Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

Nowa wersja platformy, zawierająca wyłącznie zasoby pełnotekstowe, jest już dostępna.
Przejdź na https://bibliotekanauki.pl

Ograniczanie wyników

Znaleziono wyników: 2

Liczba wyników na stronie

Wyniki wyszukiwania

Wyszukiwano:
w słowach kluczowych: geniusz

Sortuj według:

Ogranicz wyniki do:

“God has Kindly Given Him Insanity…”. The Artist’s Melancholy, Depression and the State of Being Rejected. A Case Study of Józef Ignacy Kraszewski’s Historia kołka w płocie

100%

Kaczmarska E.

nr 1

207-215

Józef Ignacy Kraszewski to najbardziej płodny twórca literatury europejskiej. Pracowite życie twórcy przełomu romantyzmu i pozytywizmu jest przepełnione obserwacjami społecznymi i poświęceniem się człowiekowi. Ukazane zostają źródła porzucenia czy konieczności odejścia oraz przyczyny rezygnacji z ewentualnych uczuć. Kraszewski w swoich obserwacjach społecznych zajmuje się badaniem życia jednostek wybitnych, prezentując ich samotność. Jednak życie artysty, tęsknota za minionym, szukanie tego, co poza zmysłowe, doprowadza także do wątpliwości, rozważań nad sensem egzystencji i inicjacji wewnętrznej. Z utworów Kraszewskiego można odtworzyć postawę estetyczną człowieka dziewiętnastego wieku, ustosunkowanie do zagadnień metafizycznych, religijnych, specyficzne zabarwienie epoki, wszechstronność, a nawet źródło natchnień. Głównym uczuciem, które warunkuje postawy bohaterów Józefa Ignacego Kraszewskiego, jest odrzucenie. Jego przyczyną jest melancholia. Jest to tęsknota za stratą, której nie można opowiedzieć ani ująć w słowa. To także żal i żałoba za czymś, co do końca nie zostaje wyrażone. Antoni Kępiński używa zaś tego pojęcia do szczegółowego opisu stanów depresyjnych, podkreślając, że XIX wiek przyniósł doprecyzowanie samego pojęcia.

„... in jeder Zeile von Shakespeare handeln“ – Zur Problematik des fiktionalisierten ‚Genies‘. Ein Vergleich zwischen Johann Gottfried Herders Shakespeare-Aufsatz (1773) und Egon Friedells Shakespeare-Essay (1911)

80%

Porath M.

nr 28

83-100

The term ‘genius’ induces to fictionalize the special person, who is considered to be a ‘genius’. As a consequence, it is often difficult to distinguish between fiction and truth. Therefore ‘genius’ is often used as a tool to convince somebody of a specific idea in literature. This thought pattern of ‘genius’ is formative since the 1700s until today. In these premises the English poet William Shakespeare is an incisive example: he is fictionalized as a ‘genius’ for the purpose of idealization and stylization or to analyze contemporary issues in Herder’s (1773) and Friedell’s (1911) essays about Shakespeare. Herder utilizes Shakespeare for his poetological scheme to underscore a new and progressive type of poet in the epoch of Sturm und Drang. Friedell tries to exemplify by reference to Shakespeare an entire era in contradistinction to his present age at the beginning of the 20th century.

Der Begriff ‚Genie‘ verleitet zur Fiktionalisierung derjenigen Person, die für ein ‚Genie‘ gehalten wird. Dadurch kann häufig nicht mehr zwischen ‚Dichtung und Wahrheit‘ unterschieden werden. ‚Genie‘ fungiert daher besonders in der Literatur als Instrument, jemanden von einer bestimmten Idee zu überzeugen. Dieses Denkmuster von ‚Genie‘ ist seit dem 18. Jahrhundert bis in die Gegenwart prägend. Ein prägnantes Beispiel dafür ist der englische Dichter William Shakespeare, der sowohl in Herders (1773) als auch in Friedells (1911) Shakespeare-Essay im Sinne einer Idealisierung und Stilisierung oder Zeitkritik als ‚Genie‘ fiktionalisiert wird. Herder benutzt Shakespeare für sein poetologisches Programm im Sturm und Drang zur Herausstellung eines neuen, progressiven Dichtertypus. Friedell versucht, anhand von Shakespeare ein ganzes Zeitalter im Kontrast zu seiner Gegenwart zu Beginn des 20. Jahrhunderts zu exemplifizieren.

Pojęcie ‘geniusza’ zachęca do fikcjonalizowania osób uważanych za ‘geniuszy’, wskutek czego trudno często odgraniczać między ‘zmyśleniem i prawdą’. ‘Geniusz’ funkcjonuje zatem szczególnie w literaturze jako instrument służący do przekonywania innych do określonych idei. Ten wzorzec myślowy dotyczący ‘geniusza’ dominuje od XVIII wieku do dzisiaj, czego najbardziej wyrazistym przykładem jest angielski twórca William Shakespeare, który zarówno w eseju Herdera (1773), jak i Friedella (1911) fikcjonalizowany jest w sensie idealizowania go bądź stylizacji na ‘geniusza’. Herder wykorzystuje Szekspira dla ukonstytuowania swojego programu literackiego w epoce ‘burzy i naporu’ do ukazania nowego, postępowego poety. Friedell próbuje poprzez postać Szekspira egzemplifikować nową epokę w kontraście do współczesnych mu czasów początku XX wieku.