Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Energia geotermalna – stan i perspektywy wykorzystania na świecie i w Europie. Cz. II

100%

Kępińska B.

|

2009

|

tom Nr 10

28-31

2

Działania resortu środowiska w celu promowania geotermii

100%

Przybycin A.

|

2011

|

tom R. 50, nr 1-2

23-25

3

Korozja materiałów polietylenowych w instalacjach geotermalnych

100%

Banaś J. , Mazurkiewicz B. , Solarski W.

|

2010

|

tom nr 11

542-543

PL

Materiały polimerowe są używane jako alternatywne, odporne na korozję materiały w instalacjach geotermii niskiej entalpii. Polietylen jako HDPE i PEX z barierą antydyfuzyjną zabezpieczającą przed przenikaniem tlenu i pary wodnej znalazł szerokie zastosowanie. Badania przeprowadzono w instalacji geotermalnej w wodach solankowych nasyconych CO2 i H2S. W warunkach przemysłowych badano wyłożenie z HDPE rur stalowych i rury z HDPE wzmacniane pokryciem epoksydowym z włóknem szklanym. Chemiczną destrukcję polimeru zaobserwowano po sześciomiesięcznej ekspozycji w wodzie geotermalnej w warunkach przemysłowych (temp. 80°C, ciśnienie 15 bar, szybkość przepływu 1-1,5 m/s) bez dostępu tlenu atmosferycznego. Czas indukcji utleniania (OIT) HDPE obniżył się do poziomu poniżej akceptowalnego przez normy ASTM. W oparciu o badania FTIR wykazano chemiczną destrukcję powierzchni HDPE polegającą na depolimeryzacji, hydroksylacji powierzchni i tworzeniu się grup karbonylowych.

EN

Polymer materials are used as alternative corrosion resistant materials in geothermal low enthalpy plants. Polyethylene as HDPE and PEX with anti-diffusion barrier against oxygen and water vapour found wide application. Investigation were carried out in geothermal plant in saline environment saturated with CO2 and H2S. HDPE lined steel pipe and HDPE pipe coated by glass reinforced epoxy were tested in the industrial experiments. After six month of exposition in geothermal water (temp. 80°C, pressure 15 bar, flow rate 1-1,5 m/s) without contact with atmospheric oxygen the chemical decomposition took place. Oxidation induction time (OIT) diminished in the case of HDPE to the level below acceptable by ASTM standards. Based on the FTIR examination there were indicated chemical destruction of HDPE surface in direction of depolimerization, surface hydroxilation and formation of carbonyl group.

4

Ważniejsze dokonania w minionym 15-leciu z zakresu geosynoptyki i geotermii

88%

Pawlik E.

|

2001

|

tom R. 40, nr 6

13-23

PL

W 1986 roku powstał Zakład Podstaw Gospodarki Surowcami Mineralnymi, w którym powołano Pracownię Geosynoptyki. W 1987 roku decyzją Sekretarza Naukowego PAN Zakład PGSM został przekształcony w Zakład Podstaw Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią, a w roku 1988 w Centrum Podstawowych Problemów Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią, w którym: - w listopadzie 1988 r. Pracownia Geosynoptyki została przekształcona w Zakład Geosynoptyki Kopalin i Energii, a ten 1992 r. przemianowano na Zakład Geosynoptyki i Geotermii, - w lipcu 1996 r. z Zakładu GiG oraz Doświadczalnego Zakładu Geotermalnego utworzono Laboratorium Geotermalne oraz Pracownię Podstaw Geosynoptyki i Geotermii. W 1998 roku decyzją Sekretarza Naukowego PAN z Centrum PPGSMiE powstał Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią, a Pracownia PGiG otrzymała nazwę Pracowni Geosynoptyki i Geotermii.

5

Obecny stan wykorzystania wód termalnych i energii geotermalnej w Polsce

88%

Noga B. , Kosma Z.

|

2011

|

tom nr 6

PL

W artykule dokonano przeglądu wszystkich rodzajów instalacji eksploatujących wody termalne na terenie Polski. Do lat 90-tych ubiegłego wieku na terenie naszego kraju wody termalne były wykorzystywane w siedmiu uzdrowiskach. W latach 1996 - 2005 nastąpił rozwój wykorzystania wody termalnej do celów ciepłowniczych, a okres ten zaowocował wybudowaniem pięciu ciepłowni geotermalnych. Kolejne lata to wzrost zainteresowania inwestorów wykorzystaniem wody termalnej do celów balneologicznych i rekreacyjnych gdzie wody termalne wykorzystywane są do zasilania basenów rekreacyjnych i pływackich, saun i łaźni. W ostatnich pięciu latach wybudowano na Podhalu i na Niżu Polskim osiem parków wodnych wykorzystujących wody termalne. W artykule przedstawione są podstawowe parametry eksploatacyjne wód termalnych wydobywanych obecnie na terenie Polski.

EN

The article reviews all types of thermal installation exploiting on Polish territory. In Poland up to the 90-ties of the last century thermal waters were used in the seven health resorts. In the years 1996 - 2005 there has been an increase in use of thermal water for heating purposes. These's resulted in the construction of five geothermal plants. The following years shows an increase of investor's interest in the use of thermal water for balneology and recreation purposes where thermal water is used for powering recreational and swimming pools, saunas and baths. In the last five years, there were built eight water parks using thermal water in Podhale and the Polish Lowland. The article outlines also the basic operating parameters of thermal waters that are mined on Polish territory.

6

Analiza wpływu głębokości sondy geotermicznej umieszczonej w złożu oraz temperatury wody sieciowej powrotnej na jej wydajność cieplną

75%

Kujawa T. , Nowak W.

|

2001

|

tom R. 40, nr 5

175-181

PL

W pracy przedstawiono model obliczeniowy systemu jednootworowego umożliwiający określenie ilości pozyskiwanej energii geotermicznej. Przeprowadzone obliczenia pozwoliły dokonać analizy możliwości pozyskiwania i wykorzystania energii geotermicznej ze szczególnym uwzględnieniem wpływu głębokości sondy jak również temperatury wody sieciowej powracającej do wymiennika gruntowego, która jest jednym z ważnych czynników decydujących o możliwości zagospodarowania pozyskiwanej energii.

EN

A computational model of a one-hole system which enables the amount of extracted heat to be predicted is presented. The calculations permit analysing the possibility of obtaining and using geothermal energy, especially considering the influence of the depth of the geothermal exchanger as well as the temperature profile of the water in the heat distribution network returning to the ground surface. The temperatures of the up-flowing water in the heat exchanger and the produced water are very important factors in utilizing the obtained energy.

7

Rozpoznanie geotermicznej anomalii w strefie nasunięcia karpackiego w rejonie Tarnów - Łękawica

75%

Bujakowski W.

|

2006

|

tom R. 45, nr 1

17-25

PL

Tematem artykułu jest realizowany w Instytucie Gospodarki Surowcami Mineralnymi Energią PAN projekt badawczy. Podczas prac poszukiwawczych prowadzonych przez PGNiG S.A. za ropą naftową i gazem ziemnym w okolicach Tarnowa, zarejestrowano w dwóch odwiertach (Łękawica 1 i Łękawica 2), na głębokości od 50 do 300 metrów, temperaturę dochodzącą do 50 °C. Anomalie geotermiczne stanowią unikalne i interesujące zjawiska geologiczne. Geometria ich występowania, zwykle wysoki i kontrastowy w stosunku do skał otaczających współczynnik przewodzenia ciepła skał sprawiają, że obszary anomalii stanowią specyficzne kanały, którymi ciepło łatwiej przepływa ku powierzchni Ziemi. Ze względu na lokalny, zwykle ograniczony zasięg, ich odkrycie i lokalizacja związane są ze szczegółową prospekcją geologiczną, pracami poszukiwawczymi, a niekiedy i przypadkiem. Projekt zakłada wykonanie następujących prac: analizy danych istniejących, szczegółowe analizy i badania wybranych stref, szczegółowe zdjęcie geotermiczne obszaru anomalii, zestawienie i opracowanie wyników badań.

EN

The paper presents the summary of research project that has been performed by Mineral and Energy Economy Research Institute of the Polish Academy of Sciences. During prospecting works performed by PGNiG S.A. (Polish Oil and Gas Company), the temperature reaching 50°C was registered at the depths from 50 to 300 m in two wells: Łękawica 1 and Łękawica 2. Geothermal anomalies are unique and interesting geological phenomena. Geometry of their occurrence, usually high and contrast – in relation to surrounding rocks – thermal conduction coefficient of rocks, cause that a zones of anomalies are specific channels, where the heat easier flows to the earth surface. Because of local, usually limited range, their discover and location are connected with detailed geological prospection, exploratory works, and sometimes even by chance. The following works will be performed in the projects: data analyses, detailed analyses of selected zones, detailed geothermal image of anomaly zone, setting-up and elaboration of research results.

8

Rola odnawialnych źródeł energii w Krajowym Systemie Elektroenergetycznym

75%

Ćwikła M.

Prace Komisji Geografii Przemysłu Polskiego Towarzystwa Geograficznego

|

2015

|

tom 29

|

nr 3

5-25

PL

Udział odnawialnych źródeł energii (OZE) w Krajowym Systemie Elektroenergetycznym (KSE) od kilku lat systematycznie wzrasta. W Polsce energia ze źródeł odnawialnych obejmuje energie: promieniowania słonecznego, wiatru, wody, zasobów geotermalnych oraz energię wytworzoną z biopaliw stałych, biogazu i biopaliw ciekłych, a także energię otoczenia pozyskiwaną przez pompy ciepła. W niniejszej pracy została przedstawiona aktualna sytuacja na rynku energii elektrycznej, z uwzględnieniem mocy zainstalowanej. Zasadniczym celem artykułu było określenie roli odnawialnych źródeł energii w funkcjonowaniu KSE wraz ze wskazaniem potencjałów technicznych i realnych potencjałów rynkowych OZE dotyczących możliwości wykorzystania energii elektrycznej. W Polsce w ostatnich latach dokonał się znaczący postęp w zakresie efektywnego wykorzystania energii. W unijnej perspektywie finansowej 2014–2020 zapisano w celach wspieranie przejścia na gospodarkę niskoemisyjną we wszystkich sektorach. Promowanie efektywności energetycznej i użycia OZE w przedsiębiorstwach i budynkach mieszkaniowych dotyczy zmniejszenia strat energii, ciepła i wody oraz kompleksowej modernizacji energetycznej budynków i obiektów.

9

Wykorzystanie energii geotermalnej na Podhalu

75%

Bujakowski W. , Tomaszewska B.

|

tom Nr 5 (19)

30-35

PL

Geotermia w Polsce narodziła się na początku lat 90. ubiegłego wieku na Podhalu. Rozpoznanie zasobów geotermalnych niecki podhalańskiej oraz utworzenie pierwszego systemu ciepłowniczego bazującego na energii wód geotermalnych stanowiło moment przełomowy dla rozwoju energetyki odnawialnej w Polsce. Pomimo tego, że początki prac były trudne i nie od razu przyniosły oczekiwany efekt finansowy, to bez wątpienia w perspektywie czasu warto podkreślić efekt ekologiczny przedsięwzięcia. Miasto Zakopane jest najlepszym przykładem ograniczenia zanieczyszczeń emitowanych do atmosfery powodowanych przez spalanie tradycyjnych nośników energii (głównie węgla) w ciepłownictwie. Niespotykanym jest już zjawisko permanentnie zawieszonego "smogu", który obserwowany był jeszcze pod koniec lat 90. XX w. Także ekonomiczna strona uległa zdecydowanej poprawie - od 4 lat operator systemu geotermalnego wykazuje zysk przy rosnącej rentowności od 0,7 do blisko 8%. Warto zasygnalizować, że obecny (2012 r.) koszt całkowity wytworzenia i dostawy energii wynosi średnio 52 zł/GJ i był podwyższony o jedynie 1,5% w okresie 2 ostatnich lat (2010 i 2011). Liczba odbiorców (w 2011 roku 1540), moc systemu (57,17 MW) oraz produkcja energii (352 842 GJ) systematycznie rosną. Wskaźniki te wskazują na trwały trend wzrostu akceptacji społecznej dla tego źródła energii.

EN

Geothermics in Poland begun in early 90s of the 20th century in Podhale - southernmost region of the country. Scientific recogniction of the geothermal resources of the Podhalan trough and the foundation of the first heating system based on geothermal waters' energy was the breakthrough moment in the renewable energy's development in Poland. Besides the struggling in the beginning and delay in expected financial effects, from the perspective of time the ecological value of the resolution undertaken should be emphasized. The city of Zakopane is the best example among the others to show the results of fumes restrain emited to the atmosphere, caused by combustion of the traditional energy carriers (carbon mostly) in the heating sector. In the late 90s, "smog" - fog intensified by smoke, was easily observed still, nowadays this occurence is unusual. What is more, the economical side of the undertaken resolution is in much better condition - since 4 years geothermal system's operator occures to gain an incerasing income in the range from 0.7 to 8%. Worth of mentioning is that the present (for 2012 year) total amount of produce and delivery costs are 52 zl/GJ meanly and were only increased by 1.5% through last 2 years (2010 - 2011). Systematically increase the numbers of the energy receivers (1540/2011 year), system's power (57,15 MW) and energy produce (352 842 GJ). Those indicators show the constant increase of the social acceptance for this type of energy source.

10

Jubileusz 20-lecia geotermalnych studiów podyplomowych Uniwersytetu Narodów Zjednoczonych w Reykjaviku

75%

Kępińska B.

|

1998

|

tom R. 37, nr 5-6

19-21

11

Geotermia jako źródło energii

75%

Koczorowski J.

|

2010

|

tom nr 5

78-79

PL

Nieprzerwany strumień energii płynie z wnętrza naszej planety aż do jej powierzchni. Jednocześnie promieniowanie słoneczne i opady deszczu także doprowadzają do podłoża dodatkowe zasoby energii. Każdego dnia Ziemia wypromieniowuje do przestrzeni kosmicznej około czterokrotnie więcej energii niż ludzkość zużywa w dzisiejszych czasach. Dzięki nowoczesnej technologii praktycznie wszędzie możliwe jest wykorzystywanie niewyczerpalnego źródła energii geotermalnej, która jest przyjazna dla środowiska i sprzyja ochronie klimatu. A wszystko to dzięki przemianie zasobów energetycznych naszej Matki Ziemi w pożyteczne ciepło.

12

Termy Uniejów jako przykład rozwoju geotermii w regionie łódzkim

75%

Fisiak W. , Kaczmarek J.

|

2007

|

tom nr 132

57-68

PL

Przedmiotem pracy jest próba przedstawienia potencjalnych możliwości wykorzystania wód geotermalnych na przykładzie Gminy Uniejów - miejscowości w powiecie poddębickim w województwie łódzkim. Krótki rys historyczny począwszy od lat 70 XX w. Potencjalne szanse rozwoju Gminy oraz próby podniesienia i ugruntowania jej znaczenia na obszarze województwa.

EN

Geothermal waters and potential possibilities of their exploitation on the example of the Uniejów Communce - the town in the Poddębice district, in the Province of Łódź and the attempt of their presentation are the subject of this work. A short historical outline beginning with the years of 70s of the 20th century. The potential chances of the Communce development and the attempts of increase and estabilishment of its importance in the Provice area.

13

Możliwości pozyskiwania energii odnawialnej z wód termlanych i ich wykorzystanie w ciepłownictwie, balneologii i rekreacji na terenie województwa łódzkiego

75%

Biernat H. , Parecki A. , Posyniak A.

|

2007

|

tom nr 132

29-36

PL

Celem artykułu jest omówienie głównych poziomów wodonośnych wód termalnych występujących na terenie województwa łódzkiego i możliwości wykorzystania pozyskiwanej z nich czystej i odnawialnej energii cieplnej. Głównymi poziomami wodonośnymi wód termalnych mogą być utwory jury dolnej o dobrych własnościach kolektorskich i utwory wapienia muszlowego. Omówione zostały również trudności jakie występują w czasie przemysłowej eksploatacji wód termalnych, oraz perspektywy przy dalszym rozpoznawaniu i dokumentowaniu wód termalnych.

EN

The aim of this article is to discuss thermal water aquifers in Lodz voivodeship and possibilities of utilization of pure and renewable energy obtained from them. Deposits of Lower Jurassic of good microhydraulic properties and Middle Muschelkalk deposits can be the main thermal water aquifers. The difficulties that appear during industrial exploitation of thermal waters were also discussed, as well as prospects of further recognition and reporting of thermal waters.

14

Geotermalna niespodzianka. Wykorzystanie geotermii w Stargardzie Szczecińskim

75%

Śnieżyk R.

|

2009

|

tom Nr 11

32-34

PL

W artykule opisano inwestycję geotermalną, w której po kilkunastu miesiącach eksploatacji gwałtownie obniżyła się temperatura wody - z ok. 86°C do ok. 53°C. Moc cieplna ujęcia geotermalnego wyniosła 4,0 MW, zamiast planowanych 14,0 MW. Okazało się również, że ze względu na moc kotłów w ciepłowni węglowej emisja CO2 przy wykorzystaniu energii geotermalnej może być wyższa niż bez OZE.

15

Możliwości wykorzystania wody termalnej z Uniejowa w formułach kosemtycznych

75%

Sapińska-Śliwa A. , Grzelińska E. , Gonet A.

|

2009

|

tom R. 48, nr 2

111-121

PL

W ostatnich latach obserwuje się wzmożone zainteresowanie przemysłu kosmetycznego wodami termalnymi. Wody te są obecnie celem przygotowania odpowiednich formuł kosmetycznych. Receptury produktów kosmetycznych oparte na wodach termalnych (i/ub mineralnych) są przedmiotem zgłoszeń patentowych, nie tylko wielkich koncernów jak L'Oreal (La Roche Posay, Vichy) i Pierre Fabre (Avene), ale i małych firm kosmetycznych. W Polsce znane jest już zastosowanie nie tylko iwonickiej wody termalnej w produktach kosmetycznych. Badania wody termalnej w Uniejowie potwierdziły możliwość jej wykorzystania do celów balneologicznych i w rekreacji. W artykule przedstawiono wpływ minerałów i mikroelementów będących często składnikami wód termalnych na pielęgnację skóry poprzez produkty kosmetyczne. Opisano doświadczenia w zastosowaniu wody termalnej (i/lub mineralnej) w kosmetologii i balneologii. Zaprezentowano także potencjalne możliwości zastosowania wody termalnej z Uniejowa do produkcji kosmetyków.

EN

In the recent years we can observe the intensive interest of cosmetic industry in geothermal water. At present the water is examining to work out the cosmetic recipe. The recipe of beauty products based on geothermal water (and/or mineral water) are patented not only by the worldwide companies such as L'Oreal (La Roche Posay, Vichy) and Pierre Fabre (Avene), but also small size companies. In Poland note only "iwonicka water" was applied for the cosmetics purpose. The research of thermal water carried out in Uniejów confirmed the possibility of tis use for balneological and recreation purpose. In the article it is presented the influence of minerals and microelements that are of geothermal water components and which have the advantageous influence on skin care by the beauty products. It is also described the experiences in the application of therma water (and/or mineral water) in the cosmetology and balneology. The potential opportunities of using geothermal water to cosmetics from Uniejów town are also presented.

16

Najnowsze dokonania w dziedzinie geotermii i perspektywy jej wykorzystania w Niemczech

75%

Huenges E.

|

2004

|

tom nr 125

147-155

PL

Ambitne cele w zakresie polityki energetycznej i ochrony środowiska naturalnego stawiają sektor energetyczny przez nowymi wyzwaniami: w przyszłości zestaw rodzajów energii powinien być przyjazny dla środowiska naturalnego, oparty na niezawodnych zasobach, konkurencyjny i przede wszystkim zrównoważony. Na pierwszy plan wysuwają się takie cele, jak zmniejszenie emisji spalin i znaczne zwiększenie udziału odnawialnych rodzajów energii w dostarczanej odbiorcom energii elektrycznej. Wytyczony przez Unię Europejską cel, aby do roku 2010 udział energii odnawialnej w wielkości całkowitego zużycia energii w UE uległ co najmniej podwojeniu, świadczy o wysokich oczekiwaniach, związanych z odnawialnymi nośnikami energii. Geotermia pojawia się coraz częściej w centrum zainteresowania a dzięki swojej ciągłej dyspozycyjności jest ekologicznie przykładną i w ogóle rozsądną alternatywę. Z ciepła ziemi można za pomocą odpowiednich technologii wytwarzać użyteczną energię w postaci prądu elektrycznego, energii cieplnej lub chłodzenia. Ziemia kryje w sobie znaczący i interesujący z punktu widzenia gospodarki energetycznej potencjał cieplny, nie tylko w regionach wulkanicznych, ale również w Europie Środkowej. Ten potencjał może być dopiero wtedy wykorzystany, gdy koszty i ryzyka związane z jego udostępnieniem ulegną trwałemu zmniejszeniu. Wyzwanie polega więc na wynalezieniu technologii, których zastosowanie umożliwi podwyższenie wydajności geotermicznej złóż oraz obniżenie ryzyk związanych z badaniem złóż. W Niemczech nastąpił znaczny wzrost wykorzystania energii geotermalnej. Pod koniec roku 1999 było zainstalowanych 400 MWth (geothermia hydrotermalna), z tego 55 MWth w 27 dużych instalacjach, ponadto 340 MWth pochodziło z urządzeń wyposażonych w sondy geotermalne. W ten sposób wytwarzanych jest łącznie 6‰ energii końcowej, niezbędnej do pokrycia zapotrzebowania cieplnego Niemiec. Jesienią roku 2004 w meklemburskim mieście Neustadt-Glewe uruchomiono pierwszą elektrociepłownię w Niemczech działającą w oparciu o ciepło ziemi, o mocy ok 200 kW.

17

Możliwości pozyskania i wykorzystania energii geotermalnej i trójgeneracji w planowanej hydrociepłowni w Piasecznie

75%

Noga B. , Karnowski K. , Biernat H.

|

2011

|

tom nr 6

PL

W artykule przedstawione zostały oszacowane parametry wody termalnej spodziewanej w okolicach Piaseczna. Parametry, takie jak temperatura i wydajność, oszacowane zostały na podstawie analizy otworów archiwalnych znajdujących się w okolicy prowadzonych badań. Na tej podstawie opracowano równieżwstępną koncepcję wykorzystania wody termalnej występującej w rejonie Piaseczna. Wstępna koncepcja zakłada budowę instalacji geotermalnej oraz instalacji skojarzonej produkcji prądu, ciepła i chłodu. Wszystkie zało?one parametry zostaną zweryfikowane badaniami geologicznymi na otworze geotermalnym Piaseczno GT-1. Planowane badania geologiczne zostaną rozpoczęte w połowie października 2011 r., a ich zakończenie przewidziane jest na początek 2012 r. Uruchomienie ciepłowni geotermalnej w Piasecznie przewidziane jest na koniec 2013 r.

EN

The article presents the expected parameters of the thermal water in Piaseczno. Parameters such as temperature and productivity have been estimated by analyzing archival wells located in the area of research. Based on the analysis there was created the initial conception of utilization of the thermal water in Piaseczno. This concept includes the construction and installation assumption for the geothermal plant which is expected to produces electricity, heat and cold. All parameters will be verified by geological surveys made on the geothermal well called Piaseczno GT-1. Geological surveys will be launched in mid-October 2011, and their completion is scheduled for the beginning of 2012. The start of geothermal heat in Piaseczno is scheduled for the end of 2013.

18

Przegląd obecnie realizowanych projektów wykorzystania wód termalnych i energii geotermalnej na niżu Polskim

75%

Noga B. , Kosma Z. , Biernat H.

|

2011

|

tom nr 6

PL

W artykule omówiono realizowany obecnie stan wykorzystania wód termalnych i energii geotermalnej na Niżu Polskim. Zaprezentowane są już rozpoczęte i realizowane projekty geotermalne, czyli te, w których wykonane są już otwory eksploatacyjne. Dodatkowo przedstawione zostały projekty geotermalne, które wykonane zostaną na terenie Niżu Polskiego w 2011 i 2012 roku. W tym przypadku zostały przedstawione założenia projektowe co do spodziewanych parametrów rozpoznawanych wód termalnych. W prezentowanej pracy przeanalizowane zostały jedynie te przedsięwzięcia, co do których zostały już rozstrzygnięte przetargi na prace geologiczne.

EN

In the article there is discussed the implemented state of use of the thermal water and the geothermal energy on the Polish Lowland. The geothermal projects, which are presented in this article, are already begun and in all of them the production wells are already constructed. In addition, there are described the geothermal projects, which will be performed in the Polish Lowland in years 2011 and 2012. In case of the future projects, the design assumptions of the expected parameters of the recognized thermal waters are presented. The article is concentrated only on those projects for which tenders for the geological works have already been resolved.

19

Energia wód geotermalnych szansą dla Oświęcimia i jego mieszkańców

63%

Ficek M. , Urbiński J.

|

2001

|

tom R. 40, nr 2

25-27

PL

W świecie od wielu już lat rośnie zrozumienie konieczności zakończenia niekontrolowanej, rabunkowej gospodarki zasobami przyrody i zastąpienia jej systemem trwałego zrównoważonego rozwoju. Znaczącą przyczyną tego zjawiska jest szybka degradacja środowiska spowodowana konsumpcją energii pozyskiwanej w wyniku spalania paliw kopalnych. Zużycie energii odniesione do jednego mieszkańca w ciągu roku jest wskaźnikiem poziomu życia ludzi, ale także obciążenia środowiska. W krajach rozwijających się zużycie energii wynosi około 500 kg p.u./M*a, w wysokorozwiniętych np. w USA 12 000 kg p.u./M*a (Sobański i in. 2000 r.). Zachodzi więc pilna potrzeba stopniowego zmniejszania emisji produktów spalania szkodliwych dla przyrody i człowieka m.in. dwutlenku węgla odpowiedzialnego za efekt cieplarniany i zmiany klimatu. Wzrost koncentracji dwutlenku węgla zagraża również bezpośrednio człowiekowi, oddziałuje bowiem degenerująco na układ somatyczny i na umysłową sprawność organizmu człowieka. Zmniejszenie emisji czynników szkodliwych można osiągnąć przez wprowadzenie czystych technologii, racjonalizację użytkowania energii oraz wykorzystanie odnawialnych źródeł energii.

20

Ważniejsze dokonania geologiczne Polski po II wojnie światowej

63%

Sokołowski J.

|

2001

|

tom R. 40, nr 6

3-12

PL

W artykule omówiono stan organizacyjny polskiej służby geologicznej po II Wojnie Światowej, zmiany organizacyjne, jakie następowały w miarę rozwoju badań i ważniejsze wyniki badań prowadzące do poznawania wgłębnej budowy geologicznej kraju i odkrywania nowych złóż kopalin. Przedstawiono ważniejsze dokonania w dokumentowaniu złóż węgla kamiennego i brunatnego, złóż ropy naftowej i gazu ziemnego, miedzi, siarki, cynku i ołowiu oraz licznych złóż surowców skalnych, jak też wód mineralnych i geotermalnych, stan rozpoznania wgłębnej budowy geologicznej metodami geofizycznymi i wiertniczymi. Zwrócono uwagę na powstanie nowych dyscyplin naukowych zwanych: geosynoptyką i geotermią. Podkreślono, że rok 2001 jest rokiem jubileuszów związanych z dokonaniami w zakresie: geologii, geosynoptyki i geotermii.

EN

The paper presents the organisational status of the Polish geological survey after the II World War, the changes which accompanied the progress in research, and more important achievements leading to the recognition of deep geological structure of the country and discovering of new deposits. There are introduced more significant achievements in documenting of hard and brown coal resources, oil and gas, cooper and lead, and numerous rock material deposits as well as mineral and geothermal waters resources. The status of exploration of a deep geological structure by geophysical and drilling methods is described. The attention is paid to the establishing of new scientitic disciplines named geosynoptics and geothermics. It is pointed out that year 2001 is a year of anniversaries connected with the achievements in geology, geosynoptics and geothermics.