The aim of the current study is to optimize the conditioning process of a primitive rye called (in Polish) krzyca which has recently been reintroduced to farming. The experiment was conducted according to the Box-Behnken model with three independent variables: the temperature of water used for grain conditioning (10, 15, 20°C), the duration of the conditioning process (4, 10, 16 h) and the final grain moisture (13, 14, 15 %). In the obtained flours, four dependent variables were determined (time of grain milling, yield of extraction flour, ash content of flour and falling number value). The obtained polynomial equations and response surface method showed on significance of the used ranges of independent values, with the highest impact noted for flour ash and falling number values.
Celem pracy była ocena właściwości przemiałowych ziarna orkiszu odmiany Schwabenkorn oraz wybranych ozimych odmian pszenicy zwyczajnej: Figura, Ostka Strzelecka, Smuga, Tonacja i Wydma. Ziarno pochodziło z uprawy ekologicznej z doświadczenia przeprowadzonego w latach 2007-2009 w Stacji Doświadczalnej Osiny, należącej do IUNG-PIB w Puławach. Ziarno orkiszu cechowało się mniejszą celnością i wyrównaniem oraz mniejszą twardością i szklistością bielma niż ziarno badanych odmian pszenicy zwyczajnej. Wydajności mąki uzyskanej z przemiału ziarna orkiszu i pszenicy zwyczajnej były porównywalne, znaczące różnice wystąpiły w ilości mąki z pasaży śrutowych i wymiałowych. Nakłady energetyczne na przemiał ziarna orkiszu były istotnie niższe, w porównaniu z ilością energii zużywanej podczas przemiału ziarna pszenicy zwyczajnej.
EN
The objective of the study was estimation on milling properties of spelt grain variety Schwabenkorn and some wheat varieties: Figura, Ostka Strzelecka, Smuga, Tonacja and Wydma. The grain came from a ecological crop production from a field experimental conducted in the years 2007-2009 at the Experimental Station Osiny, belonging to the Institute of Soil Science and Plant Cultivation – National Research Institute in Puławy. The grain of spelt were the smaller selectness, uniformity, hardness and glassiness to compare grains wheat varieties. Total flour yield of the grain of spelt and wheat was comparison. Significantly difference was on yield from break and reduction flour. Energy expenditure for milling the grain of spelt was significantly smaller to the energy quantity for milling wheat grain.