Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Podstawy logistyki jako dyscypliny naukowej

100%

Brzeziński M.

|

2008

|

tom nr 5

76-77

2

Chemik, kucharz czy artysta? Kuchnia molekularna

80%

Nowak A. , Kowalski J.

|

tom Nr 5

33

PL

Kuchnia molekularna to stosunkowo nowy termin, który spowodował wiele zamieszania i kontrowersji w świecie gastronomii. Formalnie odnosi się on do dyscypliny naukowej, która bada fizyczne i chemiczne procesy zachodzące podczas gotowania. Obejmuje on także elementy społeczne i artystyczne. Kuchnia molekularna różni się od tradycyjnej nauki o żywności, która jest skoncentrowana na produkcji żywności, żywieniu i bezpieczeństwie żywności. Gastronomia molekularna zajmuje się badaniem przewodnictwa cieplnego, konwekcji, fizycznych aspektów między żywnością a cieczą, stabilnością smaku, problemami z rozpuszczalnością, dyspersją i związkami tekstura vs. smak. Zrozumienie nauki gotowania może doprowadzić do powstania pozornie dziwnych potraw, które są niespodziewanie smaczne. Wśród popularnych technik wykorzystywanych w kuchni molekularnej można wymienić: sferyfikację, żelowanie, sous vide, emulgację i inne. Szerokie zastosowanie mają takie składniki jak: środki żelujące i antyadhezyjne, emulgatory, substytuty cukru, enzymy, hydrokoloidy oraz dwutlenek węgla i ciekły azot. Kuchnia molekularna pozwala na wydobycie głębi smaków oraz tworzenie nowych dań. Należy ona niestety do gastronomii ekskluzywnej, ponieważ wymaga sporo czasu i nakładów finansowych oraz wiedzy z zakresu zarówno chemii, żywności jak i sposobów jej przetwarzania. Z tych względów prawdopodobnie pozostanie ona jedynie kulinarną ciekawostką.

3

Idea wyodrębnienia dyscypliny naukowej „nauki o bezpieczeństwie” i jej konsekwencje

70%

Lutostański M.

|

nr 25 (32)

9-22

EN

There are numerous controversies regarding the fields of study of “security”. Reported objections are represented in the context of “nationalization” and another field of study – “defense studies”. The study is an attempt to answer two questions: 1) what is the rationale to contest the current list of areas of academic study, academic disciplines and fields of study in the area of security and defense studies?; 2) what are the possible solutions to remove controversial issues in that classification? The article also provides a short reflection on the “security engineering” as an autonomous discipline. In the final part of the foregoing shows the original model solutions of an existing problem.

4

Production engineering as a discipline and the possibilities to apply the organization of its achievements in practice

60%

Ligarski M.

|

2017

|

tom Vol. 6, iss. 4

11--18

EN

The paper presented basic information concerning a new scientific discipline in Poland: production engineering, which was created in 2010 within the field of technical sciences. Brief characteristics of 10 scientific – research fields was presented, separated within this discipline. There has been defined a subject of production engineering studies and tasks in the area of innovation. Basing on information included in over 40 papers within project Crossborder exchange of experiences in production engineering with the use of mathematical methods, it was presented examples of practical application of solutions developed within the discipline. The paper presented various classifications of developed solutions and pointed out their application value. It was confirmed that the elaborated solutions may have a wide range of application in various organizations. Summing up, the paper stated a large scope of solutions in production engineering and indicated its great value for development of Polish and Czech economy.

PL

W opracowaniu przedstawiono podstawowe informacje dotyczące nowej dyscypliny naukowej w Polsce: inżynierii produkcji, która została wydzielona w 2010 roku w ramach dziedziny nauk technicznych. Zaprezentowano krótką charakterystykę 10 obszarów naukowo-badawczych, wyodrębnionych w ramach tej dyscypliny. Określono podmiot badań inżynierii produkcji oraz wyartykułowano zadania, jakie stoją przed dyscypliną w obszarze innowacyjności. Opierając się na informacjach, zawartych w czterdziestu kilku referatach przygotowanych przez polskich i czeskich naukowców na konferencje w ramach projektu Transgraniczna wymiana doświadczeń w inżynierii produkcji z zastosowaniem metod matematycznych, zaprezentowano przykłady praktycznych zastosowań rozwiązań opracowanych w ramach dyscypliny. Przedstawiono różne podziały opracowanych rozwiązań i zwrócono uwagę na ich walory aplikacyjne. Potwierdzono, że opracowane rozwiązania mogą znaleźć szerokie zastosowanie w różnorodnych organizacjach. Podsumowując, stwierdzono szerokie spektrum rozwiązań w inżynierii produkcji oraz podkreślono jej wagę dla rozwoju gospodarki polskiej i czeskiej.

5

Geneza i rozwój polskiej hydrogeologii

60%

Kleczkowski A. S. , Sadurski A.

|

tom nr 388 Hydrogeologia

7-33

PL

Polska hydrogeologia powstała jako samodzielna dziedzina nauki w końcu XIX w. Wcześniej geolodzy zajmowali się: źródłami, słonymi, zmineralizowanymi wodami o leczniczych właściwościach i odwodnieniem kopalń. Pierwszy etap w rozwoju hydrogeologii, do I wojny światowej, przebiegał odrębnie w trzech zaborach. Następny etap polskiej hydrogeologii wiązał się z okresem 1918-1944. Prowadzono wtedy badania nad strukturami o warunkach artezyjskich, zajmowano się wodami mineralnymi w polskich uzdrowiskach, ujęciami wody do zaopatrzenia rozwijających się miast i czwartorzędowymi poziomami wodonośnymi, szeroko rozprzestrzenionymi w Polsce. Opublikowane zostały pierwsze podręczniki poświęcone wodom podziemnym. Współczesny etap hydrogeologii datuje się od 1945 r. po II wojnie światowej. Przy Centralnym Urzędzie Geologii, który pełnił funkcję resortu, powołano w 1951 r. Departament Hydrogeologii i Geologii Inżynierskiej. Zorganizowano wtedy przedsiębiorstwa hydrogeologiczne w wielkich miastach oraz szkolnictwo akademickie. Ośrodki hydrogeologiczne istnieją do dzisiaj w: Warszawie, Krakowie, Wrocławiu, Gdańsku, Sosnowcu, Poznaniu i Toruniu. Około 1000 osób ma dyplomy hydrogeologii, 60 doktoraty i około 20 jest profesorami hydrogeologii. Głównymi obszarami zainteresowań polskiej hydrogeologii są: odwodnienia kopalń, rozpoznanie i ochrona zasobów wód podziemnych, projektowanie i eksploatacja ujęć wód podziemnych, kartografia, zasoby wód mineralnych i termalnych, warunki występowania wód podziemnych dla potrzeb planowania przestrzennego, modelowanie przepływu wód i migracji zanieczyszczeń oraz prognozy zmian zasobów wód podziemnych. Poważnym utrudnieniem rozwoju polskiej hydrogeologii aż do późnych lat osiemdziesiątych była cenzura, utrudniająca publikowanie wyników badań. Przyszłość polskiej hydrogeologii jest ściśle związana z hydrologią powierzchniową, budownictwem, inżynierią sanitarną i szeroko rozumianą ochroną środowiska. Obserwuje się duże zainteresowanie zastosowaniem metod komputerowych, zwłaszcza w zakresie grafiki komputerowej i tworzeniem elektronicznych baz danych. Są uprawiane w Państwowym Instytucie Geologicznym i wykorzystywane w realizacji Mapy hydrogeologicznej Polski w skali 1:50 000 w systemie G[S/INTERGRAPH. Pokryto tą mapą obecnie 50%kraju. Przewiduje się silniejsze angażowanie polskich hydrogeologów w zagadnienia prawne, zarządzanie i gospodarowanie oraz ochronę zasobów wodnych.

EN

Polish hydrogeology, as a separate scientific discipline has become at the end of XIX century. Earlier geologists were interested in springs, saline, mineralised waters of therapeutic purposes and mines dewatering. Until I world war, in the first stage of hydrogeology development, attitude towards the groundwater problems was different in three annexed Polish territories. The next stage of Polish hydrogeology was noted between 1918-1944. The investigations were carried on the groundwater of artesian structures, mineral water in the Polish spas, on the municipal water intakes and on the Quaternary aquifers widespread in Poland. The first handbooks devoted to groundwater were published at that time. The contemporary stage has started in 1945 yr. after the II world war. Department of Hydrogeology and Engineering Geology was established at the Central Board of Geology (CUG) that belonged to Polish government as a separate ministry. Hydrogeological companies with the sections of technology and development were founded in big cities. Nowadays, the academic centres exist in: Warsaw, Cracov, Wrocław, Gdańsk, Sosnowiec, Poznań and Toruń. About 1000 persons with academic diplomas, 60 doctors and 20 professors of hydrogeology are active at present in the field of hydrogeology. The principal fields of Polish hydrogeology comprises: mine dewatering, recognition of groundwater resources and their protection, water intakes construction and exploitation, cartography, mineral and thermal water resources, regional hydrogeology for physical planning, groundwater modelling and groundwater pollution, migration of pollutants and forecasts of groundwater changes. Up to the late eighties the censorship was the main threshold of development of Polish hydrogeology related especially to publications, due to the secret information of groundwater occurrence and resources. The future of Polish hydrogeology is strongly connected with hydrology, civil engineering and environment protection. One be observe the strong interest in computer method applied to calculations and visualisation of investigation results. The databases are constructed and developed especially in the Polish Geological Institute. These are used for Hydrogeological Map of Poland, 1:50 000 project elaboration. The stronger connections of Polish hydrogeologists with economics, management and legislation problems can be predicted in the nearest future.

6

O podobieństwie dyscyplin wchodzących w skład nauki o eksploatacji urządzeń technicznych

60%

Leszek W. , Wojciechowicz B.

|

tom nr 1

147-166

EN

The article presents the similary criteria of scientific branches and their application for an analysis of branches entering into the compositions of science of technical devices maintenance. It was assumed that scientific branches could be compared in respect of a cognitive objective, a subject of research work and substantial engagement. The criteria were used in the course of an analysis of the similarity of the following branches: maintenance economics, maintenance organisation and maintenance technology grouping eleven operational branches.

7

O tribologii rozważania jubileuszowe

51%

Leszek W.

|

tom nr 4

11-22

PL

Korzystając z jubileuszu Szkół Tribologicznych zaproponowano w artykule rozważenie kilku kwestii, które zwykle, wypierane przez bieżące zadania, umykają uwadze tribologów. Przedstawiono ewolucję wiedzy o tarciu prowadzącą do wyodrębnienia się tribologii jako samodzielnej dyscypliny naukowej. Przyjęto przy tym dwa założenia wiodące: 1. Nie rozważano kwestii naukowości tribologii, reprezentując pogląd, że nie można mówić o naukowości jakiejś dziedziny działalności; naukowe lub nie mogą być efekty działalności, nie zaś sama ta działalność; 2. Przyjęto również tezę, że ewolucja tribologii wynikała z poznania atrybutów tarcia jako wszechobecnego zjawiska fizycznego i nieustannych wysiłków zmierzających do ograniczenia negatywnych skutków jego działania i w miarę możliwości wykorzystania go jako elementu procesu służącemu dobru człowieka. W artykule omówiono również zagadnienie, a raczej grupę zagadnień obejmujących zbiór poglądów prezentowanych przez tribologów i konsekwencji tych opinii dla rozwoju tribologii i jej pozycji wśród dyscyplin naukowych. W tej części artykułu rozważono niektóre kwestie metodologiczne tribologii oraz obecny stan jej struktur wewnętrznych. Przeprowadzone rozważania nawiązują do jubileuszowego charakteru obecnej Szkoły Tribologicznej.

EN

Thanks to opportunity of Tribology Schools jubilee, in the article are presented the consideration of same issues that usually are driven out by current tasks and escaped tribologiests notice. The friction knowledge evolution leading to single out tribology as self-contain scientific discipline is presented. Deliberations are based on two assumption: 1. The tribology scientificity issue isn’t deliberated, because author thinks that discipline couldn't be considered as scientific or not, there are effects of discipline activities that could be considered in such way. 2. Tribology evolution resulted from friction attributes cognition and identification as omnipresent physical phenomenon and from sustained research aiming at limitation of friction negative effects or make the most of friction as the element of controlled process. The article also presents the issue, or rather group of issues encompasses tribologiests' views and such views consequences for tribology development and its position among scientific disciplines. In this part of article there are considered same methodological questions of tribology and current state of its interior structure. The presented deliberations refer to jubilee character of Tribology School.

8

Stan nauk inżynieryjnych i technicznych w Polsce w świetle rankingu TOP2% Stanford University & Elsevier

51%

Grzesik W. , Gruba J.

|

tom R. 95, nr 8-9

28--30

PL

Opracowanie przygotowano na podstawie danych z rankingu TOP2% [4]. Syntetycznie przedstawiono stan nauk inżynieryjnych i technicznych (według klasyfikacji OEC) w Polsce na tle nauki światowej z uwzględnieniem liczby cytowanych badaczy z wyższych szkół technicznych. Daje ono również wgląd w strukturę dziedzin i dyscyplin naukowych, które są rozwijane głównie ze środków z budżetu państwa na badania naukowe i kształcenie wyższe. Prezentuje statystyki dokumentujące krajową strukturę nauk inżynieryjnych i technicznych oraz ich odniesienie do poziomu światowego. Wskazano na liczne niedoskonałości i zagrożenia oraz sformułowano wskazówki w zakresie trendów rozwojowych.

9

Teoria przekładu (Przedmiot, problematyka, miejsce wśród innych nauk)

51%

Kaczmarkowski M.

|

tom 12

205-218

EN

Die sich rasch entwickelnde Theorie des Ubersetzens kann schon jetzt, wie es scheint, als eine selbstandige wissenschaftliche Disziplin gelten.

10

Dylematy polskiej klasyfikacji nauk w zakresie bezpieczeństwa : inżynieria bezpieczeństwa

51%

Lutostański M.

|

tom nr 3(104)

172--188

PL

Obowiązująca klasyfikacja nauki polskiej jest od momentu jej przyjęcia przedmiotem refleksji naukowej, wyrażającej się w wielu opracowaniach i nie mniejszej liczbie komentarzy. Wyniki takich rozważań prowadzą do wskazywania jej zalet, a także ułomności. Pojawiają się również koncepcje usunięcia dostrzeganych niedoskonałości. Za istotny problem analizowanej klasyfikacji można uznać pominięcie inżynierii bezpieczeństwa jako dyscypliny naukowej. Uwzględniając ten problem, w niniejszym opracowaniu zaproponowano skorygowanie klasyfikacji nauki i wyłonienie inżynierii bezpieczeństwa jako dyscypliny naukowej w ramach dziedziny nauk technicznych.

EN

The current classification of sciences is a subject of reflection from the moment of its acceptance, which is expressed in many studies and comments. The results of analysis indicate advantages and disadvantages and help to find a natural way to remove weaknesses. One of the problem of this classification that can be considered is omitting of security engineering. In relation to this issue the author suggests improving the classification of sciences by including safety engineering as a scientific discipline in the field of engineering science.