Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Zinaida Gippius o Kościele i chrześcijaństwie

100%

Krycka-Michnowska I.

|

2016

|

tom 16

EN

The topic of this paper are the religious-philosophical views of Zinaida Gippius expressed in the diary The Choice? Analysis of the diary proves that on the emigration almost at the end of her life Gippius remained faithful to the idea of a great revival of Christianity and its own mission, and especially – the concept of “new ecumenical Church”. The diary presents the writer as a critic of “historical Churches” and a promoter of the idea of spiritual rebirth of humanity, which strive to the development of Christianity, especially the dogmas of the Church. The diary presents Gippius as a religious modernist who sees in Christianity a religion of freedom and creativity, and not of authority and tradition.

2

Blog jako „dziennik elektroniczny”. Analiza genologiczna blogów pisarzy

75%

Maryl M.

|

tom 56/112 z. 2

87-110

EN

The article is an attempt at genre analysis of online journals by three Polish writers (Sylwia Chutnik, Jarosław Klejnocki, Jerzy Sosnowski) in both literary-studies and technological perspective. I argue that this specific commingling of a personal document and electronic discourse results in a new form of writing, which functions in a secondary- -orality environment. The uniqueness of this form, in comparison with traditional personal documents, stems from the participation of the audience, which co-authors the text and influences its shape. Blog is a result of the personalization culture, in which the reader influences the writer.

3

Przywłaszczony fragment dziennika Wiktora Woroszylskiego w oczach konsultanta ps. „Olcha”

63%

Marcinkiewicz M.

|

nr 2

548-564

PL

Wiktor Woroszylski był jednym z najdłużej internowanych literatow. Od 13 grudnia 1981 do 18 października 1982 r. przebywał w ośrodkach odosobnienia w Warszawie-Białołęce, Jaworzu i Darłowku. 20 lutego 1982 r., podczas przeszukania, strażnicy odebrali mu 99-stronicowy fragment pisanego w odosobnieniu dziennika. Obszerny fragment przejętego od poety rękopisu przekazano do analizy będącemu na etacie Służby Bezpieczeństwa literatowi Wacławowi Sadkowskiemu ps. „Olcha”. Publikowana analiza jest jedynym śladem po zapiskach Woroszylskiego z tego okresu. Oryginalnego fragmentu dziennika do dzisiaj nie odnaleziono.

4

Dyskrecja i obsceniczność. Prolegomena do lektur Kronosa Witolda Gombrowicza

63%

Bielecki M.

|

nr 1

69–85

PL

Artykuł jest poświęcony nie tyle interpretacji Kronosa Witolda Gombrowicza, ile rozważaniu trudności interpretacji tej książki. Trudności te wynikają z niejasnego statusu genologicznego i ontologicznego tego tekstu, ponieważ nie jest pewne, czy jest on dziennikiem czy autobiografią, dokumentem czy literaturą. Ascetyczna poetyka wskazywałaby, że Kronos zawiera prawdę i tylko prawdę. Zdaniem autora artykułu, książka ta nie jest zbiorem czystych faktów, ale konstruktem stworzonym na pograniczu prawdy i fikcji, egzystencji i tekstów Witolda Gombrowicza. Jeśli Kronos przynosi jakieś fakty, to w każdym wypadku podlegają one interpretacji, co wyklucza ich jednoznaczność i oczywistość.

EN

This article is devoted not so much to the interpretation of Witold Gombrowicz’s Kronos, but considering difficulties of interpretation this book. This difficulties stem from the unclear genological and ontological status of the text, because it is not certain whether it is diary or autobiography, document or literature. Ascetic poetics indicate that Kronos tells the truth and nothing but the truth. According to the article’s author, this book is not collection of pure facts, but a construct created on the border between truth and fiction, existence and texts of Witold Gombrowicz. If Kronos brings some facts, they are in any cases subject to interpretation, which excludes their explicitness and obviousness.

5

Trzy postawy autobiograficzne – próba nowego ujęcia

63%

Fitas A.

|

nr 1: Literatura polska

87-96

PL

Zaproponowane w artykule ujęcie prozy dokumentu osobistego jest nie tyle jej nową problematyzacją, ile próbą zastosowania do występujących w literaturze przedmiotu rozpoznań bardziej obrazowych i sensualnych kategorii krytycznych. Okno i lustro odsyłają do głównych (zewnętrznych i wewnętrznych) perspektyw postrzegania przez podmiot siebie i świata w pisarstwie autobiograficznym, a zwłaszcza w tzw. pismach osobistych (dziennikach, pamiętnikach, listach).

EN

The approach to the prose of personal documents proposed in this article does not aim at defining new problems, but is rather an attempt to apply more vivid and sensual critical categories to the reflections presented in the literature of the subject. The window and the mirror refer to the main (external and internal) perspectives of the subject’s perception of the world and himself/herself in autobiographical writing, in particular in the so-called personal documents (journals, diaries, letters).

6

Dziennik znikania. O trylogii diarystycznej Jerzego Pilcha

63%

Kopczyk M.

|

tom 40

|

nr 1

27-40

PL

The diary of disappearance. On Jerzy Pilch’s diary trilogy The text discusses three diaries of Jerzy Pilch: Diary (2012), The Second Diary. June 21, 2012 – June 20, 2013 (2014), The Third Diary. May 7, 2017 – July 15, 2018 (2019). The texts differ in terms of their general principles of composition, diary strategies, poetics, and the themes they explore. They are autonomous entities, but also cohesive units organized around the central theme of disease. The author maintains that the progression of the disease alters and influences various aspects of the diary – in terms of both form and content. The disease intensifies the metatextual layer of the records; the feeling of the approaching end makes the writer contemplate his own understanding of the role of the writer, the role of literature, and ultimately, the role of form in life. The discipline demanded by maintaining a diary serves as a refuge in an increasingly encroaching state of inertia. The diary record gains in importance as the disease limits the physical fitness of the protagonist – it serves as a report of experiencing the disease but increasingly becomes a space in which this experience takes place.

7

Odmierzanie pamięci

63%

Grzemska A.

|

nr 2(3)

151-164

PL

Tekst stanowi próbę interpretacji wspomnieniowego tomu Marcelego Najdera zatytułowanego Rewanż. Diariusz pisany w ukryciu przez około osiemnaście miesięcy, podczas trwającej w Kołomyi Zagłady, uzupełniony o zapiski sporządzone tuż po wojnie (w latach pięćdziesiątych), pełni rolę świadectwa ocalonego z Holocaustu żydowskiego małżeństwa. Narrację Najdera uzupełniają nieliczne, ale niezwykle istotne zapiski jego żony – Poli Najder.

EN

The article is an attempt at interpretation of flashback narration of Marceli Najder, entitled Rewanż (Revenge). Diary written in secret by about eighteen months during the Holocaust in the Kołomyja, supplemented for notes drafted right after the war (in the fifties), is also the testimony of the Jewish marriage rescued from the Holocaust. Few, but very important notes of his wife – Pola Najder – complements the narration of Najder.

8

W rytmie kół: Zapiski Heleny Modrzejewskiej z amerykańskiego tournée w 1893 roku

63%

Jarząbek-Wasyl D.

|

nr 1

98-112

EN

The paper analyses the current edition of Helena Modrzejewska's diary which is annotated with regard to its content: the events of the first six weeks of 1893, people described by Modrzejewska and their relationship with the actress, performances and theatrical plays, as well as the publishing history of the diary. The accompanying notes help situate it in the context of the subsequent editions, but also Modrzejewska's memoirs written after many years. The current publication is the first genetic edition that places a special emphasis on the process of editing the manuscript: corrections made by the author herself, as well as the editors, and also the changes introduced later by the publishers.

PL

Artykuł jest analizą bieżącej edycji diariusza Heleny Modrzejewskiej, który został opatrzony komentarzami dotyczącymi samej jego treści: opisywanych przez Modrzejewską wydarzeń pierwszych sześciu tygodni 1893 roku, pojawiających się w nich postaci, ich relacji z aktorką, przedstawień i sztuk teatralnych, jak również wydawniczych losów Dziennika. Noty towarzyszące tekstowi sytuują go w kontekście nie tylko kolejnych edycji, ale również spisanych po latach pamiętników Modrzejewskiej, do których aktorka celowo nie włączyła diariusza. Publikacja jest pierwszą edycją genetyczną, kładącą szczególny nacisk na proces powstawania rękopisu, nanoszone na niego korekty tak przez samą autorkę, jak i późniejszych edytorów, oraz zmiany dokonywane przez wydawców.

9

Autobiografizowanie jak powietrze

63%

Kofta K.

|

nr 1(2)

99-103

10

Rok 1981 w dzienniku Haliny Semenowicz – przesłanie dla teraźniejszości

63%

Szwech A.

|

tom 15

99-109

EN

The article is a presentation of the contents of one of the diary by Halina Semenowicz, promoter of Celestin Freinet’s techniques in Polish education, from the perspective of biographical experience. The author wishes to familiarize the reader with the most important aspects of life and activity of Halina Semenowicz reflected in the diary and thoughts after reading. The author describes the most important areas of Halina Semenowicz’s life, such as family, free time, professional activity, religion and social and political life, which she describes and reflects upon in her calendar. Transfers diaries are a source of analysis used in many educational research, including andragogical. This biographical research interest stems from the belief that reading a biography, not only of outstanding people, carries a significant educational potential. Subjectivity of a diary is obvious, and emotional, sincere statements are the basis and condition of “truthfulness” of articulated thoughts. These features can encourage the diary readers to deepen their knowledge of many cultural phenomena and social relationships in which the entries were created.

11

Od idei do osobistej historii

63%

Bleizgienė R.

|

tom 46

PL

W niniejszej recenzji przedstawione zostały dwie ściśle ze sobą powiązane książki. W monografii Olgi Mastianicy zatytułowanej Bajorija lietuvių tautiniame projekte (XIX a. pabaiga – XX a. pradžia) [Szlachta w litewskim projekcie narodowym (na przełomie XIX i XX wieku)] analizowane są rozmaite projekty włączenia szlachty w wizję nowoczesnego państwa litewskiego, powstałe w okresie litewskiego odrodzenia narodowego – od momentu ukazania się pierwszego nielegalnego litewskiego czasopisma „Aušra” [„Jutrzenka”] (1883–1886) aż do wybuchu I wojny światowej. Drugą omawianą publikacją jest opracowany przez Olgę Mastianicę-Stankevič i Jurgitę Venckienė Dziennik Mieczysława Dowojny-Sylwestrowicza (Mečislovas Davainis-Silvestraitis). Dowojna-Sylwestrowicz (1849–1919), który w działalność litewskiego ruchu narodowego zaangażował się jeszcze w drugiej połowie XIX wieku, na swoim przykładzie chciał udowodnić, że możliwe jest ponowne „zlitewszczenie” polskojęzycznej szlachty. Był redaktorem wydawanego po polsku czasopisma „Litwa” (1908–1914), którego głównym odbiorcą była właśnie polskojęzyczna litewska szlachta.

EN

This review presents two books that are closely related. The study by Olga Mastianica entitled Bajorija lietuvių tautiniame projekte (XIX a. pabaiga – XX a. pradžia) [Nobility in the Lithuanian National Project (Late 19th – Early 20th Centuries)] analyses the projects of including the nobility into the vision of modern Lithuania that were proposed from the publication of the first Lithuanian newspaper, Aušra [Dawn] (1883–1886), until the beginning of the First World War. The other book under discussion is the diary of Mečislovas Davainis-Silvestraitis, edited by Olga Mastianica-Stankevič and Jurgita Venckienė. Davainis-Silvestraitis (1849–1919), who was engaged in the Lithuanian national movement in the second half of the nineteenth century, wanted to display by his own example that it was possible to “re-Lithuanise” the Polish-speaking nobility. He was the editor of the magazine Litwa [Lithuania] (1908–1914), which was published in Polish and the main audience of which was the Polish-speaking nobility of Lithuania.

12

Journal writing – students’ voices

63%

Majchrzak O. , Ostrogska P.

|

nr 2

253-274

EN

Developing writing skills in L2 is challenging. Writing is believed to be time-consuming, difficult, boring, limiting and not rewarding. All of these challenges result in students having a negative attitude towards writing, both in L1 and in L2. Journal writing is a tool which helps students develop their writing and language skills, establish a regular writing habit, while at the same time allowing them space for self-expression. The present study aims at finding out how students perceive journal writing. The participants were 55 first year students of English Studies, who participated in a creative writing course. It was discovered that students view journal writing as pleasant; that it helped them in writing their final assignment; and that it helped them develop their language skills. The study also found that offering students writing prompts may be useful in the course of writing a journal, especially for those students who lack ideas for their entries. Finally, recommendations concerning the use of journals in any language class are provided. The study suggests that if administered properly and understood by the students, journal writing has the potential to help students change their attitude towards writing for the better and improve their writing and language skills.

PL

Rozwijanie umiejętności pisania w języku obcym wiąże się z wieloma wyzwaniami. Pisanie postrzegane jest jako czasochłonne, trudne, nudne, ograniczające i niesatysfakcjonujące, co powoduje, że uczniowie mają negatywny stosunek do pisania, zarówno w języku ojczystym, jak i obcym. Prowadzenie dziennika to narzędzie, które pomaga rozwijać umiejętności językowe oraz pisania w języku obcym, wyrabiać regularny nawyk pisania, a jednocześnie daje przestrzeń do wyrażenia siebie. Niniejsze badanie miało na celu ustalenie, jak uczący się języka angielskiego jako obcego postrzegają pisanie dziennika. Uczestnikami badania było 55 studentów pierwszego roku filologii angielskiej, którzy uczestniczyli w kursie kreatywnego pisania. Badanie pokazało, że pisanie dziennika jest dla studentów przyjemne, pomogło im w napisaniu końcowego zadania, czyli autobiografii, i w rozwinięciu umiejętności językowych. Badanie wykazało również, że zaproponowanie uczniom tematów/pytań do ich wpisów dziennikowych może być przydatne w trakcie pisania dziennika, zwłaszcza dla tych osób, które nie mają pomysłów na swoje wpisy. Artykuł kończą rekomendacje dotyczące włączania dzienników do zajęć językowych.

13

Portret Bibianny Moraczewskiej – literatki nieznanej

51%

WALĘCIUK-DEJNEKA B.

|

nr 2(5)

65-78

PL

Artykuł jest próbą literaturoznawczego spojrzenia na twórczość literacką Bibianny Moraczewskiej, działaczki politycznej i społecznej, która także próbowała swoich sił na polu artystycznym. Jej utwory to bardziej próby, opowiastki o tematyce patriotyczno-religijnej z wątkiem miłosnym, przynależące do grupy tekstów popularnych, adresowanych do wszystkich zainteresowanych problematyką kobiecą i losami ojczyzny. Ich nieskomplikowane schematy kompozycyjne (fabularne) nie wymagały bowiem wnikliwych zabiegów interpretacyjnych, odsłaniających ukryte sensy. Autorka znała prawdę i chciała ją przekazać czytelnikowi, zamierzała się nią podzielić. Pokazywała bohaterów narodowych i silne, samodzielne i zaradne kobiety.

EN

The article is an attempt at a literary perspective on the Bibianna Moraczewska’s creation, a political and social activist who also tried her strength in the field of art. Her works are patriotic and religious with a love theme, they belong to a group of popular texts addressed to all those interested in women's issues and the fate of the motherland. The uncomplicated compositional patterns of these works did not require in-depth interpretive measures, revealing hidden meanings. The author knew the truth and wanted to pass it on to the reader. She showed national heroes and strong, independent and resourceful women.

14

„Tylko literatura pozwala z dystansem dotknąć sedna rzeczy”. O literaturze, chorobie i śmierci w Trzecim dzienniku Jerzego Pilcha

51%

Siwor D.

|

tom 40

|

nr 1

13-26

EN

“Only literature allows you to touch the heart of things with detachment”. On literature, illness and death in Jerzy Pilch’s “The Third Diary” The author of this article analyses “Trzeci dziennik” (The Third Diary) in terms of the transformations taking place in Jerzy Pilch’s creative strategy. The self-creation characteristic of Pilch’s writing also includes the most difficult issues: illness, old age and death. Speaking about them in the context of one’s own experiences is impossible outside literature. Silence becomes one of the means of communication. “Trzeci dziennik” (The Third Diary) is an attempt to testify to the victory of literature over the impossibility of expression.

15

Wydawnicze losy dziennika Heleny Modrzejewskiej

51%

Kędziora A. , Orzechowski E.

|

nr 1

90-97

EN

Helena Modrzejewska's diary was published several times in several variants, both in whole and in fragments (including the excerpts published in the Polish magazines such as Czas, Kierunki, Teatr and in monographs by Marion M. Coleman and Józef Szczublewski), Modrzejewska's diary has become ridden with numerous editorial inaccuracies. The text currently published in Pamiętnik Teatralny is a compilation of the three major editions of the Diary: the original based on the manuscript, including later comments and corrections, the first Polish publication in Czas, 1910, and its edition in English, published in M. M. Coleman’s Fair Rosalind: The American Career of Helena Modjeska (1969). The current edition is annotated with regard to its content: the events of the first six weeks of 1893, people described by Modrzejewska and their relationship with the actress, performances and theatrical plays, as well as the publishing history of the diary.

PL

Dziennik Heleny Modrzejewskiej publikowany był kilkukrotnie w różnych wariantach, w całości bądź we fragmentach (m.in. w „Czasie”, „Kierunkach”, „Teatrze” oraz monografiach M.M. Coleman oraz J. Szczublewskiego) obrósł w liczne nieścisłości edytorskie i redakcyjne. Opublikowane w „Pamiętniku Teatralnym” teksty są zestawieniem trzech głównych edycji Dziennika – oryginału drukowanego za rękopisem, wraz z uwzględnieniem późniejszych uwag i poprawek, pierwszej polskiej publikacji w „Czasie” w 1910 roku oraz edycji w j. angielskim, zamieszczonej w Fair Rosalind: the American Career of Helena Modjeska M.M. Coleman (1969). Diariusz został opatrzony komentarzami dotyczącymi samej jego treści: opisywanych przez Modrzejewską wydarzeń pierwszych sześciu tygodni 1893 roku, pojawiających się w nich postaci, ich relacji z aktorką, przedstawień i sztuk teatralnych, jak również wydawniczych losów Dziennika.

16

Dziennik Heleny Modrzejewskiej 1 I–16 II 1893

51%

Jarząbek-Wasyl D. , Kędziora A. , Orzechowski E.

|

nr 1

55-89

EN

The manuscript of the diary, written by Helena Modrzejewska from 1 January to 16 February 1893, is kept in Jan Ignacy Paderewski’s collection at the National Library in Warsaw. Published several times in several variants, both in whole and in fragments (including the excerpts published in the Polish magazines such as Czas, Kierunki, Teatr and in monographs by Marion M. Coleman and Józef Szczublewski), Modrzejewska's diary has become ridden with numerous editorial inaccuracies. The text currently published in Pamiętnik Teatralny is a compilation of the three major editions of the Diary: the original based on the manuscript, including later comments and corrections, the first Polish publication in Czas, 1910, and its edition in English, published in M. M. Coleman’s Fair Rosalind: The American Career of Helena Modjeska (1969).

PL

Rękopis Dziennika, prowadzonego przez Helenę Modrzejewską od 1 stycznia do 16 lutego 1893 roku, przechowywany jest w kolekcji J. I. Paderewskiego w Bibliotece Narodowej w Warszawie. Publikowany kilkukrotnie w różnych wariantach w całości bądź we fragmentach (m.in. w „Czasie”, „Kierunkach”, „Teatrze” oraz monografiach M.M. Coleman oraz J. Szczublewskiego) obrósł w liczne nieścisłości edytorskie i redakcyjne. Zamieszczone w „Pamiętniku Teatralnym” teksty są zestawieniem trzech głównych edycji Dziennika – oryginału drukowanego za rękopisem, wraz z uwzględnieniem późniejszych uwag i poprawek, pierwszej polskiej publikacji w „Czasie” w 1910 roku oraz edycji w j. angielskim, zamieszczonej w Fair Rosalind: the American Career of Helena Modjeska M.M. Coleman (1969).

17

Поиски бога в ранних дневниках Михаила Пришвина

51%

Krivolapova E.

|

nr 7

87-100

PL

W artykule zostają poddane badaniu cechy szczególne religijno-filozoficznych poszukiwań Michaiła Michajłowicza Priszwina. Na materiale wczesnych dzienników pisarza przenalizowne są etapy jego dążeń do «słusznej wiary». Zostaje scharekteryzowana kulturalno-historyczna sytuacja Rosji końca XIX i początku XX wieku. Przedstawione są także analizy specyficznych cech świadomości religijnej inteligencji rosyjskiej. Autor zwraca szczególną uwagę na fenomen «starczestwa» i jego znaczenie w literaturze rosyjskiej. Zestawienie egodokumentalnych i artystycznych źródeł pozwala na stworzenie wyobrażenia o cechach szczególnych religijno-filozoficznego myślenia Priszwina, o sposobach przyswojenia przez niego psychologii i wiedzy ludowej.

EN

This article examines the features of the religious and philosophical quests of Mikhail Mikhaylovich Prishvin. Based on material from the writer’s early diaries, the various stages of his search for the “correct faith” are traced. The cultural, historical and religious situation in Russia at the end of the 19th and beginning of the 20th century is characterised. The specific features of the religious consciousness of the Russian intelligentsia are also analysed. Special attention is paid to the phenomenon of the “eldership” and its significance in Russian literature. This comparison of Prishvin’s egodocumentary and artistic sources allows us to present specific aspects of his religious and philosophical thinking, and how Prishvin assimilated folk psychology and folk faith.

RU

В статье рассматриваются особенности религиозно-философских исканий Михаила Михайловича Пришвина. На материале ранних дневников писателя прослеживаются этапы его поисков «правильной веры». Характеризуется культурно-историческая и религиозная обстановка в России конца XIX – начала XX вв. Анализируются специфические черты религиозного сознания русской интеллигенции. Особое внимание уделяется феномену старчества и его значению в русской литературе. Сопоставление автодокументальных и художественных источников Пришвина позволяет составить представление об особенностях его религиозно-философского мышления, о способах усвоения Пришвиным народной психологии и народной веры.