This article presents the history of the three most important Evangelical church buildings erected in Elblag in the 19th century: the Church of the Three Kings, St Anne and St Paul. They were erected in the second half of the century to strengthen the structures of the Evangelical Church in the city. The text discusses the influence of the German state and Kaiser Wilhelm II on Protestant construction through legal acts such as the Eisenach Regulation. It also characterises the neo-Gothic style used in the design of the churches studied and, using archives, discusses the history of the buildings, their furnishings and the people and companies involved in the construction. In conclusion, it is indicated that the strong ties between the state and the Evangelical Church contributed, apart from the totalitarianisms of the 20th century, to the regression of Protestantism in Elblag and Vistula Pomerania.
PL
Artykuł przedstawia dzieje trzech najważniejszych ewangelickich budowli kościelnych wzniesionych w Elblągu w XIX wieku: kościołów Trzech Króli, św. Anny iśw. Pawła. Wzniesiono je w drugiej połowie stulecia, by wzmocnić struktury Kościoła ewangelickiego w mieście. W tekście omówiono wpływ państwa niemieckiego i cesarza Wilhelma II na budownictwo ewangelickie poprzez akty prawne, takie jak Regulatywa z Eisenach. Scharakteryzowano również stylistykę neogotycką zastosowaną w projektowaniu badanych kościołów oraz, wykorzystując archiwalia, omówiono dzieje budowli, ich wyposażenia, a także ludzi i firm zaangażowanych w realizację inwestycji. W podsumowaniu zasygnalizowano, iż silne związki państwa i Kościoła ewangelicko-unijnego przyczyniły się, prócz totalitaryzmów XX wieku, do regresu protestantyzmu w Elblągu i na Pomorzu Nadwiślańskim.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.