Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Wywłaszczenie z prawa własności nieruchomości gruntowej pod budowę drogi publicznej – tryb – odszkodowanie

100%

Wrześniak I.

Przegląd Komunikacyjny

|

2019

|

tom R. 74, nr 8

21--27

PL

Procedura wywłaszczenia nieruchomości opiera się na odebraniu prawa własności dotychczasowemu właścicielowi ze względu na interes publiczny – budowę drogi publicznej. Wywłaszczenie jest dokonywane decyzją o zezwoleniu na realizacje inwestycji drogowej, która wywołuje skutki prawnorzeczowe – z mocy samego prawa przenosi własność na podmiot publiczny: Skarb Państwa lub jednostkę samorządu terytorialnego, dlatego stanowi najdalej idącą ingerencją w stosunki własnościowe. Ustawa z dnia 10 kwietnia 2003 r. o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych wprowadza uproszczony, jednoetapowy tryb wywłaszczania, mający na celu przyspieszenie i usprawnienie realizacji inwestycji drogowych w Polsce. Wywłaszczenie jest możliwe tylko za zapłatą „słusznego odszkodowania”. Podstawę dla ustalenia wysokości odszkodowania stanowi wartość rynkowa danej nieruchomości. Uprawnienie odszkodowawcze za odebranie prawa własności nieruchomości nie ulega przedawnieniu, w związku z tym strona postępowania wywłaszczeniowego może się go domagać w każdej chwili. Poprzez przyznanie uprawnionemu, najczęściej świadczenia pieniężnego z tytułu wywłaszczenia nieruchomości, na której ma być realizowane zamierzenie drogowe, jest realizowana funkcja kompensacyjna odszkodowania.

EN

The procedure for expropriation of the property is based on the removal of the ownership right of the current owner to benefit the overall public which is usually the construction of public utilities, e.g. roads. The justification for expropriation is based on the permission to carry out a road investment, which has legal-property (material) effects – the power of the law itself transfers ownership to a public entity: the State or a local government unit, therefore, it is the most extensive interference in ownership relations. The Act of 10 April 2003 dealing with special rules for the preparation and implementation of investments of public roads introduces a simplified, one-step expropriation procedure aimed at accelerating and streamlining the implementation of road investments in Poland. Expropriation is possible only when just compensation is paid. In order to determine the amount of compensation, it is necessary to assess the market value of a given (concreto) property. The compensation entitlement for the withdrawal of the property right does not become time-barred, thus, the party to expropriation proceedings may demand it at any time. The compensation function is implemented by granting the holder usually a cash payment for the expropriation of real estate on which the road will be built.

2

Legitymacja nabywcy wierzytelności obejmującej odszkodowanie za odjęcie prawa własności nieruchomości do występowania jako strona w postępowaniu o ustalenie odszkodowania w świetle uchwały Naczelnego Sądu Administracyjnego z 30.06.2022 r.

84%

Racinowski J.

|

2022

|

nr 2

114-129

EN

The article concerns the resolution of the dispute by the Supreme Administrative Court for the possibility of the buyer of a claim for damages for the deduction of the property ownership right as a part in administrative proceeding spending to establish compensation, as well as the position of the Court as to the sources of the legal interest referred to in Art. 28 of the Code of Administrative Procedure. The author presents the discrepancies that have occurred so far in the judicial and administrative jurisprudence, summarizes the arguments of the Supreme Administrative Court contained in the resolution of this Court of June 30, 2022 (I OPS 1/22) and analyzes it with particular emphasis on the constitutional and legal aspect of expropriation of real estate. The end of the article is devoted to pointing out the discrepancies in the current jurisprudence of the Supreme Administrative Court against the background of the assessment of the nature of compensation for the expropriation of real estate and the disturbing tendency visible in the most recent jurisprudence of the Supreme Administrative Court.

PL

Artykuł dotyczy rozstrzygnięcia przez Naczelny Sąd Administracyjny sporu o możliwość występowania nabywcy wierzytelności odszkodowawczej za odjęcie prawa własności nieruchomości w charakterze strony w postępowaniu administracyjnym toczącym się w przedmiocie ustalenia odszkodowania, a także stanowiska tego Sądu co do źródeł interesu prawnego, o którym mowa w art. 28 Kodeksu postępowania administracyjnego. Autor prezentuje rozbieżności zachodzące dotychczas w orzecznictwie sądowoadministracyjnym, podsumowuje argumentację Naczelnego Sądu Administracyjnego zawartą w uchwale tego Sądu z 30.06.2022 r. (I OPS 1/22) oraz dokonuje jej analizy ze szczególnym uwzględnieniem konstytucyjnoprawnego aspektu wywłaszczenia nieruchomości. Koniec pracy poświęcony jest wskazaniu rozbieżności zachodzących w aktualnym orzecznictwie Naczelnego Sądu Administracyjnego na tle oceny charakteru odszkodowania za wywłaszczenie nieruchomości oraz niepokojących tendencji dostrzegalnych w najnowszym orzecznictwie wspomnianego Sądu.

3

Kilka uwag o służebności przesyłu (część II)

84%

Zrałek J. , Kurowski W.

Świat Nieruchomości

|

2011

|

nr 2(76)

50-55

EN

W drugiej części opracowania dotyczącego służebności przesyłu (część pierwsza ukazała się w numerze 1 (75) Świata Nieruchomości z 2011 roku) podjęto rozważania o treści tej służebności (porównując ją z treścią ustanawianych wcześniej służebności gruntowych). W dalszej części autorzy skupili uwagę na problemach pojawiających się w związku ze sprawami dotyczącymi zasiedzenia służebności przesyłu. W końcowej części opracowania zajęto się wątpliwościami, jakie nasuwa przepis przewidujący wygaśnięcie służebności przesyłu po zakończeniu likwidacji przedsiębiorstwa przesyłowego.

4

Kilka uwag o służebności przesyłu (część I)

84%

Zrałek J. , Kurowski W.

Świat Nieruchomości

|

2011

|

nr 1(75)

12-17

EN

The article is the first part of the broader study devoted to the introduction into the Polish legal system the institution of transmission line easement. In the first part Authors concentrate on the manners which create the transmission line easement. It can be created by the contract or by the judgment. The relationship between transmission line easement regulation (in the Civil Code) and the special case of expropriation of real estate regulated in art. 124 of The Managing of the Real Estate Act is also discussed.

PL

Artykuł stanowi pierwszą część szerszego opracowania dotyczącego wprowadzonej do polskiego systemu prawnego instytucji służebności przesyłu. W tej części Autorzy skupiają się na metodzie ustanowienia opisywanej służebności: bądź w drodze umowy bądź na podstawie orzeczenia sądowego. Prowadzone są również rozważania dotyczące relacji pomiędzy przepisami o służebności przesyłu (znajdującymi się w kodeksie cywilnym) a przepisami regulującymi szczególny przypadek wywłaszczenia z art. 124 ustawy o gospodarce nieruchomościami.

5

Publiczna korzyść, prywatna strata - teoretyczne i praktyczne konsekwencje rozszerzania definicji celu publicznego

84%

Siwierska A. M.

Przegląd Ustawodawstwa Gospodarczego

|

2022

|

nr 2

58-66

EN

The article analyzes the practical effects of the tendency to expand the catalog of public goals in the Polish legal order. In particular, it deals with the issue of the consequences of introducing modifications to the expropriation procedure specified in the Real Estate Management Act, in the so-called special road act and the regulation on the valuation of real estate and the preparation of an appraisal report. On the basis of the so-called "the principle of benefit", the research explains the need to outline a clear hierarchy in the regulations concerning the expropriation procedure. The aim of the article is to identify selected elements of an economically effective and legally optimal model of real estate expropriation, which will balance the interests of private owners and the developing public investment market in the context of the state's liability for compensation for legal interference with property rights. The importance of the topic results from the intensification of works related to the localization of technical infrastructure such as roads, railways, airports or communication ports and related legislative problems. The issues raised are of key importance in the context of the amount of compensation awarded for real estate taken over for public purpose investments, and thus - determining the relationship between the public and private interests.

PL

Autorka podejmuje w artykule analizę praktycznych skutków tendencji do rozszerzania katalogu celów publicznych w polskim porządku prawnym. Porusza w szczególności kwestię konsekwencji wprowadzania modyfikacji procedury wywłaszczeniowej określonej w ustawie o gospodarce nieruchomościami, w tzw. specustawie drogowej i rozporządzeniu w sprawie wyceny nieruchomości i sporządzania operatu szacunkowego. Na podstawie problemów z aplikacją zasady korzyści w wycenie nieruchomości przeznaczonych pod inwestycje drogowe wyjaśnia konieczność nakreślenia jasnej hierarchii w regulacjach dotyczących procedury wywłaszczeniowej. Celem artykułu jest określenie wybranych elementów efektywnego ekonomicznie i optymalnego pod względem prawnym modelu wywłaszczenia nieruchomości, który będzie równoważył interesy prywatnych właścicieli i rozwijającego się rynku inwestycji publicznych w kontekście odszkodowawczej odpowiedzialności państwa z tytułu legalnej ingerencji w prawo własności. Aktualność tematyki wynika z intensyfikacji prac związanych z lokalizowaniem infrastruktury technicznej, takiej jak drogi, linie kolejowe, lotniska czy porty komunikacyjne, i związanych z tym problemów legislacyjnych. Poruszone zagadnienia mają kluczowe znaczenie w kontekście wysokości przyznawanych odszkodowań za nieruchomości przejęte pod inwestycje celu publicznego, a co za tym idzie - określania relacji pomiędzy interesem publicznym a prywatnym.

6

Podstawy i konsekwencje wywłaszczenia nieruchomości

84%

Niewęgłowski P.

Opolskie Studia Administracyjno-Prawne

|

2021

|

tom 19

|

nr 1

77-93

EN

The article examines the institution of expropriation mainly on the basis of the applicable provisions of law, judicial decisions and literature. The work deals with the legal grounds for initiating the expropriation procedure, its premises, and also precisely defines the public purpose in relation to the expropriation of real estate. The last point of the work is to discuss the regulation of compensation, its legal form, and the grounds for its payment.

PL

Artykuł zawiera badanie instytucji wywłaszczenia w głównej mierze na podstawie obowiązujących przepisów prawa, orzecznictwa sądowego oraz literatury. Praca porusza kwestie dotyczące podstaw prawnych wszczęcia postępowania wywłaszczeniowego, jego przesłanek, a także dokonuje precyzyjnego zdefiniowania celu publicznego w odniesieniu do wywłaszczenia nieruchomości. Ostatnim punktem pracy jest omówienie regulacji dotyczącej odszkodowania, jego formy prawnej, a także podstaw jego wypłaty.