Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Variability of chemical composition of groundwater at the Miocene aquifer in the Poznań–Gostyń fault graben region (Poland)

100%

Siepak M. , Novotny K. , Vaculovic T. , Górski J. , Przybyłek J.

|

tom nr 441 Hydrogeologia z. 10

145--155

EN

The paper presents the results of determinations of physicochemical parameters including a wide range of micro components of the groundwater at the Miocene aquifer in Wielkopolska (Poland). The sampling comprised 133 wells within the region of the Poznań–Gostyń fault graben and the Szamotuły structure. A detailed analysis of the study results against the background of the groundwater circulation conditions and geological structure enabled the separation of the zones of water ascent from the Mesozoic basement and the zones of recharge from Quaternary aquifers and the zones where water flows to the discharge zones (transit zones). Within the ascent zone, a zone of water marked by anomalously high colour intensity (>80 mg/l) was separated, connected with the regions marked by the hindered water exchange discussed in the paleohydrogeological aspect. It was stated that the features which distinguish the water ascent zones from the Mesozoic aquifer are: increased concentrations of chlorides (>20 mg/l), low hardness (<4 mval/l) and manganese concentrations 0.1 mg/l were stated. The determinations of the studied elements were performed using the following analytical techniques: IC, F-AAS, HG-AAS, ICP-AES, ICP-MS and CV-AFS.

2

Wpływ zatapiania kopalni „Trzebionka” na zmiany chemizmu wód podziemnych w utworach triasu

63%

Kasprzak A. , Motyka J.

|

tom Vol. 63, nr 10/1

805--809

EN

The paper presents changes in groundwater chemistry of Triassic aquifer after zinc-lead mine flooding. Last stage of liquidation Zn-Pb “Trzebionka” mine has been started in July of 2010. Long lasting drainage caused oxidation of the sulphide minerals in hosted rocks of Zn-Pb deposits. Flushing of the extended unsaturated zone led to dissolving of weathering products. Those complicated processes caused significant increase in sulphates concentrations Prediction of consequence of mine flooding for water chemical composition is possible due to long term observation of the water quality in the “Trzebionka” zinc-lead ore. Currently water quality of Triassic aquifer is deteriorate.

3

Skład chemiczny wód podziemnych w strefie kontaktu z siedliskami hydrogenicznymi

63%

Solovey T. , Jóźwiak K.

|

tom nr 476, Hydrogeologia z. 17

115-121

PL

W artykule przedstawiono wyniki wykonanych w 2017 r. badań składu chemicznego wód podziemnych 61 siedlisk hydrogenicznych znajdujących się w obrębie Polski. Badane obiekty prezentują cztery rodzaje siedlisk (mułowiska, namuliska, podmokliska i torfowiska) usytuowane w ośmiu typach form morfogenetycznych. Przeprowadzono analizę wpływu różnorodnych osadów organicznych na kształtowanie składu chemicznego wód podziemnych występujących w ich strefie kontaktowej. Na podstawie otrzymanych wyników można wnioskować, że rodzaj osadów organicznych rzutuje na specyfikę składu chemicznego wód podziemnych w otoczeniu siedlisk hydrogenicznych. Wody podziemne torfowisk cechują się najwyższymi stężeniami składników zależnych od rozkładu substancji organicznej, natomiast mułowisk – metali ciężkich.

EN

The paper presents the research results of groundwater chemical composition in 61 hydrogenous habitats in Poland in 2017. The examined objects represent four types of habitats (telmatic organic marshes, alluvial mineral marshes, periodic moistlands and peatlands) located in eight different sorts of geomorphological forms. The impact analysis of diverse organic sediments on groundwater chemical composition in their contact zone has been conducted. The results reveal that the type of organic sediments impinges on the idiosyncrasy of groundwater chemical composition in the surroundings of hydrogenous habitats. The groundwater of peatlands is characterized by the highest concentrations of elements depending on organic matter decomposition, while the groundwater of telmatic organic marshes – of heavy metals.

4

Charakterystyka chemizmu wód wgłębnych basenu permskiego monokliny przedsudeckiej w świetle interpretacji wskaźników hydrochemicznych

63%

Piesik-Buś W.

Wiadomości Naftowe i Gazownicze

|

2014

|

tom R. 17, Nr 7 (195)

4--8

EN

To better approximate the conditions of migration and accumulation of hydrocarbons, it is important to determine the size and direction of groundwater flow in reservoir rocks Rotliegend. In most rocks containing fluids underground reservoir gradient was found to exist in connection with the normal situation for almost all petroleum basins hydrodynamic conditions assumed, not hydrostatic. Hydrodynamic style pool is determined by the conditions of sedimentation and the construction of a swimming pool. The movement of fluid is therefore dependent on the rocks hydrogeological parameters: permeability, facies changes and supply and drainage areas. Hydrocarbon accumulation determine the state of equilibrium phase occurring between the static and the dynamic collector reservoir fluids phase.

PL

Dla lepszego przybliżenia warunków migracji i akumulacji węglowodorów istotne jest określenie wielkości i kierunków przepływu wód wgłębnych w skałach zbiornikowych czerwonego spągowca. W większości skał zawierających płyny złożowe stwierdzono istnienie podziemnego gradientu. W związku z tym za normalną sytuację dla niemal wszystkich basenów naftowych przyjmuje się warunki hydrodynamiczne, a nie hydrostatyczne. Styl hydrodynamiczny basenu determinowany jest warunkami sedymentacji oraz budową basenu. Ruch płynów zależy zatem od parametrów hydrogeologicznych skał: przepuszczalności, zmian facjalnych oraz stref zasilania i drenażu. Stan akumulacji węglowodorów wyznaczają warunki równowagi zachodzące między statyczną fazą kolektora a dynamiczną fazą płynów złożowych.

5

Jakość wód podziemnych na obszarze zasilania ujęcia infiltracyjnego Świerczków w Tarnowie

63%

Wojtal G. , Kowalczyk A. , Rzepecki T.

|

2009

|

tom nr 436, z. 9/2

547-554

PL

Infiltracyjne ujęcie wody Świerczków w Tarnowie eksploatowane jest od 1910 r. W okresie budowy ujęcia okoliczne tereny były niezagospodarowane, wolne od potencjalnych przemysłowych źródeł zanieczyszczenia wód podziemnych. Studnie ujmują wody plejstoceńskiego poziomu wodonośnego, który okresowo jest dodatkowo zasilany wodami rzecznymi z Dunajca. Ujęcie graniczy bezpośrednio z terenami przemysłowymi należącymi do Zakładów Azotowych w Tarnowie Mościcach (ZAT SA), które rozpoczęły swą działalność w latach dwudziestych ubiegłego wieku. Wartości parametrów fizykochemicznych wód podziemnych plejstoceńskiego poziomu wodonośnego w rejonie ujęcia Świerczków w Tarnowie wskazują na znaczne przeobrażenie składu chemicznego tych wód. Potwierdzają to m.in. podwyższone zawartości jonów Cl-, Na+, K+, NH4+, Al3+, Cd2+,jakrównieżobecnośćwielojonowychtypówchemicznychwiększościbadanychwód. Głównymi czynnikami odpowiedzialnymi za obecny stan chemiczny i jakość badanych wód są zdeponowane odpady na terenie oraz wokół ZAT SA oraz emitowane z tych zakładów zanieczyszczenia, które bezpośrednio lub pośrednio przenikają do wód podziemnych.

EN

The Świerczków infiltration groundwater intake in Tarnów has been exploited since 1910. While building the intake, the surrounding area was undeveloped and free of potential industrial sources of groundwater contamination. At present, the Świerczków intake is surrounded by an industrial area of a large chemical company Zakłady Azotowe in Tarnów Mościce SA established in the 1920s. The infiltration wells extract water from the Pleistocene aquifer periodically additionally recharged by surface waters from the Dunajec River. Physiochemical parameters indicate significant changes in chemical composition of groundwater from the Pleistocene aquifer around the Świerczków water intake. Increased contents of Cl-, Na+, K+, NH4+, Al3+and Cd2+ ions as well as the presence of multi-ion chemical types of most of the tested waters confirm the above theory. The wastes deposited in the area of Zakłady Azotowe and around, as well as pollution emitted by the factory are the main factors responsible for the quality and chemical state of the groundwater because of their direct and indirect permeation to water.

6

Chemizm wód podziemnych serii gipsonośnej badenu w północnej części zapadliska przedkarpackiego

63%

Różkowski J. , Jóźwiak K. , Andrejczuk W.

|

tom nr 445 Hydrogeologia z. 12/2

573--582

PL

Badaniami hydrochemicznymi, mineralogicznymi i modelowaniem hydrogeochemicznym objęto w latach 2003–2007 serię gipsonośną badenu w brzeżnej części zapadliska przedkarpackiego, w rejonie Buska Zdroju. Wody w tej serii występują w lokalnych systemach przepływu i pozostają w łączności hydraulicznej z wodami głębszych systemów przepływu. Są to wody słabo zmineralizowane typu SO4–Ca, podrzędnie SO4–HCO3–Ca. Wody serii gipsonośnej modyfikują chemizm wód poziomów górnokredowych występujących w pośrednich systemach przepływu. Na podstawie badań hydrogeochemicznych stwierdzono, że w płytkich systemach przepływu dominują proste formy jonowe, zaznacza się obecność form siarczanowych. Wody krążące w serii gipsonośnej są przesycone względem kalcytu, blisko stanu równowagi z gipsem, z tendencją do przesycenia ze wzrostem głębokości krążenia.

EN

Hydrogeological, chemical and modeling investigations of the gypsiferous Badenian series in the marginal part of the Carpathian Foredeep were carried out in the years 2003–2007. Groundwater in this series occurs in the local flow system and it is in hydraulic connection with groundwater in deeper located intermediate flow systems. They are slightly mineralized water, mainly of hydrochemical type SO4–Ca, sometimes SO4–HCO3–Ca. Groundwater of the gypsum series also modifies the chemistry of groundwater in the Upper Cretaceous which occurs in intermediate flow systems. On the base of hydrochemical investigation it has been stated that in the shallow flow systems simple ionic forms are dominant and presence of sulfate forms is observed too. Water circulating in gypsiferous series is oversaturated with regard to calcite and its chemistry is close to equilibrium with gypsum with tendency to oversaturation with growing depth of circulation.

7

Chemizm wód podziemnych w dolnopermskich skałach wulkanicznych masywu Dzikowca i Lesistej Wielkiej (Góry Kamienne, Sudety) w świetle wyników modelowania geochemicznego

63%

Kostka A.

|

2013

|

tom nr 456 Hydrogeologia z. 14/1

305--312

PL

Celem pracy było dokonanie ilościowej oceny procesów kształtujących skład chemiczny wód podziemnych, drenujących dolnopermskie skały wulkaniczne depresji śródsudeckiej, na podstawie wyników modelowania geochemicznego. Do oceny trwałości składników ośrodka skalnego wykorzystano modelowanie specjacyjne. Wykorzystując modelowanie odwrotne bilansu masy podjęto próbę określenia procesów hydrogeochemicznych odpowiedzialnych za kształtowanie składu wód, wykonując modele pomiędzy opadem atmosferycznym a wodami źródeł drenującymi trachyandezyty i tufy ryolitowe. Rozwiązania uzyskane w modelu pomiędzy opadem atmosferycznym a wodami drenującymi tufy ryolitowe porównano z innym modelem, wykonanym dla wód drenujących te same skały.

EN

The groundwater draining the Lower Permian volcanic rocks in the region of Dzikowiec and Lesista Wielka massif, was the subject of hydrochemical research. The aim of this study was quantitative assessment of processes controlling the chemical composition of groundwater, based on the results of geochemical modelling. Speciation modelling was used to assess stability of mineral phases. Modelling between precipitation and groundwater from springs was performed to define the processes responsible for groundwater chemistry in the weathered zone in trachyandesites and rhyolitic tuffs. Geochemical models found between precipitation and groundwater from rhyolitic tuffs were compared with another model for the same rocks.

8

Kształtowanie się chemizmu zwykłych wód podziemnych w regionie górnośląskim w warunkach aktywnej antropopresji

63%

Różkowski A. , Pacholewski A. , Witkowski A.

|

tom Vol. 53, nr 9

742-752

EN

The Upper Silesia urban-industrial region is one of the most industrialized areas in Europe, due to a concentration of mineral deposits, including hard coal, zinc and lead ores and other raw materials. Ground-water is pumped by wells and discharged by mines. Potable groundwater in this area occurs within the Neogene, Cretaceous, Triassic (over 60% of the groundwater resources) and Carboniferous formations. Within these formations, 16 major aquifers fit the quantitative and qualitative criteria proposed by Kleczkowski (1990) and extend over the total area of about 3257 km 2). Within the Pleistocene formation, nine major aquifers of porous character have been identified. They are situated in the areas of buried valleys and modern river valleys. The TDS content ranges from 47 to 1374 mg/L. More than 80% of samples represent quality classes II and III in the four-class scale of water quality, because of urban and industrial impacts. Within the Triassic carbonate forma-tion, five major aquifers have been identified in fractured–karstic–porous dolomites and limestones. This water-bearing complex is overlain partly by impermeable Keuper clays and by permeable Holocene and Pleistocene sediments. The TDS values vary from 103 to 1519 mg/L. Generally groundwater in the Triassic aquifers is of a better quality (classes I and II). Poor quality water (classes III and IV) occurs only within Zn–Pb ore mining areas and in the areas impacted by urban agglomerations. The groundwater occurring in Carboniferous sandstones is generally of poor quality due to mining impact. Therefore, no major aquifers have been distinguished in the Carboniferous strata.

9

Causes of groundwater level and chemistry changes in an urban area; a case study of Warsaw, Poland

51%

Krogulec E. , Gruszczyński T. , Kowalczyk S. , Małecki J. J. , Porowska D. , Sawicka K. , Trzeciak J. , Wojdalska A. , Zabłocki S. , Zaszewski D.

Acta Geologica Polonica

|

2022

|

tom Vol. 72, no. 4

495--517

EN

The presented studies focus on changes in groundwater levels and chemistry, and the identification of important factors influencing these changes on short- and long-term scales in urban areas. The results may be useful for rational and sustainable groundwater planning and management in cities. The studies concerned three aquifers: (1) the shallow Quaternary aquifer, (2) the deep Quaternary aquifer, and (3) the Oligocene aquifer in the capital city of Warsaw (Poland). The spatial variability of groundwater recharge was determined and its changes in time were characterized. The characteristics of groundwater levels were based on long-term monitoring series. The results indicate that urban development has caused overall reduction in infiltration recharge (from 54 to 51 mm/year), which is particularly clear in the city suburbs and in its centre, where land development has significantly densified during the last 30 years. Studies of groundwater levels indicate variable long-term trends. However, for the shallowest aquifer, the trends indicate a gradual decrease of the groundwater levels. In the case of the much deeper Oligocene aquifer, groundwater table rise is observed since the 1970s (averagely c. 20 m), which is related with excessive pumping. Based on the studied results, the groundwater chemistry in the subsurface aquifer indicates strong anthropogenic influence, which is reflected in multi-ionic hydrogeochemical types and the occurrence of chemical tracers typical of human activity. The Oligocene aquifer is characterized by a chemical composition indicating the influence of geogenic factors.