Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Poza kapitalizmem i socjalizmem. Dystrybucjonizm jako alternatywa wobec materialistycznego postrzegania ludzkiej egzystencji

100%

Boruta P. , Tulejski T.

Studia Prawno-Ekonomiczne

|

2017

|

tom 104

27-44

PL

Hilare Belloc i Gilbert Keith Chesterton, dwaj brytyjscy pisarze tworzący głównie we wczesnym XX wieku, znani są powszechnie ze swojego niezwykle bogatego dorobku literackiego. Jednakże spośród wielu tematów podejmowanych w swoich rozlicznych dziełach, twórczość dotycząca opracowanych przez nich teorii ekonomicznych pozostaje prawdopodobnie tą najbardziej zapomnianą. Całościowo koncepcje te określane są zazwyczaj jako „dystrybucjonizm”. Pod pojęciem tym kryje się idea systemu ekonomicznego zainspirowanego przez katolicka naukę społeczną, który powołany został do życia przez Belloca i Chestertona jako słuszna alternatywa dla dwóch najpopularniejszych rozwiązań kwestii ekonomicznej – kapitalizmu i socjalizmu. Brytyjki duet (określany przez wielu jako „Chesterbelloc” - termin ten powstał w związku z bliską przyjaźnią pisarzy oraz zgodnością ich przekonań) utrzymywał, iż lepszy ustrój jest nie tylko możliwy, ale jest w on rzeczywistości najbardziej naturalnym sposobem na regulowanie ekonomicznej sfery społeczeństw. Działając w czasach bezwzględnego angielskiego industrializmu, Belloc i Chesterton orędowali za powszechnie dostępną własnością prywatną, uzyskaną i utrzymaną dzięki takim środkom jak zróżnicowane opodatkowanie, system cechowy, rozwinięte rolnictwo oraz oparcie całego systemu na solidnym fundamencie chrześcijańskiej moralności. W niniejszym artykule autorzy argumentują, iż koncept dystrybucjonizmu nie stracił na swojej wartości w XXI wieku, a wiele spośród wypracowanych przez jego autorów instytucji nadal może być zaimplementowanych we współczesnych społeczeństwach, stwarzając tym samym wartościową alternatywę dla czysto materialistycznej wizji ekonomii, a przez to rozwiązując lub zapobiegając wielu problemom nowoczesnego świata.

EN

Hilare Belloc and Gilbert Keith Chesterton are commonly recognized as prolific British writers, authors of many memorable works of the early 20th century. However, from the plethora of topics they covered in their writings, the economic theories they created together are probably the most forgotten. These ideas created and developed throughout the years are usually known as “distributism”. This name marks the economic system inspired by the Catholic Social Teaching, designed by Belloc and Chesterton to be a possible remedy for the problems of both most popular answers to economic issues – Capitalism and Socialism. The British duo (known by some as “Chesterbelloc”, term created because of their close friendship and accordance of beliefs) argued, that a better solution is not only possible, but is in fact the most natural way of regulating the economic matters of the society. In the ruthless times of English Industrialism they advocated the common possession of private property, established and maintained by such elements as differentiated tax, the guild system, widespread agriculture and the solid foundation of Christian morality. In this article the Authors argue, that the idea of Distributism is still valuable in the 21st century and that many solutions created by its authors could still be implemented in present societies, being an alternative for the purely materialistic vision of economy and solving or preventing many of modern issues.

2

Własność i cywilizacja łacińska. Dystrybucjonizm w myśli polityczno-prawnej Feliksa Konecznego

84%

Boruta P.

Studia Prawno-Ekonomiczne

|

2023

|

tom 126

9-25

EN

Background: Feliks Koneczny’s intellectual heritage remains popular to this very day, inspiring creative scientific discourse in many fields. The most essential element of his legacy is undoubtedly the original system of the comparative science of civilizations, in particular of the Latin civilization, which he described exhaustively, and with which he identified. To better understand the essence of his thought, it is necessary to look at it from numerous perspectives. The subject of this work is an attempt to compare the essential characteristics of Latin civilization according to Koneczny with a system of a potentially similar nature, to show both entities in a new light. The desired effect is to better explain the sources of both systems, as well as to establish potential paths for further development. Research purpose: The goal of the article is to place the Latin civilization next to distributism, and to examine to what extent distributism meets the political requirements set for Latin civilization by Koneczny. Distributism, the concept of the socio-economic system developed by Hilaire Belloc and Gilbert Keith Chesterton, presupposes in its essence the need for the widest possible distribution of material goods. The author aims to describe to what extent this goal is compatible with the Latin civilization. Methods: The author uses the historical-comparative and critical method to juxtapose Latin civilization and distributism. Through a thorough analysis of source materials, he determines both concepts’ origins and basic constituent factors, subsequently identifying analogies and relationships. Conclusions: The conclusion is the confirmation of the high compatibility of Latin civilization with the doctrine of distributism. Numerous identical elements are revealed: the recognition of the importance of property and economic freedom; the requirement of the widest possible distribution of ownership, especially land ownership; a posteriori method of systemic development; legislation conducive to the division and maintenance of property; affirmation of the role of the Catholic Church and Christian morality in the formation of societies. The obtained research results allow to put forward the thesis stating that distributism is the model economic system in the Latin civilization. The success of the comparative analysis bodes well for further comparative studies concerning the types of civilization proposed by Koneczny and the economic systems described by Belloc and Chesterton.

PL

Przedmiot badań: Dorobek intelektualny Feliksa Konecznego cieszy się współcześnie stosunkowo dużą popularnością, inspirując twórczy dyskurs naukowy w wielu dziedzinach. Najważniejszym elementem owej spuścizny jest oryginalne opracowanie zagadnienia cywilizacji, a w szczególności cywilizacji łacińskiej, którą opisał w sposób wyczerpujący i z którą osobiście się identyfikował. Aby lepiej zrozumieć istotę jego myśli, należy spojrzeć na nią z różnych perspektyw. Przedmiotem niniejszej pracy jest próba zestawienia założeń cywilizacji łacińskiej u Konecznego z ustrojem o potencjalnie podobnej naturze, aby ukazać oba zagadnienia w nowym świetle – lepiej wytłumaczyć źródła obu systemów, jak i wytyczyć potencjalne ścieżki rozwoju. Cel badawczy: Celem artykułu jest umiejscowienie cywilizacji łacińskiej obok dystrybucjonizmu i zbadanie, w jakim stopniu dystrybucjonizm spełnia wymagania ustrojowe postawione cywilizacji łacińskiej przez Konecznego. Dystrybucjonizm, koncepcja ustroju społeczno-ekonomicznego opracowana przez Hilaire Belloca i Gilberta Keitha Chestertona zakłada w swojej istocie potrzebę jak najszerszej dystrybucji dóbr materialnych. Autor stawia sobie za cel opisanie, na ile ten cel jest kompatybilny z cywilizacją łacińską. Metoda badawcza: Autor za pomocą metody historyczno-porównawczej i krytycznej zestawia ze sobą cywilizację łacińską i dystrybucjonizm. Drogą gruntownej analizy materiałów źródłowych dokonuje określenia genez i podstawowych czynników składowych obu koncepcji, a następnie wskazuje na analogie i pokrewieństwa. Wyniki: Wnioskiem końcowym jest stwierdzenie wysokiej kompatybilności cywilizacji łacińskiej z doktryną dystrybucjonizmu. Identyfikacji podlegają liczne tożsame elementy: uznanie znaczenia własności i wolności ekonomicznej; postulat jak najszerszej dystrybucji własności, zwłaszcza własności nieruchomości; aposterioryzm w kształtowaniu ustroju; system prawny sprzyjający podziałowi i utrzymaniu własności; afirmacja roli Kościoła Katolickiego i chrześcijańskiej moralności w kształtowaniu społeczeństw. Uzyskane wyniki badań pozwalają postawić tezę o dystrybucjonizmie jako modelowym ustroju ekonomicznym w cywilizacji łacińskiej. Powodzenie przeprowadzonej analizy porównawczej rokuje pozytywnie na dalszą komparatystykę, mającą za przedmiot typy cywilizacji u Konecznego oraz systemy ekonomiczne opisane przez Belloca i Chestertona.

3

“Pygmies and Sleeping Giant”: Thomist Personalism in the Social and Political Thought of Gilbert Keith Chesterton

67%

Wąs M.

Roczniki Kulturoznawcze

|

2018

|

tom 9

|

nr 1

43-70

PL

Celem tekstu jest ujawnienie i opisanie personalistycznych elementów dystrybucjonizmu i nacjonalizmu Gilberta Keitha Chestertona. W pierwszej części zostają wyjaśnione podstawowe pojęcia: „personalizm” oraz „tomizm,” czemu towarzyszy próba skonstruowania ogólnego zarysu personalizmu tomistycznego, przeprowadzona na zasadzie analizy poglądów personalisty tomistycznego par excellence — Jacques’a Maritaina. Druga część tekstu skupia się na analizie poglądów samego Chestertona oraz na udowodnieniu, że był on w ścisłym tego słowa znaczeniu myślicielem społecznym, że jego nacjonalizm wykazuje wiele zaskakujących analogii z Maritainowską koncepcją życia społecznego, jego dystrybucjonizm zaś opiera się na koncepcji dobra wspólnego, analogicznej do tej, którą opracował francuski filozof. Tekst wieńczą pewne ogólne uwagi na temat potencjalnych korzyści płynących z podobnej analizy.

EN

The aim of the text is to uncover and describe personalist elements of Gilbert Keith Chesterton’s nationalism and distributism. First part of the text is concerned with clarifying basic notions, so—with explaining the meaning of the terms “personalism” and “Thomist personalism,” and presenting the most basic intellectual framework of Thomist personalist philosophy, which is done by the means of analyzing the thought of Thomist personalist par excellence—Jacques Maritain. The second part of the text concentrates on the analysis of Chesterton’s ideas, proving—consequently—that he was a social thinker, that his notion of nationalism corresponds in a striking manner to Maritain’s concept of social life, and his distributist views—to Maritain’s concept of the common good. The text ends with several general remarks that aim at establishing certain possible advantages this analysis might produce.

4

Trzy oblicza własności. O roli własności prywatnej w systemie społeczno-ekonomicznym na podstawie twórczości H. Belloca oraz G.K. Chestertona

67%

Boruta P.

Studenckie Zeszyty Naukowe

|

2018

|

tom 21

|

nr 38

EN

The institution of property is undeniably one of the most important elements of every social and economic system. It affects every human being, playing a vital role in everyday life of the whole human race. Nevertheless, its origin and true meaning is not always treated with due attention, which sometimes leads to practical errors and improper application of this essential idea in human societies. The article concerns the true importance of private property, based on works by two British writers of the early 20th century, H. Belloc and G.K. Chesterton. The author describes the economic freedom attached to private property and shows it as a condition necessary for maintaining basic human dignity. Then he presents two of the most common errors concerning perception and application of property – the limitation of its positive effects in capitalism and the futile attempt of its abolition in socialism.

PL

Instytucja własności stanowi jeden z najistotniejszych składników każdego systemu społecznego i ekonomicznego, ponieważ oddziałuje bezpośrednio na życie każdego człowieka, będąc praktycznym elementem zwykłej codzienności. Nie zawsze jednak poświęca się jej genezie należytą uwagę, a w toku dziejów nie brakowało rozmaitych błędnych poglądów przeinaczających właściwe znaczenie owego podstawowego urządzenia społecznego. W niniejszym artykule została podjęta próba zaprezentowania elementarnej wartości własności prywatnej w oparciu o twórczość dwóch brytyjskich pisarzy początku XX w. – H. Belloca i G.K. Chestertona. Autor zwraca uwagę na wynikającą z posiadania wolność ekonomiczną oraz ukazuje własność prywatną jako warunek konieczny szeroko pojętej godności człowieka. Następnie opisuje podstawowe błędy, jakie pojawiły się w historii ludzkości w związku z niewłaściwym postrzeganiem i używaniem opisywanej instytucji: ograniczenie oddziaływania własności w warunkach ustroju kapitalistycznego oraz próby zniesienia własności prywatnej w socjalizmie.

5

Dystrybucjonizm angielski jako wariant nowej cywilizacji chrześcijańskiej ujętej w sensie konkretnego ideału historycznego

59%

Wąs M.

Roczniki Nauk Społecznych

|

2019

|

tom 11(47)

|

nr 3

21-42

PL

Celem opracowania jest dowiedzenie, że angielska myśl dystrybucjonistyczna, reprezentowana przez Hilaire Belloca i Gilberta Keitha Chestertona, stanowi oryginalny wariant konkretnego ideału historycznego nowej cywilizacji chrześcijańskiej, jaki opracował w dziele Humanizm integralny francuski filozof tomistyczny, Jacques Maritain. Pierwsza, krótsza część artykułu stanowi zarys koncepcji nowej cywilizacji chrześcijańskiej jako konkretnego ideału historycznego, ujętego w trzech zasadniczych wymiarach: politycznym (demokracja personalistyczna), ekonomicznym (pluralizm gospodarczy) i kulturowym (chrześcijańskie państwo świeckie). Druga poświęcona jest wykazaniu, że te wszystkie trzy elementy znajdują analogiczne odzwierciedlenie w tradycji dystrybucjonistycznej. Trzecia, najkrótsza, poświęcona jest prezentacji podstawowych różnic zachodzących między koncepcjami Maritaina a dystrybucjonistów, ze względu na które nie można mówić o pełnej identyczności, a jedynie o podobieństwie, i które otwierają perspektywy dalszych badań.

XX

The aim of the work is to present English social philosophy of distributism as a variant of a concrete historical ideal of the New Christian Civilization, as proposed by a French Thomist, Jacques Maritain, in his Integral Humanism. The first part of the text present the idea of the New Christian Civilization in three important dimensions: political (personalist democracy), economic (economic pluralism) and cultural (Christian secular state). Second one's aim is to prove that all these three elements are analogically present in the structure of distributist thought. Third part, the shortest of all, presents differences that occur between English distributism and the thought of Jacques Maritain, due to which the two system can be compared not in the terms of identity, but only similarity, and which open perspectives for further research.