Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Słowniki i teksty paralelne w przekładzie tekstów prawnych (na wybranych przykładach)

100%

Kościelniak R.

Studia Rossica Posnaniensia

|

2019

|

tom 44

|

nr 2

325-336

PL

The purpose of this article is to present the results of the research on the use of dictionaries and parallel texts in the translation process. Examples of collocations in legal texts were used in the research, and the resulting comparison shows the presence (or the absence) of the equivalents of the original units in the respective languages.

2

O nowym pojęciu glosariusza (na materiale literatury fantasy). Rekonesans badawczy

89%

Uździcka M.

Stylistyka

|

2017

|

tom 26

269-289

EN

The aim of the article is an attempt to define the term “glossary” in a new way. “Glossary” is codified as a dictionary explaining difficult, outdated, rarely used and unknown words in an old or foreign-language text, or words put at the end of scientific or popular science texts. In this, its prescriptive function is emphasized. In lexicographical compendia, the other definition is evoked. In accordance with it, the glossary is identified with a dictionary compiled for a translation machine. Observation of current language use has shown that there are a few other ways of understanding the term “glossary.” Its main function is now a descriptive function. For the sake of methodology, the article discusses the most common language behavior in this regard. Glossaries found in fantasy texts are characterized in detail because they fulfill a special role in the creation and perception of this type of literary work. The main idea in the article is the argument that every product of a culture (a text) carries a fixed cultural pattern here: a perpetuating pattern. A glossary has been identified as paratext, hence its description is put forth with the tools used in the field of text studies and linguistic enre.

3

Матеріали до словника енциклопедичних термінів

88%

Березюк Т. , Іщенко О. , Железняк М. , Очеретянко С. , Пилипчук Р. , Савченко О. , Фещенко Н. , Шушківський А.

Енциклопедичний вісник України

|

2018

|

nr 10

UK

Подано матеріали до словника енциклопедичних термінів/

EN

Glossary for encyclopedistics is proposed. The main terms and definitions of the discipline are given.

4

[Recenzja książki] Liliana Spinozzi Monai, Il Glossario del dialetto del Torre di Jan Baudouin de Courtenay, [revisione linguistica dei testi sloveni P. Weiss e K. Kenda-Jež; traduzione dal polacco di A. Litwornia], [Udine]: Consorzio Universitario del Friuli; [San Pietroburgo]: St. Peterburg Branch of the Archive of the Russian Academy of Sciences; [Lubiana]: Znanstvenoraziskovalni center Slovenske akademije znanosti in umetnosti – Inštitut za slovenski jezik Frana Ramovša, 2009, 704 pp.

88%

Дуличенко А. Д.

Rocznik Slawistyczny

|

2012

|

tom 61

146-149

5

Translation and terminological challenges encountered in the compilation of the English-Polish, Polish-English photogrammetric dictionary

88%

Kwiatek E.

Studia Translatorica

|

2020

|

nr 11

71-83

EN

This paper describes a terminology project aimed at creating a fully bilingual English-Polish, Polish-English photogrammetric dictionary that is targeted at both field and language experts. The dictionary includes terms, definitions, full names of terms and their abbreviations, indications of the field to which a term belongs, synonyms, cross-references to related concepts, grammatical information, and equivalents. The starting point for the dictionary was the photogrammetric terminology glossary compiled by Granshaw (2016) from texts published in the “Photogrammetric Record” magazine.

6

Идеологическое адаптирование православной лексики в советских и постсоветских словарях

75%

Mikhailova O. , Mikhailova Y.

Przegląd Wschodnioeuropejski

|

2017

|

tom 2

297-305

EN

The article is devoted to the analysis of vocabulary definitions that explain the vocabulary of Orthodoxy. The material was the basic dictionaries published in the USSR, modern explanatory dictionaries of the Russian literary language and dictionaries that represent the religious picture of the world. It is shown how by means of ways of interpretation of orthodox lexicon, system of marks and illustrations in dictionaries of the Soviet period occurs ideologization of lexicon, polarization of evaluations, opposition of Orthodox religion. Explanatory dictionaries of modern times are exempted from the Soviet ideological evaluations and political characteristics. They overcome ideological simplification in the representation of religious vocabulary. As a result of comparative analysis of vocabularies for secular people and dictionaries for the religious sphere discourse variants of vocabulary are revealed and it is proved that differences in the definitions of identical Orthodox lexemes are conditioned by the ideological concept of dictionaries compilers.

7

Function of glossaries in texts of speculative literature

75%

Mirek K.

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica

|

2022

|

tom 56

405-420

EN

The considerations of this article concern the role of glossaries in the texts of speculative literature. Speculative literature is defined as a super category covering all texts that do not describe reality, and are typologized within such literary genres as: fantasy, science fiction, horror. Because in contemporary communication practice, one can distinguish several ways of understanding the term glossary, this article assumes that the studied texts can be typologies as glossaries, and in speculative literature they take the new variant of the genre pattern. Hence, the tools of linguistic genology will be used for analyzes. The article describes that the examined glossaries are the closest to the model in terms of structure. In the macrostructure dimension, glosaries are a list of entries, arranged alphabetically and placed at the end of the book or in a separate volume, in the microstructure dimension, they contain different volume and graphically distinguished entry articles. The main difference is situated on the pragmatic and cognitive level, which is conditioned by the fact that, placed on the periphery of the text, they occupy a privileged area of the pragmatic dimension of the work. They fulfill both the prescriptive function typical of this type of speech, and the descriptive function resulting from modern communicative practice. Glossaries in the texts of speculative literature fulfill various roles in relation to the main text: from a dictionary defining the nominations of characters entered, toponymic names, terms, etc., to various comments explaining, for example, the nuances of the plot, the cultural or mythological perspective of the presented content. They are often constituted, in a sense, as a second narrative situated next to the main one in the main text.

PL

Rozważania w niniejszym artykule dotyczą roli glosariuszy w tekstach literatury spekulatywnej. Definiuje się ją jako superkategorię obejmującą wszystkie teksty, które nie opisują rzeczywistości i typologizowane są w obrębie takich konwencji literackich, jak: fantasy, science fiction, horror. Perspektywą dla analiz jest teza, że we współczesnej praktyce komunikacyjnej wyraźnie wyodrębnia się kilka odmiennych sposobów rozumienia pojęcia glosariusz niż w tradycyjnym ujęciu, co ma swoje odzwierciedlenie w tekstach literatury spekulatywnej. Glosariusze przyjmują tutaj postać wariantu wzorca gatunkowego, stąd do analiz wykorzystuje się narzędzia genologii lingwistycznej. Badane glosariusze najbliższe wzorcowi są w aspekcie strukturalnym. W wymiarze makrostruktury stanowią wykaz haseł ułożonych alfabetycznie i umieszczonych na końcu książki lub w osobnym woluminie, w wymiarze mikrostruktury zawierają różne objętościowo i graficznie wyróżnione artykuły hasłowe. Ich odmienność sytuuje się na poziomie pragmatycznym i poznawczym, co jest uwarunkowane tym, że umieszczone na peryferiach tekstu, zajmują uprzywilejowany obszar pragmatycznego wymiaru dzieła, czyli jego oddziaływania na czytelnika. Pełnią one zarówno typową dla tego gatunku mowy funkcję preskryptywną, jak i wynikającą ze współczesnej praktyki komunikacyjnej funkcję deskryptywną. Glosariusze w tekstach literatury spekulatywnej wobec tekstu głównego odgrywają różnorodne role: od słowniczka definiującego wprowadzane nominacje bohaterów, nazwy toponimiczne, terminy itp., po różnorodne komentarze wyjaśniające na przykład niuanse fabuły, perspektywę kulturową czy mitologiczną przedstawianych treści. Często stanowią w pewnym sensie drugą narrację obok tej zasadniczej w tekście głównym.

8

Interpretation of Ukrainian and Polish Adverbial Word Equivalents Form and Meaning Interaction in National Explanatory Lexicography

63%

Luchyk A.

Cognitive Studies

|

2013

|

nr 13

EN

Interpretation of Ukrainian and Polish Adverbial Word Equivalents Form and Meaning Interaction in National Explanatory LexicographyThe article proves the necessity and possibility of compiling dictionaries with intermediate existence status glossary units, to which the word equivalents belong. In order to form the Ukrainian-Polish dictionary glossary of this type the form and meaning analysis of Ukrainian and Polish word equivalents is done, the common and distinctive features of these language system elements are described, the compiling principles of such dictionary are clarified.

9

Fußballsprache in den Live-Kommentaren – Vorschlag eines Glossars

63%

Oboňová P.

Linguistische Treffen in Wrocław

|

2019

|

nr 15

329–339

DE

handelt sich um Lexik und Kollokationen, die mit dem Fußball im Zusammenhang stehen. Der Grund dafür ist, dass Fußball heutzutage der populärste Sport in Deutschland ist. Fußball schauen nicht nur die deutschen, sondern auch die ausländischen Zuschauer und in der Bundesliga oder anderen Ligen spielen auch die ausländischen Fußballspieler, die die deutsche Sprache und Fußballausdrücke als Fremdsprache lernen müssen. Die deutsche Sprache, so wie jede Sprache, hat ein System von kombinatorischen Regeln in der Lexik, das spezifisch, also idiosynkratisch ist. Deshalb ist selbstverständlich, dass die festen Wortverbindungen anders strukturiert sind, wie in den anderen Sprachen. Das Ziel des Beitrags ist, einen Vorschlag für ein Glossar der Kollokationen zu erfassen, das die Lexik und Kollokationen dieses Themas auf optimale Art und Weise abdeckt.

EN

Abstract: The article presents a linguistic analysis of the German vocabulary. We will deal with the lexis and collocations that are related to football. The reason is that football is the most popular sport in Germany today. Football catches the interest not only of German viewers, but also foreign viewers. In the Bundesliga or other leagues in German there are also foreign football players who need to learn the German language and football terms as a foreign language. The German language, like any other language, has a system of combinatorial rules in lexicons that is specific and idiosyncratic. Therefore, collocations are structured differently from other languages. The aim of the article is to create a collocation glossary that optimally covers the lexis and collocations of this subject area.

10

ҐЕНЕЗА ІДЕЙ ВИВЧЕННЯ ІНОЗЕМНИХ МОВ У ПОЧАТКОВІЙ ШКОЛІ КИТАЮ (221 РІК ДО Н.Е. – 1949 РІК)

63%

Лахмотова Ю.

Педагогічні науки: теорія, історія, інноваційні технології

|

2016

|

nr 7(61)

3-12

EN

In this article we describe the peculiarities of learning foreign languages (Tibetan, Mongolian, Uyghur, Vietnamese, Japanese, Korean, Burmese, English languages) in primary schools of China. These languages were the first foreign languages learning in China. The first foreign language that appeared in China was English. Only children from the rich families could learn this language. At first, there were no schools in China, that’s why children learnt foreign languages at home. In 1289 the first school of learning foreign languages was opened in China. The first teachers of foreign languages were Persian; moreover, only foreigners were the teachers in this school. The best students became the teachers of foreign languages later. Only boys had an opportunity to learn not only foreign languages, but enter the school. Chinese liked to learn different foreign languages. Most popular languages were Japanese, Vietnamese, Russian and English. At the end of the year students passed the exams. Nowadays, Chinese schools offer to learn foreign language from the first grade. Some kindergartens give lessons of learning foreign languages. English is the compulsory subject and is included into curriculum. At the end of each grade children pass the exam. The system of passing exams is the best system of verification of students’ knowledge in China. As we know, learning foreign languages in China has a long history. People want to know several foreign languages and they went to their aim. We found out that the first schools of learning foreign languages were founded by American and French missionaries. By the word, missionaries’ school revealed the specifics of training the foreign language teachers and translators; educational and methodological support of teaching foreign language (Glossary). English is the international language and every person in the world wants to know it. Chinese are not an exception. They began to learn English because their economy develops very quickly and they want to understand and communicate with foreigners.

11

Lingua securitatis

63%

Kamiński Ł.

Pamięć i Sprawiedliwość

|

2003

|

nr 1(3)

209-216

12

Zapisy polskie w słownikach i glosariuszach XV w. - terminy, źródła, perspektywy badawcze

62%

Leńczuk M.

|

tom 35

103-114

EN

The article describes the history of the European lexicographic tradition from the 8th to the 15th century with the particular attention devoted to those vocabularia and glossaria which contain Polish glosses. The author discusses the terms such as: dictionarium, vocabularium, granarium, rosarium and glossarium. All the locations of the 15thcentury Latin lexicographic sources which include Polish words are enumerated and new research perspectives are shown, in particular those concerning the problems which are awaiting further examination.

13

EUFOFINET: european collaboration to improve preparation and response to wildfires and forest fires in Europe

51%

Stacey R. , Piwnicki J. , Szczygieł R.

Bezpieczeństwo i Technika Pożarnicza

|

2013

|

tom Nr 4

59--66

EN

Northumberland Fire and Rescue Service (UK), the Forest Research Institute (Poland) and 11 other international partners have recently completed some substantial work on an innovative and highly successful 2 year project focused on wildfires and forest fires. The European Forest Fire Networks Project (EUFOFINET) was launched in October 2010 and came to a conclusion in December 2012. The principal aim of the project was to improve and enhance regional and local approaches to wildfire prevention and suppression through European cooperation, collaboration and exchange of good practice. This article provides a summary overview of some of the key activities delivered during the project and makes specific reference to a new common glossary of terminology which was produced. The article is punctuated with illustrative examples from the British and Polish partners of the project to provide some specific context to the project activities and deliverables.

PL

Straż Pożarna i Służba Ratownicza hrabstwa Northumberland (Wielka Brytania), Instytut Badawczy Leśnictwa (Polska) oraz jedenastu pozostałych, międzynarodowych partnerów, ostatnio z wielkim sukcesem ukończyło pracę w dwuletnim, innowacyjnym projekcie dotyczącym pożarów lasu. Projekt pod nazwą „Europejskie sieci dotyczące pożarów lasu” (EUFOFINET) rozpoczął się w październiku 2010 r. i został zakończony w grudniu 2012 r. Głównym celem projektu było poprawienie i udoskonalenie rozwiązań regionalnych i lokalnych w zakresie zapobiegania i zwalczania pożarów lasu, poprzez współpracę, współdziałanie i wymianę dobrych praktyk na poziomie europejskim. W artykule dokonano krótkiego przeglądu prac wykonanych w ramach projektu, ze szczególnym uwzględnieniem nowego, wspólnego słownika terminów. Artykuł prezentuje szczegółowo przykłady działań brytyjskich i polskich partnerów projektu, które zostały zrealizowane w ramach projektu EUFOFINET.

14

Propozycja działań środowisk geoinformatyki obrazowej związanych z opracowaniem ”Geoinformatycznego leksykonu i słownika terminologicznego PAU”

51%

Jachimski J. , Mikrut S.

Archiwum Fotogrametrii, Kartografii i Teledetekcji

|

2006

|

tom Vol. 16

217--226

PL

W roku 2001 Komisja Geoinformatyki Polskiej Akademii Umiejętności w Krakowie zainicjowała Interdyscyplinarny Terminologiczny Leksykon i Słownik Geoinformatyczny. Realizacja tego celu powstała w oparciu o formułę internetową. Pracownicy Zakładu Fotogrametrii i Informatyki Teledetekcyjnej AGH, wspierani finansowo przez Rektora AGH oraz Fundacje Kościuszkowską, przygotowali oprogramowanie umożliwiające pracę edycyjną wielu autorom równocześnie. Cały system zainstalowany został na specjalnie do realizacji tego celu przygotowanym serwerze Zakładu Fotogrametrii AGH, wyposażonym w pełny zestaw zabezpieczeń. Prace prowadzone od kilku lat nad rozwojem tego Słownika-leksykonu doprowadziły do zdefiniowania pierwszych działów tematycznych oraz haseł związanych z Geoinformatyką. Przyjęto nazwę „Terminologiczny Leksykon i Słownik Geoinformatyczny Komisji Geoinformatyki Polskiej Akademii Umiejętności w Krakowie”, a powstające hasła to efekt pracy zespołów specjalistów z wielu dyscyplin związanych z geoinformatyką. Słownik dzieli się na kilka autonomicznych działów przedmiotowych tj. Fotogrametria i Teledetekcja, Geologia, Geofizyka i Ochrona Środowiska, Geografia, Kartografia, Geodezja i SIP, Górnictwo i Szkody Górnicze, Inżynieria Środowiska, Gleboznawstwo, Informatyka, Inwentaryzacja Zabytków. Ubiegłoroczne prace pozwoliły również na rozszerzenie Słownika-leksykonu o wersję angielską. Z racji tej planuje się również rozszerzenie zespołu redaktorów Słownika-leksykonu o ekspertów z uczelni i instytucji zagranicznych. Zgłaszają się pierwsi zainteresowani, co z pewnością spopularyzuje Słownik-leksykon. Do zespołu Komisji PAU dołączyli już przedstawiciele kilku wyższych uczelni w kraju z ośrodków naukowych Krakowa, Warszawy, Wrocławia i Poznania. Aktualnie Leksykon zawiera kilkaset nowych haseł i terminów z dziedziny Geoinformatyki, a także 2000 haseł w pięciu językach z objaśnieniami w języku polskim, zaczerpniętych ze Słownika zredagowanego przed około dwudziestu laty przez zespół pod redakcją Profesora Zbigniewa Sitka. Artykuł niniejszy jest próbą podsumowania dotychczasowych prac, oraz przedyskutowania sposobów organizacji pracy nad redakcją haseł słownikowych w najbliższych latach.

EN

In 2001 the Geoinformatics Commission of the Polish Academy of Arts and Sciences in Cracow (PAU) initiated a project of a Multilingual Interdisciplinary Dictionary and Glossary of Terms for Geoinformatics. This aim was executed using an Internet formula. The employees of the Department of Photogrammetry and Remote Sensing Informatics of AGH, financially supported by the AGH Rector and by The Kościuszko Foundation, prepared software which simultaneously edits the terms by many authors. The whole system (software + hardware) was installed on a fully-equipped, specially adopted server available at the Department of Photogrammetry. The studies performed for some years on the development of this Dictionary led to the definition of the first thematic sections and entries connected with Geoinformatics. For the dictionary, the name “Multilingual Interdisciplinary Dictionary and Glossary of Terms for Geoinformatics of the Polish Academy of Arts and Sciences (PAU)”, and the developed entries were the result of cooperation of many disciplines tied to geoinformatics. The Dictionary is divided into a few autonomous thematic sections: Photogrammetry and Remote Sensing, Geology, Geophysics and Environmental Protection, Geography, Cartography, Geodesy, Surveying and Spatial Information Systems, Mining and Mining Damage, nvironmental Engineering, Soil Science, Computer Science, Cultural Heritage Recording. Last year’s activities involved expanding the dictionary to an English version. This allows expansion of the dictionary to universities and institutions abroad. The first volunteers have joined the project, and this will hopefully make the dictionary more popular. The PAU Commission Dictionary Team has already been joined by people from several national scientific centres. Currently, the Dictionary has a few hundred new terms from Geoinformatics, and also 2000 terms in 5 languages with explanations in Polish, taken from an older Dictionary edited by a team headed by Professor Zbigniew Sitek around 20 years ego. This paper is an attempt to make a summary of the work to date and to discuss the methods of editorial work organization in the nearest future.