Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Mapy geologiczno-turystyczne jako jedna z podstawowych form popularyzacji geoturystyki

100%

Rychel J. , Kucharska M. , Pochocka-Szwarc K.

Przegląd Geologiczny

|

2012

|

tom Vol. 60, nr 11

589–-592

EN

We have recently observed an expansion of geoturism in Poland. It is a global trend connected with geoheritage and geodiversity protection. Geotourist maps contain basic information about the geology, history and nature of a region, many touristic data and a description of interesting sites. These maps are a basic way of popularizing geotourism. They serve to promote a region and are useful for educational purposes.

2

Conservation of inanimate nature in Opole Province : the presenT and the future

84%

Badora K. , Nowak A.

|

tom Vol. 13

97-102

EN

After analyse of the nature protected areas and forms, the authors conclude that system of inanimate heritage conservation in Opole Province is neither sufficient nor effective. A regional list of the most representative sites for the regional geodiversity (geomorphological and geological sites) was compiled.

PL

Po analizie obszarów chronionych i form przyrodniczych, autorzy stwierdzili, że system konserwacji zabytków przyrody nieożywionej jest w regionie opolskim niewystarczający i nieefektywny. Zestawiono regionalną listę stanowisk najbardziej reprezentatywnych georóżnorodności regionu (stanowiska geomorfologiczne i geologiczne).

3

The role of biotic elements of environment in inanimate nature conservation : an example of the Opole Silesia, SW Poland

84%

Nowak A. , Badora K.

|

tom Vol. 13

103-103

EN

Based on the investigation of 25 geosites, the authors determined the relationship between geomorphological and floristic values. They found that vegetation types and flora species were of crucial importance in strengthening of the geosite conservation effectiveness.

PL

Na podstawie badań 25 geostanowisk autorzy określili związek między walorami geomorfologii i flory. Ustalili, że rodzaje wegetacji i gatunków flory miały decydujący wpływ na wzmocnienie efektywności konserwacji geostanowisk.

4

Geodiversity conservation : conserving our geological heritage

84%

Kozłowski S. , Migaszewski M. Z. , Gałuszka A.

|

tom Vol. 13

13-20

EN

This report presents the basic concepts of geodiversity and its relation to biodiversity and landscape. The authors provide the definition of geodiversity and geosite, enhancing the role of most of the geosites in monitoring physical and chemical changes in the environment. Moreover, geodiversity projects proposed or conducted by the Polish Geological Institute are discussed. The authors also present the critical view on the future of geoconservation in Poland regarding the nature as a whole lot composed of two interweaved abiotic and biotic parts.

PL

"Czas, czas geologiczny patrzy na nas ze skał jak z żadnych innych form krajobrazu. Młodość Ziemi i tryskająca z niej świeżość jest w glebach i drzewach, a jej sędziwy wiek tkwi w skałach"- w słowach tych amerykański przyrodnik John Burroughs wyraził bardzo ważny aspekt ochrony georóżnorodności. Historia Ziemi wraz z jej różnorodnością i bogactwem procesów abiotycznych i biotycznych jest zapisana w formacjach geologicznych. Badanie tych procesów umożliwia nam nie tylko ich zrozumienie, lecz również przewidywanie przyszłych zmian w środowisku o zasięgu lokalnym, regionalnym, krajowym i globalnym. Integralna koncepcja ochrony georóżnorodności, bioróżnorodności i krajobrazu odgrywa kluczową rolę w ekorozwoju, stanowiąc wyzwanie do życia w harmonii z przyrodą. Georóżnorodność należy definiować jako naturalne zróżnicowanie powierzchni Ziemi, obejmujące formy i systemy geologiczne, geomorfologiczne, glebowe i wód powierzchniowych, powstałe w wyniku procesów naturalnych (endo- i egzogenicznych), miejscami o różnym wpływie antropogenicznym. Stanowiska geologiczne (geostanowiska) są więc zewnętrznym przejawem tych procesów. Większość tych stanowisk może być wykorzystana jako geoindykatory do monitorowania fizycznych i chemicznych zmian w środowisku. Ochrona georóżnorodności znalazła swój wyraz w licznych opracowaniach lub projektach badawczych Państwowego Instytutu Geologicznego, obejmujących: (1) Mapę geologiczno-gospodarczą Polski, 1:50 000, (2) mapy ochrony georóżnorodności (Karpat, Gór Świętokrzyskich i Dolnego Śląska), (3) geomonitoring osuwisk w Karpatach i przekształceń wybrzeża Bałtyku, (4) listę stanowisk stratygraficznych o randze międzynarodowej, narodowej i regionalnej oraz (5) propozycję utworzenia czterech geoparków (Łuku Mużakowa, jurajskiego, pienińskiego i chęcińsko-kieleckiego). Na uwagę zasługuje wstępna lista 149 najbardziej reprezentatywnych obiektów geologicznych i geomorfologicznych opracowana przez Instytut Ochrony Przyrody Polskiej Akademii Nauk w Krakowie. Zakres przyszłych działań powinien objąć: (1) opracowanie pełnej dokumentacji proponowanych geostanowisk i geoparków w Polsce, (2) uchwalenie konwencji o ochronie georóżnorodności, (3) włączenie ochrony georóżnorodności do Państwowego Monitoringu Ochrony Środowiska, (4) opublikowanie Atlasu Georóżnorodności Polski, (5) przygotowanie kolejnych edycji map ochrony georóżnorodności dla pozostałych regionów kraju, (6) rozwój geoedukacji i geoturystyki oraz (7) zsynchronizowane działania na rzecz idei ochrony georóżnorodności i dziedzictwa geologicznego na różnych szczeblach administracji państwowej oraz wśród samorządów i społeczności lokalnych.

5

Chęciny–Kielce landscape park : an example of officially not proclaimed geopark

84%

Urban J. , Wróblewski T.

|

tom Vol. 13

131-135

EN

Chęciny-Kielce Landscape Park was established in 1996 in order to protect the geological values on the area which has undergone extensive anthropogenic modifications due to prolonged mineral resources exploitation. Substantial values of this area are: occurrence of sedimentary rocks of various lithology and age, outcrops of structural discordances and microtectonical forms, hydrothermal mineralisation, remnants of historical mining and quarrying, as well as structural morphology with interesting elements of relief. In local economy predominates agriculture and mineral industry but tourism and recreation have also developed recently. Geological, historic and cultural values, state of their preservation and management, as well as economical and social situation suggest inclusion of the Ch-KLP to the European Geopark Network.

PL

Chęcińsko-Kielecki Park Krajobrazowy został utworzony w 1996 r., przede wszystkim w celu ochrony wartości geologicznych. Obejmuje on obszar wielowiekowej eksploatacji kopalin, który uległ znacznym przemianom antropogenicznym. Do najważniejszych wartości tego obszaru należą: obecność skał osadowych o różnej litologii i wieku, odsłonięcia niezgodności strukturalnych, form mikrotektonicznych, przejawów mineralizacji hydrotermalnej, ślady historycznego górnictwa, a także morfologia strukturalna z ciekawymi elementami rzeźby. W gospodarce obszaru dominuje rolnictwo oraz wydobycie i przeróbka kopalin; zyskuje jednak na znaczeniu także turystyka i rekreacja. Wartości geologiczne, historyczne i kulturowe, sposób ich ochrony i administrowania oraz przesłanki ekonomiczno-społeczne przemawiają za włączeniem Ch-KPK do sieci Europejskich Geoparków.

6

Problemy badawcze georóżnorodności w geoturystyce

84%

Miśkiewicz K.

|

tom nr 1-2

3-12

PL

Bogactwo i zróżnicowanie fizycznych cech przyrody określane mianem georóżnorodności jest nowym zagadnieniem badawczym w naukach o Ziemi. Coraz częściej analizowane jest pod kątem przydatności w badaniach stanu środowiska przyrodniczego i wpływu budowy geologicznej i geomorfologii na bioróżnorodność. Definicja oraz metodyka badań georóżnorodności jest niejednoznaczna i ciągle podlega dyskusji. W artykule zebrano dotychczasową wiedzę w tym zakresie i przedstawiono zastosowanie oceny georóżnorodności w geoturystyce eksponując problemy badawcze z tym związane.

EN

The richness and diversity of physical features of nature known as geodiversity is a new issue of research in geosciences. Increasingly, it is analyzed in terms of usefulness in the study of the natural environment and impact of geology and geomorphology on biodiversity. The definition and methodology of geodiversity is ambiguous and still subject to discussion. The article summarized current knowledge in this field and presents the application of the assessment of geodiversity in geotourism emphasizing research problems associated with it.

7

Występowanie oraz typy i rodzaje źródeł w regionie wschodniopomorskim

84%

Tarnawska E.

|

2013

|

tom nr 456 Hydrogeologia z. 14/2

607--614

PL

Źródła stanowią ważne ogniwo systemu krążenia wody w przyrodzie i są namacalnym przejawem obecności wód podziemnych. Czasami spełniają one funkcje użytkowe, zaspokajając potrzeby mieszkańców w wodę pitną. Są także jednym z najcenniejszych obiektów przyrodniczych i krajobrazowych świadczących o georóżnorodności środowiska naturalnego. Mając na uwadze wymienione walory przyrodnicze źródeł, podjęto systematyczne badania hydrogeologiczne na obszarze regionu wschodniopomorskiego. W celu określenia uźródłowienia oraz sklasyfikowania występujących tu wypływów dokonano inwentaryzacji źródeł poprzez zebranie informacji archiwalnych oraz badania terenowe. W trakcie wstępnych prac kameralnych zebrano informacje o 328 źródłach. Następnie prowadzono roczne obserwacje na wybranych reprezentatywnych źródłach polegające na cyklicznych pomiarach wydajności i badaniu wybranych parametrów fizykochemicznych (pH, temperatura, przewodność elektrolityczna właściwa, zawartość związków azotowych). Pobrano także próbki wody w celu określenia całościowego składu chemicznego wód źródlanych (zakres jak przy MHP, dodatkowo TOC). Analiza danych archiwalnych oraz wyniki badań terenowych i laboratoryjnych pozwoliły na ocenę zagrożeń antropogenicznych. W celu uporządkowania zebranych informacji umieszczono je na „Karcie informacyjnej naturalnego wypływu wód podziemnych”, osobnej dla każdego źródła lub obszaru źródliskowego.

EN

Springs are important part of water circulatory system in nature and material evidence of groundwater existence. Sometimes their functions are usable because they satisfy people’s needs of drinking water. They are also one of the most valuable natural and landscape objects which demonstrate environmental geo-diversity. Having regard to the values of springs above, we have started systematic hydrogeological research on separated area of Region Wschodniopomorski. There has been made a list of springs by collecting archive materials and field research. It helped to identify springs density and classify them. During initial works, there has been taken knowledge of 328 springs. On elected springs we carried one-year observations which involved cyclical measurements of spring discharge and physic-chemical properties like: pH, temperature, conductance, content of nitrogen compounds. There have been taken samples of water to define comprehensive chemical composition of springs. Analysis of archive materials and results of field research and laboratory analyses enabled estimation of antropogenic risks. In order to organize the information collected it was placed on the “Information Card of natural groundwater’s outflow”, separate for each spring or springs area.

8

Development of karst phenomena for geotourism in the Moravian Karst (Czech Republic)

84%

Migoń P.

|

2011

|

tom nr 3-4

3-24

EN

The Moravian Karst in the south-eastern part of the Czech Republic has considerable potential for the development of geotourism. It is characterized by outstanding geodiversity, revealed in abundant, surface and subterranean karst landforms, as well as protracted history of karst evolution which can be traced back to the Mesozoic. An additional value is provided by the presence of cultural heritage, related to exploitation and processing of mineral resources genetically linked to the karst environment. The significance of this area is further enhanced by easy access to karst landforms and phenomena. Five caves, each of different morphology, can be visited. A dense network of educational trails, marked paths, forestry and field-access roads allows the visitor to reach all interesting features of karst morphology.

PL

Kras Morawski w południowo-wschodniej części Republiki Czeskiej jest obszarem o bardzo dużym potencjale geoturystycznym. Cechuje go znaczna georóżnorodność, wyrażająca się bogactwem form krasu powierzchniowego i podziemnego oraz złożoną historią ewolucji krasu, sięgającą ery mezozoicznej. Elementem dodatkowym są liczne obiekty dziedzictwa kulturowego, związane z eksploatacją i przeróbką surowców mineralnych genetycznie związanych ze środowiskiem krasowym. O randze obszaru decyduje także bardzo dobre udostępnienie form rzeźby krasowej. Do zwiedzania jest przystosowanych pięć jaskiń o odmiennej morfologii, wytyczono kilka ścieżek edukacyjnych, a gęsta sieć znakowanych szlaków, dróg leśnych i polnych pozwala na dotarcie do wszystkich interesujących form powierzchniowych.

9

Analysis of proposed geosites in the Betong District, Yala Province, Southern Thailand

84%

Nazaruddin D. A. , Singtuen V. , Baharim N. B. , Abdul R. M. N. I.

|

tom Vol. 29, No. 2

99--116

EN

This study aims to analyse the geosite candidates of the Betong District (Yala Province) in Southern Thailand by means of several methods including inventory, characterisation, classification, assessment and SWOT analysis. Results of the present study are illustrated through seven proposed geosites that become resources for the development of the Betong District, namely Betong Hot Spring, Inthasorn Waterfall, Chaloem Phra Kiat Waterfall, Mount Silipat and Nakor Hot Spring, as well as Piyamit Tunnel and Aiyerweng Skywalk, two human-modified sites which can be used to observe geological and geomorphological features. The present study is expected to promote the conservation and development of these resources as geological heritage of the district.

10

Geodiversity evaluation of the Słupsk Bank boulder area

84%

Zalewska I. , Najwer A. , Zwoliński Z.

|

2018

|

tom Vol. 33, No. 1

178--188

EN

The Słupsk Bank is a seascape area of high nature value, that consists of boulders related to glacial and post-glacial formation and a variety of underwater landforms, that form the habitat for numerous plants and animals. The aim of this paper was to evaluate geodiversity using geoinformation analysis consecutive steps, such as preparation of factor maps, map algebra etc. The resulting geodiversity map was based on a bathymetric relief energy map, a geomorphological map based on expert classification using the Bathymetric Position Index (BPI), and a lithological map showing average texture classes of sediments). Maps of geodiversity support the identification and delimitation of the geodiversity hotspots for nature protection, as well as the directions for management of valuable natural areas.

PL

Ławica Słupska jest obszarem morskim o dużej wartości przyrodniczej, który składa się z głazów związanych z formacją lodowcową i polodowcową oraz różnorodnymi podwodnymi formami terenu, które stanowią siedlisko licznych roślin i zwierząt. Celem niniejszej pracy była ocena georóżnorodności za pomocą następujących po sobie etapów analizy geoinformacyjnej, takich jak przygotowanie map czynnikowych, algebry map itd. Wynikowa mapa georóżnorodność została oparta na batymetrycznej mapie energii rzeźby, mapie geomorfologicznej opartej na klasyfikacji eksperckiej z wykorzystaniem batymetrycznego indeksu pozycji (BPI) i litologicznej mapy pokazującej uśrednione klasy teksturalne osadów. Mapy georóżnorodności służą do identyfikacji i wytyczania obszarów o wysokiej georóżnorodności w celu ochrony przyrody, a także wspierają kierunki zarządzania cennymi obszarami przyrodniczymi.

11

Głazy narzutowe Drawieńskiego Parku Narodowego i ich znaczenie w rozwoju lokalnej geoturystyki

84%

Górska-Zabielska M.

|

2016

|

tom Vol. 64, nr 10

844--847

EN

The major attraction of the Drawa National Park is its main river, the Drawa. However, the park includes also other georesources that have a large natural potential to become geovalues, received by tourists as its geoproducts. This may lead to develop geotourism, which is a tool of sustainable socio-economic development of the region. The article presents the erratic boulders, which are primarily the objects of geological heritage. Erratic material is also present in the cultural heritage of the region, e.g. in the churches, cobbled roads, hydraulic engineering constructions or as stone monuments, signposts, and forest departmental posts.

12

Geoparki i geoturystyka na Tajwanie

84%

Migoń P.

|

tom Vol. 60, nr 6

315-318

EN

The island of Taiwan is located at the boundary of the Eurasiatic Plate and the Phillipine Plate, in the zone of collision and hence, intense mountain building and seismic activity. Rates of uplift and incision around the Taroko Gorge belong to the highest on Earth and a variety of inland and coastal erosional landscapes occurs in Taiwan. Geodiversity of Taiwan is extremely high and provides natural basis for geotourism development. Although official participation in the UNESCO-supported Global Geopark Network is not possible on political grounds, Taiwan strongly adheres to the idea of geo-education through geoparks and interpreted geosites. In 2011 a national network of geoparks was created in Taiwan that so far consists of six geoparks, including four on the main island and two on offshore archipelagos. Themes such as basalt volcanism, coastal evolution, melanges and badlands, landslides and mud volcanoes are represented in Taiwanese geoparks.

13

Analysis of the geotouristic potential of geosites in Divjakë-Karavasta National Park, Albania

84%

Braholli E. , Dhimitri J.

|

2022

|

tom Vol. 28, No. 2

141--155

EN

Elements of geodiversity evaluated for scientific value should be protected, conserved and promoted as potentially important for geotourism. The Divjakë-Karavasta National Park is a large natural area that comprises six geosites along the Adriatic coastline of Albania. Geosites are elements of the geosphere that should be preserved for geoeducation of the present and future generations, in view of the fact that they yield significant data on Earth’s history. By means of the Geosite Assessment Method (GAM) and the SPSS program (version 20), we have analysed the geotouristic values of the Divjakë-Karavasta geosites and interpreted the importance of each subindicator. A correlation analysis, performed through SPSS and Pearson’s correlation coefficient as a test statistics, has been carried out as well. The Pearson’s correlation coefficient reflects the strong relationship between the scientific/educational values (i.e., representativeness and scientific knowledge) and touristic values (promotion, number of visitors, interpretative panels, hostelry services, restaurant services, touristic infrastructure). These coefficients express the importance of the dependence of additional values in the development of geotourism at protected sites.

14

Geopark „Kamienny Las na Roztoczu” i jego walory geoturystyczne

84%

Krąpiec M. , Jankowski L. , Margielewski W. , Urban J. , Krąpiec P.

|

tom Vol. 60, nr 9

468–-479

EN

Roztocze - the picturesque region abounding with unique landforms and pre-Quaternary rock outcrops, is characterized by high geodiversity. Silicified wood fragments are the specific peculiarities of this area and its unique geological heritage. The petrified wood became the geoturistic symbol of this region. Numerous historical buildings and monuments, such as churches, roadside crosses and thumbs (mainly from the 18-19th centuries), made of local rocks, are the remnants of history of three societies: Polish (Roman-Catholic), Ukrainian (Greek-Catholic) and Jewish, which coexisted in the Roztocze region until the Second World War. These traditions and remnants constitute the diverse cultural heritage of this area. Extraordinary geodiversity, natural and cultural values as well as social circumstances gave rise to the establishment of the Stone Forest Geopark in Roztocze, promoting the geological heritage, with special regard to the petrified wood. High scientific and educational values of more than 150 geosites recorded in this region create the advantageous perspectives ofgeotourism development as well as comprehensive ecological education. Eight geotouristic trails are planned in the Geopark. The expansion of the Geopark onto the Ukrainian part of Roztocze seems to be possible in the future. The transboundary Geopark, fulfilling its statutory objectives, will be able to join the European Geopark Network.

15

GEOTURYSTYKA W REGIONACH TURYSTYCZNYCH POLSKI POŁUDNIOWO – WSCHODNIEJ – PRZYSTOSOWANIE OBIEKTÓW GEOTURYSTYCZNYCH NA POTRZEBY TURYSTYKI ZRÓWNOWAŻONEJ

84%

Ścibisz-Kosanowska M. , Kowalska M. , Szrek P.

|

nr 1(11)

PL

Zróżnicowanie budowy geologicznej, bogactwo form geomorfologicznych, minerałów, nagromadzeń skamieniałości, śladów procesów geologicznych czynią obszar Polski Południowo-Wschodniej szczególnie atrakcyjnym dla rozwoju geoturystyki. Cechy geoturystyki, takie jak walory poznawcze, edukacyjne, dbałość o ochronę środowiska, dążenie do dywersyfikacji gospodarki i aktywizacji lokalnych społeczności, odzwierciedlają założenia turystyki zrównoważonej. Wykreowanie ciekawych produktów geoturystycznych poprzez odpowiednie przystosowanie obiektów geologicznych do ruchu turystycznego może wpłynąć na podniesienie konkurencyjności i atrakcyjności, a tym samym poprawę sytuacji gospodarczej regionu.

EN

Diversification of geological structure, variety of geomorphological forms, minerals, fossil accumulations, evidence and traces of geological processes make the area of South-East Poland particularly attractive for the geotourism development. Features of geotourism such as cognitive and educational values, environmental protection, aspiration to diversification of economy and the local society activation reflect the assumptions of sustainable tourism. Creation of interesting geotouristic products through proper adaptation of geological facilities to tourism needs could improve the competitiveness and attractiveness of the region as well as its economic situation.

16

Exceptional geodiversity of the intra-Sudetic Basin within the landscape of the upper Ścinawka River drainage area

67%

Kosiór A.

|

tom Vol. 13

57-64

EN

The paper is focused on extremely huge geological structures and geomorphological forms present in the landscape of the Intra-Sudetic Basin which give important and clear information on the evolution of this part of Sudetes Mountains between Permian and Quaternary. The geodiversity of the geometric valley of the Upper Ścinawka River with asymmetric slopes, defined as Upper Cretaceous sandstones and Permian volcanical geotopes, is shown very picturesquely. Emphasising the didactic and tourist virtues of the north-eastern part of the Intra-Sudetic Basin, author suggests to establish there a Polish-Czech geopark.

PL

Artykuł koncentruje się na widocznych w krajobrazie niecki śródsudeckiej wyjątkowo dużych strukturach geologicznych i formach geomorfologicznych, niosących istotną informację na temat rozwoju tej części Sudetów w okresie od permu do czwartorzędu. Obrazowo pokazana została georóżnorodność geometrycznej doliny górnej Ścinawki o asymetrycznych zboczach, określonych tu jako mega-geotopy piaskowców górnokredowych i wulkanitów permskich. Akcentując walory dydaktyczne i turystyczne północno-wschodniej części niecki śródsudeckiej, autor proponuje utworzenie na tym obszarze pierwszego polsko-czeskiego geoparku.

17

Międzynarodowy kurs "Zarządzanie Geoparkami i Geoturystyka", 25-29.09.2007 r., Lesbos, Grecja

67%

Kozina K. , Welc E. M.

|

2007

|

tom nr 4

31-42

PL

W artykule przedstawiono zagadnienia z zakresu geoturystyki, ochrony georóżnorodności i zarządzania geoparkami, poruszane na międzynarodowym kursie "Zarządzanie geoparkami i geoturystyka", który odbył się we wrześniu 2007 roku na greckiej wyspie Lesbos. Omówiono również powołanie Europejskiej i Światowej Sieci Geoparków oraz przybliżono zasady waloryzacji i aplikacji nowych obszarów.

EN

The paper presents issues concerning geotourism, protection of geodiversity and geopark management which have been an integral part of an international course "Geopark management and Geotourism" organized on Lesvos island (Greece) in September 2007. The establishment of European and Global Geoparks Network has been also mentioned as well as the rules of new parks applications.