Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Dyskrecja i obsceniczność. Prolegomena do lektur Kronosa Witolda Gombrowicza

100%

Bielecki M.

|

nr 1

69–85

PL

Artykuł jest poświęcony nie tyle interpretacji Kronosa Witolda Gombrowicza, ile rozważaniu trudności interpretacji tej książki. Trudności te wynikają z niejasnego statusu genologicznego i ontologicznego tego tekstu, ponieważ nie jest pewne, czy jest on dziennikiem czy autobiografią, dokumentem czy literaturą. Ascetyczna poetyka wskazywałaby, że Kronos zawiera prawdę i tylko prawdę. Zdaniem autora artykułu, książka ta nie jest zbiorem czystych faktów, ale konstruktem stworzonym na pograniczu prawdy i fikcji, egzystencji i tekstów Witolda Gombrowicza. Jeśli Kronos przynosi jakieś fakty, to w każdym wypadku podlegają one interpretacji, co wyklucza ich jednoznaczność i oczywistość.

EN

This article is devoted not so much to the interpretation of Witold Gombrowicz’s Kronos, but considering difficulties of interpretation this book. This difficulties stem from the unclear genological and ontological status of the text, because it is not certain whether it is diary or autobiography, document or literature. Ascetic poetics indicate that Kronos tells the truth and nothing but the truth. According to the article’s author, this book is not collection of pure facts, but a construct created on the border between truth and fiction, existence and texts of Witold Gombrowicz. If Kronos brings some facts, they are in any cases subject to interpretation, which excludes their explicitness and obviousness.

2

Językowy wymiar mediatyzacji rzeczywistości

100%

Smoleń-Wawrzusiszyn M.

|

nr 6: Językoznawstwo

059-073

PL

Intensywny rozwój mediów masowych nie pozostaje bez wpływu zarówno na współczesną komunikację językową Polaków, jak i na system polszczyzny. Wpływ ten jest rozpatrywany przez lingwistów na wielu płaszczyznach i w różnych ujęciach, ale szczególnie dużo miejsca wciąż poświęca się znamionom komunikacji w Internecie. W prezentowanym artykule problematyka zależności przemian językowych uwarunkowanych mediatyzacją życia społeczno-kulturalnego dotyczy modyfikacji semantycznych oraz słowotwórczych. Rozważana jest m.in. kwestia zmiany statusu normatywnego połączeń uznawanych dotychczas za pleonazmy: rzeczywistość realna i fakt autentyczny, które w realiach mediatyzacji stają się jednostkami opozycyjnymi wobec nowych pojęć, takich jak rzeczywistość wirtualna czy fakt medialny. Przedmiotem omówienia jest również niemal reprezentatywny dla ery mediatyzacji neologizm prawdoid, który wyrażą specyfikę przekazów typowych dla dziennikarstwa tabloidowego.

EN

The intensive mass media development, typical of the 21st century, has a significant influence both on contemporary language communication and the Polish language system. This influence is discussed by linguists at many levels and from different perspectives. Yet, the attributes of the Internet communication are subject to the most extensive debate. This article focuses mainly on the issue of language change as conditioned by the mediatisation of the socio-cultural life. Language change as discussed hereby concerns transformations in the field of semantics and word-formation. Problems addressed in the article include, among others the issue of changes in the normative status of the connections hitherto considered as pleonasms, e.g. real reality and authentic fact. In the context of mediatisation, such pleonastic expressions function in oppositional to such new concepts as virtual reality or media fact. Furthermore, the article discusses a neologism which is virtually an icon of the mediatisation era, namely “prawdoid” [truthoid] that expresses the specificity of messages typical of tabloid journalism.

3

O splątaniu faktów i wartości w koncepcji Hilarego Putnama

80%

Rosiak-Zięba E.

|

nr 25

DE

Der Gegenstand des Artikels ist die Analyse der These von Hilary Putnam, die die Verflechtung von Fakten und Werten behandelt. Es werden dabei ausgewählte Argumente herangeführt, die der Philosoph zu ihrem Nachweis formuliert. Eines der Hauptziele, denen die These dient, ist die Verbindung von Wissenschaft und Ethik, die ein Ende der Vorstellung setzt, dass die Wissenschaft wertneutral sei. Während Putnams polemische Bemerkungen hinsichtlich der gegensätzlichen Stellungnahmen klar scheinen, sind manche konstruktiven Argumente, die sie unterstützen sollen, eher enigmatisch. Der Artikel setzt sich zum Ziel, diese Argumente zu erklären. Im ersten Teil des Artikels bespreche ich kurz die gegen die Dichotomie Fakten – Werte gerichteten Argumente von Putnam, die gegen die im Titel aufgestellte These sprechen. Im weiteren Teil bespreche ich die Frage der sog. dichten Begriffe, die Gegenbeispiele für die erwähnte Dichotomie bilden können, um anschließend die mit der Hauptthese verbundene These von der Interdependenz der Beschreibung und der Bewertung zu erläutern.

EN

The subject of this paper is the analysis of Hilary Putnam’s thesis on the fact/value entanglement along with some of his arguments meant to corroborate this stance. One of his main objectives of putting forward this thesis is reconciliation of science and values, bringing an end to the picture of the former as a ‘value-free zone’. While Putnam’s polemics with standpoints conflicted with his own one are carried out in quite a comprehensive way, the way he formulates some of his constructive arguments meant to augment his own stance are a bit enigmatic. The goal of this paper is to clarify some of them. The first part of this paper briefly outlines Putnam’s arguments aiming to undermine the fact/value dichotomy, which is contradictory to the thesis title. The second one is focused on the issue of so called ‘thick concepts’, which might be considered as counterexamples for the aforementioned dichotomy, and the thesis, correlated with the title one, that description and evaluation are interdependent.

PL

Przedmiotem artykułu jest analiza tezy Hilarego Putnama o splątaniu faktów i wartości wraz z wybranymi argumentami, jakie filozof ten formułuje gwoli jej wsparcia. Jednym z głównych celów, jakim ma ona służyć jest pogodzenie nauki z etyką, kładące kres wyobrażeniu, iż ta pierwsza jest neutralna pod względem wartości. Jakkolwiek polemiczne uwagi Putnama pod adresem stanowisk sprzecznych z tytułową tezą wydają się dość jasne, niektóre argumenty konstruktywne na rzecz jej wsparcia są nieco enigmatyczne. Celem tego artykułu jest objaśnienie tych ostatnich. W pierwszej części tekstu krótko omawiam argumenty Putnama wymierzone w dychotomię fakty – wartości, którą przeczy tytułowej tezie. W dalszej części eseju omawiam kwestię tzw. gęstych pojęć, które mogą stanowić kontrprzykłady dla wspomnianej dychotomii, oraz skorelowaną z tytułową tezę o współzależności opisu i oceny.

4

Nowatorska metoda gamifikacji błędów oraz faktów w praktyce szkolnej – kilka słów o jej wdrożeniu w kontekście podtrzymywania uwagi uczniów

80%

Prościak B. , Prościak M. , Samko H.

|

tom XXX

|

nr (2/2023)

183-204

EN

Aim. Balancing the attention deficit of students, thanks to the use of the latest activating method in teaching - gamification of errors and facts (taking into account student dysfunctions). Methods. Among the research methods in social research, an international internet survey was used and another nationwide survey in groups dealing with SEN (special educational needs) and gamers on Facebook. Results. Two proprietary algorithms of teacher’' motivation were created: an algorithm for maintaining attention and motivation for mentally strong students, based on the classic algorithm of computer game developers, and an algorithm for maintaining attention and motivation for mentally weak students, based on a modern algorithm for computer game developers. Conclusion. It has been shown that problems with understanding the text result from the deficit of students' attention is now a problem for the entire digital generation. The level of general attention in the group of respondents with SEN was 25.13% and in the group of respondents without SEN – 31.89%. The rate of loss of attention in the group of respondents with SEN was 8.2% and in the group without SEN – 9,95%. The unusual approach to the topic consists of creating an original method of calculating the coefficients: the level of general attention and the loss of attention. An original method of activating teaching was created – gamification of errors and facts (taking into account student dysfunctions).

PL

Cel. Równoważenie deficytu uwagi uczniów dzięki zastosowaniu najnowszej metody aktywizującej w nauczaniu – gamifikacji błędów i faktów (uwzględniającej dysfunkcje uczniowskie). Metody. Wśród metod badawczych w badaniach społecznych wykorzystano ankietę internetową o zasięgu międzynarodowym oraz drugą – o zasięgu ogólnopolskim – w grupach dla osób ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi (SPE) oraz wśród graczy na Facebooku. Wyniki. Stworzono dwa autorskie algorytmy postępowania motywacyjnego nauczycieli: algorytm podtrzymywania uwagi i motywacji dla uczniów silnych psychicznie, oparty na klasycznym algorytmie twórców gier komputerowych oraz algorytm podtrzymywania uwagi i motywacji dla uczniów słabych psychicznie, oparty na nowoczesnym algorytmie twórców gier komputerowych. Wnioski. Wykazano, że kłopoty ze zrozumieniem tekstu wynikają z deficytu uwagi uczniów, co stanowi obecnie już problemem całego pokolenia cyfrowego. Poziom ogólnego skupienia uwagi w grupie respondentów ze SPE wyniósł 25,13% oraz w grupie respondentów bez SPE–31,89%. Współczynnik utraty skupienia uwagi w grupie respondentów ze SPE wyniósł 8,2% oraz w grupie bez SPE–9,95%. Nietypowość ujęcia tematu polega na stworzeniu autorskiej metody wyliczenia współczynników: poziomu ogólnego skupienia uwagi oraz utraty skupienia uwagi. Stworzono autorską metodę aktywizującą w nauczaniu – gamifikację błędów i faktów (uwzględniającą dysfunkcje uczniowskie).

5

Věcnost v povídkách Ladislava Dvořáka

70%

Pokorná Z.

|

nr 28

96-114

EN

The article examines the prosaic works of Ladislav Dvořák (1920–1983), specifically the collection of short stories entitled Šavle meče. It analyses the construction of Dvořák’s texts with regard to their significant aspect, the connection between reality and the world depicted in the narrative. It argues against the approach that take the stories as a source for study of the author’s biography and reverse the relation, thus the author’s life is merely a basic material for constructing the literary universe. The analysis is based on the theories of Přemysl Blažíček and Milan Jankovič, who treat the specifics of creating meaning in literature. With the help of the concept of ‘objectivity’, adapted for literary interpretation, the role of facts, description and narrator in the text is explored. The study concludes that the meaning in the short stories of Ladislav Dvořák is created mainly by situatedness of the narrator, whose goal is to mediate his own life experience in the process of its formation and its indefiniteness.

6

Semiotyka twarzy kata i ofiary

61%

HENDRYKOWSKI M.

|

nr 27

354-364

EN

Semiotics of the hangman and victim’s faces Murderous ideologies drive and fabricate innumerable forms of social falsehood. One of the objects of the perfidious falsification of reality generated in the totalitarian system is the human face. Drawing on classics of Polish and world cinema, and also on the memory of culture, Marek Hendrykowskis study contains a semiotic analysis of the deep structures of images, which present the executioner-victim based on violence executioner as a variant of inter-human relations in totalitarian systems.