Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Drogi rozwoju filmoznawstwa

100%

Helman A.

Kwartalnik Filmowy

|

2014

|

nr 85

15-26

PL

Autorka dokonuje krótkiej rekapitulacji etapów rozwoju refleksji filmoznawczej. Wychodzi z założenia, że przedmiot badań filmoznawstwa ma charakter graniczny, a sama dyscyplina kształtuje się i rozwija na skrzyżowaniu dróg wiodących w różne strony. W całej historii refleksji nad filmem rywalizują ze sobą dwie przeciwstawne tendencje. Jedna z nich upatruje w filmoznawstwie dyscyplinę autonomiczną, wyspecjalizowaną, druga – zintegrowaną, łączącą dorobek licznych dyscyplin na płaszczyźnie możliwie szerokiej. Wszystkie one zmierzały ku wielorako pojmowanej interdyscyplinarności. Partnerstwo filmoznawstwa z innymi dyscyplinami, chęć nadążania za ich rozwojem, tendencje do anektowania wciąż nowych terenów niepoddanych jeszcze eksploracji niosły ze sobą ożywcze impulsy rozwojowe, tworzyły pole napięć, wyznaczały obszary pograniczne, na których nowe nauki rozwijają się najbardziej owocnie. Autorka wyodrębnia i analizuje cztery fazy w rozwoju filmoznawstwa: przednaukową, semiotyczno-strukturalna, antropologiczną (inaczej: kulturową) i medialną.

EN

The author makes a brief recapitulation of stages of development of film studies thought. She starts with the assumption that the object of study of film studies has a border character, and the discipline itself takes shape and is developed at a crossroads leading into multiple directions. In the entire history of reflection related to film, two competing trends vie for the dominant position. One of them sees film studies as an autonomic, highly specialised discipline, and the other a discipline that integrates the achievements of many other disciplines within a very wide scope. But both move towards the interdisciplinary approach. Partnership of film studies with other disciplines, the desire to keep up with their development, the tendency to constantly annex new, yet unexplored areas invigorated the discipline, and created tensions between various fields and marked the frontier areas, where new sciences develop most fruitfully. The author identifies and analyses four phases of development of film studies: pre-scientific, semiotic-structural, anthropological (also known as cultural) and the media phase.

2

Paradoksy kina u schyłku PRL‑u. "Kino w cieniu kryzysu. Studia i szkice o kinematografii polskiej pierwszej połowy lat 80." pod redakcją Piotra Kurpiewskiego i Piotra Zwierzchowskiego

80%

Copik I.

Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia de Cultura

|

2023

|

tom 15

|

nr 3

111-116

3

Analiza box office’ów jako narzędzie badań filmoznawczych

80%

Lewicki A.

Kwartalnik Filmowy

|

2014

|

nr 85

118-132

PL

Artykuł jest próbą wskazania zalet i zagrożeń płynących z analizy wyników finansowych i frekwencyjnych uzyskiwanych przez poszczególne dzieła filmowe. Tego typu statystyki, dość rzadko wykorzystywane w polskim dyskursie filmoznawczym, mogłyby, według autora, stać się interesującym uzupełnieniem dotychczasowych metod badawczych, jednak ich używanie wymaga zachowania szczególnej ostrożności i daleko posuniętego sceptycyzmu. W tekście zostały omówione najważniejsze problemy metodologiczne związane z używaniem analizy box office’ów, ale także wskazane najistotniejsze szanse i wyzwania stojące przed badaczami chcącymi posiłkować się w swoich rozważaniach statystykami odnoszącymi się do popularności filmów i danymi dotyczącymi ich kinowej widowni.

EN

The article is an attempt to identify the advantages and dangers of the analysis of financial results and audience frequency generated by individual films. This type of statistics, rather rarely used in Polish film studies discourse could, according to the author, become an interesting addition to the existing methods of research, but their use requires special care and far-reaching scepticism. In the article the most important methodological problems associated with the use of box office analysis are discussed, but the most important opportunities and challenges facing researchers wishing to make use of statistics relating to the popularity of video and data on their cinema audience in their deliberations are also pointed out.

4

Z marginesów do centrum. nieformalne i „niewłaściwe” praktyki widzów filmowych

80%

Filiciak M.

Kwartalnik Filmowy

|

2014

|

nr 85

88-99

PL

Tekst jest poświęcony znaczeniu pozafilmowych kontekstów dla badań filmu. Autor dokonuje przeglądu relacji między polskim filmoznawstwem i badaniami społecznymi, postulując ich zacieśnienie – szczególnie istotne w kontekście przemian technologicznych wprowadzających film w nowe obiegi. W artykule zostaje też poddany refleksji udział badaczy w wytwarzaniu „wiedzy zinstytucjonalizowanej” i jego konsekwencje. Autor sugeruje również zmianę rozumienia samego filmu, włączając w jego zakres również inne elementy sieci, w których film funkcjonuje.

EN

The article deals with the meaning of practices and contexts that are not part of films themselves, but are important in the area of film studies. The author analyses the relation between Polish film studies and social science research. He argues for closer ties between these two disciplines, especially in the context of technological changes that introduce film to new audiences. In the article the author also reflects on the participation of researchers in the production of “institutionalised knowledge” and its consequences. The author also suggests a change in the understanding of film itself. He argues that one needs to take into the account elements of social network within which the film is present.

5

Jak wyrwać się z nostalgii [dot. P. Włodek: Kres niewinności. Obraz i upamiętnienie ery Eisenhowera w amerykańskich filmach i serialach – pomiędzy reprezentacją, nostalgią a krytycznym retro]

71%

Kostyra K.

Śląskie Studia Polonistyczne

|

2019

|

tom 14

|

nr 2

239-252

EN

The article discussesa book by Patrycja Włodek entitled Kres niewinności. Obraz i upamiętnienie ery Eisenhowera w amerykańskich filmach i serialach – pomiędzy reprezentacją, nostalgią a krytycznym retro [The End of Innocence: The image and remembrance of the Eisenhower era in American feature films and television series – between representation, nostalgia, and critical retro style]. The author of the article positions her publication amongst other film studies research devoted to “nostalgic cinema” and enters into dialogue with concepts put forward by Włodek. The polemical pendants and glosses centre on searching for currents, titles, and readings both supporting Włodek’s considerations and transcending her interpretive framework relating to retro nostalgic (cinema of the 1980s) and retro classic (the most recent films and television series).

6

Luciano Curreri and Michel Delville, Il grande ‘Incubo che mi son scelto.’ Prove di avvicinamento a Profondo Rosso (1975-2015)

70%

Pomilio D.

|

2017

|

tom 10

|

nr 2

EN

Daniele PomilioUniversity of UdineItaly Luciano Curreri e Michel Delville, Il grande ‘Incubo che mi son scelto.’ Prove di avvicinamento a Profondo Rosso (1975-2015), Piombino, Edizioni Il Foglio, 2015 The text offers a review of Il grande “Incubo che mi son scelto” - a collection of essays written in three different languages by a group of international scholars to celebrate the fortieth anniversary of Profondo Rosso, the cult movie by Dario Argento. The book contributes to the canonization of an Italian classic long neglected by those critics who still consider horror movies a low-rated subgenre comparable to B-movies.

7

W sprawie cyfrowej historii polskiego kina

70%

Gierszewska B. L.

|

2017

|

tom 20

|

nr 29

203-213

EN

Digital cinema history should support the conduct of free research, encourage authors to share the results of their findings and source discoveries. The problem is that Polish digital history of cinema, on one hand, is very poor (still a small part of sources and theoretical, historical and critical scientific achievements is available on-line), on the other hand, what has already appeared, is not representative because it omits largely the work of film studying authorities. For example, on the Internet you can find the views of researchers of the younger generation about the cultural history of the cinema in Polish context, including criticism of thesis described by scientific tycoons, but these are the texts that can be read only in paper publications. It begins to be, by the scientific standards, strange, because in the history of digital cinema leading roles are played by the young researchers, but without a clash of views with the authorities. The fact that on the net there are no statements concerning the scientific research given by the greatest experts of Polish cinema, who do not want to turn into a discussion with the young ones, causes the situation in which data to the history of Polish cinema digitally available are (so far) not always satisfying either as the aspect of cognition or the source.

PL

In case of digital history of Polish cinema Digita l cinema history should support the conduct of free research, encourage authors to share the results of their findings and source discoveries. The problem is that Polish digital history of cinema on one hand is very poor (still a small part of sources and theoretical, historical and critical scientifi cachievements is available on-line), on the other hand, what has already appeared, is not representative because it omits largely the work of film studying authorities. For example, on the Internet you can find the views of researchers of the younger generation about the cultural history of the cinema in Polish context, including criticism of thesis described by scientifictycoons, but these are the texts that can be read only in paper publications. It begins to be, by the scientific standards, strange, because in the history of digital cinema leading roles are played by the young researchers, but without a clash of views with the authorities. The fact that on the net there are no statements concerning the scientifi cresearch given by the greatest experts of Polish cinema, who do not want to turn into a discussion with the young ones, causes the situation in which data to the history of Polish cinema digitally available are (so far) not always satisfying either as the aspect of cognition or the source.

8

Fragmentation(s) and Realism(s): Has the Fragment Gone Mainstream?

70%

Selejan C.

Anglica Wratislaviensia

|

2019

|

nr 57

103-112

EN

This article tackles what seems to be a revival of fragmentary fiction in English in the 21st century. It briefly traces the lineage of critical interest in the fragment from German Romanticism through Bertolt Brecht and Modernism to (postmodern) film studies, in an attempt to highlight not only the temporal, but also the spatial and visual dimension of discontinuity evinced by recent fragmentary fiction. Six novels published between 2005 and 2017 are discussed sequentially, in a manner redolent of cinematic movement: Tom McCarthy’s Remainder (2005), Anne Enright’s The Gathering (2007), Yaa Gyasi’s Homegoing (2016), Mohsin Hamid’s Exit West (2017), Ali Smith’s Autumn (2016), and George Saunders’s Lincoln in the Bardo (2017). The formal fragmentariness of these novels is read in connection to their recurrent themes: trauma, loss, death, grief, exile, displacement, memory and violence. In the process, the opposition between fragmentariness on the one hand and realism on the other is challenged; the argument draws on William Burroughs, Tom McCarthy and Fernand Léger. Although they are fragmentary in very different ways, all of the novels under scrutiny are what one may term “mainstream” novels, most of them boasting large readerships and having either won or been shortlisted for literary prizes such as the Booker Prize, thus seemingly confirming Ted Gioia’s contention that “mainstream literary fiction is falling to pieces”.

9

Wizje hiszpańskiej wojny domowej w kinie przełomu XX i XXI w

70%

Szymański J.

Heteroglossia. Studia Kulturoznawczo-Filologiczne

|

2020

|

nr 10

162-175

EN

The aim of this article is to provide the comparison between the visions of Spanish Civil War, which took place between 1936 and 1939, in the cinematography at the turn of the 20th and 21st century. In the first instance, it shows a brief historical introduction to the topic of this military conflict. Then, it critically reflects upon the attitude of the directors of the eight chosen titles (which were created between 1990 and 2019) towards the phenomenon of the civil war in Spain as well as analyses some aspects and circumstances of these pictures highlighted by their creators. Furthermore, the paper also reflects upon the transnational character of these productions as well as the transnational features of the conflict itself. Towards the end of the article, there is a summary of the directors’ visions of Spanish Civil War in the cinematography of the chosen period.

10

„Zaprawdę powiadam ci, poetą się jest…”. Wojaczek Lecha Majewskiego z 1999 roku

70%

Grodź I.

Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka

|

2018

|

nr 34

209-220

EN

The theme of the text is the connection between the inspiration of the artists,for example poets, and their emotional states. The purpose of the text is to indicate the role of emotions in creative work. The subject of the analysis is the film Wojaczek made by Lech Majewski from 1999, about the young Polish poet – Rafał Wojaczek (1945-1971).

PL

The theme of the text is the connection between the inspiration of the artists, for example poets, and their emotional states. The purpose of the text is to indicate the role of emotions in creative work. The subject of the analysis is the film Wojaczek made by Lech Majewski from 1999, about the young Polish poet – Rafał Wojaczek (1945-1971).

11

Świadomość czy algorytm? Ludzkie maszyny jako emanacje Frankensteina Mary Shelley w naukach kognitywnych oraz tekstach kultury

61%

Saja K.

Przestrzenie Teorii

|

2020

|

nr 33

321-352

EN

Mary Shelley’s Frankenstein is without doubt a popular science-fiction novel, which has inspired many generations of artists and creators in popular culture and mass culture. It has also become an inspiration for scientific studies in the field of robotics and cybernetics. Modern cognitive sciences are looking for the perfect pattern that will allow artificial intelligence to be achieved. An important problem for scientists was the lack of full knowledge about consciousness. We are able to recreate the structure of the human body in a machine, but we are not able to fully simulate the neural processes that would create human consciousness. This problem is perfectly illustrated by cultural works, including literature and cinematography. We see in them both the emanations of the motifs contained in Shelley’s novel and the realization of scientific hypotheses that shape our image of a conscious, thinking machine.

12

Kraina wiecznego szczęścia

60%

Sitek W.

|

2019

|

nr 39

217-225

EN

The Land of Aeternal Hapiness is Wojciech Sitek's review article dedicated to the first monograph in the Polish language, dedicated to films on coming of age. Karolina Kostyra, the author of the book Wiosenna bujność traw. Obrazy przyrody w filmach o dorastaniu, observes that within the coming of age genre nature affects young people in a particularly significant way. During puberty, it is always so fertile and expansive that it abducts the adolescent into its depths and transforms them forever, preparing them to face adult life. At times, the publication, which nominally represents the discipline of film studies, transmogrifies into a general reflection upon the world and the place of the human in its all-encompassing order. The Author attempts to penetrate the essence by resorting to a variety of sources: she seeks adequate tropes in the Jungian mythographic criticism, she alludes to the motifs of magical and religious symbols as described by Mircea Eliade, and follows Bruno Bettelheim in reflecting upon the externalizing function of a folk tale. Her personal, emotionally vested reflection and the melancholy tone of the book closely correspond with the overarching themes of the coming=of-age films. The yearning thus has its source in the experiences of the proatonists as well as in the personal quest of the Author, who remains vividily engaged in her account of the tales of the borderlands between childhood and adulthood.

PL

W Krainie wiecznego szczęścia Wojciech Sitek recenzuje pierwszą polskojęzyczną monografię poświęconą filmom o dorastaniu. Karolina Kostyra, autorka książki Wiosenna bujność traw. Obrazy przyrody w filmach o dorastaniu, zwraca uwagę, że w ramach gatunku coming of age natura w sposób szczególny oddziałuje na młodych ludzi. W czasie dojrzewania jest tak płodna i ekspansywna, że porywa w swoje głębie i na zawsze odmienia adolescenta, przygotowując go do podjęcia dorosłego życia. Filmoznawcza publikacja przybiera momentami kształt ogólnohumanistycznej refleksji nad światem i miejscem człowieka w rozległym porządku. Istotę związku między człowiekiem i przyrodą autorka próbuje zgłębić sięgając do różnych źródeł – poszukuje tropów w Jungowskiej krytyce mitograficznej, przywołuje rozpoznane przez Mirceę Eliadego motywy symboliki magiczno-religijnej, zaś za Bruno Bettelheimem rozpatruje eksternalizującą funkcję baśni. Osobista i emocjonalnie zaangażowana refleksja oraz melancholijny ton książki ściśle korespondują z tematyką podejmowaną w filmach o dorastaniu. Tęsknota płynie więc tutaj zarówno z przeżyć bohaterów, jak i z poszukiwań autorki, żywo zaangażowanej w relacjonowanie opowieści o pograniczu dzieciństwa i dorosłości.

13

Studium władzy i recepcji z perspektywy źródeł archiwalnych

51%

Biskupski Ł.

Kwartalnik Filmowy

|

2023

|

nr 122 Krajobrazy, panoramy, terytoria

203-210

PL

Recenzja dotyczy książki Krzysztofa Jajki, Konrada Klejsy, Jarosława Grzechowiaka i Ewy Gębickiej Rozpowszechnianie filmów w Polsce Ludowej w latach 1944-1956 (2022), będącej krytycznym wydaniem tekstów źródłowych poświęconych rodzimej dystrybucji filmowej w pierwszej dekadzie po II wojnie światowej. Recenzent zwraca uwagę na wysoką wartość naukową publikacji, która stanowi cenne źródło informacji oraz analiz dotyczących kinematografii w Polsce Ludowej. Podkreśla, że książka ta ma istotny wkład w rosnący zasób literatury na ten temat i przyczynia się do wzbogacenia wiedzy, stanowiąc również podstawę dla przyszłych dociekań, a także dając szansę na silniejsze powiązanie analiz z obszaru historii kina z badaniami historii politycznej, społecznej i gospodarczej.

EN

The review discusses the book Rozpowszechnianie filmów w Polsce Ludowej w latach 1944-1956 [Film Distribution in the Polish People’s Republic in 1944-1956] (2022), which provides critical editions of source texts related to film distribution in the early years of the Polish People’s Republic after World War II. The reviewer notes the high scientific value of the publication, which constitutes a valuable source of information and analysis on cinema in the Polish socialist state. He emphasizes that the book makes a significant contribution to the growing body of literature on the subject and results in expanding our knowledge, while also serving as a basis for future research and providing an opportunity for stronger connections between film history research and research on political, social, and economic history.

14

Uwagi na temat rozróżnienia pojęciowego „film” - „kino”

51%

Wyczyński G.

Sztuka i Dokumentacja

|

2019

|

nr 21

45 - 58

PL

Na gruncie języka potocznego, pojęcia „film” i „kino” bardzo często traktowane są jako synonimy. Jednak w ramach refleksji filmoznawczej, wytyczenie wyraźnej granicy pomiędzy powyższymi pojęciami, stanowi istotne zadanie techniczne, bez podjęcia którego utrudniony będzie rzetelna analiza badanej rzeczywistości. W prezentowanym artykule proponuję szkic modelu teoretycznego, pozwalającego na wyeksponowanie poziomów różnicy pomiędzy filmem i kinem. Film rozumieć tutaj będę jako ciąg ruchomych dźwiękoobrazów dostępnych za pośrednictwem ekranów, kino zaś, jako zespół elementów techniczno-technologicznych, kulturowych i społecznych, wykorzystywanych do produkcji, dystrybucji, projekcji, promocji filmów. Oba wskazane obszary stanowią fenomeny historycznie zmienne oraz przenikające się z innymi sferami rzeczywistości społecznej. W kolejnych rozdziałach tekstu, interesująca mnie różnica pojęciowa będzie stopniowo rozwijana, aby ukazać jej złożony oraz dynamiczny charakter.

EN

In colloquial language the terms ‘film’ and ‘cinema’ are very often treated as synonyms. But within fi lm studies delimitation of this two terms is an important technical task – without undertaking this task, solid research work will be made rather diffi cult. In the presented article I want to propose the sketch of a theoretical model which displays the levels of difference between fi lm and cinema. Film will be understood here as a string of moving sound pictures that are available via screens. Cinema will be proposed as an aggregate of technological, cultural and social elements used to produce, distribute, project and promote films. These two areas are historical phenomena – they not only change with time but also intersect with other social areas. Throughout succeeding chapters of this text the conceptual difference ‘fi lm’ - ‘cinema’ will be gradually developed to show its complex and dynamic nature.

15

“Things Change but the Amerecano Is Here to Stay”: America in Italian Popular Movies of the 1980s

51%

Zangari S. M.

|

2013

|

tom 10

|

nr 2

EN

Sostene M. ZangariUniversity of MilanItaly“Things Change but the Amerecano Is Here to Stay”: America in Italian Popular Movies of the 1980sThe article focuses on a number of film comedies of the early 1980s. In different ways, the movies rearticulate the relationship between Italy and the United States. In showing how Italians can beat Americans at sports, how they can indulge in conspicuous consumption and finally how even the United States are not alien to provincialism and backwardness, these movies express a new mood of confidence that was widely felt in Italian society at the time. However, these movies came at a moment when the Italian film industry was on the verge of its decline. Starting from the 1980s, in fact, American movies and distributors would colonize the Italian movie market and depress the Italian movie industry.

16

Mediosfera pamięci

51%

Wójtowicz E.

|

nr 2

186-192

17

Otwarty projekt modernizmu. "New Modernist Studies" w perspektywie badań nad filmem

51%

Stelmach M.

Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia de Cultura

|

2017

|

nr 9(4)

86-94

PL

Tekst jest próbą przybliżenia rozwijającego się w ostatnich latach w anglosaskim literaturoznawstwie nurtu nowych studiów modernistycznych (New Modernist Studies). Badacze z tego kręgu, tacy jak Susan Stanford Friedman, Douglas Mao czy Rebecca Walkowitz starają się przeformułować dawne definicje modernizmu literackiego i artystycznego, rozszerzając jego zakres pojęciowy i otwierając na interdyscyplinarne, komparatystyczne, kulturoznawcze czy postkolonialne badania. Ich ustalenia i propozycje mogą być użyteczne także na gruncie filmoznawstwa jako pomoc w usystematyzowaniu i pogłębieniu opisów filmowego modernizmu.

EN

This text is an attempt to present the current and still developing field of New ModernistStudies, very much present in Anglo-American literature studies of early XXI century. Scholars associated with NMS, such as Susan Stanford Friedman, Douglas Mao or Rebecca Walkowitz are aiming in reformulating traditional definitions of artistic and literary Modernism by expanding its scope and opening the field for interdisciplinary, comparative, or postcolonial readings. Their work and propositions might be useful in the field of film studies as well, as a way systematizing and deepening the existing understanding of cinematic modernism.

18

“What a Mess!”: Reading “Fauda” according to CDA

41%

Kijewska A.

|

2018

|

tom 9

|

nr 2

41-54

EN

In this paper Netflix series “Fauda” (season 1) is analyzed in accordance to the Critical Discourse Analysis and its main advocates like Ruth Wodak and others. The crucial factor influencing this research is political context of the authors of the series who used to be Israeli soldiers and they rely on their personal experience while creating episodes. This double complexity has its further implications in the analysis. As the result of the investigation there was presented the list of main topoi organizing Palestinian discourse and later, this list was confronted with Palestinian reality and her credibility was assessed.

PL

W artykule analizowany jest serial Netflix „Fauda” (sezon 1). Analiza jest prowadzona zgodnie metodologią Krytycznej Analizy Dyskursu (CDA) w ujęciu głównych jej zwolenników, takich jak Ruth Wodak i inni. Kluczowym czynnikiem, mającym wpływ na wyniki analizy, jest kontekst polityczny autorów serii, którzy byli żołnierzami izraelskimi i przy tworzeniu kolejnych odcinków opierają się na osobistych doświadczeniach. Ta podwójna złożoność ma dalsze konsekwencje w analizie. W wyniku wnikliwej prezentacji została przedstawiona lista głównych toposów organizujących dyskurs palestyński, a później ta lista została skonfrontowana z rzeczywistością palestyńską i oceniono jej wiarygodność.