Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Podzwonne dla zagrody

100%

Drożdż-Szczybura M.

|

tom nr 4

89--96

2

Organizacja i efektywność uprawy buraków cukrowych w regionach ich koncentracji, w gospodarstwach indywidualnych

84%

Kasperska-Furman I.

|

nr 08-12

3

Piekno dla nas wszystkich

84%

Szeliga A.

|

nr 01

4

Badania nad nowożytnym osadnictwem wiejskim w miejscowości Kopaniec w Górach Izerskich

84%

Duma P. , Łuczak A. , Piekalski J.

|

2017

|

nr 2

175-187

PL

Artykuł dotyczy badań prowadzonych od dwóch sezonów w rejonie wsi Kopaniec położonej w Górach Izerskich. Badacze wytypowali do badań gospodarstwo zanikłe po 1945 r., po którym przetrwały relikty w postaci murów i granicy zagrody wykonanej w formie szerokiego kamiennego muru. Budynek został wystawiony prawdopodobnie w XVIII w. i łączył w sobie funkcje mieszkalne i gospodarcze. Na podstawie przeprowadzonych badań można stwierdzić, że budynek nie został zasiedlony po 1945 r. i uległ destrukcji.

EN

The article concerns research carried out since two seasons ago in the region of Kopaniec village situated in the Jizera Mountains. For the research, scholars selected a household which was abandoned after 1945, where relics in the form of walls and extremities of the enclosure in the form of a wide stone wall have been preserved. The building was most likely constructed in the 18th century and combined residential and agricultural functions. On the basis of the conducted research, it can be concluded that the building was not inhabited after 1945 and was destroyed.

5

Romanian rural architecture - diversity of homesteads

67%

Bardzińska-Bonenberg T.

|

tom Vol. 2, no. 4

11-17

EN

Aim of this paper is to present basic types of Romanian rural architecture and show it as a continuation of tradition of timber architecture of neighbouring countries. Geographic, topographic and historical situation of Romania had immense influence on the shape of Romanian vernacular wooden architecture. The paper is based upon research in the two largest Romanian open air museums in Bucharest and Sibiu representing full scope of the country’s rural architecture. The paper concentrates on the most characteristic ethnic groups that created spatial identity of their homesteads and houses.

PL

Celem publikacji jest przedstawienie podstawowych typów rumuńskiej drewnianej, ludowej architektury i zwrócenie uwagi na jej związek z budownictwem sąsiednich krajów. Sytuacja geograficzna, topograficzna i historyczna Rumunii miała przemożny wpływ na kształt rumuńskiej architektury wernakularnej. Praca oparta jest o badania prowadzone w dwóch skansenach: w Bukareszcie i Sibiu, które dają przegląd wiejskiej architektury oraz na dostępnej literaturze przedmiotu. Praca koncentruje się na najbardziej rozpoznawalnych grupach etnicznych, których tradycja budowlana jest czytelna w sposobie wznoszenia budowli i kształcie wiejskich gospodarstw.

6

Układ zagrody holenderskiej na przykładzie środkowego Mazowsza

67%

Zaras-Januszkiewicz E. M. , Fornal-Pieniak B. , Zarska B.

|

nr 1

PL

Ważnymi elementami współczesnego krajobrazu kulturowego środkowej części Mazowsza, określanej w historycznym ujęciu jako ziemia warszawska, są pozostałości po osadnictwie holenderskim. Na szczególną uwagę zasługuję liniowy sposób rozmieszczenia domów mieszkalnych i zabudowań gospodarczych, a także ogrodów przydomowych w obrębie pojedynczej zagrody oraz dróg łączących poszczególne obejścia. Zarówno zabudowania, jak i drogi łączące obejścia sąsiadujących ze sobą gospodarzy lokalizowano na wyniesieniach terenu – naturalnych lub częściej sztucznych (zwanych terpami i trytfami). W strefie wejściowej zagrody znajdował się najczęściej ogród przydomowy i sad, za którym wznosił się z reguły jeden obszerny dom z liniowo uszeregowanymi pomieszczeniami mieszkalnymi, następnie spichlerzem i na końcu pomieszczeniami dla zwierząt (dom typu langhoff). Do dziś struktury te są dobrze widoczne w przypadku osad zakładanych rzędowo w pobliżu rzek. Innym elementem typowym dla osadnictwa holenderskiego było stosowanie nasadzeń z drzew jako elementów przeciwdziałających zniszczeniom powodziowym. W przypadku Mazowsza do dziś bardzo dobrze widoczne są rzędowe nasadzenia ogławianych wierzb (Salix alba i Salix fragilis), rzadziej topól (Populus alba). Nasadzenia te towarzyszyły drogom, miedzom, rowom odwadniającym. Wiele z tych elementów i struktur przetrwało do dziś jedynie w szczątkowej postaci.

EN

Important elements of the contemporary cultural landscape of central part of Mazovia, especially its central and northern parts are remains of Dutch settlements, and in particular rural systems and remains of Dutch farms. Those farms were organized differently than in a typical farmstead Mazovia. Locating of farm buildings and roads connecting the various farms on upland terrain – natural or artificial frequently (called trep and trytfa) deserve on special attention. Those structure which were connected with colonies localized near the rivers are clearly visible even today. The langloff houses are very interesting and valuable. Those house combined several functions and that’s why were very magnificent and pointed out. A typical feature for Dutch farm was also the order of the gardens: orchard, vegetable gardens and ornamental gardens. Another element typical of Mennonite settlement was the use of trees as part of anti-flood damage. The rows of head-off willows (Salix alba and S. fragilis), sometimes poplars (Populus alba) are still well visible in all Mazovia. These plantings were accompanied by roads, bounds, drainage ditch. The fascines hurdles were very often used between individual trees in this row. These elements are still visible. However, as a result of uncontrolled spatial planning and garden fashions these elements are exposed to destruction. Dutch heritage is still very importaint in structures of Mazovian cultural landscape and that is why each element of this heritage deserves attention and protection.

7

Quality of groundwater in rural homesteads and agricultural land in the catchment of Lake Miedwie

67%

Marciniak A. M. , Wesolowski P. , Brysiewicz A. , Burczyk P.

|

nr 2

EN

The paper presents the impact of pollutants from areas intensively used for agriculture on the quality of shallow groundwater in the drainage basin of Lake Miedwie, which is the main source of potable water for the city of Szczecin. This groundwater, due to the poor insulation against the penetration of contaminants from the surface, is a good indicator of the environmental pressure level from agriculture. The aim of the study was to analyze the chemical composition as well as the pH and electrolytic conductivity of waters of the first Quaternary aquifer in the catchment area of Lake Miedwie, located in the municipality of Warnice, which is characterized by intensive farming. The results indicate that there has been a noticeable improvement over the last ten years in the quality of groundwater, and periodic increases in the levels of certain chemical parameters such as ammonium nitrogen (6.070 mg dm-3), nitrate nitrogen (225.1 mg dm-3), phosphate phosphorus (2.635 mg dm-3) or potassium (452.0 mg dm-3) can be explained by negligence or insufficient knowledge of farmers with respect to manure storage and rational use of mineral fertilizers. Correlation analysis of the sum of chemical parameters regarding conductivity demonstrated a virtually absolute relationship (r=0.948 at p=0.001), confirming a close relationship of groundwater’s chemical parameters with the properties of the physical parameter such as specific electrolytic conductivity. Moreover, it was shown that the specific electrolytic conductivity of groundwater of 8 piezometric intakes tested was mainly shaped by the concentrations of sodium (Na), potassium (K) and magnesium (Mg) for all chemical parameters analyzed.

8

Jakosc wod gruntowych i powierzchniowych w otoczeniu zagrod wiejskich w rejonie miejscowosci Pyrzyce

67%

Durkowski T. , Wesolowski P. , Krolak B.

|

nr 1

105-110

EN

Paper presents the evaluation of water quality according to investigations in villages on Miedwie lake basin conducted within 2000-2005. Investigations included surface water-running and stagnant as wellas the ground water. Special attention was paid to the farmsteads with intensive animal production where animal wastes were not properly managed. Groundwater was highly polluted on farms with animal production; surface water was highly polluted in ditches running through the village terrains.

PL

W pracy przedstawiono ocenę jakości wód na podstawie badań prowadzonych w latach 2000-2005 we wsiach w bezpośredniej zlewni jeziora Miedwie. Obejmowały one wody: powierzchniowe - płynące, stojące i gruntowe. Ze względu na nierozwiązany na tym obszarze problem gromadzenia stałych i płynnych odchodów zwierzęcych szczególną uwagę zwrócono na zagrody wiejskie, gdzie głównie skupiona jest produkcja zwierzęca. Najbardziej zanieczyszczone wody gruntowe były na terenie zagród gospodarstw z chowem zwierząt a wody powierzchniowe w ciekach przepływających przez tereny wsi.

9

Sanitarno-higieniczny stan zagród wiejskich w Jabłonce

67%

Gastol B. , Birczynski J.

|

nr 1

10

Ogrody zagród góralskich – tradycja i współczesność

59%

Bach A. , Baldysiak D.

|

tom 525

PL

Wobec postępującej w szybkim tempie degradacji krajobrazu wiejskiego, m.in. zaniku tradycyjnych ogrodów przydomowych, w latach 2002-2004 przeprowadzono badania na terenie powiatu tatrzańskiego (gminy: Zakopane i Poronin), na podstawie których oceniono stan 16 ogrodów przy zagrodach i domach góralskich oraz porównano go z wyglądem dawnych ogrodów tego regionu. Najdawniejsze siedziby (góralskie zagrody) poznać można było po skupinach jesionów, lip lub jaworów. Przy białej izbie chałupy znajdował się ogródek, w którym rosły rozmaite zioła i kwiaty. Listę roślin uzupełniały gatunki przenoszone do ogrodów z Tatr. Były to między innymi Delphinium elatum L., Aquilegia vulgaris L., Archangelica officinalis L., Lilium martagon L., Lilium bulbiferum L., Rhodiola rosea L. i inne. Obecnie opiekę nad ogrodami sprawują głównie osoby starsze, zazwyczaj kobiety będące na emeryturze (80%). Na podstawie obserwacji terenowych stwierdzono, że 40% ogrodów zachowało swój dawny charakter. Pozostałe zmieniają się w szybkim tempie. Rzadko goszczą w nich rośliny użytkowe, zioła i warzywa. Także starodrzew, który dawniej wyznaczał miedzę, występuje obecnie w postaci okrojonej. Obecnie teren wokół domu obsadza się żywotnikami zachodnimi lub świerkami kłującymi, obsiewa trawą i zdobi roślinami balkonowymi. Namiastką dawnych ogródków kwiatowych są skarpy, obsadzane bylinami górskimi. Płytki chodnikowe zastępują dawne „skrzyżale” (kamienie). W celu zachowania historycznego otoczenia i ładu przestrzennego zagród koniecznym jest podjęcie interdyscyplinarnych działań chroniących góralskie ogrody przydomowe oraz przestrzeganie uwarunkowań prawnych.

EN

In view of the fact that degradation of rural cultural landscape, i.e. country gardens of Poland, has been escalating, research focused on highland gardens in the area of Tatras region was carried out within 2002-2004. The observation of sixteen gardens situated near historical wooden cottages in Zakopane and Poronin was based on an inquiry method concerning the property owners as well as the inspection and inventory of annuals and biennials, perennials, shrubs and trees. In about 40% cases the gardens resemble a traditional highland country garden. That is because the plants used for the arrangements (very decorative cultivars of coniferous, new species of annual bedding plants) are distinct from those often used in traditional highland gardens (broad leaf trees, local species of coniferous, herbs, local species of perennials i.e. Delphinium elatum L., Aquilegia vulgaris L., Archangelica officinalis L., Lilium martagon L., Lilium bulbiferum L., Rhodiola rosea L.). Almost every investigated property had a lawn. The gardens were designed spontaneously and managed mostly by women, either retired (80%) or professionally active. To reduce the amount of work connected with caring for plants, the owners were planning to reduce the surface occupied by annual flower beds and plant more ornamental trees, shrubs as well as mountain perennials beds. The local, natural stones used for garden paths are currently being replaced by commercial tiles. In order to protect the traditional historical highland landscape it is necessary to undertake interdisciplinary preventive measures and to implement the applicable legal regulations.