Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Granitoids of the Odra Fault Zone: late- to post-orogenic Variscan intrusions in the Saxothuringian Zone, SW Poland

100%

Oberc-Dziedzic T. , Żelaźniewicz A. , Cwojdziński S.

|

tom Vol. 32, nr 1

55-71

EN

There are 5 occurrences of granodioritic to monzogranitic rocks found subsurface along the Odra Fault Zone a Permo-Mesozoic horst defining the northeastern edge of the Bohemian Massif. These are generally unfoliated, I-type granitoids with low A/CNK and initial Sr/Sr ratios making them geochemically and petrographically akin to late- to post-kinematic Variscan granitoids of the West Sudetes, being closest to those of the eastern part of the Fore-Sudetic Block (Strzelin, Niemcza). They represent late/post-orogenic, collisional intrusives of Early-Late Carboniferous age which are widespread throughout the Saxothuringian and Moldanubian zones in the Bohemian Massif. The country rocks to the granitoids are mica schists and paragneisses attaining staurolite-grade. The granitoids lack evidence of ductile or brittle strike-slip movement of Late Carboniferous-Permian age along the Odra Fault Zone, which thus has to be taken as a dip-slip fault zone, rather than a late Variscan dextral strike-slip feature. Brittle to semi-brittle deformation of the Odra granitoids relates to the formation of the horst during Permo-Mesozoic times. A Silurian-Early Devonian magmatic arc of the Mid-German Crystalline Rise, identified further to the west in Germany, probably does not have an easterly prolongation into Poland because there is no evidence for arc-related magmatism of that age in the Sudetes and Fore-Sudetic Block.

2

A granitoid xenolith from rhyodacites of Zalas near Krzeszowice

100%

Heflik W. , Muszynski M.

|

tom 41

|

nr 4

3

K-Ar dating of biotite from the Kudowa Zdroj granitoids [Central Sudetes, SW Poland]

100%

Bachlinski R. , Halas S.

|

nr 2

4

Preliminary palaeomagnetic study of the High Tatra granites, Central Western Carpathians, Poland

84%

Grabowski J. , Gawęda A.

|

tom Vol. 43, Nr 3

263-276

EN

Variscan granitoids of the High Tatra Mts. in Poland were the subject of palaeomagnetic, petrographical and rock magnetic investigations. The sampled rocks were granodiorites, rarely tonalites showing weak hydrothermal alterations (chloritisation, epidotisation). 31 hand samples from 7 localities were palaeomagnetically investigated. Stable palaeomagnetic directions of Late Palaeozoic age were isolated in four localities (mean direction: D = 193°, I = 17°, a95 = 12, k = 59, palaeopole: 4°E, 31°S). The stable magnetisation resides in hematite. This mineral occurs in hematite-ilmenite intergrowths that exsolved in high temperatures (670-720°C) and as secondary hematite of hydrothermal origin. Because of heterogeneity of magnetic carriers it is possible that the characteristic magnetisation is shifted in time between localities. Question of tectonic tilt of the High Tatra granite is discussed. The age of characteristic magnetisation based on palaeoinclination estimations apparently fits the isotopic cooling age of the intrusion (330-300 Ma) if tectonic correction is not applied. The palaeopole is situated between the European and African Apparent Polar Wander Paths (APWP) and could be matched with both reference curves. After tectonic correction the palaeopole could be matched only with the African APWP at the point ca. 360 Ma. In this case the magnetisation related to the high temperature hematite would preceed the cooling ages recorded by Ar-Ar method.

PL

Przeprowadzono badania paleomagnetyczne waryscyjskich granitoidów polskiej części Tatr Wysokich. Pobrano 31 próbek ręcznych z nastepujących 7 stanowisk: próg między kotliną Morskiego Oka i kotliną Czarnego Stawu (stanowiska M0l i M02), ściana Świstówki Roztockiej w Dolinie Roztoki (RZ), Wodogrzmoty Mickiewicza (WM), Dolinka za Mnichem (M), rejon Kościelca(K) i próg powyżej Czarnego Stawu w Dolinie Gąsienicowej (HG). Badane skały maja skład granodiorytów i tonalitów, ze śladami przeobrażeń hydrotermalnych (epidotyzacja, chlorytyzacja). We wszystkich stanowiskach stwierdzono obecność lineacji magnetycznej o przebiegu W-E. Granitoidy tatrzańskie wykazują duże zróżnicowanie własności magnetycznych. Stabilne kierunki paleomagnetyczne wieku późnopaleozoicznego wyróżniono w stanowiskach M0I, M02, RZ i WM (kierunek średni: D = 193°, l= 17°, (alfa 95) = 12, k = 59, paleobiegun: 4°E, 31°S). Kierunki te są oparte na hematycie, który występuje jako przerosty w dwufazowych ziarnach hematytowo-ilmenitowych, odmierzanych w wysokich temperaturach (670720°C) oraz jako minerał hydrotermalny. Średnie kierunki z poszczególnych stanowisk różnią się nieco i nie można wykluczyć, że namagnesowanie nie jest jednoczasowe. Wydaje się, że istnieje pewna korelacja między wiekiem namagnesowania a składem mineralnym granitoidu (kierunki starsze występują w granitoidach o składzie tonalitu), problem ten wymaga jednak dalszych badań. Interpretacja wieku namagnesowania zależy od zastosowania korekcji tektonicznej. Wiek charakterystycznego kierunku namagnesowania, określony na podstawie parametru paleoinklinacji, wykazuje lepszą zgodność z wiekiem izotopowym stygnięcia intruzji tatrzańskiej (330-300 mln lat) bez stosowania korekcji tektonicznej. Paleobiegun leży między środkowo/późnokarbońskimi odcinkami krzywych referencyjnych dla płyty europejskiej i afrykańskiej i, po uwzględnieniu niewielkich rotacji wokół osi pionowej, może być dopasowany do obu krzywych na odcinku 340-320 mln lat. Po zastosowaniu korekcji tektonicznej (określonej na podstawie zapadania warstw dolnego triasu autochtonicznej pokrywy trzonu krystalicznego na jego północnej krawędzi) paleobiegun można dopasować jedynie do krzywej afrykańskiej w punkcie 360 mln lat. Interpretacji takiej nie można jednoznacznie odrzucić, gdyż namagnesowanie związane z przerostami hematytowo-ilmenitowymi mogło utrwalić się znacząco wcześniej niż zamknięcie systemu 4°Ar-39Ar, wykazujące wiek stygnięcia intruzji (300-350°C). Jednoznaczna interpretacja wyników badań paleomagnetycznych granitoidu tatrzańskiego nie jest możliwa bez określenia wieku radiometrycznego badanych próbek.