Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Historia mówiona – próba definicji pojęcia

100%

Kierzkowski M.

Wrocławski Rocznik Historii Mówionej

|

2014

|

tom 4

5-19

EN

In the following article, taking into account the difficulties in defining the concept of oral history, I would like to propose a multifaceted approach to the problem. Instead of trying to define the main issue in a traditional, explicit way, I will try to define it from different perspectives. In this way I would like to prove that oral history and its complex construction cannot be defined in a short and explicit way and the multitude of existing definitions lead to chaos and some kind of reduction. My way of defining, which focuses on highlighting significant characteristics and all the necessary elements, is supposed to overcome the previous limitations. Instead of one definition, I present several subsequent formulations, which result from the multifaceted construction of this research practice.

2

Edukacja międzykulturowa przez teatr– refleksje wokół Pracowni Kronik Sejneńskichi Teatru Sejneńskiego

85%

Namiotko U.

Edukacja Międzykulturowa

|

2012

|

tom 1

114-127

EN

The article is a reflection around the theme of theatrical workshop as a mean of intercultural education. In my work I analyse two significant projects, the workshop organised by the Teatr Sejneński as well as the workshop of the Pracownia Kronik Sejneńskich. I refer to the work of animators from the Ośrodek ‘Pogranicze – sztuk, kultur, narodów’ based on the enterprise of the above mentioned projects. Both schemes engage children and teenagers from the region of Sejneńszczyzna, an area of rich multicultural traditions. Through the active participation, personal engagement, and the meetings with witnesses of history young people become acquainted with multicultural past of the region as well as familiarise themselves with the culture of friends living just across the border. All the information gained throughout the active participation in familiarising with the history and culture of the region form the base for the theatrical performances organised by teenagers. As a result the theatre is not only an instrument of art but also a process of intercultural education, which through the “active culture”, done for and with people, forms the ability of being a truly multicultural citizen, open to other people, comprehending the ability of dialogue, tolerance and understanding.Translated by Urszula Namiotko

PL

Artykuł stanowi refleksję dotyczącą praktyki teatralnej jako narzędzia edukacji międzykulturowej. Odwołuję się w nim do pracy animatorów z Ośrodka „Pogranicze – sztuk, kultur, narodów” w Sejnach, analizując warsztat teatralny Teatru Sejneńskiego i Pracowni Kronik Sejneńskich. W obu projektach uczestniczą dzieci i młodzież z Sejneńszczyzny, miejsca o wielokulturowych tradycjach i sąsiedztwie. Poprzez czynny udział, osobiste zaangażowanie i spotkanie ze świadkami historii młodzi mieszkańcy Sejn poznają wielokulturową przeszłość tego miejsca oraz uczą się kultury swoich kolegów i koleżanek. Zgromadzone w ten sposób informacje stanowią następnie fundament realizowanych przez młodzież spektakli. Teatr jest zatem nie tylko narzędziem sztuki, ale procesem edukacji międzykulturowej, który poprzez „kulturę czynną”, tworzoną dla ludzi i z ludźmi, kształtuje umiejętność „bycia wielokulturowym”, postawę otwartą na drugiego, umiejętność dialogu, tolerancji, zrozumienia.

3

Krótka historia kobiet. Wstęp do analizy sytuacji kobiet w Wałbrzychu i okolicach

85%

Łokieć M. , Warszawski U. , Magdalena Łokieć – studentka drugiego roku studiów magisterskich w Instytucie Kultury Polskiej UW (w ramach Kolegium MISH UW) g. o. p. l. z. z. a. p. P. p. m. z. z. s. k. , magdalena.anna.lokiec@student.uw.edu.pl

Władza sądzenia

|

2016

|

tom 9

PL

Artykuł przedstawia zarys historii kobiet w Wałbrzychu i okolicach w ciągu ostatnich dekad. Powstał on na podstawie wywiadów przeprowadzonych z mieszkanka- mi tego regionu. Historia Wałbrzycha i okolic to historia górnicza, której bohaterami są mężczyźni. W pierwszej części artykułu zarysowany jest obraz tradycyjnej rodziny górniczej, mającej model patriarchalny – mężczyzna pracuje w kopalni, kobieta zajmuje się domem, rodzina żyje w dostatku. W kolejnym rozdziale przedstawiona jest zmiana, jakiej model ten uległ w PRL – usamodzielnienie się i podjęcie pracy zawodowej przez kobiety, zwłaszcza w zakładach odzieżowych. Trzecia część dotyczy transformacji, w wyniku której zamknięte zostały wszystkie okoliczne kopalnie, a także inne zakłady pracy. Wspomniane jedynie są sposoby radzenia sobie z trudną sytuacją finansową. Zakończenie zarysowuje dalszą perspektywę badawczą – analizę strategii i taktyk radzenia sobie z biedą w warunkach współczesnych. Tekst skupia się na zmianie roli społecznej kobiet i ich metodach na jej wypełnianie. Artykuł stanowi pierwszy z planowanej serii tekstów analizujących sytuację kobiet w rejonie Wałbrzycha.

EN

The article presents a draft on women’s history in Wałbrzych and its surroundings during the last few decades. It is based on the interviews conducted among female citizens of this region. The history of Wałbrzych and surroundings is the history of mining, with men as its main figures. The first part of the article shows the traditional view of mining family, with its patriarchal model – a man working down a mine, a woman being a housewife, a family living in wealth. The next chapter presents a change of this model, which took place in the times of the Polish People’s Republic – women getting more independent, taking up jobs, especially in clothing industry. The third part talks about economic and social transformation after 1989 and its result: closing all mines and many other workplaces in the region. The ways of dealing with the difficult financial situation are mentioned. The last part presents some further study perspectives, such as the analysis of contemporary strategies and tactics of dealing with poverty. This text focuses on the change of women’s social role and is the first article from the planned series of texts analysing the situation of women in Wałbrzych and surroundings

4

Autobiograficzny wywiad narracyjny – kwestie etyczne i metodologiczne w kontekście archiwizacji narracji

85%

Kaźmierska K.

Studia Socjologiczne

|

2014

|

nr 3(214)

221–238

PL

W artykule odnosząc się do współczesnych tendencji archiwizacyjnych rozważam etyczne i metodologiczne aspekty związane z metodą wywiadu narracyjnego stosowanego w socjologii. Jednym z postulatów etycznych, ale też i po części założeń metodologicznych, jest anonimizacja rozmówcy oraz wszelkich szczegółów jego biografii, które umożliwiłyby identyfikację opowiadającego. Na ogół nie prosi się też rozmówcy o podpisanie zgody na wykorzystanie jego opowieści. Zarazem relacja między badaczem a opowiadającym oparta jest na regule zaufania wybiegającej poza ów wymóg. Osobną kwestią, do której również zamierzam się odnieść, jest „ponadczasowość” narracji i ich historyczna wartość w kontekście różnych projektów badawczych oraz reinterpretacja tego typu materiału.

EN

In the paper I refer to contemporary archiving activities and in this context I comment on ethical and methodological aspect of autobiographical narrative interview which is used in social sciences. One of the ethical assumptions is anonymization of one’s life story in order to keep an informant’s privacy. Following these procedures informed consent is not required as the very situation of interviewing is defined as trust relation. I also refer to the issue of ‘eternal’ quality of some biographical materials which in time change their status from sociological qualitative data into oral history materials.

5

Amerykańscy archiwiści o oral history – przegląd tematyki tekstów publikowanych w drugiej połowie XX wieku na łamach „American Archivist”

85%

Wiśniewska M.

Archiwa – Kancelarie – Zbiory

|

2015

|

nr 6(8)

11-59

PL

Artykuł w swej pierwszej części zawiera szczegółowe omówienia osiemnastu tekstów dotyczących historii mówionej, opublikowanych w czołowym amerykańskim czasopiśmie archiwistycznym „American Archivist” w drugiej połowie XX wieku. Na drugą część składają się wnioski dotyczące obecności tematyki historii mówionej w dyskursie archiwistycznym w Stanach Zjednoczonych Ameryki Północnej w drugiej połowie XX wieku. Najwięcej miejsca poświęca się w analizowanych opracowaniach tematowi charakteru relacji oral history jako źródeł historycznych. Poruszana jest zwłaszcza kwestia wiarygodności historii mówionej oraz sposobów jej zapewnienia (m.in. przez odpowiedni opis). Ponadto w wielu przypadkach teksty te próbują przekonać historyków do wykorzystywania historii mówionej w badaniach. Można zauważyć również, że w pewnym momencie zmienia się rozumienie oral history jako źródła historycznego – właściwym źródłem staje się samo nagranie wywiadu, audio lub wideo, a nie notatki sporządzone w jego trakcie lub też jego transkrypcja. Ważne miejsce w rozważaniach amerykańskich autorów zajmują relacje między historią mówioną a dokumentacją tradycyjną (papierową). Z analizy artykułów wynika też, że autorzy zajmowali się przede wszystkim zagadnieniami natury historycznej, a w mniejszej mierze – archiwistycznej. Wśród tych drugich natomiast najczęściej pojawiają się tematy związane z udostępnianiem materiałów oral history. Poruszana jest jednak również kwestia miejsca archiwów i archiwisty w działalności związanej z nagrywaniem oral history. Całkowicie brak omówienia problemu przechowywania materiałów oral history.

EN

In its first part, the article consists of a detailed discussion on eighteen texts on oral history published in the second half of the 20th century in the leading American archival journal „The American Archivist”. The second part are conclusions concerning the presence of the subject of oral history in archival discourse in the United States in the latter half of the 20th century. In the analyzed texts a lot of space has been given to the character of oral history interviews as historical sources. Especially, the question of reliability of oral history has been raised, as well as ways of guaranteeing it (e.g. through a proper description). Moreover, in many cases these texts attempt to persuade their readers to use oral history in their research. Also, it may be noticed, that at some point the understanding of oral history as historical source changes – an audio or video recording of the interview becomes a source itself, and not notes made while carrying it out or its transcription. Also relations between oral history and traditional (paper) records are an important issue in discussions of the American authors. The analysis of the articles also indicates that the authors were interested more in issues of the historical nature, than of the archival one. Those latter are mostly providing access to oral history materials. But also the question of the role of archives and archivists in recording oral history is touched. Discussion on the issue of storing oral history is not present at all.

6

Pomiędzy nauczaniem Kościoła katolickiego a feminizmem – potencjał edukacyjny herstorii na przykładzie świętej Tekli

85%

Achremowicz H. , Kamińska-Sztark K.

Forum Pedagogiczne

|

2019

|

tom 9

|

nr 2/1

63-75

PL

Artykuł zarysowuje problematykę dialogu Kościoła katolickiego z szeroko pojętym feminizmem w kontekście autorskiej strategii edukacyjnej wyrastającej z historii (herstorii) pierwszych wieków chrześcijaństwa. Przez odwołanie do postaci mało znanej współcześnie, świętej Tekli, zostanie wzmocniona koncepcja wychowania w poszanowaniu równości płci wynikającej bezpośrednio z aktu stworzenia, ugruntowanej przez akt zbawienia i – jako taka – obecnej w nauczaniu Kościoła katolickiego. Będąc równe przed Bogiem, kobiety powinny mieć równe prawa w poszukiwaniu ścieżek poznania go i służenia mu. Współczesne nurty ruchu wyzwolenia kobiet odbierane są często jako wrogie nauczaniu Kościoła katolickiego. Tymczasem dzieje wczesnych wieków chrześcijaństwa wskazują na szacunek, jakim darzone były kobiety, ich niezaprzeczalną rolę w budowaniu wspólnoty, męczeństwo, determinację, mądrość i piękno. Przyjęcie takiej strategii edukacyjnej stanowi swoiste „zdjęcie klosza” (metafora Sylvii Plath), a poznanie herstorii kobiet, które budowały chrześcijaństwo, może służyć za inspirację do osobistego (nie tylko duchowego) rozwoju kobiet w Kościele katolickim.

7

Językoznawca wobec tekstów historii mówionej. Zmiany w rozumieniu terminu i możliwości badawcze

85%

Gocół D.

Acta Humana

|

2016

|

tom 7

EN

In the article, the author discusses the problem of defining oral history and analyzing oral relations from the perspective of linguists. He presents different approaches to this research trend, which is currently dominating in different sciences. He shows the transformation of the understanding of oral history from the 40s of the twentieth century to today. The author indicates a specific correlation between the research trend and linguistics as well as points to the similarities and differences between it and ethnolinguistics, folklore and dialectology. The article concludes with an overview of the research areas that could be of interest for a linguist dealing with the texts of oral history.

PL

Autor porusza w artykule problematykę definiowania historii mówionej i analizowania relacji ustnych z perspektywy językoznawcy. Prezentuje różne podejścia do tego prądu badawczego, które obecnie dominują w różnych naukach. Następnie ukazuje przekształcenia, jakim ulegało rozumienie historii mówionej od lat czterdziestych XX wieku do dziś. Wskazuje na specyficzne korelacje między historią mówioną a językoznawstwem oraz podobieństwa i różnice między nią a etnolingwistyką, folklorystyką i dialektologią. Artykuł kończy przegląd możliwych pól badawczych, które mogą interesować językoznawcę w tekstach historii mówionej.

8

Wspomnienia osobiste i ich znaczenie w konstytuowaniu przeszłości miejsca

85%

Muszyńska J.

Pedagogika Społeczna

|

2016 (R. XV)

|

nr 1(59)

165-173

PL

Wspomnienia osobiste są związane bezpośrednio z biografią rodzinną jednostki, mimo swojej fragmentaryczności i niepełności mogą stanowić dopełnienie pamięci miejsca, przywołując zdarzenia życia codziennego pomijane w oficjalnych zapisach historycznych. Indywidualizacja i personalizacja przeszłości miejsca, w moim przekonaniu, mają znaczny wpływ na tożsamość jednostki i grupy lokalnej.

EN

Personal memories directly related to family biography of the individual despite their fragmentariness and incompleteness may complement the past of the place, recalling events from everyday life omitted in official historical records. Individualization and personalization of the past of the place, in my opinion, have a considerable influence on the identity of the individual and the local group.

9

W poczuciu niezasłużonej infamii – wstępne wyniki projektu dotyczącego żołnierzy ludowego Wojska Polskiego

80%

Pałka J. , Żłobecka K.

Wrocławski Rocznik Historii Mówionej

|

2015

|

tom 5

77-90

EN

This article presents preliminary findings of the oral history project on the subject of the soldiers of the People’s Troops of Poland. Testimonies of ca. 40 “People’s Poland” veterans were recorded (giving more than 2000 hours of audio recordings). These soldiers fought on the Eastern Front, participating in, among others, the battles of Lenino, Budziszyn, and Berlin. The article describes the interviewed group and defines the method applied when conducting the interviews. It also gives a short account of how the interviewed were conscripted into the People’s army. The main part of the article is devoted to pointing to the similarities in the veterans’ accounts. These common elements include interspersing a personal narrative with a broad historical context, underlining that in their individual actions during the war and after it they encountered situations from which there was no escape, using the propaganda expressions dating back to the times of the Polish People’s Republic, and the feeling of being omitted (as a whole group of veterans of the People’s Troops) from the sphere of historical memory after 1989. In the last part of the article, plans for a monograph based on the project are presented.

10

Polacy w Galicji podczas drugiej wojny światowej: doświadczenie i pamięć

80%

Wylegała A.

Wrocławski Rocznik Historii Mówionej

|

2014

|

tom 4

47-69

EN

Based on biographical interviews coming from different collections of the Oral History Archives of the KARTA Center Foundation and the History Meeting House, the text highlights three main elements of biographical experience which make the narrations of Poles from Galicia different from those of their Ukrainian and Jewish neighbors. These were: the Red Army entering the Eastern Borderlands and Soviet repressions, the Polish-Ukrainian conflict, and departure from the Eastern Borderlands. For most speakers the following topics constitute the base of their identification with a national group understood as the community of remembrance. The text shows the difference between memories of people who stayed in the Ukraine after 1945 and those who left the Eastern Borderlands – “repatriates”. It also analyzes dependencies between individual and social memory and the influence of different cultures of memory on shaping biographical narration.

11

Pamięci opowiadane

80%

Kurpiel A.

Wrocławski Rocznik Historii Mówionej

|

2014

|

tom 4

21-45

EN

The following article constitutes just another voice in a discussion on the social and cultural dimensions of remembrance and different relationships between different kinds of remembering and commemorating and biographical narration. On the basis of the subject literature and empirical materials, i.e. accounts of Macedonian refugees and re-emigrants from France who came to Lower Silesia after the Second World War, the author analyzes three levels of memory. They are the following: autobiographical memory seen from the angle of experience and narration, collective memory of a generation together with the concept of collective identity and the policy towards memory revealed mostly in different practices of commemorating.

12

We Are Not Going Back: Migrant Music as the New Folk Music of Italy

80%

Portelli A.

Wrocławski Rocznik Historii Mówionej

|

2020

|

tom 10

106-120

PL

Artykuł dotyczy realizowanego od dziesięciu lat przez niezależną organizację Circolo Gianni Bosio projektu „Roma Forestiera”, poświęconego badaniu pamięci popularnej, pieśni ludowej i historii mówionej w Rzymie. Autor opisuje doświadczenia zebrane podczas nagrywania świadków historii na ulicach i w ośrodkach migracyjnych.

EN

This article concerns the “Roma Forestiera” project that has been carried out for the last ten years by the independent Circolo Gianni Bosio organization, which is devoted to the study of popular memory, folk song, and oral history. The author describes the experiences gathered while recording witnesses to history on the streets and in the migrant centres.

13

Kategoria doświadczenia w interpretacji nagrań historii mówionej

80%

Jarząbek M.

Wrocławski Rocznik Historii Mówionej

|

2020

|

tom 10

38-52

EN

The article indicates the importance of the category of experience in the interpretation of oral history recordings. Using the “stepwise” model of interpreting records, the article shows how the category of experience interacts with other possible levels of understanding of the story: language (narration), autobiographical memory, historical context and informational content.

PL

Artykuł wskazuje na znaczenie kategorii doświadczenia przy interpretacji nagrań historii mówionej. Posługując się „schodkowym” modelem interpretacji nagrań, autor pokazuje w jakie relacje kategoria doświadczenia wchodzi z innymi możliwymi poziomami rozumienia opowieści: języka (narracji), pamięci autobiograficznej, kontekstu historycznego oraz zawartości informacyjnej.

14

„Gdzie diabły szepcą dobranoc” – powojenne osadnictwo w Bieszczadach

80%

Knapczyk S.

Wrocławski Rocznik Historii Mówionej

|

2017

|

tom 7

119-148

EN

The text is devoted to a group of settlers who after the Second World War chose the Bieszczady for their place of residence. The aim was to show the roots of the history of the Bieszczady settlement. As sources showed, not always moving to the Bieszczady Mountains was synonymous with an improvement of wellbeing. However, this was always a turning point in the individual’s life. The research used a variety of source materials, the most important including interviews with Bieszczady inhabitants and the unpublished competition diaries "My participation in the development of the Bieszczady Mountains" (1972). As the research showed, state propaganda was not without significance in the case of settlement in the Bieszczady. The text analyzes travel motivations and peripheral everyday life of the settlers.

PL

Tekst poświęcony jest grupie osadników, którzy po II wojnie światowej wybrali Bieszczady na miejsce zamieszkania. Celem było ukazanie oddolnej historii bieszczadzkiego osadnictwa. Jak pokazały źródła, nie zawsze przeprowadzka w Bieszczady była równoznaczna z polepszeniem bytu. Zawsze jednak była punktem przełomowym w życiu jednostki. W badaniach wykorzystane zostały różnego typu materiały źródłowe, do najważniejszych zaliczają się wywiady z mieszkańcami Bieszczadów i niepublikowane pamiętniki konkursowe „Mój udział w rozwoju Bieszczadów” (1972 r.). Jak pokazały badania, nie bez znaczenia w przypadku osadnictwa w Bieszczadach była propaganda państwowa. Tekst analizuje motywacje wyjazdowe oraz codzienność peryferyjną osadników.

15

Czy istnieje życiorys mówiony? O przenikaniu gatunków mówionych i pisanych – próba genologii na przykładzie analizy wypowiedzi autobiograficznych

80%

Rudnicka M.

Wrocławski Rocznik Historii Mówionej

|

2017

|

tom 7

69-101

EN

The author of the article discusses the subject of a spoken biography. These considerations are based on recordings of the accounts of the witnesses to history, gathered in the Oral History Archive of the "Remembrance and Future" Center. The free narratives of the witnesses are analyzed using the structure of a written biography, the basic elements of which are identified using the statements of individual people. On this basis, the author concludes about the existence of a spoken biography as a specific way of telling about the course of one's own life, which the interlocutors unconsciously construct as a written equivalent. The background of the analyzes is a discussion of theoretical-literary studies on the genre as a text pattern and the characteristics of the basic differences between written and spoken language.

PL

Autorka artykułu podejmuje rozważania na temat życiorysu mówionego. Bazują one na nagraniach relacji świadków historii, zgromadzonych w Archiwum Historii Mówionej Ośrodka „Pamięć i Przyszłość”. Swobodne narracje świadków historii analizowane są tutaj za pomocą struktury życiorysu pisemnego, którego podstawowe elementy identyfikowane są w wypowiedziach poszczególnych osób. Na tej podstawie Autorka wnioskuje o istnieniu życiorysu mówionego jako specyficznego sposobu opowiadania o przebiegu własnego życia, który rozmówcy nieświadomie konstruują na wzór pisemnego odpowiednika. Tło analiz stanowi omówienie teoretyczno-literackich opracowań dotyczących gatunku jako wzorca tekstowego oraz charakterystyka podstawowych różnic między językiem pisanym a mówionym.

16

Słuchać, poszukiwać, rozumieć. Nie tylko o dialogu interdyscyplinarnym i oral history.

80%

Vaněk M.

Wrocławski Rocznik Historii Mówionej

|

2017

|

tom 7

103-117

EN

The author, from the perspective of a contemporary history researcher, indicates the potential common foundations, but also the differences in using the oral history method in an interdisciplinary perspective. Based on practical experience, he concludes that the assumptions of oral history and other disciplines for which research material is a conversation are very similar. The difference between the particular fields lies in specific methods. This article is a reflection on certain current oral history problems. The author's starting point is the current situation, where on the one hand there is an increasing interest in oral history, because of a human need for stories, but on the other hand, people are losing their ability to tell stories or listen to them intently more and more every day. On this occasion, he introduces the issue of the speed of life in today's times, striving for simplicity and conciseness in the context of a narrative relationship. The author continues to deal with some methodological issues that have not been given special attention to in the past. This is particularly true about the problem of subjectivity, memory and its role in the construction of biographical narratives, the issue of social and political context (both past and present) in which interviews are carried out. In the end, the author indicates how the study of oral history helps to learn and understand not only the past but also the present. In fact, this is the great strength of this method, in this aspect it is an inspiration for researchers in other fields of social sciences, for which conversation is the basic source.

PL

Autor z perspektywy badacza historii współczesnej wskazuje nie tylko potencjalne wspólne podstawy, lecz także różnice w wykorzystywaniu metody oral history w perspektywie interdyscyplinarnej. Na podstawie praktycznego doświadczenia dochodzi do wniosku, że założenia oral history i innych dyscyplin, dla których materiał badawczy stanowią rozmowy, są bardzo podobne. Różnica między poszczególnymi dziedzinami leży w konkretnych metodach. Artykuł jest refleksją nad pewnymi aktualnymi problemami oral history. Punktem wyjścia autora jest obecna sytuacja, kiedy to z jednej strony wzrasta zainteresowanie oral history, bo przecież ludzie potrzebują opowieści, a z drugiej strony z każdym dniem coraz bardziej tracą zdolność opowiadania historii życia czy ich chętnego słuchania. Przy tej okazji wprowadza kwestię „zabiegania” w dzisiejszych czasach, dążenia do uproszczenia i skrótu w kontekście relacji narracyjnej. Dalej zajmuje się pewnymi kwestiami metodologicznymi, którym w przeszłości nie poświęcano szczególnej uwagi. Chodzi tu szczególnie o problem subiektywności, pamięci i jej roli w konstruowaniu narracji biograficznych czy kwestię kontekstu społecznego i politycznego (zarówno przeszłego, jak i współczesnego), w którym realizowane są wywiady. W zakończeniu wskazuje, w jaki sposób badaniom oral history pomaga poznanie i zrozumienie nie tylko przeszłości, lecz także współczesności. W tym właśnie bowiem tkwi wielka siła tej metody, która jest inspiracją dla badaczy innych dziedzin nauk społecznych, dla których podstawowym źródłem jest rozmowa.

17

Leszek Wisłocki, Jeleniogórska sonata na cztery lata

80%

Szajda M. , Wisłocki L.

Wrocławski Rocznik Historii Mówionej

|

2015

|

tom 5

199-227

EN

Leszek Wisłocki is a famous music theorist and composer. For many years he has been a Professor at the Academy of Music in Wrocław. However, before he started working for the Academy, he spent some time living in Jelenia Góra, where for 4 years he attended the Stefan Żeromski Co-educational Gymnasium and Grammar School. These school years are the subject of Wisłocki’s account. It is a detailed description of Professor’s pre-war life, as well as his and his family’s war experience, and in particular of his father’s military service. Wisłocki clearly explains the reasons for his family coming to Lower Silesia and settling in Jelenia Góra. Equally clearly Wisłocki recalls his teachers, school friends and important events which influenced the school life as well as the life of the local society, such as existence of the underground independence movement in 1949. He tells anecdotes about excursions to the mountains or his first performances as a musician staged at school. Wisłocki underlines the importance of this first, post-war period – not only for him, but also for his friends who later, having graduated from grammar school, went on to become professors or achieved other socially significant posts. Finally, Professors pays a lot of attention to returns and school relations – still vivid and close after more than seven decades. Annual school reunions and extensive correspondence exchanged by the ex-pupils serves as a proof that the short period of education, which lasted only 4 years, had a great impact on the life of this generation.

18

Wybrane problemy etyczne w historii mówionej. Refleksje historyka

80%

Terela I.

Przegląd Socjologii Jakościowej

|

2019

|

tom 15

|

nr 2

104-117

EN

Oral history is a method present within various scientific disciplines. The analysis of literature and projects shows that it is mostly dealt with by amateurs. The issues analyzed in this article have been raised since the introduction of the Ethical Recommendations of the Polish Association of Oral History in 2018. The Author analyzed the approach to that method as a historical source, changing throughout the centuries. This issue, as well as the analysis of the projects implemented by Polish institutions, made it possible to specify the main ethical dilemmas mentioned by the researchers that use the oral history as their research method. In this article a point of view of a historian and a museum expert was presented, due to the author’s experience.

PL

Historia mówiona jest metodą funkcjonującą w obrębie różnych dyscyplin naukowych. Z analizy literatury i projektów wynika, iż zajmują się nią przede wszystkim amatorzy. Problemy analizowane w artykule zostały wywołane pojawieniem się Rekomendacji etycznych Polskiego Towarzystwa Historii Mówionej w 2018 roku. Autorka przeanalizowała podejście do tejże metody jako źródła historycznego, zmieniające się na przestrzeni wieków. Kwestia ta i analiza projektów zrealizowanych przez instytucje polskie pozwoliła na wyodrębnienie głównych dylematów etycznych wymienianych wśród badaczy wykorzystujących historię mówioną jako metodę badawczą. W artykule została przedstawiona perspektywa historyka i muzealnika ze względu na doświadczenie autorki tekstu.

19

Wietrzenie magazynu niepamięci

71%

Bierejszyk-Kubiak J.

Autobiografia. Literatura. Kultura. Media

|

2015

|

nr 2(5)

167–176

PL

W swoistym studium przypadku dwóch pogranicznych miejscowości – Krzyża (Kreuz) i Żółkwi (Żowkwa, Nesterow) – Anna Wylegała prezentuje historię przesiedlenia i stosunków polsko-niemieckich oraz polsko-ukraińskich z perspektywy kilku pokoleń respondentów. Na podstawie zebranych wywiadów narracyjnych autorka konstruuje charakterystyczne dla badanych miejsc modele pamięci społecznej. Jak wykazuje na podstawie analizy obszernego materiału badawczego, na pamięć i niepamięć wpływ ma wiele czynników, związanych m.in. z polityką historyczną, ekonomią, przedwojennym składem etnicznym danych terenów, a nawet samymi okolicznościami wysiedlenia i podróży na „ziemie odzyskane”. Wylegała, opierając się na metodologii różnych subdyscyplin nauk humanistycznych i społecznych, analizuje różnice w procesie adaptacji, konstruowania narracji tożsamościowej, oswajania traumy oraz domykania doświadczenia przesiedleńczego. W monografii Przesiedlenia a pamięć teorie pamięci zostały w umiejętny sposób połączone z empirią metody biograficznej.

EN

In her case study of two frontier towns – Krzyż (Kreuz) and Żółkiew (Żowkwa, Nesterow) – Anna Wylegała presents a story of resettlement and Polish-Ukrainian or Polisch-German relations in perspective of several generations of respondents. Based on collected narrative interviews, the authoress constructs the models of collective memory, characteristic for selected places. As Wylegała shows, based on the analysis of the research material, memory and non-memory depend on many factors such as politics of memory, economy, pre-war ethnic composition and circumstances of resettlement and journey to “regained territories”. Anna Wylegała, basing on methodology of many humanities subdisciplines and social sciences, analyzes the differences in the adaptation process, constructing narratives of identity, suppression of trauma and closing the experience of resettlement. In the monography Przesiedlenia a pamięć, theories of memory are competently connected with empiricism of biographical method.

20

Visual History Archive jako multimedialne narzędzie pracy z żywą historią XX wieku

71%

MACIĄG A. , LIPIŃSKI S.

Edukacja-Technika-Informatyka

|

2018

|

tom 9

|

nr 3

287-292

PL

Praca ma na celu opis i refleksję nad narzędziem stworzonym do przeszukiwania największego na świecie zbioru relacji video Survivors of the Shoah Visual History Foundation nagranych metoda oral history. Zbiór zawierający 52 tys. nagrań ze świadkami historii został opatrzony 65 tys. haseł indeksowych. Nagrania opisane są terminami ze wszelkich dziedzin i obszarów życia, minuta po minucie. Jest to jedyny na świecie, wciąż mało znany w Polsce system, który błyskawicznie pozwala odnaleźć fragmenty o konkretnej tematyce spośród ponad 7 mln minut nagrań. Choć dla użytkownika jest to ogromne udogodnienie, może wpływać na pobieżną pracę z narracjami historii mówionej, których celem pierwotnym jest ukazanie procesu pamiętania i doświadczeń z przeszłości bardziej niż pojedynczych faktów.

EN

The work aim is to describe and reflect on the tool created to search the world's largest collection of video individual testimonies. The Visual History Archive is an online portal from USC Shoah Foundation that allows users to search through and view 52,000 oral history audiovisual testimonies of survivors and witnesses of the 2nd word war. Each video testimony has been indexed by 62,000 terms by assigning them to the relevant one-minute segments of each testimony. That allows you to find fragments about specific topics from over 7 million minutes of recordings. It is the only system in the world, still hardly known in Poland. While it brings users great conven-ience, it can affect a cursory work with narratives. This is because the primary purpose oral history is to show the process of remembering and experiences the past more than finding single facts.