W pracy tej przedstawiono badania nad szybkością hydratacji fosfogipsu apatytowego w roztworach kwasu siarkowego. Otrzymane wyniki pozwoliły wyznaczyć stopień hydratacji fosfogipsu dla różnych temperatur. Znajomość tych wielkości od czasu procesu stanowiły podstawę do wyznaczenia równań kinetycznych. Obliczone równania kinetyczne posłużyły do znalezienia zależności szybkości hydratacji od temperatury, zgodnie z równaniem Arrheniusa. Wyznaczona energia aktywacji wynosiła około kJ/mol. Stwierdzono, że stopień eliminacji zanieczyszczeń z fosfogipsu apatytowego zależy od warunków procesu hydratacji i jego składu.
EN
In this work the rate of apatite phosphogypsum hydration in sulfuric acid solutions was presented. The obtained results allowed to determine the degree of hydration for apatite phosphogypsum at various temperatures. Acquaintance of these values from time of hydration was taken as a basic for kinetic equations. The calculated kinetic equations allowed to find the relationship between hydration rate and temperature, according Arrhenius equation. The calculated activation energy amounted to about 16 kJ/mol. It was found that degree of impurities elimination from apatite phosphogypsum depended on the conditions of hydration process and composition of initial material.
Pierwiastki ziem rzadkich zostały zaliczone do grupy 20 krytycznych surowców mineralnych dla gospodarki UE. Można spodziewać się, że popyt na surowce oraz metale ziem rzadkich będzie się zwiększał wraz z rozwojem nowych technologii i produktów high-tech. W przyrodzie pierwiastki ziem rzadkich występują najczęściej w postaci bastnaesytu (Ce,La)FCO3, monacytu (Ce,La,Y)PO4 i ksenotymu (YPO4). Największe zasoby tych pierwiastków występują w Chinach, USA, Australii, Indiach i Rosji. W UE występuje brak źródeł tych surowców. W Polsce potencjalnym źródłem tych metali są surowce wtórne np. fosfogipsy apatytowe, zużyty sprzęt elektryczny i elektroniczny. Perspektywicznym źródłem wtórnym pierwiastków ziem rzadkich wydają się być popioły lotne ze spalania węgla kamiennego. W artykule przedstawiono kryteria podziału metali ziem rzadkich oraz charakterystykę surowców pod kątem ich otrzymywania. Wypowiedziano się na temat możliwości otrzymywania metali ziem rzadkich w warunkach krajowych.
EN
Rare earth metals have been included in the group of 20 critical mineral raw materials for the EU economy. It can be expected that the demand for raw materials and rare earth metals will increase with the development of new technologies and “high-tech” products. In Poland, potential raw material of these metals are secondary materials e.g. apatite phosphogypsum and waste of electric al and electronic equipment (WEEE). In the article, criteria of rare earth metal division, characteristics of raw materials in terms of how they have been obtained are presented. In conclusion, the possibilities of obtaining rare earth metals in domestic conditions is recommended.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.