Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Farms specialization in relation to the production type and economic size of farms

100%

Was A. , Sulewski P.

|

tom 13

|

nr 6

EN

In the paper, results of the analysis of the specialization level depending on the production orientation and economic size of farms of the Polish FADN have been presented Specialization was measured using the concentration index of sales structure. The analysis shows that types of farming delimitated in the FADN system as specialist have on average a higher specialization level. However, there are noticeable differences between specific farm types. Farms delimitated as specialist granivores, specialist horticulture and specialist permanent crops have a strongly concentrated sales structure, whilst specialist field crops and specialist grazing livestock farms are closer to mixed farms. Some irregularities in the farm specialisation level in relation to the economic size of farms have also been identified. Shortcomings of grouping the FADN farms based on SGM may cause a false recognition of farms as mixed or specialized.

PL

W pracy przeprowadzono analizą specjalizacji gospodarstw rolniczych mierzoną poziomem koncentracji struktury sprzedaży z uwzględnieniem różnic między gospodarstwami ze wzglądu na kierunek produkcji i wielkość ekonomiczną gospodarstw. W badaniach wykorzystano dane polskiego PADN z 2009 roku. Wykazano, iż gospodarstwa o ustalonym kierunku produkcji charakteryzuje wyższy poziom specjalizacji w stosunku do gospodarstw wielokierunkowych, jakkolwiek istnieją znaczne różnice w poziomie specjalizacji w zależności od kierunku produkcji. Wskazano również, kierunki zmian wskaźnika specjalizacji wraz ze zmianą wielkości ekonomicznej w poszczególnych typach badanych gospodarstw. Wykazano niedostatki w sposobie podziału gospodarstw na specjalistyczne i mieszane w oparciu o kryterium standardowej nadwyżki bezpośredniej stosowane dotychczas w PADN, które mogą prowadzić do nieprecyzyjnej klasyfikacji gospodarstw.

2

Żywotność ekonomiczna gospodarstw rolnych a ich poziom wyposażenia w techniczne środki produkcji

100%

Szeląg-Sikora A.

|

tom R. 13, nr 1

311-318

PL

Przedstawiono poziom wyposażenia gospodarstw rolnych w park maszynowy w zależności od ich wielkości ekonomicznej, określonej na podstawie uzyskanej wartości nadwyżki bezpośredniej. Stwierdzono, iż wzrostowi klasy wielkości ekonomicznej towarzyszył wzrost większości wskaźników techniczno-eksploatacyjnych parku maszynowego. Przeprowadzona analiza statystyczna częściowo potwierdziła statystyczną istotność różnic wartości średnich poszczególnych wskaźników w obrębie wydzielonych grup gospodarstw.

EN

The paper presents the level of machinery stock possession by farms depending on their economic size, determined on the basis of obtained direct surplus value. It was observed that most of technical and operating indexes for machinery stock increased with rising economic size class. Completed statistical analysis partially confirmed statistical significance of differences in mean values of individual indexes within separated farm groups.

3

Using the logit analysis to estimate the output's profitability of particular production types according to the economic size in the European Union [on the basis of FADN data]

100%

Rys-Jurek R.

|

nr 03[09]

131-145

EN

In this article an attempt was made to use logit analysis to measure and evaluate the output‟s profitability of particular production types according to the economic size. Research was based on FADN database that included information about 615 production types according to the economic size from the European Union in the years 2004-2005.

PL

W pracy podjęto próbę zastosowania analizy logitowej do pomiaru i oceny dochodowości produkcji poszczególnych typów produkcyjnych według wielkości ekonomicznej. Badania zostały oparte na danych źródłowych pochodzących z bazy FADN, obejmującej 615 typów produkcyjnych według wielkości ekonomicznej z krajów Unii Europejskiej w latach 2004-2005. Prezentowany model logitowy może być zastosowany jako narzędzie diagnozowania oceny dochodowości produkcji poszczególnych typów produkcyjnych według wielkości ekonomicznej. Charakteryzuje go wysoka statystyczna istotność wyników klasyfikacji. Model ten pozwala również sporządzić rankingi typów produkcyjnych według wielkości ekonomicznej zgodnie z prawdopodobieństwem uznania za typ o wyższej dochodowości produkcji.

4

Using the discriminant analysis to estimate the profitability of production types according to the economic size in the European Union [with the use of FADN data]

100%

Rys-Jurek R.

|

nr 04[10]

109-122

EN

In this article an attempt was made to use the discriminant analysis to measure and evaluate the profitability of production types according to the economic size. Research was based on FADN database that included information about 615 production types according to the economic size from the European Union in the years 2004-2005.

PL

W pracy podjęto próbę zastosowania analizy dyskryminacyjnej do pomiaru i oceny dochodowości typów produkcyjnych według wielkości ekonomicznej. Badania zostały oparte na danych źródłowych pochodzących z bazy FADN, obejmującej 615 typów produkcyjnych według wielkości ekonomicznej z krajów Unii Europejskiej w latach 2004-2005. Prezentowany model funkcji dyskryminacyjnej może być zastosowany jako narzędzie diagnozowania dochodowości typów produkcyjnych według wielkości ekonomicznej. Charakteryzuje go wysoka statystyczna istotność wyników klasyfikacji. Model ten pozwala również sporządzić rankingi typów produkcyjnych według wielkości ekonomicznej.

5

Konwergencja efektywności ekonomicznej w gospodarstwach rolnych Wielkopolski

84%

Bereżnicka J. , Wicki L.

|

nr 66

43-60

EN

The increase in farming efficiency is a condition for the survival of farms in the conditions of continuous technical progress and changes in the agricultural environment. Farms of smaller economic size faced the greatest challenges due to their lower potential for modernization. To meet the environment’s requirements regarding the production size, their growth dynamics should be higher than in other size classes. The work aims to determine changes in the efficiency of production factors on farms according to their economic size and to determine whether there is convergence of the efficiency of production factors on farms of different economic sizes. The research covered farms from Wielkopolska Voivodeship for the years 2010–2020. During the study period, the productivity and efficiency of factors in real terms deteriorated in farms of all size classes except the largest. There was no convergence in terms of the efficiency indicators examined, and in the case of capital efficiency, a divergence was observed, i.e. an increase in the difference between smaller and larger farms. Findings from the research provide grounds for the statement that development opportunities in Wielkopolska Voivodeship are currently observed for farms with an area of 30 ha and more, the number and importance of which is growing. The number of farms with an area of 1–20 ha is decreasing. A dichotomous development of farms is visible; more and more smaller farms will only perform auxiliary or residential functions.

PL

Wzrost efektywności gospodarowania jest warunkiem przetrwania gospodarstw rolnych w warunkach ciągłego postępu technicznego i zmian w otoczeniu rolnictwa. Największe wyzwania stoją przed gospodarstwami o mniejszej wielkości ekonomicznej ze względu na ich mniejszy potencjał do modernizacji. Aby sprostać wymaganiom otoczenia co do rozmiaru produkcji, dynamika ich wzrostu powinna być wyższa niż w pozostałych klasach. Celem pracy jest określenie zmian efektywności czynników produkcji w gospodarstwach według ich wielkości ekonomicznej oraz ustalenie, czy występuje konwergencja efektywności czynników produkcji w gospodarstwach o różnej wielkości ekonomicznej. Badaniami objęto gospodarstwa z województwa wielkopolskiego za lata 2010–2020. W badanym okresie produkcyjność i wydajność czynników w ujęciu realnym pogarszała się w gospodarstwach każdej klasy wielkości oprócz największych. Nie występowała konwergencja w zakresie badanych wskaźników efektywności, a w przypadku wydajności kapitału obserwowano zwiększanie różnicy między mniejszymi i większymi gospodarstwami. Ustalenia z badań dają podstawę do twierdzenia, że szanse rozwoju w warunkach województwa wielkopolskiego obserwuje się obecnie dla gospodarstw o powierzchni 30 ha i większej, których liczba i znaczenie rosną. Ubywa gospodarstw o powierzchni 1–20 ha. Widoczny jest dychotomiczny rozwój gospodarstw, coraz więcej gospodarstw mniejszych będzie więc pełniło tylko funkcje pomocnicze lub rezydencjonalne.

6

Zróżnicowanie efektywności substytucji pracy ludzkiej kapitałem w gospodarstwach rolnych

67%

Niezgoda D.

|

nr 2

PL

Celem opracowania była ocena dochodowości substytucji pracy ludzkiej kapitałem w towarowych gospodarstwach rolnych zaliczonych do sześciu klas ich ekonomicznej wielkości, zgodnie z polskim FADN. Wykorzystując zależność między dochodem gospodarstwa rolnego (SE420) a zagregowanymi czynnikami produkcji i ustalając na ich podstawie równania izokwant i krańcowych stóp substytucji określono zróżnicowanie nasilenia substytucji i ich związek z poziomem kształtowania w gospodarstwie przyjętego kryterium celu. Najbardziej efektywnym czynnikiem wpływającym na dochodowość gospodarstw był czynnik kapitału. Oddziaływał on w gospodarstwach ≤ 8 ESU nieco mniej skutecznie aniżeli pierwotne czynniki produkcji, tj. praca i ziemia. Im wyższa była ekonomiczna wielkość gospodarstwa, tym czynnik kapitału coraz silniej wpływał na poziom dochodowości gospodarstw. Celowa jest substytucja pracy kapitałem we wszystkich gospodarstwach przyjmujących jako kryterium celu działalności dochód z gospodarstwa rolnego.

EN

The objective of the paper was to evaluate the profitability of capital for labour substitution in the commercial farms classified into six economic size classes, according to the Polish FADN. Using the relation between income of agricultural holding (SE420) and aggregated factors of production as well as calculating, on their basis, the equations of isoquants and the marginal rates of substitution, the diversity of substitution intensity and their relation with the level of farm realization of the formulated goal criterion were evaluated. The capital factor was the most effective factor affecting farms profitability. Capital was a little less effective than general factors of production, i.e. labour and land, in the farms ≤ 8 ESU. The bigger farm’s economic size was, the strenger capital affected the level of farms' profitability. Capital for labour substitution is recommended in all farm choosing income as the goal criterion.

7

Efficiency in the use of agricultural technique

67%

Wasąg Z.

|

tom Vol. 18, No. 4

233--239

EN

The objective of the paper was to determine appropriate relations between efficiency and effectiveness of implementing the scientific and technical progress and work organization with the use of the EU funds. In 2004-2009 70 selected family farms from the province of Biłgoraj, which benefit from the EU funding for technical modernization, were investigated. The period prior to and after obtaining the aid was analysed. Efficiency of using agricultural engineering referred to the amount of aid and the net commodity production was the highest in farms, which were big with respect to the area and economy. The costs of obtaining grain units (GU) were decreasing along with the increase of the economic size of farms, while the net commodity production was rising in these farms. Efficiency of using the EU funds for technical modernization was presented in each investigated group of farms, but these funds were the most effectively used in farms with the area up to 70 ha of AL, which is mainly determined by the AL area, economic size, level of the obtained farming effects and the level of providing the work station with infrastructure. In farms with smaller areas, a high level of the employment infrastructure, at the simultaneous loading with high costs of mechanization means, was proved. Modernization of farms, considerably influences the production process, all mechanization rates increase including: the replacement value of mechanization means, the level of technical infrastructure of employment, installed power, objectified work inputs, human labour expenditures, employee infrastructure, energy infrastructure of employment, mechanization degree and the net commodity production (GU·ha-1 AL).

PL

Celem pracy było określenie właściwych relacji pomiędzy sprawnością a skutecznością wdrażania postępu naukowo-technicznego i organizacji pracy, przy wykorzystanie funduszy UE. W latach 2004-2009 przebadano 70 wybranych gospodarstw rodzinnych z powiatu biłgorajskiego korzystających z dofinansowania UE na modernizację techniczną. Analizowano okres przed i po otrzymaniu pomocy. Efektywności stosowania techniki rolniczej w odniesieniu do kwoty pomocy i produkcji towarowej netto była najwyższa w dużych obszarowo oraz ekonomicznie gospodarstwach. Koszty uzyskania jednostek zbożowych (JZ) malały wraz ze wzrostem wielkości ekonomicznej gospodarstw, natomiast produkcja towarowa netto w tych gospodarstwach wzrastała. Efektywność wykorzystania funduszy UE na techniczną modernizację wykazano w każdej z badanych grup gospodarstw, ale środki te były najskuteczniej wykorzystywane w gospodarstwach do 70 ha UR, co jest determinowane przede wszystkim powierzchnią UR, wielkością ekonomiczną, poziomem uzyskiwanych efektów gospodarowania oraz poziomem uzbrojenia stanowiska pracy. W mniejszych obszarowo gospodarstwach wykazano wysoki poziom uzbrojenia pracy, przy jednoczesnym obciążeniu wysokimi kosztami środków mechanizacji. Modernizacja gospodarstw rolnych znacząco wpływa na proces produkcji, wzrastają wszystkie wskaźniki mechanizacji, w tym: wartość odtworzeniowa środków mechanizacji, poziom uzbrojenia technicznego pracy, moc zainstalowana, nakłady pracy uprzedmiotowionej, nakłady pracy ludzkiej, uzbrojenie pracownika, uzbrojenie energetyczne pracy, stopień mechanizacji i produkcja towarowa netto (JZ·ha-1 UR).

8

Przyczyny rozproszenia sektora rolniczego i jego wpływ na konkurencyjność gospodarstw rolnych

67%

Kierepka M.

|

nr 2

PL

Celem pracy było przedstawienie uwarunkowań rozproszenia sektora rolniczego w kontekście wpływu na konkurencyjność gospodarstw rolnych. Analizę przeprowadzono wykorzystując model pięciu sił Portera. Specyficzną cechą sektora rolniczego, zasadniczo odróżniającą go od większości innych sektorów, poza przestrzennym usytuowaniem w środowisku przyrodniczym, jest jego rozproszenie, o którym przede wszystkim decyduje liczba gospodarstw rolnych. Przekłada się to bowiem bezpośrednio na wielkość gospodarstwa, która jest jednym z czynników determinujących skalę produkcji. Inne ważne przyczyny ekonomiczne, leżące u podstaw rozproszenia omawianego sektora to brak korzyści wynikających z wielkości zawieranych transakcji, zarówno z nabywcami produktów rolniczych, jak i dostawcami środków produkcji, czy bariera wyjścia z rolnictwa.

EN

The aim of this work was to present the circumstances of the dispersion of agricultural sector in the context of its impact on the competitiveness of agricultural holdings. The analysis was performed using the model of Porter’s five forces. A specific feature of the agricultural sector, principally distinguishing it from most other sectors apart from the spatial location in the natural environment is the dispersion, which is mainly caused by the number of farms gathered in the sector. This relates directly to the size of the farm, which is one of the factors determining the scale of production. Other important economic reasons which cause dispersion of the sector are the lack of benefits arising from the size of transactions made both with buyers of agricultural products, as well as suppliers of capital goods, or the barrier of getting out of agriculture.

9

Dywersyfikacja wykorzystania zasobów ziemi w gospodarstwach rolnych województwa lubelskiego

59%

Paluszek I.

|

nr 2

PL

W pracy przedstawiono analizę zróżnicowania wykorzystania zasobów ziemi w gospodarstwach rolnych województwa lubelskiego w latach 2005-2007. Analiza wykazała niewielką poprawę struktury obszarowej gospodarstw i bardzo powolną koncentrację ziemi rolniczej w gospodarstwach 1-20 ha i powyżej 30 ha. Powierzchnia gospodarstw decydowała o zróżnicowaniu struktury użytkowania ziemi, struktury zasiewów, specjalizacji gospodarstw i ich wielkości ekonomicznej. Dywersyfikacja produkcji rolniczej i nierolniczej w gospodarstwach rolnych woj. lubelskiego była mniejsza w porównaniu ze średnią dla Polski. Rozdrobniona struktura obszarowa gospodarstw powoduje ich słabą konkurencyjność na jednolitym rynku europejskim.

EN

The study identifies and makes analysis of land resources use differentiation in agricultural farms of the Lublin region in 2005-2007. The analysis showed a slight improvement in the farm area structure as well as a very slow concentration of rural land in farms from 1 to 20 ha and over 30 ha. Farm area decided about the differentiation of land cultivation structure, sowing structure, farm specialization and their economic size. Diversification of agricultural and non-agricultural production in farms of the Lublin region was smaller as compared to the average in Poland. Fragmented structure of farms influences small farm competitiveness of the Lublin region on the homogenous European market.