Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Painting and graphic presentations of Izabela Lubomirska's garden in former Mokotów

100%

Szendi A.

|

tom R. 111, z. 6-A

89--103

EN

In the field of garden art, Izabela Lubomirska was known as the founder of one of the most famous Polish gardens named Mon Coteau. In her project the Princess worked with the leading architects and planners of those times, including Ephraim Schroeger and Szymon Bogumił Zug. Thanks to their cooperation a small, but very charming garden composition was created, which surrounded the Princess' suburban residence. This article aims to present their work in Mokotów, considering mainly the works of Zygmunt Vogel, Alexander Majerski and Franciszek Kostrzewski. The iconographic material which they created has indeed great value, providing a range of information on the characteristics of one of the first Polish gardens established from scratch in the landscape style. The preservation of these documents and their in-depth analysis is of particular importance for the revaluation of the existing part of Mon Coteau.

PL

Izabela Lubomirska na polu sztuki ogrodowej znana była jako założycielka jednego ze sławniejszych polskich ogrodów swobodnych o wdzięcznej nazwie – Mon Coteau. W jej przedsięwzięciu księżnę Izabelę Lubomirską wspomagali swą wiedzą i doświadczeniem czołowi wówczas na ziemiach Rzeczypospolitej architekci i planiści, m.in. Efraim Schroeger i Szymon Bogumił Zug. Dzięki ich wieloletniej współpracy powstała niewielka, aczkolwiek urokliwa kompozycja ogrodowa, otaczająca podmiejską rezydencję księżnej. Niniejszy artykuł, mający na celu prezentację ich twórczości w zakresie odnoszącym się do mokotowskiej kompozycji, odwołuje się przede wszystkim do dzieł Zygmunta Vogla, Aleksandra Majerskiego i Franciszka Kostrzewskiego. Pozostawiony po nich liczny materiał ikonograficzny dostarcza cennych informacji o cechach jednego z pierwszych polskich ogrodów zakładanych od podstaw w stylu krajobrazowym. Dbałość o zachowanie tych dokumentów oraz dogłębna ich analiza ma wyjątkowe znaczenie dla rewaloryzacji istniejącego do dziś fragmentu Mon Coteau.

2

Cztery stulecia ogrodów w Książu

100%

Brzezowski W. , Jagiełło-Kołaczyk M.

Czasopismo Techniczne. Architektura

|

2010

|

tom R. 107, z. 5-A

243-260

PL

Z pokaźnej grupy ogrodów i zespołów krajobrazowych założonych na Śląsku tylko nieliczne zachowały się do dzisiaj. Należą do nich ogrody towarzyszące rezydencji Książ. Rozmieszczone na tarasach związanych bezpośrednio z zamkiem, ogrody ozdobne zajmują łączną powierzchnię ponad 2 hektarów. Otacza je park krajobrazowy o powierzchni 125 hektarów. Na wyjątkowy charakter rezydencji w Książu składają się: ponad 400-letnia (1509-1941) przynależność okazałego zamku do rodziny von Hochberg oraz nieprzerwane co najmniej od połowy XVI wieku trwanie w sąsiedztwie rezydencji ogrodów, które co prawda zmieniały przez stulecia swoje kształty, pozostały jednak w zasadniczym stopniu wierne pierwszej lokalizacji. W tym okresie zamek oraz jego najbliższe otoczenie stanowiły inspirację dla wielu artystów - poetów, grafików i malarzy. W rezydencji goszczono też koronowane głowy, licznych arystokratów i słynnych polityków.

EN

From a broad group of gardens and landscape complexes in Silesia only a few still exist. Among them there are gardens accompanying the Książ residence. The decorative gardens situated on terraces connected directly with the castle have over 2 ha. The surrounding landscape park has an area of 125 ha. The Książ residence had two unique characteristics. Firstly, it belonged to a single family, the Hochbergs, for over 400 years (from 1509 till 1941). Secondly, the gardens surrounding the castle, however transformed with time, remained in their original location since at least half of the XVI century. During that time the castle and its surroundings were an inspiration for many - poets, graphic artists, painters. Among famous people who visited Książ were crowned heads, many aristocrats and politicians.

3

O użytkowaniu ogrodu (wprowadzenie w problematykę)

84%

Mitkowska A. , Łakomy K.

Czasopismo Techniczne. Architektura

|

2012

|

tom R. 109, z. 8-A

7--18

PL

Niniejszy artykuł ma na celu określenie złożoności pojęcia „ogród użytkowy” w odniesieniu do form jego użytkowania oraz jego charakterystyki w szkicowym przeglądzie historycznym. Użytkowanie ogrodu stanowi nieodłączny składnik decydujący często o przyjmowanych rozwiązaniach formalnych ogrodu. Walory kompozycyjne poszczególnych dzieł ogrodowych należy zatem badać nie tylko w kontekście zjawisk artystycznych i tendencji stylowych epoki i regionu, ale zawsze również przez pryzmat nadanych im specyficznych funkcji i sposobów użytkowania.

EN

Present article has on aim the qualification of complexity of notion “usable garden” in reference of forms his use as well as his profile in sketchy historical review. The use the garden the is the inseparable decisive component often about accepted formal solutions of garden. The compositional values the of individual garden works, it should study not only in context of artistic phenomena and the in the style tendencies of epoch and region, but across prism giving them always also specific functions and the ways of use.

4

Historia genius loci jako element historii ogrodów i ludzkości

84%

Przybylak Ł.

Czasopismo Techniczne. Architektura

|

2010

|

tom R. 107, z. 5-A

337-346

PL

Podejmując próbę charakterystyki zjawiska, jakim jest genius loci w kontekście sztuki kształtowania ogrodów, należy odpowiedzieć na pytanie, czym tak naprawdę jest owe zjawisko. Istotny jest nie tylko mistyczny, ale również czysto ludzki aspekt genius loci, przejawiający się w preferencji określonego miejsca i uznaniu go za atrakcyjne bądź nie. Być może kluczem do rozwiązania tajemnicy "ducha miejsca" jesteśmy my sami, determinowani wyborami naszych przodków. Śledząc dzieje sztuki kształtowania ogrodów, a co za tym idzie, dziejów samego genius loci, napotykamy jego wizerunek jako jawnej manifestacji sił boskich, lustrzanego odbicia ludzkiej pychy i ambicji. Niniejsza rozprawa jest nie tylko próbą odpowiedzi na pytanie, czym jest i czym było genius loci w kształtowaniu ogrodów, jest także charakterystyką rodzaju ludzkiego, który - kreując w swojej wyobraźni obrazy ogrodu idealnego - wyrażał tym samym odwieczną tęsknotę za bliskim kontaktem z naturą.

EN

The attempt to characterize the genius loci phenomenon in the context of the art of garden shaping needs answering one question: what does this phenomenon really stand for? What matters is not only the mistic, but also the purely human aspect of genius loci which shows in the preference of a specific place and perceiving it as attractive or not. Maybe we are the key to solve the mystery of the "place spirit", determined by the choices of our ancestors. Looking at the garden history, and, what follows, the very genius loci we encounter its image as a visible manifestation of divine forces, the mirror reflection of the human greed and ambition. This dissertation is not only an attempt to answer the question of what genius loci is and was in the garden shaping, but it is also a description of the humankind and man's creation of the image of an ideal garden, which permanently reflected the human sentiment and missing of a close touch with nature.

5

Problematyka rewaloryzacji południowej części Parku Miejskiego w Kaliszu w świetle materiałów archiwalnych

67%

Ławniczak G.

Ochrona Zabytków

|

2019

|

nr 1

113-148

PL

Przy tworzeniu projektów rewaloryzacji zabytkowych parków i ogrodów niezbędne jest zapoznanie się ze wszystkimi dostępnymi archiwaliami. Sięgnięto do nich również w związku z ogłoszonym w 2016 r. konkursem pn. „Opracowanie koncepcji rewaloryzacji Parku Miejskiego w Kaliszu”. Znaczący, dotąd nieopracowany materiał do historii parku znajduje się w dokumentach Naczelnika Powiatu Kaliskiego z lat 1834-1849 w Archiwum Państwowym w Kaliszu. Zawierają one szczególnie cenne spisy drzew i krzewów sporządzone w 1846 r. przez zatrudnionego w parku ogrodnika Antoniego Wodziczkę. Park Miejski w Kaliszu był od początku ogrodem publicznym, utworzonym i rozbudowywanym z myślą o mieszkańcach, co znajduje wyraz w źródłach historycznych i literaturze wspomnieniowej. Bierze on swój początek z połączenia ogrodów pojezuickich i pastwisk miejskich w 1793 r. W latach 1824-1825 przy placu ćwiczeń Korpusu Kadetów powstało miejsce nazywane „spacerem”. Jednym z etapów rozwoju przestrzennego tego obszaru było założenie gospodarstwa ogrodniczego w latach 40. XIX w., poza parkiem publicznym – powstał staw z wyspą (1843) i postawiono Dom Szwajcarski (1844) o funkcji mieszkalnej, który w przyziemiu pełnił też rolę oranżerii. W strukturze gospodarstwa ogrodniczego znalazł się również ogród botaniczny. W kolejnym etapie rozbudowy parku, po 1846 r., zazieleniano teren przy rzece Prośnie i za jej odnogą w kierunku gospodarstwa ogrodniczego. Jednocześnie założono park w stylu angielskim przy nowo wykopanym kanale Bernardyńskim (1841-1842). Tereny zielone parku, choć powstawały w różnych latach, tworzyły jednolitą strukturę już około 1873 r. W tymże roku zlikwidowano naturalną odnogę Prosny, stano¬wiącą granicę najstarszej części parku, w to miejsce wykopano prosto biegnący przekop istniejący do dzisiaj. Projekt rewaloryzacji południowej części Parku Miejskiego w Kaliszu w świetle przedstawionych w artykule archiwaliów powinien obejmować zaznaczenie obszaru dawnego gospodarstwa ogrodniczego, tak by zatarciu nie uległ przekaz o funkcji, jaką pełniło ono w rozbudowie terenu i utrzymaniu parku.

EN

When creating projects aimed at revalorisation of historic parks and gardens, it is essential to familiarise oneself with all available archival materials. Such materials were also consulted in connection with the announced competition titled “Development of a project aimed at revalorisation of the Municipal Park in Kalisz” in 2016. Important materials connected with the park’s history which have yet to be elaborated can be found in the documents of the Head of the Kalisz County from the years 1834-1849 at the State Archives in Kalisz. They contain invaluable inventories of trees and shrubs prepared in 1846 by a gardener who worked at the park, Antoni Wodziczko. Since the beginning, the Municipal Park in Kalisz has been a public garden, created and expanded with the residents in mind, which is reflected in historical sources and memoirs. Its origins can be traced back to the connection of post-Jesuit gardens and municipal pastures in 1793. In the years 1824-1825, a place called “the promenade” was created by the Corps of Cadets’ drill ground. One of the stages of spatial development of this complex consisted of creation of a horticultural farm in the 1840s outside the public park – a pond with an island was constructed (1843) and the residential Swiss House was erected (1844), which also served as a conservatory on the ground floor. The horticultural farm also included a botanical garden. At the next stage of expansion of the park, after 1846, the area by the Prosna River and its distributary was greened in the direction of the horticultural farm. At the same time, an English landscape park was formed near the newly-dug Bernardyński Channel (1841-1842). The park’s green areas, while created in different years, formed a uniform structure as early as in 1873. In this year, the natural distributary of the Prosna River, which constituted a border of the oldest part of the park, was filled in and a straight-running trench was excavated in its place, which exists to present day. In the light of the archival materials presented in the article, the project aimed at revalorisation of the southern part of the Municipal Park in Kalisz should envisage that the area of the former horticultural farm is marked, so that the function it served in the context of area expansion and park maintenance is not forgotten.