Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Społeczny i polityczny aspekt ekologizmu

100%

Bonenberg K.

Aura

|

2015

|

nr 11

PL

Za kamień węgielny ekologizmu przyjmuje się rok 1962 - ukazanie się książki Rachel Carson zatytułowanej „Silent Spring", która opisuje współzależność ludzi i otaczającej natury. Z czasem z grupy sympatyków idei ziemi jako organizmu wyodrębniły się ruchy społeczne zrzeszające ludzi, którzy chcą żyć w prosty sposób, blisko natury, świadomie wykorzystując zasoby pochodzące z ekosystemu, a także ruchy polityczne zwane zieloną polityką. Ekologizm podzielić można na fundamentalistyczny, nierzadko łączony ze zjawiskiem eko-terroyzmu, ze względu na radykalną i często nielegalną formę propagowania wyznawanych wartości. Druga koncepcja ekologizmu, zwana realistyczną lub chrześcijańską głosi, że przyrodzie należy się ochrona ze względu na człowieka i zakłada harmonijne współistnienie człowieka z otaczającym światem. Epoka nowego ekologizmu rozpoczęła się z ogłoszeniem przez Teda Nordhausa i Michaela Shellen-bergera poważnych zmian środowisk walczących o ochronę przyrody, dyskusji nad sposobami tworzenia polityki ekologicznej (środowiskowej), jak również polepszeniem skuteczności już istniejących działań zmierzających do wprowadzenia „zielonej" gospodarki.

EN

The acclaimed foundation stone for ecologism is 1962, a year when the Rachel Carson's book "Silent Spring" was published. The book describes interdependence between humans and nature. In time, from the group sympathizing with the idea of Earth being a living organism, have risen a movements consociating those who wanted to live closer to nature, purposefully using ecosystem's resources, as well as political movements called Green Politics. Ecologism can be divided into fundamentalistic, often connected with eco-terrorism due to its radical and frequently illegal popularization of believes. The second concept of ecologism called realistic or Christian, predicates that environment needs protection because of people and implies concinnous coexistence of people with the world. The era of new ecologism started with Ted Nordhaus and Michael Shellenberger's proclamation of serious changes within environmental movements, methods and operation of ecological politics, as well as increasing efficiency of already existing operations aiming at "green" economy.

2

Ekologia a ochrona środowiska

72%

Lonc E.

Ochrona Środowiska. Prawo i Polityka

|

2004

|

nr 2[36]

3

Postęp cywilizacyjny a bezpieczeństwo ekologiczne

72%

Konstańczak S.

Journal of Ecology and Health

|

2010

|

tom R. 14, nr 6

272-276

PL

Autor wyszedł z założenia, że potrzeba zapewnienia poczucia bezpieczeństwa jest jedną z najbardziej podstawowych i naturalnych dyspozycji każdego człowieka. Skoro więc powszechnie odczuwany jest brak bezpieczeństwa ekologicznego, to jednym z modeli idealnych jest społeczeństwo proekologiczne, którego nie tylko stara się zwalczyć zagrożenie dominujące, ale także nie dopuścić do jego ponownego ujawnienia się. Twórcy tej idei założyli, że dominujący charakter zagrożeń ekologicznych spowoduje, że zażegnanie tego typu problemów automatycznie rozwiąże także wszystkie pozostałe, a więc zapewni wszystkim ludziom pewien standard bezpieczeństwa. Z tak szlachetnych celów zrodziła się idea ekologizmu. Korzeni ekologizmu należy doszukiwać się w rozsądnym, technokratycznym spojrzeniu na przyrodę jako jedynym źródle pomnażania cywilizacyjnego dorobku ludzkości. Bezpieczeństwo własne bowiem nie może być przyczyną sprawczą zagrożeń dla innych osób. Aby samemu czuć się bezpiecznie trzeba żyć w otoczeniu tych, którzy też maja takie samo poczucie. Właśnie na tym polega atrakcyjność idei ekologizmu, która w istocie jest praktycznym wyrazem idei zrównoważonego. Ekologizm bowiem postuluje budowanie społeczeństwa obywatelskiego, rozwijającego się zgodnie z zasadą zrównoważonego rozwoju i akceptującego prawa człowieka.

EN

The author assumed that the need to provide the sense of security is one of the most basic and natural disposition of every human. As the lack of ecological security is widely felt, so one of the ideal models is pro-ecological society, which not only tries to fight dominant threat but also not to let its reappearance. Authors of this idea assumed that a dominant character of ecological threats will cause the situation that preventing of such problems will automatically solve all other problems, and in this way will provide all people some standard of security. The idea of ecologism was born of such noble aims. The roots of ecologism should be searched for in sensible and technocratic look at nature as the only multiplying source of civilization achievements of the mankind. Self- security cannot be the causative reason of threats for the others. So that one feels secure he or she has to live in such a surrounding which has the same feeling. That is exactly the attractiveness of ecologism idea, which is actually practical expression of the idea. Ecologism postulates building of a civil society which develops itself in accordance with the rule of sustainable development and which accepts human rights.

4

Zielona gospodarka jako priorytet strategiczny Unii Europejskiej

72%

Ryszawska B.

Logistyka Odzysku

|

2013

|

nr 4

5

Europejski zielony Ład – Unia Europejska od zrównoważonego rozwoju i bezpieczeństwa środowiskowego do ekologizmu

72%

Sójka A. J.

Studia Administracji i Bezpieczeństwa

|

2022

|

tom 12(12)

121-139

EN

The article proves that an extremely important ecological goal for the inhabitants of Europe in the near and further future is the EU strategy aimed at the first climate neutral continent, in the perspective of 2050. This goal requires taking decisive action now. According to the President of the European Commission, it is necessary to invest in innovation and research, transform the EU economy and modernize industrial policy. The European Green Deal will be based on a new climate law. The CO2 emissions trading system must change, especially in the maritime sector. According to the European Commission, it will also be necessary to gradually reduce the free allowances granted to airlines, similarly to road traffic and construction. A cross-border carbon tax is planned to avoid carbon leakage. Taking such steps should be fully in line with the rules of the World Trade Organization. There will also be changes in the field of the Energy Tax Directive. The new EU industrial strategy will be linked to EGL. The EU aims to become a world leader in the circular economy and clean technologies. It will also work to decarbonise energy-intensive sectors.

PL

W naukowej treści artykułu, poprzez odwołanie do paradygmatu zrównoważonego rozwoju i ekologizmu, udowodniono, iż najważniejszym celem ekologicznym dla systemu Unii Europejskiej (Europy), w przyszłości bliskiej i dalszej, jest i będzie strategia zmierzająca w stronę pierwszego kontynentu neutralnego dla klimatu, w perspektywie do roku 2050. Cel ten wymaga podjęcia zdecydowanych działań w zakresie proaktywnej polityki ekologicznej oraz zapewnienia bezpieczeństwa ekologicznego. Z tego powodu autor artykułu podejmuje naukową próbę uzasadnienia, iż zadaniem Komisji Europejskiej będzie inwestowanie w innowacje i badania. Do tego dojdzie konieczność przekształcenia gospodarki UE i unowocześnienia polityki przemysłowej. W tym kontekście Europejski Zielony Ład oparty będzie na nowym prawie klimatycznym. Artykuł udowadnia także, że zmienić się musi także system handlu uprawnieniami do emisji CO2, szczególnie w sektorze morskim. Konieczna będzie też stopniowa redukcja bezpłatnych uprawnień przyznawanych przedsiębiorstwom lotniczym, podobnie w ruchu drogowym i budownictwie. Planowany jest także transgraniczny podatek od emisji dwutlenku węgla, aby uniknąć zjawiska ucieczki emisji gazów cieplarnianych. Podjęcie takich kroków powinno być w pełni zgodne z zasadami bezpieczeństwa ekologicznego i zdrowotnego. Zmiany nastąpią także w zakresie dyrektywy w sprawie opodatkowania energii. Z EZŁ powiązana będzie nowa strategia przemysłowa UE. Zakończenie tekstu pozwoli potwierdzić, że UE zamierza zostać światowym liderem w dziedzinie gospodarki o obiegu zamkniętym oraz w dziedzinie czystych technologii. Będzie też działać na rzecz dekarbonizacji sektorów energochłonnych.

6

Ekologizm i jego nurty

72%

Blazej B.

Ochrona Środowiska. Prawo i Polityka

|

2008

|

nr 2[52]

7

Istota ekologizmu i jego społeczne znaczenie

72%

Bonenberg K.

Aura

|

2015

|

nr 08

PL

Celem artykułu jest zaprezentowanie historii oraz istoty, struktury i znaczenia ekologizmu, z którego wywodzą się m.in. ruchy ekologiczne, a także niektóre partie polityczne, między innymi Zieloni. Przedmiotem badań ekologii jest pięć poziomów organizacji biologicznej: biosfera, krajobraz, ekosystem, zespól ekologiczny oraz populacja. Jeszcze na początku XX wieku wielu naukowców nie traktowało ekologii jako ważnej dziedziny nauki. Sytuacja zmieniała się z szybkim wzrostem populacji oraz zauważalną degradacją środowiska naturalnego (przyrodniczego). Słowo ekologia zostało w języku potocznym utożsamione z ochroną środowiska. Powszechne zainteresowanie ekologią i ochroną środowiska przyczyniło się do powstania społecznych ruchów środowiskowych (ekologicznych) i tak zwanej „ekologii głębokiej". Szeroko rozumiany ekologizm dąży do ochrony środowiska naturalnego, zabezpieczenia zasobów, gatunków, różnorodności genetycznej i bioróżnorodności.

EN

The aim of this paper is to show the history, essence, structure and a meaning of ecologism, from which originate among other ecological movements, as well as some of political parties, among others Green Party. The ecological research is organized into five levels: biosphere, landscape, ecosystem, community and population. Even at the beginning of the XX century, many scholars regarded ecology not to be a part of important science. However, the attitude toward ecology changed with rapid growth of population as well as more and more visible deterioration of natural environment. The word ecology became colloquially associated with environment protection. Widespread attention to ecology and environment protection resulted in emergence of social environmental (ecological) movements and so called "Deep Ecology". Broadly understood ecologism pursuits environmental protection, security of resources, species, genetic diversity together with biodiversity.

8

Uwagi na temat roli nauk przyrodniczych i nowej duchowości w ochronie przyrody

72%

Kubiak A. B.

Studia Ecologiae et Bioethicae

|

2009

|

tom 7

|

nr 2

147-162

EN

Issues of nature conservation, and socio-cultural movement called ecologism, are vivid becouse o f it’s many controvertions and actual validity in terms o f sustainable development. This paper presents contemporary motives o f preserving the nature, scientific ways of it’s realization, and chosen issues o f so called „ecological spirituality”. Reflection on the abilities and perils of science and spirituality, with reference to philosophy and practical conservation activity, will be led. Finally, there will be an attemption to answer the question about relation between nature preservation, science and ecological spirituality, and to define the spiritual condition and trends in contemporary ecologism.

9

Chaos pojęciowy wokół ekologii – wieloznaczność pojęć związanych z ekologią i skojarzenia z nimi

72%

Ciążela A.

MAZOWSZE Studia Regionalne

|

2023

|

nr 46

9-24

EN

The subject of the article is the ambiguity of terms related to environmentalism in Polish. The article presents the results of a research on students' understanding of concepts related to environmentalism. The article also includes a theoretical analysis of the comprehension and use of terms such as ‘ecology’, ‘ecologist’ and ‘ecologism’ in Polish. One of the inspirations for the study was the lack of distinction in Polish between ecology as a science and an ecologist as a biologist, and environmentalism which is also called ‘ecology’ in Polish and an ecologist as an pro-environmental activist (‘environmentalist‘) which occurs in English. The aim of the study was to find out the understanding of terms related to ecology and associations they evoke. The study was conducted in 2022 on a group of 185 students of the Maria Grzegorzewska University. Each participant answered three open-ended questions concerning their knowledge and understanding of terms such as ‘ecology’, ‘ecologist’, ‘ecologism’ and ‘environmetalism’ or associations they evoke. The results were analysed in terms of the most frequent answers. Furthermore, a qualitative analysis of the responses was carried out. The word ‘ecology’ turned out to be associated by the majority of participants with caring for the environment, and by a definite minority with science. ‘Ecologists’ also turned out to be associated with environmentalists, and only by a few participants with scientists. The associations turned out to be mostly positive, as well as positive features (e.g. empathy, responsibility) being attributed to environmentalists. Participants were also asked if they had come across terms such as ‘ecologism’ and ‘environmentalism’. ‘Ecologism’ turned out to be understood by the participants very differently, ranging from “ecological human conscience” to “fake ecology” and “aggressive imposition of views”. The term ‘environmentalism’ appeared unfamiliar to the students. The results of the study indicate the presence of conceptual chaos. Words that are nowadays increasingly appearing in various contexts turn out to be understood very differently and evoke various associations, both positive and negative, which can sometimes be distant from the communicator’s intentions. Attributing qualities such as empathy and sensitivity to environmentalists rather than awareness may, in turn, indicate that postulates regarding environmental protection are perceived as idealistic rather than scientifically based.

PL

Tematem artykułu jest wieloznaczność pojęć związanych z ekologią w języku polskim. W artykule zaprezentowano wyniki badania dotyczącego rozumienia przez studentów pojęć związanych z ekologią. Artykuł zawiera również teoretyczną analizę funkcjonowania i rozumienia pojęć takich jak: „ekologia”, „ekolog” i „ekologizm” w języku polskim. Jedną z inspiracji badania był brak rozróżnienia w języku polskim między ekologią jako nauką i ekologiem jako osobą z wykształceniem biologicznym, a ekologią rozumianą jako działanie prośrodowiskowe oraz ekologiem jako aktywistą na rzecz środowiska, które występuje w języku angielskim (działacz prośrodowiskowy to „environmentalist”). Celem badania było poznanie rozumienia pojęć związanych z ekologią i skojarzeń z nimi. Badanie przeprowadzone zostało w 2022 r. na grupie 185 studentów Akademii Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej w Warszawie. Każdy uczestnik odpowiadał na 3 pytania otwarte dotyczące znajomości i rozumienia poszczególnych pojęć, takich jak: „ekologia”, „ekolog”, „ekologizm” i „environmetalizm” lub skojarzeń z nimi. Wyniki zostały przeanalizowane pod kątem tego, które odpowiedzi pojawiały się często oraz dokonano analizy jakościowej odpowiedzi. Słowo „ekologia” okazało się przez większość uczestników badania kojarzone z dbaniem o środowisko, przez zdecydowaną mniejszość – z nauką. „Ekolodzy” także okazali się kojarzeni z aktywistami, a jedynie przez nielicznych studentów z naukowcami. Skojarzenia okazały się w większości pozytywne, jak również przypisywano ekologom pozytywne cechy (m.in. empatia, odpowiedzialność). Studenci pytani byli także, czy spotkali się z takimi pojęciami jak „ekologizm” i „environmentalizm”. „Ekologizm” okazał się rozumiany bardzo różnie, od „ekologicznego sumienia człowieka” po „atrapę ekologii” i „agresywne narzucanie poglądów”. Pojęcie „environmentalizm” okazało się nieznane studentom. Rezultaty badania wskazują na obecność chaosu pojęciowego. Słowa, które pojawiają się obecnie coraz częściej w różnorodnych kontekstach, czy też zaczynają się pojawiać jak „environmentalizm”, są rozumiane bardzo różnie i budzą różne skojarzenia – zarówno pozytywne, jak i negatywne, które nieraz mogą być odległe od intencji nadawcy. Przypisywanie ekologom i osobom zaangażowanym w ochronę środowiska raczej cech takich jak empatia i wrażliwość niż świadomość może świadczyć o postrzeganiu postulatów dotyczących ochrony środowiska jako bardziej wynikających z idealizmu niż mających podstawy naukowe.

10

Powrót polskiego antyekologizmu

72%

Tomialojc L.

Ekonatura

|

2013

|

nr 02

11

Status epistemologiczno-metodologiczny ekologii

72%

Zieba S.

Kosmos

|

2000

|

tom 49

|

nr 1-2

287-291

12

Postrzeganie osób dbających o środowisko przez młodych Polaków

58%

Ciążela A.

Studia Ecologiae et Bioethicae

|

2015

|

tom 13

|

nr 4

65-84

EN

The article presents the results of a study concerning the perception of people protecting the natural environment by students of the universities in Warsaw. According to the study, people protecting the environment are associated with positive characteristics and motivation. The study shows also how popular the negative associations with activity of ecological organizations are.

13

Ekolodzy a ekologiści. Aspekty filozoficzne

58%

Guz T.

Biuletyn Stowarzyszenia Absolwentów i Przyjaciół Wydziału Prawa Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego

|

2022

|

tom 17

|

nr 19 (2)

113-138

EN

The aim of this dissertation is to show the important difference between environmentalists as lovers and guardians of nature and ecologists or ecoterrorists as ideologues who destroy nature. Environmentalists seek, know, and love God as the Creator of the cosmos, while ecologists or ecoterrorists succumb to the illusions of various deities and ultimately to the stupidity of anti-godliness, which cuts off their reflection on man and nature from the most important transcendent reason, which is the Personal Creator of the universe. The same God, as the Creator, repays righteous, good, and pious man for his faithfulness and service to Him and His Divine works in the form of a visible creature, and punishes the unrighteous, evil, or unjust man for his erroneous and hypocritical approach to His Divine works. Environmentalists respect, support and develop man as the visible ruler of the world, to whom the eternal God has entrusted the universe and handed over power over it, while ecologists and ecoterrorists delete man as someone superior to animals, plants and other creatures. In this context of ideological struggle, it is necessary to return to the realistic Christian concept of man as a person and the universe as an extraordinary ontic order and to metaphysical-Christian ethics, which is a good antidote to the contemporary ecological crisis, which even leaves the mark of ecorevolutionaries on some groups. Environmentalists care about marriage and the family as the basis of “ecology” in the social teaching of the Catholic Church of Christ, and in contrast, ecologists and ecorevolutionaries attack man as an individual and destroy marriage and families as the foundations of a truly “human ecology” (John Paul II). Environmentalists care about nature because they represent the ethos of God’s order, and ecologists and ecoterrorists exploit and destroy it in various other ways because they have rejected God and thus despised man, to whom this nature is supposed to be helpful on the way to moral perfection. Environmentalists understand that animals also participate in the propitiatory sacrifice because they are also moving speciesily or individually toward the Kingdom of Heaven, that is, toward redemption, while ecologists and ecoterrorists reject the saving dimension of our cosmic existence, since they have previously rejected the gift of God’s salvation. Environmentalists do take animals and plants seriously, but they do not accept them as partners, unlike ecologists and ecoterrorists, to whom animals replace other people as neighbours. Environmentalists defend themselves and other people against the negative influence of animals on the basis of natural law, i.e. catching or removing dangerous animals, and ecologists and ecoterrorists call hunters “murderers” only because they perform such an important mission of safety in the natural world. Man has real and legal possibilities of subjugating the animal and plant world to serve him well, but this truth is questioned by ecoterrorists who dethrone the human person in their atheistic and neo-materialistic ideology of ecologism or ecoterrorism from being the visible king of the world to an entity-object subordinate to this objectively objective world. Environmentalists rightly demand state interference in the matter of protection of the broadly understood human environment and nature, while ecologists and ecoterrorists deny the sovereign subjectivity of the state in this respect and commit various iniquities, e.g. report on the Polish State to the European Union. Environmentalists are for the Kingdom of God and the eternal happiness of the saved, and ecologists and ecoterrorists work for the kingdom of Satan and the final condemnation of mankind fallen into the tragic impiety and iniquity of God and the world as the work of God’s creation.

PL

W tej rozprawie chodzi o ukazanie istotnej różnicy pomiędzy ekologami jako miłośnikami i stróżami przyrody a ekologistami względnie ekoterrorystami jako ideologami niszczącymi przyrodę. Ekolodzy szukają, poznają i miłują Boga jako Stwórcę kosmosu, natomiast ekologiści, względnie ekoterroryści, ulegają złudzeniom różnorakich bóstw i ostatecznie głupocie antyboskości, co odcina ich namysł nad człowiekiem i przyrodą od najważniejszej transcendentnej racji, którą jest Osobowy Stwórca wszechświata. Tenże Bóg jako Kreator odwdzięcza się prawemu, dobremu i pobożnemu człowiekowi za jego wierność i służbę względem Niego i Jego Boskich dzieł w postaci widzialnego stworzenia a nieprawego, złego czy niesprawiedliwego człowieka karze za jego błędne i zakłamane podejście do Jego Boskich dzieł. Ekolodzy szanują, wspierają i rozwijają człowieka jako widzialnego władcę świata, któremu Bóg odwieczny zawierzył wszechświat i przekazał nad nim władzę, zaś ekologiści i ekoterroryści kasują człowieka jako kogoś wyższego od zwierząt, roślin i pozostałych stworzeń. W tym kontekście zmagań ideowych koniecznym jest powrót do realistycznej, chrześcijańskiej koncepcji człowieka jako osoby i wszechświata jako niezwykłego ładu ontycznego oraz do metafizyczno-chrześcijańskiej etyki, będącej dobrym antidotum na współczesny kryzys ekologiczny, który na pewnych grupach wyciska nawet piętno ekorewolucjonistów. Ekolodzy troszczą się o małżeństwo i rodzinę jako podstawy „ekologii” w nauczaniu społecznym katolickiego Kościoła Chrystusowego a w przeciwieństwie do nich ekologiści i ekorewolucjoniści dokonują zamachu na człowieka jako jednostkę oraz niszczą małżeństwa i rodziny jako fundamenty „ekologii” prawdziwie „ludzkiej” (Jan Paweł II). Ekolodzy troszczą się o przyrodę, ponieważ reprezentują etos Bożego ładu a ekologiści i ekoterroryści wyzyskują i niszczą ją na różne inne sposoby, ponieważ odrzucili Boga i tym samym pogardzili człowiekiem, któremu ta przyroda ma być pomocną na drodze do doskonałości moralnej. Ekolodzy rozumieją, że zwierzęta też uczestniczą w ofierze przebłagalnej, ponieważ zmierzają gatunkowo lub indywidualnie także ku Królestwu Niebieskiemu, czyli ku odkupieniu, natomiast ekologiści i ekoterroryści odrzucają zbawczy wymiar naszego kosmicznego bytowania, skoro uprzednio odrzucili dar Bożego zbawienia. Ekolodzy wprawdzie poważnie traktują zwierzęta i rośliny, ale nie przyjmują ich za partnerów, w przeciwieństwie do ekologistów i ekoterrorystów, którym zwierzęta zastępują drugiego człowieka jako bliźniego. Ekolodzy bronią siebie i innych ludzi przed negatywnym wpływem zwierząt na gruncie prawa naturalnego, tzn. łowiąc czy usuwając niebezpieczne zwierzęta a ekologiści i ekoterroryści nazywają myśliwych „mordercami” tylko dlatego, że pełnią przecież tak ważną misję bezpieczeństwa w świecie przyrody. Człowiek ma realne i prawne możliwości podporządkowywania sobie świata zwierząt i roślin, aby jemu dobrze służyły, ale tę prawdę kwestionują ekoterroryści, którzy detronizują osobę ludzką w ich ateistycznej i neomaterialistycznej ideologii ekologizmu albo ekoterroyzmu z bycia widzialnym królem świata do bytu-przedmiotu podległego temuż obiektywnie przedmiotowemu światu. Ekolodzy słusznie domagają się ingerencji państwa w sprawę ochrony szeroko pojętego środowiska człowieka i przyrody, natomiast ekologiści i ekoterroryści negują suwerenną podmiotowość państwa w tym względzie i dokonują różnych nieprawości np. donoszą na Państwo Polskie do Unii Europejskiej. Ekolodzy są za Królestwem Bożym i wiecznym szczęściem zbawionych a ekologiści i ekoterroryści pracują dla królestwa szatana i ostatecznego potępienia upadłej w tragiczną bezbożność i nieprawość ludzkości względem Boga i świata jako dzieła stworzenia Boskiego.

14

Czy społeczeństwo „opętane ekologią” stanowi zagrożenie ludzkiej wolności i demokracji?

58%

Piątek Z.

Problemy Ekorozwoju

|

2011

|

tom Vol. 6, nr 1

83-94

PL

Przedmiotem rozważań jest krytyczna analiza głównych idei ekofilozofii i polityki pro-ekologicznej. Argumenty krytyczne zgłaszane ze strony zwolenników liberalnego kapitalizmu zostaną przedstawione na przykładzie po-glądów Vaclava Klausa, a ze strony przedstawicieli tradycyjnego humanizmu na przykładzie poglądów Luca Ferry’ego. Rezultatem przeprowadzonych analiz będzie wykazanie, że krytyka polityki pro-ekologicznej dokonana przez V. Klausa w kontekście jego polemiki ze zwolennikami tzw. environmentalizmu jest oparta na nieporozumieniu. Natomiast argumenty krytyczne przedstawione przez L. Ferry’ego nie uwzględniają historycznego rozwoju humanizmu. Podsumowaniem rozważań jest twierdzenie, że realizacja polityki pro-ekologicznej nie polega na zerwaniu z tradycją humanizmu – jak sugeruje Ferry, lecz wymaga zreformowania tej tradycji. Przyznanie nieinstrumental-nej wartości naturalnym ekosystemom i w konsekwencji uwzględnianie interesów naturalnego środowiska w polityce może być postrzegane jako nowy etap rozwoju humanizmu. W nowej fazie rozwoju humanizmu nazy-wanego „humanizmem jutra” doskonalenie człowieka nie polega już na działaniach prowadzących do zerwania z Naturą, ani na dążeniu do jej zdominowania i podboju, lecz na mozolnym.

EN

The aim of this paper is a critical analysis of ecophilosophy and pro-ecologial politics. I present the arguments of the supporters of liberal capitalism on the basis of Vaclav Klaus’s opinions; and the arguments of traditional humanism on the basis of the views of Luc Ferry. My analysis will demonstrate that Klaus’s polemics with the supporters of the so called ‘environmentalism’ is based on a misunderstanding. Whereas Luc Ferry’s critical arguments fail to take into account the historical development of humanism. In conclusion I demonstrate that, contrary to what Ferry claims, pro-ecological poli-tics does not involve a breach with the humanistic tradition, it only requires a reform of that tradition. In a new phase of development of humanism, which we may call the ‘humanism of tomorrow’, human improvement does not entail a breach with Nature, or a conquest of Nature, it entails a new pact with Nature that will be realized by means of sustainable development.

15

Wątki ekologiczne w programach polskich środowisk politycznych w kampaniach wyborczych w latach 2015 i 2019

58%

Tomaszewski P.

Świat Idei i Polityki

|

2023

|

tom 22

|

nr 1

31-55

EN

The article structures the research problems related to ecological issues in the electoral programs of political parties and circles. The author tries to answer the question of where ecology ends and where the ideological approach to environmental protection known as ecologism begins. He also tries to determine whether ecologism is right-wing or left-wing in nature. The essence of the article is an analysis of the election programs of 2015 and 2019 in relation to the content of environmental protection. For the purpose of analysis, the author used the technique of desk research and discourse analysis by applying keyword-based retrieval. As a result of the analysis, the author came to the conclusion that Platforma Obywatelska (Civic Platform) and Koalicja Obywatelska (Civic Coalition) did not talk about healthy food and organic farms. This problem was most often raised by Prawo i Sprawiedliwość (Law and Justice), and then by Polskie Stronnictwo Ludowe (Polish People’s Party) and Nowoczesna (Modern Party). Platforma Obywatelska and Koalicja Obywatelska also did not comment on the care of state forest resources or the issue of GMOs. In 2015, PiS, Kukiz’15, and Zjednoczona Lewica (United Left), which included Partia Zielonych (Green Party), expressed their opposition to the latter issue. On the other hand, in 2019 the Left did not raise the issue of GMOs. The only group that raised this issue in the above-mentioned elections was PiS.

PL

Niniejszy artykuł porządkuje problemy badawcze związane z wątkami ekologicznymi obecnymi w programach wyborczych partii i środowisk politycznych. Autor stara się w nim wskazać, gdzie kończy się ekologia, a zaczyna ideologiczne podejście do ochrony środowiska zwane ekologizmem. Szuka ponadto odpowiedzi na pytanie, czy ekologizm ma charakter prawicowy, czy też lewicowy. Meritum artykułu stanowi zaś analiza programów wyborczych z lat 2015 i 2019 w kontekście występowania w nich treści dotyczących ekologii. Analizując poszczególne programy wyborcze, autor posłużył się techniką desk research oraz analizą dyskursu przez zastosowanie kluczy kategoryzacyjnych (keyword-based retrieval). W wyniku analizy autor doszedł do wniosku, że Platforma Obywatelska i Koalicja Obywatelska nie wypowiadały się na temat zdrowej żywności i gospodarstw ekologicznych. Problem ten był najczęściej podnoszony przez Prawo i Sprawiedliwość, a następnie przez Polskie Stronnictwo Ludowe i Nowoczesną. Platforma Obywatelska i Koalicja Obywatelska nie wypowiedziały się także na temat dbałości o państwowe zasoby leśne ani kwestii GMO. W 2015 r. PiS, środowisko Kukiz’15 i Zjednoczona Lewica, w której skład wchodziła Partia Zielonych, wyraziły sprzeciw wobec tego ostatniego tematu. Z kolei w 2019 r. Komitet Lewicy nie podnosił kwestii GMO. Jedynym ugrupowaniem, które we wspomnianych wyborach podniosło tę kwestię, był PiS.

16

Wrocili do natury

50%

Godlewska K.

Ogrody, Ogródki, Zieleńce

|

2002

|

nr 12

62-63

17

Człowiek – technika – środowisko – uwagi na marginesie encykliki papieskiej Laudato si’

44%

Tomaszyk M.

Teologia i Moralność

|

2016

|

tom 11

|

nr 1(19)

85-102

EN

The aim of the study is to identify and discuss the relationship of matter and spirit in the perspective of a responsible human dialogue – technology and environment in the light of the recent encyclical of Pope Francis. On the margins of an argument there is a discussion on dependences of anthropocentrism, eco-centrism and biocentrism. Francis taking on the condition of the human person, bases his findings on the diagnosis of modernity, referring both to the concern expressed by previous popes, Magisterium of the Church, but also analyses findings of researchers from outside ecclesial circles. All share the common concern for man and future generations. The differences arise in the evaluation of the determinants of this image, actions needed to improve the situation and the role and place of man in this plan.

PL

Celem opracowania jest wskazanie i omówienie relacji materii i ducha w perspektywie odpowiedzialnego dialogu człowieka – techniki i środowiska w świetle ostatniej encykliki papieża Franciszka. Na marginesie wywodu toczy się dyskusja o zależnościach antropocentryzmu, ekocentryzmu i biocentryzmu. Franciszek, podejmując temat kondycji osoby ludzkiej, swoje ustalenia opiera na diagnozie współczesności, nawiązując zarówno do troski wyrażanej przez poprzednich papieży, Magisterium Kościoła, ale również sięga do prac badaczy spoza kręgów kościelnych. Wszystkich łączy troska o człowieka i przyszłe pokolenia. Różnice powstają w ocenie determinantów tego obrazu, działań niezbędnych do podjęcia celem poprawy sytuacji oraz roli i miejsca człowieka w tym planie.