Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Obrażanie uczuć religijnych chrześcijan – kontekst niemiecki

100%

Maszkowski R.

|

tom 19

59-73

EN

In a pluralistic society that is secularizing and moving away from the foundations of Christianity, such as the society of Germany, there will be tensions and conflicts between the right to freedom of expression and the right to freedom of religion. For this reason, it is debatable whether and to what extent it is possible to restrict the former freedom in favor of respect for the latter. The legal arrangements in Germany regulate this issue quite explicitly and do not so much protect the religious feelings of believers as the preservation of social order. This criterion leads to different decisions in individual disputes. It can be noted that one of the important factors influencing the judgment of the institution of law is often the strength of the expression of one’s disapproval of offending religious feelings, which is less frequent, and certainly weaker, on the side of Christians. The depictions of their contents, symbols and holy figures that offend Christians have more often received insufficient attention from the media and the judiciary than has been the case with other religions. Perhaps this was due to the insufficient voice of outrage in contrast to the followers of Judaism and Islam, who unite in protest and speak with one voice.

2

Między sacrum a profanum: relacje wolności religijnej i wolności sztuki w orzecznictwie ETPCz

89%

Banaś H.

|

tom 5

69-84

EN

Formerly, art was closely connected to religion. Nowadays, art is such a far-reaching, controversial phenomenon, that the recipient no longer knows what he is looking at. Religion (as an aim) is a great example. It applies to the most intimate sphere of the individual’s life and it is difficult to legally regulate this issue. There is no definition of art, nor of religion, which is sufficiently precise to be a basis for judgments. The European Court of Human Rights has partly dealt with this matter in its judgments but this is still not enough to solve the problem.

3

Oddziaływanie doktryny marginesu uznania na rozstrzyganie konfliktu pomiędzy wolnością wypowiedzi a wolnością sumienia i wyznania w praktyce orzeczniczej Europejskiego Trybunału Praw Człowieka

63%

Wiczanowska H.

|

nr 2(56)

83-98

PL

Celem niniejszego artykułu jest przeprowadzenie analizy dotyczącej wpływu doktryny marginesu uznania na rozwiązywanie kolizji dwóch fundamentalnych praw i wolności jednostki, tj. wolności wypowiedzi oraz wolności sumienia i wyznania na gruncie systemu strasburskiego. Podstawowym pytaniem badawczym jest zatem kwestia, czy doktryna marginesu swobodnej oceny w taki sam sposób oddziałuje na obie powyższe wolności. Niniejszy artykuł został przygotowany w oparciu o dogmatyczno-prawną analizę wybranych rozstrzygnięć Europejskiego Trybunału Praw Człowieka (ETPC). Pomocniczo została także wykorzystana metoda historyczna. Główną tezą wspomnianej analizy jest przyznanie prymatu wolności sumienia i wyznania, co prowadzi do nieusprawiedliwionego ograniczania wolności wypowiedzi ze względu na brak jednolitego konsensusu dotyczącego kwalifikacji prawnej wypowiedzi bluźnierczych, co stwarza zagrożenie dla pewności prawa.

EN

The aim of the paper hereto is to conduct analysis regarding the influence of the margin of appreciation doctrine on the solution of the collision between the freedom of expression and the freedom of religion within the Strasbourg system of human rights protection. The main research question focuses on the issue whether the margin of discretion equally affects both considered freedoms and how it impacts their conflict. The paper will rely on dogmatic analysis of the provisions of the European Convention on Human Rights and selected judgments of the European Court of Human Rights in relation to the collision of the aforesaid freedoms. In this article, the author will also implement the historic method. The main thesis of the article is the primacy of the freedom of religion which causes illegitimate limitation of the freedom of expression due to lack of uniform European consensus regarding the qualification of the blasphemous speeches which constitutes a threat for legal certainty.

4

Wolność sumienia i wyznania cudzoziemców w prawie polskim

51%

Borecki P.

|

tom 17

23-46

PL

W prawie polskim, w dziedzinie wolności sumienia i wyznania cudzoziemcy nie posiadają w pełni takich samych uprawnień, co obywatele polscy. Konstytucja z 1997 r. dopuszcza możliwość ograniczenia w drodze ustawy konstytucyjnych wolności i praw cudzoziemców w porównaniu z obywatelami polskimi. Zasadę egalitaryzmu w traktowaniu obu tych grup wyrażają natomiast ratyfikowane lub podpisane przez Polskę najważniejsze akty prawa międzynarodowego dotyczące wolności sumienia i wyznania. Najlepszy poziom gwarancji równego traktowania cudzoziemców z obywatelami w sferze wspomnianej wolności zapewni jednak dopiero ratyfikacja Protokołu nr 12 do Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności z 1950 r. Wskazane jest również przystąpienie Rzeczypospolitej Polskiej do najważniejszych aktów prawnych zabezpieczających status bezpaństwowców (z 1954 r. i z 1961 r.). Z kolei przewidziany przez Konkordat polski z 1993 r. wymóg posiadania przez biskupów w Polsce rodzimego obywatelstwa należy ocenić krytycznie jako przejaw postrzegania hierarchii Kościoła Katolickiego w kategoriach politycznych, a zarazem przejaw dyskryminacji tego wyznania. Powyższe zarzuty, uzupełnione także zarzutem naruszenia zasady niezależności i autonomii właściwych konfesji, czy nawet naruszeniem wolności sumienia i wyznania cudzoziemców, można postawić wobec postanowień polskiego ustawodawstwa uzależniającego pełnienie funkcji kierowniczych w niektórych związkach wyznaniowych od posiadania obywatelstwa polskiego. Są to ograniczenia znamienne dla systemu powiązania państwa ze związkami wyznaniowymi. Za najdalej idące ograniczenia swobód religijnych cudzoziemców wypada uznać zakaz ich członkostwa w gminach wyznaniowych żydowskich, a przede wszystkim nie możność wystąpienia z wnioskiem o rejestrację związku wyznaniowego. Wskazane ograniczenia ustawowe zasługują na jak najszybsze zniesienie. Nie odpowiadają one realiom stosunków społecznych, szczególnie w aspekcie międzynarodowym. Ich utrzymanie grozi bowiem porażką Polski przed międzynarodowymi organami ochrony wolności i praw człowieka. Ograniczenia swobody cudzoziemców w sprawach religijnych mają także charakter przedmiotowy i niedyskryminacyjny, tzn. dotyczą ich na równi z obywatelami polskimi. Wynikają one zwłaszcza z uwarunkowań społeczno-politycznych współczesnej Polski. Jesteśmy państwem wciąż dość homogenicznym pod względem etnicznym i wyznaniowym. Czynnik ten nieprzerwanie oddziałuje na polskie ustawodawstwo po roku 1989. Zarazem funkcji liberalizującej w zakresie szeroko rozumianej wolności sumienia i wyznania nie spełniło dotychczas wyraźnie ani orzecznictwo sądów powszechnych i Sądu Najwyższego, ani tym bardziej Trybunału Konstytucyjnego.

EN

According to Polish law foreigners do not have fully the same privileges as Polish citizens in the field of freedom of conscience and religion. The Constitution of 1997 allows the limitation of constitutional rights and freedoms of foreigners in comparison with Polish citizens by law. On the other hand, the principle of egalitarianism in the treatment of both groups is expressed in the most important acts of international law concerning the freedom of conscience and religion ratified or signed by Polish authorities. Nevertheless, the best guarantee of equal treatment of foreigners and citizens in the area of that freedom could only be fully provided due to the ratification of Protocol No. 12 to the Convention for the Protection of Human Rights and Fundamental Freedoms of 1950. Moreover, Polish accession to the most vital legal acts protecting the status of stateless persons (from 1954 and 1961) is highly recommended Consequently, the requirement of having native citizenship by Polish bishops provided by the Polish Concordat in 1993 should be assessed critically as the manifestation of the perception of the Catholic Church hierarchy in political terms as well as the discrimination of the Catholic religion. The above mentioned allegations, which can be supplemented with the charges of the breach of the principle of independence and autonomy of the relevant confessions, or even the violation of freedom of conscience and religion of the foreigners, can be put against the provisions of the Polish legislation, which conditions holding managerial functions in some religious associations on having Polish citizenship. There are significant limitations to the system of relations between the State and religious associations. The most far-reaching restriction of the religious freedoms concerning foreigners seems to be the ban on their membership in the Jewish religious communities, and above all, the lack of an opportunity to apply for the registration of a religious association. All of the above mentioned legislative restrictions should be immediately abolished as they do not correspond with the reality of social relations, particularly in an international context. Their maintenance might cause a failure of Polish authorities in case they were sued by the international human rights and freedoms organizations. Additionally, the restrictions of freedom in religious matters concerning foreigners also have objective and non-discriminatory nature, ie. they are the same as the restrictions concerning Polish citizens. In particular, they derive from socio-political condition of contemporary Poland. Unfortunately, our country is still ethnically and religiously homogenical. This factor continuously affects Polish legislation after the year1989. At the same time, neither the case law of ordinary courts nor the case law of the Supreme Court or even the Constitutional Court have fulfilled the liberalizing function in the broadest sense of freedom of conscience and religion.

5

Modification of the legal basis of the activity of religious orders in Poland introduced by the communist authorities in 1949

38%

Ordon M.

|

tom 17

193-208

EN

This study casts light on the circumstances and effects of changes to the legal acts defining the legal framework of the activities of religious orders in post-war Poland. Until 1949, religious orders had not been covered by the regulations on the creation and legalization of secular associations. Pursuant to the decree of 5 August 1949, however, they were obligated to comply with the provisions of the Law on Associations. Failure to apply for the registration resulted in the dissolution of the order and the forfeiture of its assets by the state. Still, despite the submission of the applications as provided by law, the authorities refused to registered orders and did not maintain an official register of such entities, either. In point of fact, the communist regime only intended to develop such a legal context in which the law might be used as a tool of repression against religious orders. The actual aim of the 1949 amendment was not the intent to clarify the legal status of religious orders, which remained uncertain in the aftermath of the Resolution of the Provisional Government of National Unity of 12 September 1945 invalidating the 1925 Concordat. The authorities only intended to establish a strict state control over religious organizations and, by extension, gradually reduce their activity until their complete disappearance from public life. The content relies primarily on the analysis of the legislation and archival material gathered in the state and ecclesiastical archives in Poland.

PL

Artykuł pokazuje okoliczności i skutki zmiany aktów prawnych, określających prawne ramy działalności zakonów w Polsce po II wojnie światowej. Do roku 1949 zakony nie podlegały przepisom dotyczącym tworzenia i legalizacji zrzeszeń świeckich. Na podstawie dekretu z dnia 5 sierpnia 1949 r. zostały zobowiązane do podporządkowania się przepisom Prawa o stowarzyszeniach. Brak wniosku o rejestrację skutkować miał rozwiązaniem zgromadzenia zakonnego i przejęciem jego majątku na rzecz państwa. Pomimo złożenia przewidzianych prawem wniosków, władze nie dokonały rejestracji zakonów, nie prowadziły również formalnego rejestru tych podmiotów. W rzeczywistości bowiem władzom zależało jedynie na ukształtowaniu takiego stanu prawnego, który można byłoby wykorzystać jako narzędzie represji wobec zakonów. Jak pokazują materiały archiwalne, prawdziwym celem nowelizacji z 1949 r. nie było dążenie do uregulowania stanu prawnego zakonów, który w tamtym okresie pozostawał niepewny ze względu na uchwałę Tymczasowego Rządu Jedności Narodowej z dnia 12 września 1945 r. deklarującą nieobowiązywanie Konkordatu z 1925 r. Władzom zależało jedynie na objęciu zakonów skrupulatnym nadzorem państwowym, a w konsekwencji stopniowe ograniczanie ich działalności, aż do zupełnego usunięcia z życia społecznego. Tekst oparty został przede wszystkim na analizie aktów prawnych oraz na materiałach archiwalnych zgromadzonych w polskich archiwach państwowych i kościelnych.