Opozycja: prawda – fałsz dotyczy wiedzy i przynależy do obszaru epistemologii. Opozycja: prawdomówność – kłamstwo wiąże się z uczciwością lub jej brakiem i ma charakter moralny. Kłamstwo dokonuje się w języku (najczęściej werbalnym), który odbiega od tzw. mowy wewnętrznej (myśli, świadomości). Prawdomówność, jeśli znajdzie się w konflikcie z innymi wartościami, zmusza do aktu tragicznego, wyboru tzw. mniejszego zła. Nieszczerość rozumiana jako maska kultury stanowi trwały element relacji międzyludzkich. Może stać się czynnikiem destrukcyjnym, gdy obejmuje także relacje prywatne bądź intymne.
EN
Opposition: truth – falsity concerns knowledge and belongs to the area of epistemology. Opposition: truthfulness – lie connects with honesty or its lack and has moral character. Lie comes up in language (most often verbal), which differs from so called internal speech (thought, consciousness). Truthfulness, if it finds in conflict with other values, forces to the tragic act – choice of so called smaller evil. Insincerity understood as a mask of culture constitutes permanent element of relations between people. It may become destructive factor, if also embraces private and intimate relations.
The article refers to the phenomena of cynicism and hypocrisy existing in the political space, in particular paying attention to the perception of the phenomena by research and, first and foremost, by societies. Cynicism and, above all, hypocrisy are inextricably connected to politics. In the article, a special place is devoted to the conceptualization of normality related to the aforementioned cynicism and hypocrisy, which are also subjects of analysis. An issue was taken up of not only the pathological nature of the phenomena, but also positive sides were pointed out which allow for applying other than a negative evaluation of their mechanisms. These considerations are accompanied by examples related both to historic and modern times, being only an exemplification of the formulated theses, in particular, the thesis of a thin line between what we consider as a negative aspect and what we recognize as having positive aspects. Secondly, it looks at how the phenomena of cynicism and hypocrisy can be relativized depending on the so-called point of view. Thirdly, it is discussed how interesting psychological and social phenomena are attitudes and behaviours of individuals and large social groups, very often unaware of the importance of their activities. However, it needs to be admitted that sometimes we encounter individuals (not only in politics) who use these means deliberately. Most frequently, hypocrites and authors of cynical behaviours are exposed by their social environment.
The text is an attempt to analyse the latest novel by Dorota Masłowska as a manifestation of culture of authenticity described by Charles Taylor, namely the culture in which one strives to discover one’s true “self.” The author argues that Dorota Masłowska considers the desire to be original and true to oneself as the most important human activity and condemns those who are not successful in that regard. At the same time, unlike her characters, she presents herself as a self-aware and authentic individual. Masłowska’s linguistic ingenuity has long been overshadowed her reflection on what actually the writer actually wants to communicate. This work is an attempt to fill this gap.
PL
Tekst stanowi próbę analizy powieści „Kochanie, zabiłam nasze koty” Doroty Masłowskiej jako przejawu opisanej przez Charlesa Taylora kultury autentyczności, tj. kultury dążenia do odkrycia swego prawdziwego „ja”. Autor przekonuje, że Dorota Masłowska żadnej ludzkiej aktywności nie przypisuje takiego znaczenia, jak pragnieniu bycia oryginalnym i wiernym sobie, a także piętnuje tych, którzy takowych starań nie uwieńczyli sukcesem. Jednocześnie, w odróżnieniu od swych postaci, przedstawia samą siebie jako jednostkę świadomą i autentyczną. Geniusz językowy Masłowskiej od dawna spycha na dalszy plan refleksję o tym, co rzeczywiście autorka ma do przekazania. Niniejszą pracą autor stara się zapełnić tę lukę.
Trotz des berüchtigten Rufs der Heuchelei weisen einige Forscher darauf hin, dass sie positive Seiten hat. Sie dient dazu, Mitglieder der Gesellschaft mit unterschiedlichen Ansichten zu vereinen, weist auf die Aktualität und das Bedürfnis nach Werten hin und betrachtet sie sogar als eine Art Tugend in einer spezifisch verstandenen politischen Ethik. Auf den Beitrag der Heuchelei zum Überleben der Gesellschaft wies auch Bernard Mandeville hin, der in die Fußstapfen von François de La Rochefoucauld trat. In Mandevilles Denken unterliegt Heuchelei neben anderen Lastern keiner eindeutigen Bewertung. Heuchelei ist destruktiv, wenn sie der Gesellschaft schadet, aber wenn sie richtig eingesetzt wird, kann sie ein hervorragendes Werkzeug sein, um eine harmonische Gemeinschaft zu schaffen. In dem Artikel stelle ich Bernard Mandevilles Ansichten über Heuchelei im Zusammenhang mit den Meinungen heutiger Forscher dar. Ich weise nach, dass Mandevilles Ansichten über Heuchelei in einem bekannten scheinbaren Paradox enthalten sind: im Untertitel der Bienenfabel über „private Laster, öffentliche Vorteile“. Ich stelle auch ihre Bedeutung im Kontext der gegenwärtigen Forschungen über die Moralpsychologie dar.
EN
Despite its notoriety, some researchers point out that hypocrisy has positive sides. It serves to unite members of society with opposing views, highlights the topicality of and the need for values, and is even considered a kind of virtue in a specific political ethics. Bernard Mandeville, who followed in the footsteps of François de La Rochefoucauld, also pointed to the contribution of hypocrisy to the survival of society. In Mandeville’s thought, hypocrisy, along with other vices, is not unambiguously assessed. Hypocrisy is destructive if it harms society, but, used properly, it proves to be an excellent tool for creating a harmonious community. In my article, I will present Bernard Mandeville’s views on hypocrisy in relation to the views of contemporary researchers on the subject. I will show that Mandeville’s views on hypocrisy are encapsulated by the well-known apparent paradox in the subtitle of The Fable of the Bees – “private vices, public benefits” – and I will present their significance for contemporary research in moral psychology.
PL
Pomimo niechlubnej reputacji hipokryzji, niektórzy badacze zwracają uwagę na to, że ma ona pozytywne strony. Służy jednoczeniu członków społeczeństwa o zróżnicowanych poglądach, wskazuje na aktualność i potrzebę wartości, a nawet uważa się ją za swego rodzaju cnotę w specyficznie pojętej etyce politycznej. Na udział hipokryzji w przetrwaniu społeczeństwa wskazywał również Barnard Mandeville, który poszedł śladami Françoisa de La Rochefoucaulda. W Mandeville’owskiej myśli obłuda obok innych przywar nie podlega jednoznacznej ocenie. Hipokryzja jest destruktywna jeśli szkodzi społeczeństwu, jeśli jednak jest odpowiednio wykorzystana, może okazać się doskonałym narzędziem w tworzeniu harmonijnej społeczności. W artykule przedstawiam poglądy Bernarda Mandeville’a na hipokryzję w powiązaniu z opiniami badaczy współczesnych. Wykazuję, że poglądy Mandeville’a na obłudę zawierają się w znanym pozornym paradoksie, zamieszczonym w podtytule Bajki o pszczołach – „prywatne przywary, korzyści publiczne”. Przedstawiam też ich ważność w kontekście współczesnych badań psychologii moralności.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.