Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Niepodległość Sudanu Południowego w kontekście metody wyznaczania regionów kulturowych

100%

Dudek K.

|

tom 54

2

Tatarzy w Polsce - narod, grupa etniczna czy 'ludzie pogranicza'?

100%

Janicki W.

|

tom 71

|

nr 2

173-181

3

Architektura grup etnicznych a postawy ludności miejscowej Podkarpacia w 2. połowie XX wieku i na początku XXI wieku. Wybrane problemy

72%

Stojak G.

|

nr 7

79-102

PL

Podkarpacie jest wieloetnicznym, wielokulturowym i wielowyznaniowym regionem, położonym w południowo-wschodniej Polsce. Jest to region przygraniczny, którego obszar pokrywa się z utworzonym w 1999 roku województwem podkarpackim. Współczesna złożona struktura ludności Podkarpacia – ukształtowana akcją „Wisła” i powojennymi przesiedleniami mieszkańców z innych regionów Polski, a także migracją zarobkową ze wsi do miast – powoduje wykształcenie się kilku kierunków w kształtowaniu krajobrazu kulturowego podkarpackiej wsi. Pierwszą z nich jest tendencja do zachowania budownictwa etnicznego, która nie jest jednorodna. Z jednej strony jest to dobrze zorganizowana działalność dwóch samorządowych skansenów na Podkarpaciu, tj. Muzeum Budownictwa Ludowego w Sanoku i Muzeum Kultury Ludowej w Kolbuszowej, które profesjonalnie przechowują i naukowo opracowują dziedzictwo kulturowe polskiej wsi, zarówno materialne, jak i niematerialne. Odmienna jest działalność prywatnych parków kulturowych (np. Muzeum Kultury Łemkowskiej w Zyndranowej i Muzeum Kultury Łemkowskiej w Olchowcu) oraz mini-skansenów na terenie gmin (Skansen Zagroda Muzeum Wsi Markowa, „Kresowa Osada” w Baszni Dolnej, „Zagroda Pogórzańska” w Gwoźnicy – Muzeum Biograficzne Juliana Przybosia w Gwoźnicy, „Zagroda Chłopska” w Godowej, „Chałupa nr 84” w Glinniku Zaborowskim, „Zagroda Kowalska” w Krzeszowie Górnym). Każdy z tych mini-skansenów inaczej stara się zachować kulturę ludową poszczególnych grup etnicznych. Z jednej strony działania te są ukierunkowane na eksponowanie kultury materialnej i upowszechnianie folkloru grupy etnicznej, zaś z drugiej – na sprzedaż produktów spożywczych i rzemiosła, działalność komercyjną i restauracyjną. W każdym z przypadków wysiłek organizatorów jest ogromny, tym bardziej że dofinansowanie zewnętrzne tych działań jest okazjonalne, a praca oparta jest głównie o wysiłek pasjonatów. Drugą tendencją – zupełnie przeciwstawną do powyższych trendów – jest niszczenie zabudowy tradycyjnej i zastępowanie jej budownictwem nowoczesnym i bezstylowym, występującym w całej Polsce. Zarysowują się tu trzy rodzaje przyczyn: zacieranie tradycji jako symbolu zacofania (np. Dolne Nadsanie i walka ks. W. Gaj-Piotrowskiego), ucieczka mieszkańców wsi do miast i budowanie nowych osiedli, wynikające z obaw nieujawnianie przynależności do konkretnej grupy etnicznej (np. Beskid Niski, powiat przemyski, lubaczowski) i wprowadzanie nowoczesności za wszelką cenę (Bieszczady – walka Olgierda Łotoczki o „dzikie Bieszczady” w Dolinie Łopiennika). Wszystkie powyższe działania – tak w przeszłości, jak i obecnie – składają się na obraz podkarpackiej wsi.

EN

The region of Podkarpacie is a multiethnical, multicultural and multi-faith region situated in the south-east of Poland. It is a border region whose area overlaps with the Podkarpacie Province established in 1999. The contemporary, complex structure of the population of the region of Podkarpacie – shaped by the operation Vistula and the post-war resettlement of the residents from other regions of Poland, as well as labour migration from villages to cities – causes the formation of several directions in shaping the cultural landscape of the Podkarpacie countryside. The first of them is the tendency to preserve ethnic architecture, which is not homogeneous. On the one hand, there is a well-organised operation of two municipal open-air museums in the region of Podkarpacie, i.e. the Museum of Folk Architecture in Sanok and the Museum of Folk Culture in Kolbuszowa, which professionally preserve and scientifically develop both tangible and intangible cultural heritage of the Polish countryside. The operation of private cultural parks (e.g. Museums of Lemko Culture in Zyndranowa and the Museum of Lemko Culture in Olchowiec) as well as mini open-air museums operating in municipalities (e.g. open-air museum “Zagroda” in Markowa, “Kresowa Osada” in Basznia Dolna, “Zagroda Pogórzańska” in Gwoźnica – Biographical Museum of Julian Przyboś in Gwoźnica, “Zagroda Chłopska” in Godowa, Chałupa nr 84” in Glinnik Zaborowski, “Zagroda Kowalska” in Krzeszów Górny) is quite different. Each of these mini open-air museums tries to preserve the folk culture of individual ethnic groups in a different way. On the one hand, their activity aims at exposing tangible culture and popularizing folklore of ethnic groups; on the other hand, at selling food products and crafts, commercial and restaurant activity. In each of the cases, the organisers' effort is tremendous, especially that external financing of these activities is occasional, and work necessary to make these facilities operate properly is mainly based on the effort of enthusiasts. The second tendency – completely opposite to the above mentioned trends – is the destruction of traditional buildings and replacing them with contemporary, styleless architecture occurring all over Poland. There are three types of causes that may be responsible for this state: blurring the tradition as a symbol of backwardness (e.g. Dolne Nadsanie and the fight of priest W. Gaj-Piotrowski), migration of countryside residents to cities and construction of new housing estates due to fear of disclosure of belonging to a specific ethnic group (e.g. Low Beskids, Przemyśl County, Lubaczów County), as well as introducing modernity at all costs (Bieszczady – Olgierd Łotoczka's fight for the “wild Bieszczady” in the Łopiennik Valley). All the above mentioned actions – both in the past and at present – contribute to the image of the countryside in Podkarpacie.

4

Samojedzi. Studyjum etnologiczne Bronisława Rejchmana. VI. Stosunki społeczne, rodzinne, zdolności, moralność, zwyczaje i obyczaje

72%

Rejchman B.

|

tom 1

|

nr 36

5

Transmisja i reprodukcja wartości kulturowych w szkole na przykładzie wybranych mniejszości narodowych i etnicznych a kontekst społeczny. Elementy założeń teorii Pierre’a Bourdieu i Basila Bernsteina

72%

Dobrowolska B.

|

nr 1

89-104

EN

Family and school are not always compatible educational environments, even more so in the case of cultural differences resulting from various national and ethnic status. There is a need for conducting multidisciplinary analyses regarding transmission and reproduction of cultural values and the role of school in accounting for said differences in school practice. School is facing special tasks of a regulatory, axiological, and adaptive nature serving both the integration of culturally diverse environments and cultural potential of minorities. The overview of dissimilarity of habitus of three selected minority and ethnic groups (Vietnamese, Chechen, and Romani) in the presented study is preceded by theoretical considerations including elements of Bordieu’s and Bernstein’s theories. Each theory underlines issues regarding social stratification which, due to differences in habitus, levels of linguistic competence and the symbolic “violence” of culture of the majority, raises questions about educational opportunities and social integration of minorities within the school space. In addition to examples of good social integration (Vietnamese students), we also find school to be a place of interactional barriers (Chechen students) and a space where students consciously chose to isolate themselves in order to protect their own identity (the Romani).

PL

Rodzina i szkoła nie zawsze stanowią kompatybilne środowiska wychowawcze, zwłaszcza w sytuacji różnic kulturowych, wynikających z przynależności do odmiennych narodowo i etnicznie grup. Istnieje potrzeba wielodyscyplinarnych analiz dotyczących transmisji i reprodukcji wartości kulturowych i roli szkoły w uwzględnianiu owych różnic w praktyce szkolnej. Przed szkołą pojawiają się szczególne zadania o charakterze regulacyjnym, aksjologicznym, adaptacyjnym, służącym jednocześnie integracji środowisk kulturowo odmiennych ale uwzględniających także potencjał kulturowy grup mniejszościowych. W prezentowanym artykule odmienność habitusów trzech wybranych mniejszości i grup etnicznych (Wietnamczycy, Czeczeni i Romowie w polskiej szkole) została poprzedzona teoretycznymi rozważaniami z wykorzystaniem elementów teorii Pierre’a Bourdieu i Basila Bernsteina. W każdej z nich podkreśla się kwestie związane ze stratyfikacją społeczną, która z uwagi na różnice w habitusach, poziomach sprawności lingwistycznej i „przemocy” symbolicznej kultury grupy większościowej stawia pod znakiem zapytania szanse edukacyjne i integrację społeczną mniejszości w przestrzeni szkoły. Obok przykładów dobrej integracji społecznej (uczniowie wietnamscy) szkoła jest miejscem barier interakcyjnych (uczniowie czeczeńscy) oraz przestrzenią, w której dokonuje się świadomy wybór izolacji w celu ochrony własnej tożsamości (Romowie).

6

O różnicy między lunetą a mikroskopem

72%

Bukraba-Rylska I.

Wieś i Rolnictwo

|

1997

|

nr 4

7

Wielokulturowość i jej socjologiczny sens. Festival Caravan czy wielokulturowe Street Party?

72%

Śliz A. , Szczepanski M. S.

|

2011

|

nr 4(203)

7-25

XX

Intensyfikacja rozważań związanych ze zjawiskiem wielokulturowości przypada na początek lat siedemdziesiątych XX wieku. Szczególną wtedy rolę odgrywały środowiska intelektualne i polityczne Kanady i Australii, państw jednoznacznie deklarujących gotowość do konsekwentnej realizacji polityki wielokulturowości. Porażka ideologii asymilacyjnych w USA przyczyniła się do powstania wielu publikacji dotyczących wielokulturowości. Wielokulturowość ma wiele wymiarów, a dwa z nich opisał Janusz Mucha. Pierwszy to wielokulturowość etniczna, czyli identyfikacja oparta na cechach wynikających z dziedzi- ctwa przeszłości, a drugi – nieetniczna, stanowiącą rezultat demokratyzacji życia społecznego. W podobnym duchu utrzymany jest podział autorstwa Stanleya Fisha na: silny multikultura- lizm (strong multiculturalism) oraz butikowy multikulturalizm (boutique multiculturalism). Przyjęcie takich wymiarów wielokulturowości uświadamia nam, że zjawisko to jest wszechobecne. Kontakt i przenikanie się różnych tradycji, wzorów, systemów myślowych oraz stosunku do świata, Boga i ludzi stał się czymś nieodwołalnym i nieuchronnym we współczesnym świecie.

EN

The contemporary debate on multiculturalism began at the beginning of the 1970s, but only on the territory of Canada and Australia. The failure of assimilation ideologies in the USA was the major cause of publication of many papers on multiculturalism, which was perceived as a panacea to any ethnic and cultural issues. Contemporary multiculturalism has many faces, two of which were described by in Janusz Mucha. He distinguishes the ethnic multiculturalism, namely the identification based on characteristics derived from historical heritage, and the non-ethnic one, resulting from democratization of social life. Similarly, Stanley Fish proposes a division into strong multiculturalism and boutique multiculturalism, the latter being characterized by its superficial or cosmetic relationship to the object of its affection. Acceptance of two different ways of understanding multiculturalism makes us realize that it is becoming more and more pervasive. Relations and interference of different traditions, patterns, ways of thinking and attitudes towards the world, God and other people have become something inevitable and irrevocable in contemporary reality.

8

Człowiek zmieszany i trochę wstrząśnięty

72%

Ryszkiewicz M.

|

2012

|

nr 02

9

Mutacje założycielskie

72%

Drayna D.

|

nr 11

10

Nie idźmy na łatwiznę

58%

Phillips K. W.

|

2014

|

nr 11

11

Bułgarscy chrześcijanie i muzułmanie w sytuacjach międzykulturowych. Kurban – krwawa ofiara we współczesnej Bułgarii

58%

Kijewska A.

|

nr 18

12

Samojedzi. Studyjum etnologiczne Bronisława Rejchmana. II. Stanowisko antropologiczne

58%

Rejchman B.

|

nr 20

13

Węgrzy wobec wybranych grup narodowych i etnicznych w aspekcie bezpieczeństwa kulturowego. Wyniki badania socjologicznego

51%

Popieliński P. , Budzyński Ł.

|

nr 3

253-267

PL

W artykule została omówiona problematyka heterostereotypów, jakie są tworzone przez węgierskich studentów wobec wybranych grup narodowych i etnicznych w kontekście bezpieczeństwa kulturowego. W artykule przedstawiono wyniki badań ankietowych przeprowadzonych wśród studentów Eötvös József Főiskola w Baja na Węgrzech.

EN

The article has discussed the issue of heterostereotypes, which are created by the Hungarian students towards selected groups of national and ethnic in the context of safety culture. The article presents the results of surveys conducted among students of the Eötvös József Főiskola in Baja Hungary.

14

Agenda 21. Sprawozdanie z realizacji w latach 1992-1996

51%

|

1998

|

nr 08-09

9-27