Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Bezpieczeństwo ekologiczne w Polsce na przykładzie gospodarowania wodami

100%

Rosiek K. , Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie K. P. P. i. E.

Gospodarka w Praktyce i Teorii

|

2015

|

tom 1(38)

PL

Termin bezpieczeństwo ekologiczne jest rozmaicie definiowany w różnych dziedzinach naukowych oraz w polityce, a ponadto funkcjonuje on również w obiegu społecznym i potocznym rozumieniu. W konstytucji z 1997 roku zapisano odpowiedzialność władz publicznych za zapewnienie bezpieczeństwa ekologicznego. W żadnym akcie prawnym nie zawarto jednak definicji tego terminu, co skutkuje z jednej strony silnymi konstytucyjnymi podstawami, a z drugiej pewną swobodą w interpretacji zakresu tego terminu w praktyce. Celem artykułu jest analiza podejścia i zmian zachodzących w obrębie bezpieczeństwa ekologicznego w Polsce, na podstawie dokumentów strategicznych, na przykładzie zmian w gospodarce wodnej. Analiza ta poprzedzona została głębszymi rozważaniami teoretycznymi związanymi z zakresem i definicją terminu bezpieczeństwo ekologiczne.

EN

The term ‘environmental security’ is variously defined in different fields of science and policy, and in addition it has gained social circulation and popularity in everyday use. The Polish Constitution of 1997 makes public authorities responsible for ensuring environmental security. However, no legal act contains a definition of this term, which on the one hand results in a strong constitutional grounding of the concept, and on the other hand leaves a certain range of freedom in interpreting the term in practice. The purpose of this article is to analyze the approaches and the changes in the area of environmental security in Poland, based on strategic documents. The analysis is based on examples from the area of water management, and is preceded by deeper theoretical considerations related to the scope and definition of the term ‘environmental security’.

2

Eco-Friendly Principles on the Extraction of Humic Acids Intensification from Biosubstrates

75%

Malyushevskaya A. , Koszelnik P. , Yushchishina A. , Mitryasova O. , Mats A. , Gruca-Rokosz R.

|

2023

|

tom Vol. 24, nr 2

317--327

EN

It is necessary to find innovative ways to improve the environmental performance of production processes and products. The technology of extracting valuable components from raw materials of plant origin is often used in technological processes of the food, pharmaceutical, chemical and other industries. Extraction is the most energy intensive step. The factors contributing to the extraction of humic acids from plant substrates under the action of electric discharge were studied. The purpose of the work was to study the efficiency of humic acids extraction from the biosubstrate under the action of electric discharges. The physical experiment showed that the main factor influencing the intensity of extraction is the degree of grinding of the solid phase of the biosubstrate-water suspension. The efficiency of electric discharge grinding depends on the pressure amplitude at the distance of the inner radius of the chamber and the number of discharge pulses. It was established that the number of chemical reagents (alkalis), usually used in the process of extracting humic acids from peat, can be reduced many times due to the appearance of radicals and peroxide compounds in the peat-water suspension resulting from the action of an electric discharge. The prospects of the non-thermal electric discharge method of intensification of the extraction of humic acids from biosubstrates were determined.

3

Environmental protection in NATO policy

75%

Ślusarczyk J. M.

|

tom Vol. 55, No. 2(208)

91--103

EN

Environmental protection issues emerged in NATO’s political concepts in the last decades of the 20th century. Until the end of the 1980s, the Alliance was preoccupied with Cold War confrontation. In the 1990s, the geopolitical and geostrategic situation shifted. New countries joined the Alliance, and interest in environmental protection increased globally. The Pact member states began to realise the importance of environmental security. New concepts and trends emerged. Appreciating the importance of environmental protection, NATO quickly joined the mainstream of scientific research and practical projects. Their goal was, and is, to understand the causes of environmental degradation and its implications, especially in the context of safety, and to take appropriate remedial measures. NATO has been facing environmental security challenges for many years. This includes climate change, extreme weather conditions, sea level rise, risk of flooding, depletion of natural resources, land degradation, desertification and pollution. These are factors that can ultimately lead to humanitarian disasters, regional tension and violence. NATO’s latest 2030 Strategic Concept highlights the security impact of climate change resulting from a lack of proper environmental protection as the Alliance’s primary focus. At a time of progressive environmental threat, accompanied by rapid climate change, the activities of the Alliance in the field of ensuring environmental security cannot be overestimated.

PL

Kwestie ochrony środowiska pojawiły się w koncepcjach politycznych NATO w ostatnich dekadach ubiegłego wieku. Do końca lat 80. XX w. Sojusz zaabsorbowany był konfrontacją wynikającą ze scenariusza zimnej wojny. Lata dziewięćdziesiąte przyniosły zmienione sytuacje geopolityczną i geostrategiczną. Nowe państwa przystąpiły do Sojuszu, a w skali globalnej nastąpił znaczący wzrost zainteresowania problematyką ochrony środowiska. W krajach członkowskich Paktu zaczęto sobie uświadamiać znaczenie bezpieczeństwa środowiskowego. Pojawiły się nowe koncepcje i trendy. Doceniając znaczenie ochrony środowiska NATO szybko włączyło się w nurt badań naukowych i praktycznych przedsięwzięć. Ich celem było i jest poznanie przyczyn degradacji środowiska naturalnego, implikacji towarzyszących temu zjawisku, zwłaszcza w kontekście bezpieczeństwa oraz podejmowanie odpowiednich środków zaradczych. NATO od wielu lat zajmuje się wyzwaniami bezpieczeństwa związanymi ze środowiskiem. Obejmuje to zmiany klimatu, ekstremalne warunki pogodowe, podnoszenie się poziomu morza, ryzyko powodzi, wyczerpywanie się zasobów naturalnych, degradację gruntów, pustynnienie i zanieczyszczenia. Są to czynniki, które mogą ostatecznie prowadzić do katastrof humanitarnych, napięć regionalnych i przemocy. Najnowsza koncepcja strategiczna NATO 2030 podkreśla wpływ zmian klimatycznych na bezpieczeństwo, wynikających z braku należytej ochrony środowiska, jako główny punkt zainteresowania Sojuszu.

4

Water Deficit as a Security Threat

75%

Sakson-Boulet A.

|

2016

|

nr 9

239-251

EN

The aim of the article is to explain the key definitions connected with water security and to analyse state relations in the context of water issues. In this context therefore water can be seen to be a precious resource because there it has no substitute. Thus the lack of water security is emerging as one of the major barriers for economic and social growth in developing countries and a source of domestic conflicts. On the other hand, water-related events might result in international cooperation, as Kofi Annan noticed during the celebration of World Water Day: “Fierce national competition over water resources has prompted fears that water issues contain the seeds of violent conflict. [...] If all world’s peoples work together, a secure and sustainable water future can be ours”. What is certain, in the near future any environmental security planning will have to take into consideration the prime issue of water security.

5

The State of Air in the European Union and Quality of Europeans’ Life

75%

Sakson-Boulet A.

|

nr 4

117-130

EN

This article aims to present the impact of air pollution on the quality of life of EU residents. With the aid of institutional-legal and statistical analysis an attempt has been undertaken to answer the following research questions: 1) negative concentrations whose pollution exceeds norms set out at EU levels, 2) causes of above-norm pollution concentrations and 3) impact of pollution on the health of Europeans. During the conducted research it was demonstrated that the quality of life of Europeans is being lowered by a continuing above-norm concentration of air pollution whose exposure is related to people feeling worse, numerous diseases related to the breathing system, circulation, nervous and even reproductive system as well as increased death rate and shortening of life expectancy. The estimated number of premature deaths in 2014 resulting from exposure to fine dust, ozone and carbon dioxide in the EU amounted to 487,600. As the investigation shows, the best quality of life, taking into consideration air quality, is afforded by Finland, Ireland and Sweden.

6

Optimized stochastic methods for sensitivity analysis for large-scale air pollution model

63%

Todorov V. , Ostromsky T. , Dimov I. , Georgieva R.

|

2021

|

tom Vol. 26

85--88

EN

Environmental security is rapidly becoming a significant topic of present interest all over the world, and environmental modelling has a very high priority in various scientific fields, respectively. Different optimizations of the Latin Hypercube Sampling algorithm have been used in our sensitivity studies of the model output results for some air pollutants with respect to the emission levels and some chemical reactions rates.

7

Methods for detecting fires in ecosystems using low-resolution space images

63%

Shvaiko V. , Bandurka O. , Shpuryk V. , Havrylko Y.

|

tom T. 11, nr 1

15--19

EN

The paper presents the methods for fire identification using low-resolution space images obtained from Terra Modis and NOAA satellites. There are lots of algorithms to identify potentially "fire pixels" (PF). They are based on the assessment of temperature in spectral ranges from 3.5–4 to 10.5–11.5 microns. One of the problematic aspects in the Fire Detection Method using low-resolution space images is "Cloud and Water Masking". To identify "fire pixels", it is important to exclude from the analysis fragments of images that are covered with clouds and occupied by water objects. Identification of pixels in which one or more fires are actively burning at the time of passing over the Earth is the basis of the algorithm for detecting potentially "fire pixels". The algorithm requires a significant increase in radiation in the range of 4 micrometers, as well as on the observed radiation in the range of 11 micrometers. The algorithm investigates each pixel in a scene that is assigned one of the following classes as a result: lack of data, cloud, water, potentially fire or uncertain. The pixels that lack actual data are immediately classified as "missing data (NULL)" and excluded from further consideration. Cloud and water pixels, defined by the cloud masking technique and water objects, belong to cloud and water classes, respectively. The fire detection algorithm investigates only those pixels of the Earth's surface that are classified as potentially fire or uncertain. The method was implemented using the Visual Programming Tool PowerBuilder in the data processing system of Erdas Imaging. As a result of the use of the identification method, fires in the Chornobyl exclusion zone, steppe fires and fires at gas wells were detected. Using the method of satellite fire identification is essential for the prompt detection of fires for remote forests or steppes that are poorly controlled by ground monitoring methods.

PL

W artykule przedstawiono metody identyfikacji pożarów przy wykorzystaniu niskorozdzielczych zdjęć satelitarnych uzyskanych z satelitów Terra Modis i NOAA. Istnieje wiele algorytmów służących do identyfikacji potencjalnych "pikseli pożaru". Opierają się one na ocenie temperatury w zakresach spektralnych od 3,5–4 do 10,5–11,5 mikronów. Jednym z problematycznych aspektów metody detekcji pożarów z wykorzystaniem zdjęć satelitarnych o niskiej rozdzielczości jest "maskowanie przez chmury i wodę". Aby zidentyfikować „piksele pożaru” należy wykluczyć z analizy fragmenty zdjęć pokryte chmurami oraz zajęte przez obiekty wodne. Podstawą algorytmu do wykrywania potencjalnych „pikseli pożaru” jest identyfikacja pikseli, w których, w momencie przelotu nad Ziemią, aktywny jest jeden lub większa liczba pożarów. Do prawidłowej pracy, algorytm wymaga znacznego wzrostu poziomu promieniowania w zakresie 4 oraz 11 mikrometrów. Algorytm analizuje każdy piksel zdjęcia i w rezultacie przypisuje mu jedną z następujących klas: brak danych, chmura, woda, potencjalny pożar lub niepewny. Piksele, którym nie są przypisane rzeczywiste dane, są natychmiast klasyfikowane jako "brakujące dane (NULL)" i wyłączane z dalszej analizy. Piksele należące do chmur i wody, określone dzięki technice maskowania chmur i obiektów wodnych, zaliczane są odpowiednio do klas chmur i wody. Algorytm detekcji pożaru bada tylko te piksele powierzchni Ziemi, które zostały zaklasyfikowane jako potencjalny pożar lub niepewne. Metoda została zaimplementowana przy użyciu Visual Programming Tool PowerBuilder w systemie przetwarzania danych firmy Erdas Imaging. W wyniku zastosowania metody, wykryto pożary w czarnobylskiej strefie zamkniętej, pożary stepów oraz pożary przy odwiertach gazowych. Zastosowanie metody satelitarnej identyfikacji pożarów jest niezbędne do szybkiego wykrywania pożarów w odległych lasach lub stepach, które są słabo kontrolowane przez naziemne metody monitoringu.

8

Społeczno-kulturowe i ekologiczno-zdrowotne funkcje lasu

63%

Ciszek M.

|

nr 1

57-69

EN

The article presents a socio-cultural perspective on the issue of the forest. Usually, the forest is studied as an important component of the natural environment. This approach is correct, although in the case of people, such a philosophy of perceiving the environment in this way is incomplete, since the human being is not only an organism, but also a person and a social being. Therefore, the human environment is a socio-natural environment. This perspective of the human environment takes into account the fact that the human being does not appear directly in nature, but in a social (including cultural) environment, which, in turn, was created on the foundation of a transformed natural environment, adapted to the needs of people. The human being, as a culture creator, produced a social environment containing manifold artificial elements. The above distinguishes him from other living species, because the natural human environment, besides being natural, is also artificial, shaped within the society’s socio-cultural environment. Starting from this assumption, the author will try to show the forest as an important element of the perceived human environment. It performs important social and cultural functions in people’s lives, which also shape environmental (ecological and health) security. The purpose of the article is to discuss these detailed functions and their division.

PL

W artykule zagadnienie lasu zostanie przedstawione w perspektywie społecznej (społeczno-kulturowej). Zazwyczaj las badany jest jako istotny składnik środowiska przyrodniczego. Podejście takie jest słuszne, aczkolwiek w przypadku człowieka taka perspektywa postrzegania środowiska jest niepełna. Człowiek bowiem jest nie tylko organizmem, lecz także osobą i istotą społeczną. Dlatego ludzkim środowiskiem jest środowisko społeczno-przyrodnicze. Taka perspektywa postrzegania ludzkiego środowiska uwzględnia fakt, że człowiek bezpośrednio nie występuje w przyrodzie, lecz w środowisku społecznym (w tym i kulturowym), które z kolei powstało na fundamencie przekształconego i dostosowanego do potrzeb ludzi środowiska przyrodniczego. Człowiek jako (osoba) twórca kultury stworzył środowisko społeczne zawierające bardzo dużo sztucznych elementów. To wyróżnia go spośród innych gatunków żywych, ponieważ ludzkie środowisko naturalne, to nie tylko środowisko przyrodnicze, lecz także sztuczne, kształtowane w ramach społeczeństwa (środowiska społeczno-kulturowego). Wychodząc z tego założenia, w pracy autor postara się ukazać las jako istotny element tak postrzeganego ludzkiego środowiska. Pełni on bowiem w życiu ludzi istotne funkcje społeczne (społeczno-kulturowe), kształtujące również bezpieczeństwo środowiskowe (ekologiczno-zdrowotne). Omówienie tych szczegółowych funkcji i ich podział stanowi cel artykułu.

9

Istota i cechy współczesnego kryzysu ekologicznego

63%

Dobrzański G.

|

1999

|

tom nr 1

7--20

EN

Ecological thread in the description of a crisis situation appeared several dozen years ago. The concept of an ecological crisis is a very popular one nowadays and some people even tend to abuse it. An ecological crisis is rather difficult to describe. It is a multidimensional concept and a complex one, therefore it is not possible to provide an explicit definition thereof. It may be considered in respect of its ecological aspect, social and economic aspect, anthropological aspect, cybernetic aspect or thermodynamic aspect. Most of the definitions of an ecological crisis focus on ecological aspects alone. Ecological crisis we witness nowadays is the result of our own mistakes which should be repaired. To extricate from this situation we have to change the strategy of social and economical development, to change the technology and first of all to change our way of thinking.

10

Health Impact Assessment as an Essential Element of Environmental Law in the National Legal Order. Considerations on the Basis of International Law

51%

Pakowski M. , Garus-Pakowska A.

|

tom Vol. 16, nr 2

199--208

EN

The purpose of this paper was to prove that the standards for environmental friendliness set out by international law require the states to carry out Health Impact Assessment (HIA) before implementation of public or private investments having a potential human health impact even if national legal systems do not require it. The analysis of both soft international law and treaty law, as well as the case-law of international courts and tribunals show that Environmental Impact Assessment (EIA) is the international law ius cogens. At the same time the human right to information and protection of life and health are regarded as fundamental human rights. According to the authors it means that carrying out proper Environmental Impact Assessment without Health Impact Assessment is not possible. It would be contrary to the human right to information and the obligation of the authorities to provide citizens with active transparency mentioned by the Inter-American Court of Human Rights and with the principle of fair balance developed in the case-law of the similar European Court together with the objective on sustainable development adopted in Agenda 2030. According to the authors Health Impact Assessment is an immanent and integral part of environmental impact and the possible absence of provisions in the national law requiring investors to carry out HIA where EIA is necessary, does not justify the failure to assess.

PL

Celem niniejszej publikacji było wykazanie, że wyznaczone przez prawo międzynarodowe standardy ochrony środowiska wymagają od państw przeprowadzania oceny oddziaływania na zdrowie przed realizacją inwestycji publicznej lub prywatnej, która mogłaby potencjalnie oddziaływać na zdrowie nawet wówczas gdy nie wymagają tego krajowe porządki prawne. Analiza zarówno miękkiego prawa międzynarodowego, jaki i prawa traktatowego oraz orzecznictwa międzynarodowych sądów i trybunałów wskazuje, że ocena oddziaływania na środowisko jest międzynarodowym prawem ius cogens. Równocześnie prawo człowieka do informacji oraz ochrony życia i zdrowia uznawane są za fundamentalne prawa człowieka. Oznacza to w ocenie autorów, że przeprowadzenie prawidłowej oceny oddziaływania na środowisko z pominięciem kwestii odziaływania na zdrowie człowieka nie jest możliwe. Byłoby sprzeczne z prawem człowieka do informacji, oraz z obowiązkiem rządów zapewnienia obywatelom aktywnej przejrzystości, o której wspomina Międzyamerykański Trybunał Praw Człowieka, czy z zasadą fair balance wypracowaną w orzecznictwie adekwatnego Trybunału w Europie oraz z celami zrównoważonego rozwoju przyjętymi w Agendzie 2030. Zdaniem autorów ocena oddziaływania na zdrowie jest immanentną i integralną częścią oceny oddziaływania na środowisko, zaś ewentualny brak w prawie krajowym przepisów nakładających na inwestora obowiązku przeprowadzenie oceny oddziaływania na zdrowie, tam gdzie istnieje konieczność przeprowadzenia oceny oddziaływania na środowisko nie uzasadnia zaniechania przeprowadzenia tej oceny.