W artykule omówiono procedurę postępowania w planowaniu modernizacji i rozwoju energetyki na obszarach cennych przyrodniczo oraz kryteria planowania energetycznego odpowiadające warunkom zrównoważonego rozwoju energetyki na tych obszarach. Metoda obliczeniowa wspomagająca planowanie zaopatrzenia w energię obszarów cennych przyrodniczo musi uwzględniać ograniczenia gospodarowania na obszarach chronionej przyrody oraz wymagania dotyczące ochrony środowiska dla takich obszarów. Omawiane w artykule zagadnienie staje się jeszcze bardziej złożone, kiedy przyjmiemy, że planowanie energetyczne na szczególnych terenach, jakimi są obszary przyrodniczo cenne ma się odbywać zgodnie z zasadami zrównoważonego rozwoju. Niezbędne staje się wówczas uwzględnienie w przeprowadzanej analizie efektywności kosztów strat środowiskowych i kosztów (korzyści) społecznych powodowanych przez procesy wytwarzania energii.
EN
In the paper the planning procedure of modernization and development of energy supply on areas of valuable nature is described. The criteria of energy planning in this case are presented. The planning of energy supply for areas of valuable nature, requires utilization of methods, developed for that particular purpose, and calculation tools which will allow to carry out reliable analysis of potentially feasible solutions. The computing method aiding in planning of power supply for areas of valuable nature should take into account housekeeping restrictions within areas of protected nature as well as demands regarding nature conservation of those areas. The issue raised in this article becomes even more complex, when power industry planning according to rules of balanced development within special areas such as those of valuable nature is taken into consideration. The analysis of cost effectiveness of social gain versus habitat loss carried out during the process of power generation (energy production) becomes essential and has to be taken into consideration.
A measure of economic development for regions is proposed in the form of a multicomponent index. This measure is composed of the following aspects: technology, infrastructure, human capital and social capital and defied by an array of indicators. Such a measure has significant advantages over the most commonly used indicator of GDP per capita. The statistical data based on which it is built are freely available and with a much shorter time lag than GDP at the regional level. This indicator makes it possible to depict economic factors behind long-run economic growth as well as to include less measurable factors such as social change, environmental degradation, etc. On the one hand, the proposed indicator comprises symptoms of the quality of life, and on the other hand, it includes factors which are essential for long-run economic growth and productivity. The authors show usefulness of such an indicator for policy formulation, which is rarely pointed out in the case of other indexes and is especially important at a time when long-run economic growth, and also development, in high-developed countries is endangered. The authors also discuss some general aspects of constructing indexes of economic development for regions, e.g., the often omitted problem of inclusion of cyclical indicators in the indexes of development. Empirical analysis of the proposed indicator is made for the NUTS-2 regions of Poland for the years 2009–2011.
PL
W artykule zaproponowano miernik rozwoju społeczno-gospodarczego województw o postaci wskaźnika wielokomponentowego. Miernik obejmuje następujące obszary: technologia, infrastruktura, kapitał ludzki i kapitał społeczny, które definiowane są przez wiele innych wskaźników. Posiada on znaczące przewagi w stosunku do najczęściej stosowanego wskaźnika PKB per capita. Dane statystyczne, na podstawie których jest tworzony, są powszechnie dostępne i ze znacznie mniejszym opóźnieniem niż PKB na poziomie regionów. Wskaźnik ten pozwala ująć czynniki gospodarcze związane z długookresowym wzrostem gospodarczym, jak i efekty zewnętrzne, takie jak zmiany społeczne oraz zanieczyszczenie środowiska i inne. Zaproponowana konstrukcja wskaźnika obejmuje elementy wskaźników jakości życia, popularnych na poziomie krajów, jednak uwzględnia również czynniki niezbędne dla rozwoju gospodarek, a prowadzące do wzrostu wydajności pracy. Autorzy stoją na stanowisku, że takie ujęcie jest niezbędne w dobie problemów gospodarek z długookresowym wzrostem gospodarczym, wpływającym na ich rozwój. W artykule dokonano analizy empirycznej zaproponowanego miernika w odniesieniu do województw w latach 2009–2011. Stwierdzono podobieństwa, ale również wyraźne dywergencje wartości zaproponowanego wskaźnika w przekroju województw w stosunku do PKB per capita. Bazując na powyższych ustaleniach, dokonano także analizy przyczyn takiego stanu rzeczy.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.