Problematyka niniejszego artykułu dotyczy jednego z aspektów prawnych działalności muzeów na wolnym powietrzu, czyli prowadzenia przez nie działalności rolniczej. Specyfika tej grupy muzeów oraz ich charakter sprawiają, że na gruncie prawnym są one nie tylko muzeami w rozumieniu Ustawy z dnia 21 listopada 1996 r. o muzeach, lecz także gospodarstwami rolnymi, do których stosuje się przepisy szeroko rozumianego prawa rolnego. Co więcej, hodowane w muzeach zwierzęta wymagają stałej opieki weterynaryjnej, a za jej zapewnienie odpowiada dyrektor instytucji. Są to zagadnienia, które nie wynikają wprost z Ustawy o muzeach i między innymi z tego powodu stanowią liczne problemy praktyczne dla muzealników. Tekst wzbogacony został o – ujęte w tabele i diagram – wyniki przeprowadzonego przez autorkę badania ankietowego wśród polskich muzeów na wolnym powietrzu, którego celem było ukazanie problemów prawnych, z którymi borykają się muzealnicy w codziennej pracy w tych muzeach. Artykuł stanowi pionierskie opracowanie przedmiotowej problematyki, gdyż do tej pory nie była ona w polskiej literaturze analizowana.
2
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
To implement an efficient policy of the development of rural areas it is necessary to measure and evaluate processes occurring on farms. The paper is an attempt at evaluating the advancement (intensity) of the disagrarization process from a production and economic perspective at a sub-regional (local) level. Constructing a synthetic disagrarization rate, three variables were employed explaining: a percentage rate of households with an owner of a farm that do not earn income from agricultural activities, the share of land being in a poor agricultural condition in the area of arable land on farms and the livestock stocking density. Calculations made confirmed greater advancement of the phenomenon of disagrarization on the areas characterized by fragmented agrarian structure. The following sub-regions are characterised by the highest intensity of production and economic disagrarization: the Częstochowa, Sosnowiec, Kielce, Oświęcim, Bielsko-Biała and Rzeszów sub-regions.
PL
Do prowadzenia skutecznej polityki rozwoju obszarów wiejskich niezbędne są pomiar i ocena procesów zachodzących w gospodarstwach rolnych. W opracowaniu przedstawiono próbę oceny zaawansowania (natężenia) procesu dezagraryzacji w ujęciu produkcyjno-ekonomicznym na poziomie subregionalnym (lokalnym). W konstrukcji syntetycznego wskaźnika dezagraryzacji wykorzystano trzy zmienne objaśniające: odsetek gospodarstw domowych z właścicielem gospodarstwa rolnego, które nie czerpią dochodów z działalności rolniczej, udział gruntów w złej kulturze rolnej w powierzchni użytków rolnych w gospodarstwach oraz obsadę zwierząt. Przeprowadzone obliczenia potwierdziły większe zaawansowanie zjawiska dezagraryzacji na obszarach o rozdrobnionej strukturze agrarnej. Do jednostek o największym natężeniu dezagraryzacji produkcyjno-ekonomicznej należą podregiony: częstochowski, sosnowiecki, kielecki, oświęcimski, bielski oraz rzeszowski.
Celem prowadzonych badań było rozpoznanie stopnia skażenia azotanami płytkich wód podziemnych użytkowanych studniami gospodarskimi oraz płytkimi ujęciami wiejskimi. Były to najczęściej studnie ujmujące wody czwartorzędowe oraz płytkie wody podziemne triasu górnego. Badania jakości wód podziemnych prowadzono w obrębie powiatu lublinieckiego, którego znaczna część powierzchni ma charakter rolniczy. Do badań wytypowano130 użytkowanych studzien gospodarskich. W trakcie badań polowych prowadzonych jesienią 2000 r., oznaczono zawartości azotanów oraz azotynów w wodzie. Równolegle wykonano pomiary odczynu pH, temperatury, przewodnictwa elektrolitycznego właściwego wody oraz zestaw standardowych pomiarów hydrogeologicznych. Badania wykazały znaczne skażenie tych wód azotanami. Obydwa badane poziomy wodonośne reagują bardzo szybko i w analogiczny sposób na dopływ zanieczyszczeń z powierzchni ziemi. Około 40% studzien posiada wody skażone azotanami w stopni przekraczającym normy dla wód pitnych tj. 50 mg NO3-/l. Strefy zanieczyszczenia występują w rejonach zabudowy wiejskiej, gdzie od lat są gromadzone zanieczyszczenia pochodzenia rolniczego w postaci: gnojowisk, składowisk śmieci, składów nawozów mineralnych oraz środków ochrony roślin. Duży udział w zanieczyszczeniu wód mają nieszczelne szamba oraz brak kanalizacji na wsiach.
EN
The study was performed to assess nitrates contaminations of shallow aquifers, yielding water for farm wells and shallow country water intakes. The waters in agricultural regions (as studied e.g., during charting for the hydrogeological map of Poland in 1 : 50 000 scale) are of low quality due to considerable excess of nitrogen compounds in shallow aquifers. The problem is especially pronounced in typically farmland communes, where the elevated nitrate concentrations are often related to uncontrolled agricultural practices. The most hazardous is the nitrate ion, being highly reactive and of limited sorption capabilities, thus easily migrating in underground waters. The problem of aquifer contamination with nitrogen compamds as a result of agricultural practices, has been recognised in countries with agriculture utilising a lot of chemical agents since more than a decade. As a result, the Directive no. 91/676/EEC was issued, pertaining to the reduction of nitrate pollution in agricultural area, imposing a duty of European Union members to monitor both surface waters and groundwaters. The planned access of Poland to the EUwill invoke the obligation to perform such studies also in this country. Nitrate and nitrote contents were determined during the field study in the late 2000. At the same time, pH, temperature, and electrohstic conductivity were measured. The initial investigation comprised testing samples from 130 utilised farm wells.
The Polish legislator introduced a series of mechanisms limiting the possibility of turnover of agricultural real estate. The rule has been adopted that only an individual farmer may be the acquirer of farming land, which excludes e.g. a commercial law company. The Agricultural Property Agency has been equipped with several competences enabling it considerable interference with the agricultural real estate turnover. The amendment to the Act on the Formation of Agricultural System, binding since 30 April 2016, has introduced several limitations in the acquisition of agricultural real estate by companies governed by commercial law. The acquisition of agricultural real estate with the consent of the President of the Agricultural Property Agency is the only option for legal persons to acquire agricultural real estate. In practice, the above regulations considerably hinder the conduct of agricultural activities by commercial law companies. The principle of the freedom of agricultural activities entails the choice of the form of conducting of such activities. The analysed regulations do not give such freedom. The introduction of a farm company, i.e. the subject whose main activity would be of an agricultural character and which could be treated like an individual farmer, into the Polish, law might constitute a be a good solution to this problem.
PL
Polski ustawodawca wprowadził szereg mechanizmów ograniczających obrót nieruchomościami rolnymi. Wprowadzono zasadę, że tylko rolnik indywidualny może nabyć grunty rolne, co wyłącza możliwość ich nabycia m.in. przez spółki prawa handlowego. Agencja Nieruchomości Rolnych została wyposażona w szereg kompetencji pozwalających na znaczący wpływ na obrót gruntami rolnymi. Nowelizacja ustawy o kształtowaniu ustroju rolnego obowiązująca od 30 kwietnia 2016 r. wprowadziła szereg ograniczeń w nabywaniu nieruchomości rolnych przez spółki prawa handlowego. Nabycie nieruchomości rolnej za zgodą Prezesa ANR jest jedynym sposobem na uzyskanie własności nieruchomości rolnej przez osoby prawne. Powyższe regulacje w praktyce znacznie utrudniają prowadzenie działalności rolniczej przez spółki prawa handlowego. Zasada wolności działalności gospodarczej oznacza m.in. wybór formy, w jakiej można taką działalność podejmować. Kształt analizowanych przepisów takiej wolności nie daje. Być może właściwym rozwiązaniem byłoby wprowadzenie do prawa polskiego spółki rolnej, a więc podmiotu, którego głównym rodzajem działalności byłaby działalność rolnicza i który mógłby być traktowany na równi z rolnikiem indywidualnym.
W niniejszej pracy podjęliśmy próbę identyfikacji i po części wyjaśnienia relacji (zgodności, odmienności, rozbieżności) zachodzących między działką ewidencyjną i działką rolną. Rozbieżności pomiędzy ewidencją gruntów i budynków a „ewidencją” prowadzoną przez Agencję Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa wynikają z usterek danych wejściowych (nieaktualność i błędy ewidencji państwowej lub błędy w identyfikacji i pomiarach obszarów upraw). Aktualność danych ewidencyjnych jest różna na terenie całego naszego kraju. Nie jest jednak obecnie znany dokładnie procent zaktualizowanej bazy danych tej ewidencji. Różne szacunki tego procentu są rozbieżne.
EN
This paper presents an attempt to identify and partially explain relations between a cadastral parcel and an agricultural parcel (compliance, differences, discrepancies). Discrepancies between the lands and buildings register and the "land register" maintained by the Agency for Restructuring and Modernisation of the Agriculture, result from imperfections of input data (out-of-dateness and errors in the state land register or errors of identification and surveys of arable lands). Up-to-dateness of data differs in different regions of Poland. However, the percentage of updated land register databases is not known. Its estimated values are mutually different.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.