Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Analiza akustyczna głosek [s], [z], [š] i [ž] u pacjentów Kliniki Chirurgii Szczękowo-Twarzowej UM w Lublinie operowanych z powodu wady szkieletowej klasy III wg Angle’a

100%

Wojciechowicz J. , Waryszak M. , Barszczewski G. , Baran M. , Tomaszewski T.

Logopedia

|

2019

|

tom 48

|

nr 1

107-120

PL

W artykule przedstawiono wyniki badań obrazujących, w jaki sposób zabieg operacyjny przeprowadzony w obrębie aparatu artykulacyjnego, wykonany u osób z wadą szkieletową klasy III wg Angle’a celem przywrócenia prawidłowych warunków anatomicznych, wpływa na wymowę głosek sybilantnych [s], [z], [š] i [ž]. Wykorzystując program PRAAT, wykonano analizę akustyczną głosek wyizolowanych z nagrania tekstu przeczytanego przez każdego pacjenta przed operacją i 3 miesiące po operacji. Zmierzone parametry to: 1) środek ciężkości widma (ang. center of gravity), 2) częstotliwość odcięcia szumu oraz 3) czas trwania poszczególnych głosek. Ze wstępnych doniesień wynika, że zmiana warunków anatomicznych układu stomatognatycznego powoduje również zmianę sposobu artykulacji badanych głosek sybilantnych, ale bez zastosowania terapii logopedycznej nie u wszystkich następuje całkowita poprawa jakości wymowy.

EN

The article presents the results of studies showing how the surgical procedure carried out within the articulatory apparatus, performed in people with Angle’s class III defect to restore normal anatomic conditions, influences the pronunciation of sibilant sounds [s], [z], [š] and [ž]. Using the PRAAT program, an acoustic analysis of the sounds isolated from the recording of the text, read by each patient before surgery and 3 months after surgery, was performed. The measured parameters are: (1) the center of gravity, (2) the frequency of the noise cut-off, and (3) the duration of individual sounds. Preliminary reports indicate that the change in the anatomical conditions of the stomatognathic system also causes a change in the articulation of the sibilants, but without the use of speech therapy, not everyone’s pronunciation improves.

2

Samogłoski ustne gwary kurpiowskiej

84%

Garczyńska J.

Slavia Meridionalis

|

2021

|

tom 21

PL

Celem artykułu jest opis fonetyczno-akustyczny akcentowanych samogłosek ustnych, występujących współcześnie w mowie trzech pokoleń Kurpiów, kobiet i mężczyzn. Gwarowe realizacje badanych samogłosek porównano z wymową ogólnopolską. Na podstawie analiz można stwierdzić, że realizacje gwarowe najlepiej zachowane są dla samogłosek [ɔ] oraz [ɨ], a w grupie kobiet także dla [a]. W grupie samogłosek pochylonych odrębne realizacje najlepiej utrzymują się dla [e], a następnie dla [ɑ], zaś [o] wystąpiło tylko u jednej kobiety. Gwarowe realizacje samogłosek lepiej zachowują kobiety oraz osoby z najstarszego i średniego pokolenia.

EN

The aim of the article is a phonetic and acoustic description of stressed oral vowels occurring in the Kurpie dialect, depending on the gender and age of respondents. The realizations of the examined vowels were compared with the standard Polish pronunciation. It can be concluded that the dialectal realizations are best preserved for the vowels [ɔ] and [ɨ], and also for [a] in the group of women. The research results confirmed the disappearance of sounds [e], [ɑ] and [o]. In the analyzed material, the individual realizations were best maintained for [e] and then for [ɑ]. An inclined [o] was present only in one person. Dialectal realizations of vowels are better preserved by women and people of the oldest and middle generations.

3

System samogłoskowy gwary Dąbrówki Wielkopolskiej

84%

Jocz L.

Gwary Dziś

|

2016

|

tom 8

115-140

EN

The aim of the paper is to provide a phonetic and phonological description of the vowel system of the Dąbrówka Wielkopolska dialect. The analysed material revealed the very good retention of the original dialectal phenomena (e.g. the diphthongal pronunciation of *[ɨ], diversity of monophthongal and diphthongal variants of */o/, or two allophones of /u/ conditioned by the preceding consonant). The acoustic analyses provide a precise phonetic description of the dialect’s vowels and revisions to the previous descriptions (e.g. the allophone of /u/ after coronal and palatal consonants is not only lowered, but also centralised, the reflexes of */eː, eN, ẽ/ after palatals are distinct from /i/, the reflex of */aː/ is sometimes lower than [ɔ], but never reaches the height of [ɒ]). Farther, the perceptive and acoustic analyses revealed a – hitherto unnoticed – opposition between the reflexes of */eː/ on the one hand, and the reflexes of */e/ before /N/ and the vocalic reflexes of */ẽ/ on the other, and, consequently, made it possible to discover a “new” vowel phoneme.

PL

W niniejszym artykule przedstawiono akustyczno-fonetyczną i fonologiczną analizę samogłosek współczesnej gwary Dąbrówki Wielkopolskiej. W przebadanym materiale stwierdzono bardzo dobre zachowanie fonetycznych cech gwarowych (np. dyftongicznej wymowy *[ɨ], bogactwa wariantów dyftongicznych i monoftongicznych */o/ czy uwarunkowanej sąsiedztwem lewostronnym alofonii /u/). Analiza akustyczna pozwoliła na precyzyjną charakterystykę głosek gwary i rewizję dotychczasowych opisów (np. alofon /u/ po koronalnych i palatalnych jest nie tylko obniżony, ale również scentralizowany, kontynuanty */eː, eN, ẽ/ po miękkich zachowują odrębność od /i/, kontynuant */aː/ bywa nieco obniżony w stosunku do [ɔ], ale nie osiąga poziomu [ɒ]). Ponadto analizy audytywne i akustyczne umożliwiły wykazanie niezauważonej dotychczas opozycji pomiędzy kontynuantem */eː/ a kontynuantem /e/ przed /N/ i ustnym kontynuantem */ẽ/, a w konsekwencji odkrycie „nowego” fonemu samogłoskowego.

4

Means of analyzing parameters of speech signal transmission and reproduction

84%

Azarov O. , Azarova L. , Krak I. , Krupelnitskyi L. , Azarova A. , Azarova V.

Informatyka, Automatyka, Pomiary w Gospodarce i Ochronie Środowiska

|

2024

|

tom T. 14, nr 2

11--16

EN

The article explores the design and use of the analyzer developed by the authors for investigating the quality of compression, recording, transmission, and reproduction of speech signals in audio communication channels. The peculiarities of the construction of measurement channels of a self-adjusting system are studied. Parameters for assessing the quality of channels are selected, and methods for their calculation are determined. An example of determining the quality of compression-decompression in satellite channels for transmitting audio speech is provided. A polyharmonic signal, consisting of the sum of many harmonic components with the same amplitude and phase, is proposed as the input test signal for the compressor. Such a signal approximates real speech and music signals transmitted through the channel. The actual frequency characteristic is determined at the output of the decompressor by analyzing the spectrum, which, for the MPEG Layer3 compression method, significantly depends on the bit rate of compressed data transmission. Another characteristic application of the analyzer is experiments to study the structural organization of connecting possibilities of elements in complex nominations at the phonetic level in the concept of the "golden" ratio. A hypothesis is put forward about the harmony of these words at the acoustic level. It is proved that the harmonious structure of juxtapositions should be considered as the arrangement of components of such nominations by a system of perfect relationships, among which the proportion corresponding to the division of the whole into two parts and called the "golden" ratio plays a fundamental role.

PL

W artykule omówiono budowę i zastosowanie opracowanego przez autorów analizatora do badania jakości kompresji, rejestracji, transmisji i odtwarzania sygnałów mowy w kanałach komunikacji audio. Badano specyfikę budowy kanałów pomiarowych układu samoregulacji. Wybrano parametry do oceny jakości kanałów i określono metody ich obliczania. Podano przykład określenia jakości kompresji-dekompresji w kanałach satelitarnych do transmisji mowy. Jako wejściowy sygnał testowy dla kompresji zaproponowano sygnał harmoniczny, składający się z sumy wielu składowych harmonicznych o tej samej amplitudzie i fazie. Sygnał taki jest zbliżony do rzeczywistych sygnałów mowy i muzyki przesyłanych kanałem. Rzeczywista charakterystyka częstotliwościowa jest określana na wyjściu po dekompresji poprzez analizę widma, które w przypadku metody kompresji MPEG Layer3 w istotny sposób zależy od szybkości transmisji skompresowanych danych. Kolejnym charakterystycznym zastosowaniem analizatora są eksperymenty mające na celu badanie strukturalnej organizacji możliwości łączenia elementów w złożonych zespołach na poziomie fonetycznym w koncepcji „złotego” podziału. Postawiono hipotezę o harmonii tych słów na poziomie akustycznym. Udowodniono, że za harmonijną strukturę zestawień należy rozumieć uporządkowanie składników poprzez system doskonałych relacji, wśród których istotną rolę odgrywa proporcja odpowiadająca podziałowi całości na dwie części, zwana „złotym” podziałem.

5

Zastosowanie statystyki Pillaia w badaniach nad samogłoskami

84%

Garczyńska J.

Gwary Dziś

|

2023

|

tom 16

11-28

EN

The article shows the possibilities of using the Pillai test in research on vowels, using the example of the stressed vowel [a] in the speech of Polish women using the dialectal variety of the Southern Borderland Polish, and deported in 1936 from Soviet Ukraine to northern Kazakhstan.

PL

W artykule przedstawiono możliwości zastosowania testu Pillaia w badaniach nad samogłoskami na przykładzie akcentowanej samogłoski [a] występującej w mowie Polek posługujących się gwarową odmianą polszczyzny południowokresowej, deportowanych w 1936 r. z Ukrainy radzieckiej do północnego Kazachstanu.

6

Projekt koncepcyjny bazy danych do przechowywania nagrań z badań artykulograficznych mowy polskiej

67%

Wielgat R. , Jędryka R. , Mik Ł. , Król D.

Science, Technology and Innovation

|

2017

|

tom Vol. 1, no. 1

64--72

PL

W artykule opisano strukturę i funkcjonalność bazy danych artykulograficznych do przechowywania danych z badań przeprowadzanych z wykorzystaniem artykulografu elektromagnetycznego, kamery akustycznej i 3 kamer wideo. Baza danych umożliwia selektywne pobieranie różnych typów danych, w szczególności dotyczących mówcy, sesji nagraniowej, nagrań oraz eksperymentów. Opisano strukturę i budowę bazy danych. Przedstawiono również potencjalne przyszłe zastosowania do przeprowadzania analiz statystycznych oraz w eksperymentach dotyczących inwersji mowy z wykorzystaniem modeli sieci Bayesa.

EN

The article describes the structure and functionality of the articulographic database for storing data from articulographic research using an electromagnetic articulograph, an acoustic camera and 3 video cameras. The database enables selective extraction of various types of data for scientific research and interoperates with programs that carry out experiments. Structure and construction of the database is described. Potential future application in statistical analysis and experiments on speech inversion using dynamic Bayesian networks (DBN) was also presented.

7

Podhale Goralian Vowels in Józef Tischner’s Recordings of Historia filozofii po góralsku: An Acoustic Phonetic Analysis

67%

Urban M.

Studies in Polish Linguistics

|

2021

|

tom 16

|

nr 4

187-205

PL

Artykuł ma charakter eksploracyjny i ma na celu ustalenie stopnia realizacji cech dialektalnych w stylizowanej wersji regionalnej odmiany języka polskiego. Przedmiotem badania są trzy tradycyjne cechy gwary podhalańskiej, które odróżniają ją od standardowej odmiany języka polskiego: rozwój tzw. samogłosek ścieśnionych, podniesienie artykulacji samogłosek przed spółgłoską nosową oraz archaizm podhalański. Za materiał posłużyły nagrania wybranych fragmentów Historii filozofii po góralsku ks. Józefa Tischnera dokonane przez niego samego. Nagrania poddano analizie akustycznej w celu zmierzenia wartości dwóch pierwszych formantów badanych samogłosek. Na podstawie pomiarów sporządzono wykresy samogłosek, według których przeprowadzono analizę wybranych cech. Badanie prowadzi do wniosków, iż nie wszystkie tradycyjne cechy gwarowe są konsekwentnie realizowane w nagraniach i w większości przypadków jest to wpływ systemu standardowego.

EN

The current study is exploratory in character and aims to investigate the extent to which dialectal features are present in a stylised version of a regional variety of Polish. The focus is on three traditional features of Podhale Goralian that make it markedly different from Standard Polish: the treatment of Middle Polish raised vowels ė ȧ ȯ, prenasal raising and the Podhale archaism. The material analysed comprises a selection of recordings of Józef Tischner’s Historii filozofii po góralsku [A Goral History of Philosophy] performed by himself. The recordings were subjected to acoustic analysis to obtain values of the first two formants of the relevant vowels. An analysis was then conducted with the help of vowel plots created on the basis of the measurements. The conclusions indicate that the traditional features of Podhale Goralian are not always consistently realized in the recordings, which in the majority of cases may be attributed to the influence of Standard Polish.

8

Analiza audytywno-akustyczna realizacji uproszczeń głoskowych w mowie młodych łodzian

59%

Bąk E.

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica

|

2018

|

tom 52

9-22

EN

The paper covers the process of elision in fast speech of young Łódź inhabitants. In the first part of the paper characterized are basic terms used in the paper, general attitude of standardized Polish towards elision, as well as, in a concise way, all the categories of phonetic ellipsis. In the analytical part one can find statistical data received from the research, which are then confronted with those received by other researchers. All the processes described are also visualized by the use of oscillograms and spectrograms, as well as compared to the rules of standard Polish.

PL

-