Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Gustaw Szpet jako historyk filozofii rosyjskiej

100%

Żyłko B.

|

nr 1

2

Posiadanie i tworzenie: dwie drogi życia człowieka

84%

Skakuj R.

|

nr 1(38)

107-123

PL

Tematem artykułu jest posiadanie i tworzenie jako dwie drogi życia człowieka. Artykuł stanowi porównanie dwóch skrajnie odmiennych postaw wobec życia człowieka, postawy posiadania i tworzenia z wskazaniem na pozytywny aspekt tej drugiej, prowadzącej do rozwoju, samourzeczywistnienia, odnalezienie sensu życia. W pierwszej części artykułu, autor wskazuje na istotę osobowej twórczości człowieka. W kolejnej części tekstu, ukazany został wstęp do analizy postawy kreatywności i postawy posiadania, w aspekcie osobowego i bez-osobowego wymiaru ludzkiego życia. Następnie, autor skupia się na mass-mediach, które są odpowiedzialne za ujawnianie się postaw konsumpcjonizmu wśród młodzieży. Przedstawione zostały treści dotyczące dojrzałości aksjologicznej człowieka, która wpływa na ukształtowanie postawy twórczej, koncepcji człowieka jako bytu kształtującego siebie (ens per se), poprzez działania twórcze oraz twórczości osoby, będącej jej udziałem w tworzeniu kultury. Artykuł stanowi syntetyczne przedstawienie treści związanych z pedagogiką personalistyczna, filozofią kultury, aksjologią wychowania i pedagogiką twórczości.

EN

The subject of the article is ownership and creating as two ways of a human life. The article is a comparison of two extremely opposite attitudes to human life, the attitude of ownership and of creating, with the indication on positive aspect of the second one, leading to development, selfrealisation, finding the sense of life. In the first part of the article, the author points out to the essence of personal person’s creation. In the next part of the text, there was presented the introduction to the analysis of the attitude of creativity and the attitude of ownership, in the aspect of personal and non-personal dimension of human life. In the next part of the article, the author focused on mass-media, which are responsible for appearing of the attitudes of consumerism among teenagers. In the next parts of the article, there were presented contents concerning axiologic maturity of a person, which influences creating creative attitude, the conception of a person as an existence creating itself (ens per se) through creative activities and a person’s creation, being its participation in creating the culture. The article is synthetic presenting of the contents connected with the personalistic pedagogy, the culture philosophy, the axiology of education and the creation pedagogy.

3

Kultura wychowania jako fenomen drogi okrężnej

84%

Gara J.

|

2017

|

tom 1

PL

Pojęcie „kultury wychowania” traktuję w kategoriach umownego konstruktu teoretycznego, dzięki któremu ujęte są, z punktu widzenia myślenia i działania pedagogicznego, swoiste sensy i znaczenia. Przestrzenna metafora drogi okrężnej stanowi tu heurystyczny trop w próbie ujęcia owych sensów i znaczeń. W tym kontekście: 1) odróżniam zakresy znaczeniowe metafor drogi bezpośredniej, drogi na skróty, drogi okrężnej oraz drogi donikąd, 2) przywołuję wybrane kulturowo-filozoficzne zastosowania toposu drogi okrężnej, 3) dookreślam pojęcia homo culturalis oraz mondo civile z perspektyw pojęcia kultury jako drogi okrężnej. To zaś jest podstawą do ujęcia samej kultury wychowania poprzez: 1) sformułowanie założeń określających rozumienie tego pojęcia z perspektywy metafory drogi okrężnej, 2) określenie egzystencjalnego etosu, wyrażonego w nastawieniach i racjach myślenia i działania pedagogicznego, 3) wyodrębnienie czterech postaci racjonalizacji i utrwalania egzystencjalnych habitusów w ramach oddziaływań pedagogicznych.

EN

I treat the concept of “culture of education” in terms of contractual, theoretical construct, which presents specific meanings and significances from the point of view of pedagogical thinking and action. The spatial metaphor of a detour is a heuristic clue in an attempt to approach these significances and meanings. In this context: 1) I distinguish between the meaning of metaphors of a direct road, a shortcut, a detour and a road to nowhere, 2) I recall selected cultural and philosophical applications of a detour topos, 3) I clarify the concepts of homo culturalis and mondo civile from the point of view of culture as a detour. This is a basis for recognition the culture of education by: 1) formulation the guidelines for defining the understanding of this concept from the perspective of a detour metaphor, 2) definition of existential ethos, expressed in attitudes and reasons of pedagogical thinking and actions, 3) separation four forms of rationalization and preservation of existential habitus within the educational interactions.

4

Wybrane aspekty kultury w społeczeństwie informacyjnym

84%

Sala J. , Tańska H.

|

2016

|

tom Nr 2 (40)

61--70

PL

Opracowanie stanowi syntezę konsekwencji zastosowań ICT w kulturze społeczeństwa informacyjnego, a w szczególności w rozrywce. Konsekwencje te zostały odniesione do filozofii kultury i filozofii techniki oraz wcześniejszych badań autorek. W podjętej analizie skupiono się na renesansie i eksplozji globalnej popularności sieci parków rozrywki oraz gier komputerowych w kontekście biznesu i edukacji. Opracowanie wskazuje na istotne znaczenie ramowego katalogu kompetencji cyfrowych oraz dominacji konsumpcyjno-produkcyjnego pojmowania kultury w społeczeństwie informacyjnym jako niezbędnych elementów świadomości rozwoju we współczesnym świecie zdominowanym przez technologie ICT.

XX

The elaboration is a synthesis of the consequences of ICT applications in the culture of the information society, particularly in entertainment. These consequences are related to the philosophy of culture and philosophy of technology, and previous authors’ studies. The analysis has focused on renaissance and the explosion of popularity of the global network of amusement parks and computer games in the context of business and education. The study shows the importance of the framework directory of digital skills, and the dominance of consumers understanding of culture in the information society as essential elements of development consciousness in the contemporary world dominated by ICT.

5

Philosophy of action and creativity in Wilhelm Feldman’s historical syntheses

84%

Bohun M.

|

2022

|

nr 8: "Filozofia w Galicji III"

120-137

PL

Wilhelm Feldman – pisarz, publicysta, krytyk literacki, działacz i myśliciel polityczny, legendarny redaktor krakowskiej „Krytyki”, był inicjatorem i uczestnikiem wielu młodopolskich dyskusji. Artykuł jest próbą rekonstrukcji podstawowych idei i intuicji obecnych w głównych pracach historycznych Feldmana i pomniejszych szkicach. Autor twierdzi, że mają one charakter filozoficzny i tworzą spójne stanowisko. Jego filozofia łączy inspiracje romantyczne z pozytywistycznym programem pracy u podstaw oraz z elementami socjalizmu niepodległościowego, stanowiąc ważny element myśli filozoficznej polskiego modernizmu w Galicji.

EN

Wilhelm Feldman – a writer, publicist, literary critic, activist and political thinker, legendary editor of “Krytyka” in Kraków – was also an initiator and participant in many Young Poland discussions. The article is an attempt to reconstruct the basic ideas and intuitions present in Feldman’s major historical works and minor sketches. The author argues that they are philosophical in nature and form a coherent position. His philosophy combines romantic inspirations with the positivist programme of organic work and with elements of independence socialism, constituting an important element in the philosophical thought of Polish modernism in Galicia.

6

Do czego może się przydać historykowi sztuki Filozofia mody Georga Simmla?

84%

Kazimierska-Jerzyk W.

|

nr 7

173-200

EN

Philosophy of Fashion (1905) by Georg Simmel, while often noted in historical and artistic studies, was not paid much attention. It is not an essay on fashion artifacts, but in fact a critique of modern society profiled in terms of the phenomenon of fashion. The aim of this article is to reconstruct the dualisms on which the social phenomenon of fashion is founded, and then to draw attention to concepts that may, however, be of interest to an art historian. They are primarily the elementary terms “art”, “mimesis” and “style”, strongly rooted in tradition, which Simmel understood specifically, as well as other concepts, not obvious from the point of view of art history or even aesthetics, and useful from the perspective of philosophical aesthetics and performance e.g. tragedy, energy, mystery, jealousy, shame, thing, ornament. It seems that Simmel feels not only the social, but also the artistic and aesthetic (especially sensual) complexity of fashion, but his lack of interest in understanding fashion as art prevents him from fully exploring and using it.

PL

Filozofia mody (1905) Georga Simmla w opracowaniach historyczno-artystycznych jest wprawdzie często odnotowywana, ale nie poświęca się jej wiele uwagi. Nie jest to bowiem esej o artefaktach mody, a w istocie sprofilowana pod kątem zjawiska mody krytyka społeczeństwa nowoczesnego. Celem tego artykułu jest rekonstrukcja dualizmów, na których ufundowane jest społeczne zjawisko mody, a następnie zwrócenie uwagi na pojęcia mogące jednak zainteresować historyka sztuki. Są nimi przede wszystkim silnie zakorzenione w tradycji elementarne terminy „sztuka”, „mimesis” i „styl”, swoiście przez Simmla rozumiane, jak też inne pojęcia, nieoczywiste z punktu widzenia historii sztuki czy nawet estetyki, a przydatne z perspektywy estetyki filozoficznej i performatyki, np. tragedia, energia, tajemnica, zazdrość, wstyd, rzecz, ozdoba. Wydaje się, że Simmel czuje nie tylko społeczną, ale i artystyczno-estetyczną (zwłaszcza sensualną) złożoność mody, ale brak zainteresowania modą jako rodzajem sztuki nie pozwala mu tego w pełni wyeksplikować i wykorzystać.

7

W SŁUŻBIE KOŚCIOŁA I NAUKI. FILOZOFIA KULTURY BYŁA JEJ PASJĄ – HALINA WISTUBA (1920–2013)

67%

Rozen B.

|

nr 54

21-42

PL

W artykule zaprezentowano postać Haliny Wistuby (1920-2013), która swoją pisarską działalnością włączyła się w proces przemian w Polsce zapoczątkowanych u schyłku XX w. A wówczas wiele było do odrobienia zwłaszcza w zakresie wychowania i edukacji Polaków. Postawa służebna H. Wistuby wobec wszystkich, których napotkała w swoim życiu, była połączona z misją świadczenia swoim przykładem o wszechogarniającej obecności Boga w życiu codziennym. H. Wistuba była aktywną prelegentką, wykładowczynią i autorką licznych publikacji z zakresu filozofii kultury. Wielce troszczyła się także o integralny rozwój młodego człowieka, miłowała Polskę, była osobą głębokiej wiary. Wreszcie wniosła zauważalny wkład do katolickiej refleksji na temat wychowania i edukacji młodego pokolenia w okresie społeczno-politycznych przemian, jakie dokonywały się w Polsce pod koniec XX stulecia.

EN

The article “In the service of the Church and science: philosophy of culture was her passion – Halina Wistuba (1920-2013)” is dedicated to a woman who in her writing activity was very involved in the process of change in Poland at the end of the 20th century. There was much to make up then, especially in upbringing and education. Halina Wistuba served with the gift she had and with the result of her intense intellectual work: as a speaker, lecturer and author of many publications in the field of philosophy of culture. Her philosophical and pedagogical erudition, keen mind and inquisitiveness in discovering the truth, as well as her great concern for the harmonious, integral development of young people, the love for the homeland and her personal deep faith put her at the forefront of people who, in their writing activities, rooted in the philosophy of culture, gave direction to the de-velopment of Catholic thought in the field of education of the young generation of Poles, who lived in the time of the great socio-political changes and the development of the democratic system in the country.