Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Strach a lęk w ujęciu nauk humanistycznych

100%

Szatan M.

|

nr 31

325-342

PL

Artykuł koncentruje się na rozważaniach dotyczących pojęć „strachu” i „lęku” dokonywanych z perspektywy wybranych nauk humanistycznych. Zagadnienie to jest m.in. przedmiotem zainteresowania lozoi, teologii, psychologii, historii, a także socjologii. Przegląd koncepcji wybranych przedstawicieli tych poszczególnych nauk wskazuje na ważność zagadnienia i różnorodność ujęć. Osią porządkującą przedstawianą charakterystykę jest zwrócenie uwagi na wprowadzane przez autorów rozróżnienia na strach i lęk jako kategorie o odmiennych cechach. Najczęściej wskazywana różnica odnosi się do stwierdzenia, iż strach jest reakcją na konkretne zagrożenie, lęk zaś ma charakter bezprzedmiotowy.

EN

The feeling of fear and anxiety is one of the constitutive characteristic of human being. The fear is deemed as a basic emotion, which means that it is universal for everyone. It is also regarded as a negative emotion, because its appearance is connected with undesirable mental or somatic reactions. However we can point out many positive functions of fear. The fear/anxiety issue is treated as an object of study by many humanistic sciences – philosophy, theology, psychology, history and sociology. The article presents a review of arbitrarily chosen theories from the mentioned disciplines. The variety of approaches can be treated as the sign of the importance of the issue. It is worth to emphasize that the majority of analyzed theories (e.g. Kierkegaard’s, Tillich’s, Freud’s, Delumeau’s theories) distinguish fear from anxiety. Many authors dene fear as a reaction to particular threat, that is the way its object can be – firstly – identified and after that – eliminated. The situation looks different in the case of anxiety, because it is an unclear feeling without specific object, so it is diqcult or even impossible to exclude it.

2

The Semantic Scope of the Lexeme Fear in the Biblical Text

100%

Matskiv P. , Botvyn T.

|

2022

|

tom 34

1-15

EN

The article is devoted to the peculiarities of the functioning of the lexeme fear [strakh] in the text of the Scriptures in the sphere of sacrum-profanum; the authors have described the method of research of emotional vocabulary in the linguistic aspect. The semantics of the mentioned word in a profane expression has been considered and based on the method of dictionary definition, etymological, contextual and conceptual analyses, and a complex approach. The authors have traced the understanding of fear in the sacral manifestation (fear of God), relying on the divine nature of this occurrence, which goes beyond the natural understanding of the studied phenomenon. The fear of God in the Bible should be considered as blahohovinnia [awe], which has three levels of manifestation: initial: it arises as gratitude to God for forgiven sins and leads a person to awe before the Lord and helps to salve his soul. A higher level is the feeling of blahohovinnia which resides in a person when they stand before God and is ready to obey Him in everything. The highest level of awe is the concept of absolute service to God when there is no fear but only love.The source language clearly distinguishes the concept of natural fear and supernatural fear, whose linguistic signs are separate lexemes, whereas in the Ukrainian language (as well as in Ukrainian translations of Scripture) the expression of these meanings occurs with the help of lexemes strakh [fear], bohobiynyi [God-fearing], pobozhnyi [pious], boyatysia [to fear], shanuvaty [to honour] that does not correlate with the primary source.

3

MĄDROŚĆ JAKO PRZYMIOT STAROŚCI. PERSPEKTYWA BIBLIJNA

84%

Florczyk Ł. , Brudek P. , Steuden S.

|

tom 17

55-71

PL

Natchnieni autorzy Pisma Świętego w pierwszej kolejności przypisują mądrość samemu Bogu. Dotyczy to głównie dzieła stworzenia świata i człowieka. Mądrość ludzka z kolei stanowi Boży dar, o który ciągle trzeba prosić Stwórcę. Przykład takiej ufnej modlitwy o mądrość zostawił nam król Salomon, który nie prosił Boga o długie życie, bogactwo, czy o zgubę swoich nieprzyjaciół, ale o serce pełne rozsądku – w celu sądzenia i rozróżniania dobra od zła. Ta ludzka mądrość dotyczy głównie osób dojrzałych i starszych, ale to wcale nie znaczy, że jest ona zarezerwowana tylko i wyłącznie dla tych ludzi. Owa mądrość przejawia się przede wszystkim w pobożności, przestrzeganiu nakazów Prawa i bojaźni Bożej. Człowiek mądry może się także poszczycić wiedzą i bogatym doświadczeniem życiowym, dlatego to właśnie takie osoby dzieliły się swoją mądrością z innymi ludźmi (szczególnie z młodym pokoleniem), a gdy zaszła taka potrzeba – sądziły i doradzały. Starcy – odznaczający się mądrością – cieszyli się autorytetem i wielkim szacunkiem, a ich nagrodą była długowieczność i żywa pamięć wśród następnych pokoleń.

EN

The article shows what inspired the authors of Scripture in the first place to attribute wisdom to God alone. This mainly concerns the creation of the world and man. It also points to human wisdom, which is God's gift, of which there is still a need to ask the Creator. King Solomon left us an example of such trusting prayer for wisdom. He did not ask God for a long life, wealth, or the destruction of his enemies, but for a heart full of common sense – in order to judge and discern good and evil. This human wisdom applies primarily to mature and older people, but that does not mean that it is reserved only for them. That wisdom manifests itself primarily in piety, observance of the precepts and fear of God. A wise man can also boast extensive knowledge and life experience, because he can share his wisdom with other people (especially the young generation), and when the need arises he can think and advise. Old men – distinguished by wisdom – enjoyed great authority and respect, and the reward for their longevity and life was a living memory for future generations.

4

Human and Divine Authority and Human Emotions in Hebrew Narrative and Greek Tragedy

84%

Nabergoj I.

|

tom 50

93-106

PL

Artykuł analizuje narrację o współczującej reakcji dwóch hebrajskich akuszerek i córki faraona na polecenie faraona, by hebrajskich chłopców zabić przy narodzinach (Wj 1,82,10), oraz o mściwej reakcji Medei na niewierność jej męża Jasona w tragedii Eurypidesa Medea. Paradoks charakteru Medei przejawia się w jej decyzji zamordowania swoich dwóch synów, których kocha bezmiernie, ponieważ tym absurdalnym czynem krzywdzi zdradzieckiego Jasona w stopniu najwyższym z możliwych po ludzku. Hebrajskie akuszerki ratują hebrajskie dzieci, bo “boją się Boga”, córka faraona ratuje hebrajskie dziecko przed morderczym planem ojca, nie wyjaśniając przyczyn, a Medea, przygotowując i realizując morderczy plan, powołuje się na autorytet bogów, którzy bezlitośnie karzą ludzkich przestępców. Celem artykułu jest pokazanie, w jaki sposób opowieść hebrajska z jednej strony i dramat grecki z drugiej przedstawiają, wskazują lub wprost wyrażają przyczyny zachowań bohaterów literackich w odniesieniu do autorytetu ludzkiego i boskiego.

EN

This article examines the narrative of the compassionate response of two Hebrew midwives and Pharaoh’s daughter to Pharaoh’s command that Hebrew boys be killed at birth (Ex 1:82:10), and of Medea’s vengeful to her husband Jason’s infidelity in Euripides’ tragedy Medea. The paradox of Medea’s character is reflected in her decision to murder her two sons, whom she loves immeasurably, because by this absurd act she hurts the traitorous Jason to the utmost humanly possible degree. The Hebrew midwives save Hebrew children because they “fear God,” Pharaohs daughter saves a Hebrew child from her father’s murderous plan without explaining the reasons, and Medea, in preparing and carrying out the murderous plan invokes the authority of the gods who mercilessly punish human transgressors. The aim of the article is to show how the Hebrew story, on the one hand, and the Greek drama, on the other hand, present, indicate or explicitly express the reasons for the behaviour of literary characters in relation to human and divine authority.