Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Czynnik emocjonalny w konkurencyjnym ksztaltowaniu nowego podzialu regionalnego Polski

100%

Mazurski K. R.

|

nr 189

305-311

2

Emocje i motywacja, czyli jak sobie radzić w nowej normalności, cz. 2

100%

Kowalski Z.

|

tom Nr 6

24--25

PL

Skąd brać napęd do działania w tych niepewnych czasach, czyli spojrzenie psychologiczne na wyzwania związane z pandemią.

3

O socjolekcie współczesnej młodzieży słów kilka

100%

Chojecka K.

Conversatoria Linguistica

|

2018

|

nr 12

65-72

EN

The language spoken on a daily basis by different social groups not only allows us to explore their specificity, but also reflects the values they cultivate or lack. Youth intellect gives a picture of young people's attitude towards the surrounding world, their perception and interpretation. The dynamism of changes taking place in it, thanks to numerous abbreviations, neologisms, borrowings and metamorphoses, reveals the relations between the young generation and reality. It emphasizes the individuality of this social group, whose language is characterized by numerous emotionalisms and creations and dynamic exchange of language units.

4

Zakazane emocje

100%

Paszkiewicz A.

Problemy Opiekuńczo-Wychowawcze

|

2017

|

tom 558(3)

12-19

PL

Wiele osób często popełnia błąd dzieląc emocje na pozytywne, czyli takie które można przeżywać i okazywać oraz negatywne, tj. takie, których okazywanie czy nawet doświadczanie jest niewłaściwe. W naszej kulturze istnieją uczucia, których okazywanie jest niewłaściwe, niepożądane, do których nie należy się przyznawać. Można tu zaliczyć emocje uznawane za „negatywne”, jak złość, wściekłość, smutek czy żal. Bolesne czy nieprzyjemne emocje nie są problemem samym w sobie, lecz stanowią raczej sygnał istnienia problemu w jakiejś innej sferze życia (fizycznej, psychicznej, moralnej). Udawanie, że się ich nie dostrzega przynosi więcej szkód niż korzyści, które zresztą są tylko doraźne. Dzieci, które nie mogą przeżywać wybranych emocji nie rozumieją reakcji i emocji innych ludzi, reagują w sposób nieadekwatny, co prowadzi do ich izolacji. Zadaniem rodziców i wychowawców jest nauczenie dziecka sprawnego poruszania się w świecie emocji, wyposażenie go w umiejętność rozpoznawania i nazywania uczuć własnych i innych ludzi.

5

Elementy emocji barw w oświetleniu wnętrz

100%

Turlej Z.

Prace Instytutu Elektrotechniki

|

2008

|

tom Z. 234

167-179

PL

Przedmiotem referatu jest przegląd wybranych zagadnień związanych z rolą emocji barw w oświetleniu wnętrz. Zagadnienia te, ze względu na rozwój zastosowań barwnych źródeł LED są obiektem zainteresowań architektów, projektantów oraz naukowców z różnych dziedzin. Omówiono kolejno następujące elementy: czym są emocje, pojęcie powszedników zdarzeń emocjonalnych oraz przykłady systemów iluminacji LED zorientowanych na emocje barw we wnętrzu.

EN

The field of this paper is a review the chosen issues connected with function of emotion colors in an interior lighting. These issues, because of the development LED colors sources, have been objects of interest for architects, designers and researches from different branches of science. Here, we have been discussed the following elements: what are emotions, notion of the emotional generalities acts, as well as some examples of LED illumination systems oriented to emotion colors in an interior.

6

Relacja rodzic–specjalista w kontekście psychologicznych następstw błędów popełnianych podczas informowania rodziców o wykryciu zaburzeń rozwoju dziecka

100%

Gładyszewska-Cylulko J.

Psychiatria i Psychologia Kliniczna

|

2016

|

tom 16

|

nr 4

256-261

EN

Numerous clinical experiments show that the moment when a parent learns that their child has been diagnosed with developmental disorders is important for the process of further treatment and rehabilitation of the child. Emotional experiences while being informed of the first diagnosis may influence the parent’s attitude to the child’s disability and have an effect on the relation with professionals who participate in broadly conceived rehabilitation and therapy. An inappropriate way of informing parents about the child’s developmental disorders may even lead to a severe trauma and have serious far-reaching consequences. Although painful experiences cannot be prevented, as the situation itself is stress-inducing, the trauma may be eased if the professional avoids undesirable behaviour, such as delaying the time when the information is passed to parents, not making sure what they understood of the diagnosis, not paying attention to the parents’ emotions at a given moment and not informing them of treatment and rehabilitation possibilities. The article presents a theoretical analysis of the influence of the first diagnosis on the occurrence of such emotions as fear of the future and past, the sense of guilt and shame. Those emotions have been analysed with reference to the experiences of parents of children with developmental disorders. The author has based the analysis on the results of studies conducted by various researchers, both Polish and foreign, and discussed parents’ experiences when they are informed of their child’s disability, emotions that they feel and the influence of those emotions on cognitive processes (especially perception and memory) as well as expectations that parents have of doctors and other professionals.

PL

Liczne doświadczenia kliniczne pokazują, że moment, w którym rodzic dowiaduje się o wykrytych u jego dziecka zaburzeniach rozwoju, jest istotny dla procesu leczenia i rehabilitacji dziecka. Przeżycia emocjonalne towarzyszące otrzymaniu informacji o pierwszym rozpoznaniu mogą wywierać wpływ na stosunek rodzica do niepełnosprawności dziecka, a także rzutować na relacje ze specjalistami biorącymi udział w jego szeroko pojętej rehabilitacji i terapii. Niewłaściwy sposób informowania rodziców o nieprawidłowościach rozwojowych dziecka może nawet doprowadzić do silnego urazu o daleko idących negatywnych konsekwencjach. Wielu przykrym przeżyciom nie można zapobiec, sama sytuacja jest bowiem silnie stresogenna – specjalista może jednak zmniejszyć jej urazowy wpływ przez unikanie niepożądanych zachowań, takich jak opóźnianie przekazania informacji, nieupewnianie się, co rodzice zrozumieli z diagnozy, niezwracanie uwagi na emocje rozmówców, niedoinformowanie o możliwościach podejmowania działań leczniczych czy rehabilitacyjnych. Artykuł zawiera analizę teoretyczną wpływu pierwszej diagnozy na powstawanie takich emocji, jak lęk przed przyszłością i przeszłością oraz poczucie winy i wstydu. Emocje te zostały przeanalizowane w odniesieniu do przeżyć rodziców dzieci z zaburzeniami rozwoju. Autorka oparła się na wynikach badań przeprowadzonych przez różnych badaczy, zarówno polskich, jak i zagranicznych, by ukazać doświadczenia rodziców dowiadujących się o niepełnosprawności dziecka, przeżywane przez nich emocje i ich wpływ na przebieg procesów poznawczych (zwłaszcza spostrzegania i pamięci), a także oczekiwania rodziców w stosunku do lekarzy i innych specjalistów.

7

W kinie

100%

Woclaw W. S.

Gospodarka Mięsna

|

2017

|

nr 09

PL

O jakich zasadach dobrego wychowania warto szczególnie pamiętać w kinie? Czego nie powinniśmy robić, by nie zdenerwować innych widzów i nie odebrać im przyjemności płynącej z oglądania filmu? O kinowym savoir-vivrze rozmawialiśmy z Wojciechem S. Wocławem, popularyzatorem wiedzy z zakresu savoir-vivre’u i etykiety w biznesie.

8

Psychofizyka barwy

100%

Kolek Z.

Prace Instytutu Elektrotechniki

|

2010

|

tom Z. 244

5-16

PL

Z wielu elementów, kształtujących odbiór obrazu, barwa jest uważana za czynnik o największej sile oddziaływania. Otaczające barwy mają pewien wpływ na ludzką percepcję, zachowanie, procesy poznawcze i emocjonalne. Wiedza o oddziaływaniu barw na człowieka jest wykorzystywana w wielu dziedzinach życia, mimo iż pochodzi w znacznym stopniu z tradycji, kultury, systemów religijnych oraz filozoficznych i indywidualnych doświadczeń człowieka. Wyniki badań nad wpływem barw na różne sfery funkcjonowania człowieka nie są jednoznaczne, a prowadzenie badań napotyka na wiele problemów. Przedstawiono niektóre poglądy i stwierdzenia, które w pewnym stopniu uzasadniają formułowane w tym zakresie tezy oraz wyniki badań własnych nad związkami barwy i emocji.

EN

Among many elements which form the reception of image, colour is considered as a factor of the strongest impact force. Surrounding colours have some impact on human perception, behaviour, cognitive and emotional process. The knowledge of colour impact on human being is used in many fields of life, although to the high degree it origins from tradition, culture, philosophy, religion and individual human experience. The results of reasearch concerning the colour influence on fields of human functioning are not unequivocal. Caring out this experiments often runs into many difficulties. In presented paper some convictions and statements - which to a certain degree justify shaped thesis and results of findings concerning the relation between colour and emotions - are given.

9

Die Sprache der Leidenschaften. Georg Friedrich Meiers Theoretische Lehre von den Gemüthsbewegungen überhaupt als emotional-ästhetischer Leitfaden für ›schöne Geister‹

89%

Grzesiuk E.

Roczniki Humanistyczne

|

2021

|

tom 69

|

nr 5

9-31

EN

The growing interest in the sphere of emotions in philosophy and literature in the first half of the 18th century resulted in an intensified reflection of the necessity of scientifically describing these non-material occurrences and an awareness of the restrictions of language. The author of this article pays special attention to the writings of Georg Friedrich Meier, who was the first to introduce the joint concept of “the language of emotions” and the idea of “daydreamers”-orators, writers and poets. Taking into account that fact knowledge of “the entire human being” (“der ganze Mensch”) is needed by creators, Meier writes about the mechanism which act on the emotions of others and those mechanisms which evoke these emotions, and he emphasises the fact that empathy is an essential part of the reception of literary works. In his later texts, Meier uses the metaphor “die Sprache der Leidenschaften” (ʻthe language of emotionsʼ) in the context of the creations of poems and prose.

DE

Das in der ersten Hälfte des 18. Jahrhunderts zunehmende Interesse der Philosophie und Literatur für die Sphäre der Emotionen resultiert in einer intensiven Reflexion über die Notwendigkeit, diese immateriellen Phänomene beschreiben zu müssen, einerseits und andererseits im wachsenden Bewusstsein, die gewöhnliche Sprache habe ihre Defizite. Den vorliegenden Artikel widmet die Autorin Georg Friedrich Meiers Abhandlung Theoretische Lehre von den Gemüthsbewegungen überhaupt, der als erster ein kohärentes Konzept einer „Sprache der Leidenschaften“ darlegt und es an ,schöne Geister‘ – Redner und Dichter – richtet. Indem Meier von der Prämisse ausgeht, die Kenntnis des ,ganzen Menschen‘ sei den Rednern und Dichtern notwendig, beschreibt Meier die Mechanismen der Entstehung, Hervorrufung und Beeinflussung der Emotionen von anderen Menschen. Darüber hinaus betont Meier ein für die Rezeption der literarischen Werke fundamentales Einfühlungsvermögen. In seinen späteren Texten überträgt Meier die Metapher „die Sprache der Leidenschaften“ auf die Dichtung überhaupt.

PL

Język emocji. Theoretische Lehre von den Gemüthsbewegungen überhaupt Georga Friedricha Meiera jako emocjonalno-estetyczny przewodnik dla ‘pięknoduchów’ Rosnące zainteresowanie sferą emocji w filozofii i literaturze 1. połowy XVIII wieku skutkuje wzmożoną refleksją nad koniecznością naukowego opisu tych niematerialnych zjawisk i świadomością niewystarczalności języka. Autorka poświęca niniejszy artykuł tekstowi Georga Friedricha Meiera, który jako pierwszy przedstawia spójny koncept „języka emocji” z myślą o „pięknoduchach” („schöne Geister”) – mówcach, pisarzach i poetach. Wychodząc z założenia, że wiedza o ‘całym człowieku’ jest konieczna twórcom, Meier opisuje mechanizmy oddziaływania na emocje innych ludzi i mechanizmy wywoływania tych emocji, a także podkreśla istotną dla recepcji dzieł literackich zdolność współodczuwania (empatia) z innym człowiekiem. W późniejszych tekstach Meier będzie używał metafory „die Sprache der Leidenschaften” (język emocji) w odniesieniu do twórczości poetyckiej i prozatorskiej. Das in der ersten Hälfte des 18. Jahrhunderts zunehmende Interesse der Philosophie und Literatur für die Sphäre der Emotionen resultiert in einer intensiven Reflexion über die Notwendigkeit, diese immateriellen Phänomene beschreiben zu müssen, einerseits und andererseits im wachsenden Bewusstsein, die gewöhnliche Sprache habe ihre Defizite. Den vorliegenden Artikel widmet die Autorin Georg Friedrich Meiers Abhandlung Theoretische Lehre von den Gemüthsbewegungen überhaupt, der als erster ein kohärentes Konzept einer „Sprache der Leidenschaften“ darlegt und es an ,schöne Geister‘ – Redner und Dichter – richtet. Indem Meier von der Prämisse ausgeht, die Kenntnis des ,ganzen Menschen‘ sei den Rednern und Dichtern notwendig, beschreibt Meier die Mechanismen der Entstehung, Hervorrufung und Beeinflussung der Emotionen von anderen Menschen. Darüber hinaus betont Meier ein für die Rezeption der literarischen Werke fundamentales Einfühlungsvermögen. In seinen späteren Texten überträgt Meier die Metapher „die Sprache der Leidenschaften“ auf die Dichtung überhaupt.

10

Marketing behawioralny – elementy koncepcji i argumenty w dyskusji

88%

Wiktor J. W.

Marketing i Rynek

|

2023

|

nr 5

3-13

PL

Artykuł jest próbą przedstawienia koncepcji marketingu behawioralnego. Część pierwsza prezentuje syntetyczne założenia ekonomii behawioralnej, jej istotę, specyfikę i przesłanki rozwoju. Elementy tej charakterystyki pozwoliły w drugiej części przedstawić autorskie spojrzenie na marketing behawioralny – elementy definicji, zasadnicze cechy i desygnaty behawioralnej perspektywy marketingu. Dyskusja nad koncepcją marketingu behawioralnego koncentruje się na dziesięciu podstawowych obszarach pola recepcji elementów definiens kategorii. Ukazuje ona możliwości opisu marketingu behawioralnego przez te desygnaty, jakie proponują behawioryzm, ekonomia behawioralna, badania nad zachowaniem konsumenta w marketingu, w socjologii i, z pewną uzasadnioną ostrożnością, także w obszarze neuronauki.

11

Rak piersi i emocje. Małżonkowie wobec decyzji o rekonstrukcji piersi u żony

88%

Mazurek E.

Przegląd Pedagogiczny

|

2016

|

nr 2

227-240

PL

Rak piersi wywołuje negatywne emocje zarówno u chorej, jak i u jej małżonka. W trakcie trwania leczenia małżonkowie konfrontują się z licznymi sytuacjami, które podwyższają poziom odczuwanego lęku. Jedną z nich jest podejmowanie decyzji o poddaniu się rekonstrukcji piersi przez chorą. Zabieg odtwórczy jest szansą na osiągnięcie psychicznych i fizycznych korzyści, z drugiej zaś strony wywołuje emocjonalne obiekcje. W artykule przedstawiono znaczenia nadawane rekonstrukcji piersi przez różne grupy społeczne i zawodowe, z uwzględnieniem zmian zachodzących w postrzeganiu zabiegu na przestrzeni czasu. Społeczne konstrukcje zabiegu odtwórczego określono jako jeden z czynników determinujących decyzję o rekonstrukcji piersi.

12

Emocje dziecka w instytucjonalnej pieczy zastępczej

88%

Kołodziejczak L.

Przegląd Pedagogiczny

|

2016

|

nr 2

195-203

PL

Artykuł dotyczy istotnego aspektu przeżywania emocji przez dzieci opuszczone, przebywające w placówkach opiekuńczo-wychowawczych. Instytucjonalna piecza zastępcza sprawia, że dzieci funkcjonują w sztywnych ramach, które z jednej strony mają ułatwić im funkcjonowanie w życiu społecznym, z drugiej zaś nierzadko ograniczają rozwój ich własnego „ja”, utrudniając rozwój sfery emocjonalnej. W tekście opisane jest narzędzie (Blob Test) stosowane przez autorkę w pracy wychowawczej, rozwijające emocjonalność wychowanków placówek.

13

Rola emocji w ksztaltowaniu zachowan kobiet w sferze edukacji zywieniowej

88%

Jezewska-Zychowicz M.

Żywienie Człowieka i Metabolizm

|

2001

|

tom 28

|

nr 3

200-208

14

Zachowania samobójcze młodzieży w kontekście trudności adaptacyjnych

88%

Urbanek A.

Szkoła Specjalna

|

2019

|

tom LXXX(5)

325-339

PL

W artykule podejmuję zagadnienie okoliczności prób samobójczych, podejmowanych przez młodzież w wieku 14–21 lat, rozważając tę problematykę w kontekście czynników ryzyka i uwarunkowań teoretycznych. Samobójstwo poddaję analizie w ujęciu epidemiologicznym i funkcjonalnym. Obrazuję częstotliwość statystyczną zdarzeń, czynniki ryzyka oraz mechanizmy, jakie współwystępują z samobójczą śmiercią dzieci i młodzieży. W tym zakresie dokonałem przeglądu wyników badań brytyjskich, amerykańskich i polskich, wskazując podobieństwa zmian poznawczych, wolicjonalnych i emocjonalnych nastoletnich samobójców. W warstwie teoretycznej artykułu rozważania koncentruję na teorii dysregulacji emocjonalnej (Linehan, 1993) oraz interpersonalnej teorii samobójstw (Van Orden i in., 2010), wyznaczając dwie przestrzenie, w jakich narasta zagrożenie samobójstwem nastolatków. Badaniom poddaję sferę emocji i relacji interpersonalnych. Pokazuję ich związki z trudnościami adaptacyjnymi, zmianami nastroju oraz usposobieniem. Procedura badań zakładała analizę materiału źródłowego, obejmującego listy pożegnalne zmarłych nastolatków oraz wypowiedzi ich bliskich (rodziców, znajomych), pozwalającą zrekonstruować okres poprzedzający zamach samobójczy. Teksty źródłowe, stanowiące materiał archiwalny prokuratur, poddaję analizie metodą pól semantycznych. Prezentacja wyników badań koncentruje się na sposobach opisywania doświadczanych emocji oraz interpretowania relacji interpersonalnych. Poszukiwałem słów kluczy używanych do tych opisów, częstotliwości ich używania oraz kontekstu interpretacji fragmentów wypowiedzi. Przeprowadzona analiza semantyczna pozwoliła mi sformułować istotne dla pedagogów wnioski, wskazujące obszary, w których młodzież informuje o swoich niekorzystnych doświadczeniach adaptacyjnych. Umiejętność tworzenia przestrzeni wypowiedzi i odczytywania przekazu staje się jedną z możliwości pedagogicznych działań profilaktycznych. Równocześnie proces interpretowania znaczeń, jakie wyłaniają się z listów samobójczych dzieci i młodzieży, dostarczył cennych informacji, które wyjaśniają trudności w komunikowaniu dorosłym swego cierpienia i odczuwanej presji.

15

A study of language brokering prevalence, context and emotions among Polish teenage bilinguals. Language mediations undertaken in the UK

88%

Żytowicz A.

Conversatoria Linguistica

|

2018

|

nr 12

283-301

PL

Doniesienia na temat brokeringu (tłumaczeń nieprofesjonalnych) dzieci i młodzieży i stresu, jaki wiąże się z tym zjawiskiem są powszechnie znane i szeroko dyskutowane w literaturze. Artykuł ten jest próbą pokazania tego procesu oraz emocji, które towarzyszą młodym tłumaczom z ich perspektywy, w oparciu o fragment materiału zebranego w ramach badań doktoranckich, prowadzonych przez autorkę. Wybrany został wywiad przeprowadzony w Wielkiej Brytanii z grupą dziewięciu dwujęzycznych dzieci polskich, które regularnie występują w charakterze tłumaczy swoich rodziców i przyjaciół. W pierwszej części przedstawione będzie zjawisko brokeringu, sytuacje w którym występuje najczęściej oraz emocje, które mu towarzyszą na podstawie wybranych przykładów z literatury. W drugiej natomiast, dla zilustrowania samego zjawiska z perspektywy polskiej młodzieży, przedstawione zostaną wybrane fragmenty wywiadu. Omówione będą takie aspekty jak kontekst, w którym dochodzi do tłumaczeń, emocje jakie im towarzyszą oraz wpływ brokeringu na relacje rodzinne. Podsumowanie obejmować będzie ocenę, czy w oczach młodych ludzi zjawisko to postrzegane jest jako coś pozytywnego, czy wręcz przeciwnie.

16

Sprawozdanie z międzynarodowej konferencji pt. „Explaining the Mind. Perspectives on Explanation in Cognitive Science”

88%

Juszka D.

Zagadnienia Filozoficzne w Nauce

|

2014

|

nr 56

131-139

PL

Sprawozdanie z międzynarodowej konferencji pt. „Explaining the Mind. Perspectives on Explanation in Cognitive Science”.

17

„Wolne Siemianowice” jako przykład tabloidyzacji periodyku lokalnego

88%

Dobrzycki J.

Rocznik Prasoznawczy

|

2018

|

tom 12

151-163

PL

Tabloidyzacja to proces obejmujący coraz większą część mediów. W dobie konwergencji kluczowe staje się poszerzanie strefy wpływów. By zyskać nowego odbiorcę, wydawcy sięgają po metody typowe dla tabloidów. Prasa lokalna zdaje się powoli poddawać tym przemianom. Artykuł ma na celu zbadanie periodyku „Wolne Siemianowice” pod kątem tabloidyzacji. Badanych jest pięć obszarów stanowiących jej wyznaczniki: potoczność, emocjonalizm, sensacjonalizm, personalizacja oraz wizualizacja. W podsumowaniu zostają zawarte wnioski płynące z dokonanej analizy.

18

Profilowanie afektywne wartości w leksykonie mentalnym Polaków, Rosjan i Niemców (raport z badań empirycznych)

88%

Rodziewicz B.

Acta Polono-Ruthenica

|

2021

|

tom Tom 2 Nr XXVI

91-106

PL

Artykuł ma na celu przybliżenie związków wartości z emocjami utrwalonych w leksykonie mentalnym Polaków, Rosjan i Niemców. Analiza materiału językowego pozyskanego w rezultacie testu swobodnych skojarzeń, oparta na metodologii badań kognitywnych oraz psychologicznej skali PANAX-X, pokazuje, że pojęcia odsyłające do stanów afektywnych są obecne w profilach asocjacyjnych większości jednostek aksjologicznych. Najwięcej związków z emocjami pozytywnymi stwierdzono w profilach wartości odczuciowych, najmniej lub brak emocji – w profilach wartości społecznych i moralnych. Wyniki poświadczające wysoki status wartości odczuciowych w systemie aksjologicznym respondentów i związane z nimi postawy propulsywne oraz niższą pozycję innych wartości można tłumaczyć dominacją orientacji postmaterialistycznej współczesnych użytkowników trzech języków.

19

Proposition of a Pedagogical Conception Called Ontogeniagogia

75%

Rojas de la Puente E. E.

Podstawy Edukacji

|

2014

|

tom 7

417-440

PL

Celem artykułu jest zaprezentowanie autorskiej koncepcji pedagogicznej zwanej ontogeniagogía, jej podstaw teoretycznych i wagi dla rozwoju podstawowych emocji dziecka, które stanowią fundament tej koncepcji. Inspiracje teoretyczne autora zakorzenione są głównie w pracach: D. Golemana (Inteligencja emocjonalna, Inteligencja emocjonalna w praktyce, Inteligencja społeczna), argentyńskiego psychoterapeuty zafascynowanego psychoterapią Gestalt, N. Levy’ego („Mądrość emocji”), a także amerykańskiego psychoterapeuty francuskiego pochodzenia praktykującego analizę transakcyjną, C. Steinera („Nauczanie emocji”). Na poziomie praktyki edukacyjnej autor wskazuje na konieczne założenie, jakim jest współobecność rodziców zdrowych dzieci w szkołach specjalnych w celu przekazywania emocji, którymi obdarza się naturalnie dziecko. Rodzice ci, dokonując pewnego rodzaju demonstracji dobrych emocji, mieliby być osobami/nauczycielami pomocniczymi wspierającymi proces dydaktyczno-wychowawczy dzieci niepełnosprawnych. Poczynione obserwacje takiej codzienności szkolnej powinny być ujęte w strategie działań i nauczane w szkołach kształcących przyszłych nauczycieli czy na specjalnych kursach dla rodziców. Elementy dobrej praktyki powinny być wprowadzane także do zwyczajnych (normalnych) szkół jako element oswajania z problemem niepełnosprawności całego społeczeństwa. Koncepcja ontogeniagogía opiera się na zasadzie koegzystencji i równowagi ludzkiej. Kształtuje poprawne nawyki współżycia, poszanowania i doceniania różnic międzyludzkich w środowisku, także szkolnym. Maksymalizuje przekaz podstawowych emocji dzięki pomocy rodziców i buduje zdolność identyﬁkacji z dziećmi niepełnosprawnymi. Budowanie grup wsparcia i elastycznych sieci wzajemnych powiązań w rozwiązywaniu konﬂ iktu poznawczego, emocjonalnego i społecznego sprzyja integracji przy zachowaniu różnorodności. Wpisany w ideę tej koncepcji pluralizm broni wartości demokratycznych manifestujących się w relacjach z innymi ludźmi. Warunkuje więc demokratyczne wychowanie i optymalny rozwój każdego człowieka. Koncepcja ontogeniagogía ma źródło w doświadczeniu własnym jej autora z rdzennymi plemionami indiańskimi północnego Peru (autor jest profesorem, wykładowcą na Wydziale Edukacji Uniwersytetu Narodowego w Chachapoyas w departamencie Amazonas i jednocześnie kształci pracujących nauczycieli w wiosce w dżungli Amazonii). Obserwacje życia plemiennego, zwłaszcza przejmującego gestu miłości wodza wioski, który akceptuje nowo narodzone dziecko (także niepełnosprawne) jako przykład dla całej społeczności, stały się punktem wyjścia do opracowania tej swoistej koncepcji kształcenia dorosłych. Jest to więc rodzaj koncepcji andragogicznej, gdzie rodzic jest kluczowym ogniwem w rozwoju podstawowych emocji dziecka, wokół których będzie obracać się całe jego dorosłe życie. Ale nade wszystko autor koncepcji jest przekonany (co jest następstwem akcentowanych przezeń doświadczeń patriarchalnego systemu społeczności indiańskich) o wielkiej roli ojca zdrowego dziecka jako wzoru miłości i bliskości do naśladowania, co w kulturze, nazwijmy to zachodniej, nie jest popularne. Nie bez znaczenia dla autora koncepcji jest rola państwa i rządu w zapewnieniu Innym bezpieczeństwa publicznego (dodajmy, że to generalne przeświadczenie wzięło się z wrogiej polityki rządu wobec rdzennych mieszkańców Amazonii). W przeniesieniu na płaszczyznę rozumienia Innego jako niepełnosprawnego to niesprawność systemu, w tym osieroconego systemu edukacji, „bez pedagogicznej Matki i Ojca”, może doprowadzić do wychowania niestabilnie emocjonalnych młodych ludzi, którzy nie potraﬁą sobie poradzić w życiu dorosłym oraz wykazują się pogardą i awersją wobec społeczeństwa. Być może zaproponowana ontogeniagogía jest jednym z możliwych sposobów na kształcenie zdrowych emocjonalnie dorosłych

EN

The aim of this article is to show the author’s original pedagogical concept called ontogeniagogy, it’s theoretical fundamentals and it’s importance for the development of children’s emotions, which are the foundation of that concept. The auth or’s theoretical inspirations are mainly rooted in D. Goleman’s books (Emotional Intelligence, Working with Emotional Intelligence, Social Intelligence), in Argentinian psychotherapist N. Levy’s, fascinated by Gestalt psychotherapy (The Wisdom of Emotions), and also in an American psychotherapist of French origin, Claude Steiner’s, who practices transactional analysis. At educational practice level the author indicates a necessary assumption which is the presence of healthy children’s parents in special schools in order to show emotions naturally transmitted to children. These parents, by displaying some kind of positive emotions, would be auxiliary people/teachers who support the disabled children’s didactic and educational process. The observations made with regard to everyday school life should be included in the strategies and taught in schools which educate future teachers or on special courses for parents. The elements of good practice should also be introduced in regular schools as a part of familiarizing the whole society with the problem of disability. This concept is based on the principle of human coexistence and balance. It creates the correct habits of coexistence, and respects and appreciates human differences not only in the social, but also inthe educational environment. The concept maximizes the transferof primary emotions with parents’ help and encourages the identiﬁcation with disabled children. Creating support groups and ﬂexible network of mutual relations in resolving a cognitive, emotional, social conﬂict promotes the integration with maintenance of diversity. Pluralism, which is an integral part of this concept, defends democratic values manifested in relationships with other people. Therefore it determines democratic education and optimal development of every human being. The ontogeniagogy concept derives from the author’s experience with indigenous native American tribes of northern Peru (professor Edward Enrique de la Puente is a lecturer at the Faculty of Education, the National University of Chachapoyas, Amazonas Department, and at the same time educates teachers working in a village in the Amazon jungle). The observations of tribal life, in particular the village chief’s gesture of love accepting a newborn child, even when disabled, as an example for the whole community became a starting point for the development of this unique concept of education, as the author emphasizes, the adult education. It is therefore a kind of andragogical concept in which the parent is a key link in the development of the child’s primary emotions around which his entire adult life will rotate. The author is convinced (as a consequence of experiences of the patriarchal system of Indian communities) that health child’s father plays a huge role. A child should follow him as he is a symbol of love and closeness, and what’sin a culture, let’s say the Western one, is not popular. It is worth mentioning that the author recognizes the role of public safety which is provided by a country and the government (this general conviction stemmed from a hostile government policies towards indigenous inhabitants of this part of the world). Taking a Different person as a disabled is a failure of the system and the orphaned education, without „pedagogical Mother and Father”, and may lead to upbringing emotionally unstable young people who cannot cope well with adulthood and show contempt and dislike for society. Avoiding the presence of parents of healthy children in special schools will continue to educate future adults with phobias and aversions. Perhaps the proposed ontogeniagogia is one of the possible ways to educate emotionally healthy adults.

20

Biologiczne podstawy emocji. Rola stresu w regulacji procesu dojrzewania

75%

Czajkowska-Majewska M. D.

Studia Ecologiae et Bioethicae

|

2008

|

tom 6

|

nr 1

53-57

EN

Emotions are fundamental functions of mammalian brain, essential for survival of an individual, a group and a species, they have biological basis and are mediated by a variety of neurotransmitters and neurohormones acting on specific brain structures. Stress is state of disturbed homeostasis, which generates a spectrum of adaptive physiological reactions in an organism, which promote individual’s survival or survival of a species. One such adaptive mechanism includes control by stress (via stress hormones) of reproductive functions by either delaying or accelerating puberty.