek nadmiernego zadłużenia średnio i nisko uposażonych gospodarstw domowych, jak i ekspansji sektora finansowego spowodowanej koncentracją dochodów w rękach najzamożniejszych. Hipoteza o wpływie nierówności dochodowych na kryzys bankowy i w następstwie na recesję gospodarczą nie jest powszechnie akceptowana. Niemniej, znaczenia nierówności dochodowych dla stabilności gospodarki – podobnie, jak dla jej wzrostu i dobrobytu społecznego - nie można z pewnością ignorować. W artykule zaprezentowano stanowiska i argumenty sformułowane w trakcie dyskusji na temat wpływu rosnących nierówności dochodowych w krajach rozwiniętych gospodarczo na globalny kryzys finansowy, zapoczątkowany w 2008 roku. Główna hipoteza głosi, że zwiększające się rozwarstwienie dochodowe przyczyniło się do powstania bąbla spekulacyjnego na rynkach nieruchomości i aktywów finansowych zarówno wskutek nadmiernego zadłużenia średnio i nisko uposażonych gospodarstw domowych, jak i ekspansji sektora finansowego spowodowanej koncentracją dochodów w rękach najzamożniejszych. Hipoteza o wpływie nierówności dochodowych na kryzys bankowy i w następstwie na recesję gospodarczą nie jest powszechnie akceptowana. Niemniej, znaczenia nierówności dochodowych dla stabilności gospodarki – podobnie, jak dla jej wzrostu i dobrobytu społecznego - nie można z pewnością ignorować.

EN

The article presents the views and arguments put forward during the discussion on the role of rising income inequality in developed countries in the global financial crisis which started in 2008. The main hypothesis is that the increasing stratification of income contributed to the speculative bubble in real estate and financial assets markets as a result both of the over-indebtedness of medium and low income households, as well as the expansion of the financial sector due to the concentration of income in the hands of the wealthiest. The hypothesis about the impact of income inequality on the banking crisis and subsequent economic recession is not universally accepted. Nevertheless, the importance of income inequality for the stability of the economy - just as for its growth and social well-being - can not certainly be ignored.

20

Podatek od bogactwa w USA: propozycje polityczno-prawne i spory o jego zgodność z Konstytucją

51%

Wojciechowski K.

|

tom 85

|

nr 4

133-159

EN

This article examines major proposals and the constitutionality of a federal wealth tax in the USA. Drawing on historical and comparative research, the author analyzes relevant American political and legal writing on the subject and traces, among other things, numerous opinions on the ‘direct tax’ clauses in the U.S. Constitution, in particular those of the Founding Fathers and the U.S. Supreme Court justices. Calls for a wealth tax, especially a comprehensive federal wealth tax, namely on an entity’s net worth above a certain threshold, are relatively new to the United States. Over the last twenty-five years, however, discussions about such a tax have gained momentum. Historical evidence suggests that this is due to an increase in income and wealth inequalities that has accelerated significantly since the 1980s. As a means to address these inequalities, a wealth tax has gained popularity in academia and among politicians from both ends of the political spectrum. Its supporters point out that excessive wealth concentration is harmful both from a political and an economic point of view. Nevertheless, a wealth tax raises doubts in many respects and would necessarily draw review ultimately by the Supreme Court as to whether a federal wealth tax falls within the scope of the ‘direct tax’ clauses of the U.S. Constitution. A further complication is whether a wealth tax may be subject to ‘apportionment’ among the states based on population, making the adoption of a federal wealth tax difficult, if not impossible to implement.

PL

Celem artykułu jest prześledzenie najgłośniejszych w USA propozycji federalnego podatku od bogactwa (wealth tax), a także sporów dotyczących zgodności takiego podatku z amerykańską Konstytucją. Posługując się metodą historyczno-opisową oraz porównawczą, autor analizuje relewantną amerykańską literaturę przedmiotu oraz orzecznictwo Sądu Najwyższego USA, w tym liczne opinie na temat konstytucyjnej klauzuli o „podatkach bezpośrednich”, między innymi ojców założycieli. Jak wynika z przeprowadzonych badań, propozycje podatku od bogactwa, tj. od wartości netto majątku powyżej określonej wartości, są czymś względnie nowym w historii USA. Jak się wydaje, szczególnym tego powodem jest fakt mocno przyspieszonego od lat osiemdziesiątych wzrostu nierówności dochodowych – a co za tym idzie: majątkowych. Koncepcje podatku od bogactwa pojawiają się bowiem zarówno w środowiskach akademickich, jak i wśród polityków – co świadczy o dużej skali problemu nierówności. Zwolennicy podatku wskazują między innymi, że nadmierna koncentracja majątkowa i wynikające z niej nierówności są szkodliwe tak z punktu widzenia polityczno-prawnego, jak i ekonomicznego. Wokół propozycji podatku od bogactwa istnieje jednak wiele wątpliwości. Przede wszystkim w odniesieniu do tego, czy podatek od bogactwa wchodzi w zakres konstytucyjnej klauzuli o „podatkach bezpośrednich”, a zatem czy podlega konieczności „rozdzielenia” jego wysokości pomiędzy stany proporcjonalnie do liczby ich mieszkańców, co znacznie utrudniłoby przyjęcie takiego podatku, a być może wręcz uniemożliwiłoby.