Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

„Język polski” jako przedmiot nauczania w opinii uczniów szkół gimnazjalnych i podstawowych

100%

Budrewicz Z. , Sienko M.

|

nr 161

77-94

PL

The authors of the article focus on analyzing students’ questionnaires in which they commented on the role of their mother tongue. More than 900 students of Kraków’s selected primary and secondary schools took part in this research. The students prefer to gain pragmatic knowledge. This knowledge means the abilities which help the students obtain good grades on tests; as a result, these skills are seen as a ticket to a better school and then a successful life (in most cases this means a well-paid job). In the students’ answers to the “usefulness” of Polish language in terms of individual development of children and young people, the didactic aspect of literary, linguistic and cultural content turned out to be of marginal significance. The students do not appreciate the value of learning native language as a means to self-exploration in terms of axiology. They do, however, realize the usefulness of linguistic learning in developing communicative skills (in most cases it is related to one’s ability to communicate with other people). The opinions of the primary and secondary school students are crucial analytic material for contemporary debates on strengthening the role of native language in the school education system. The opinions and assessments derived from educational experiences show lack of a deeper agreement between the discourse of Polish studies didactics and school practice aimed at accomplishment of educational targets. Key words: questionnaires, empirical research, Polish studies education, literary and cultural education, language training

2

Czy egzaminatorzy języka polskiego znają podstawy normy składniowej polszczyzny?

63%

Hącia A.

|

nr 4(124)

67–89

PL

Artykuł przedstawia wyniki badania sprawdzającego, czy egzaminatorzy języka polskiego znają wybrane zasady poprawności składniowo-semantycznej. Sprawdzane reguły zna około połowy badanych, a przeciętnie 15% egzaminatorów myli się każdorazowo, podejmując decyzję składniową (w omawianym zakresie). Odpowiedzi jednej trzeciej badanych nie pozwalają na stwierdzenie, jaki jest poziom ich kompetencji składniowych. Wyniki omawianych zadań wskazują na to, że bardzo często egzaminatorzy języka polskiego kierują się w rozstrzygnięciach poprawnościowych intuicją (podobnie jak przeciętni użytkownicy języka), a nie znajomością skodyfikowanej normy ani wiedzą mającą podbudowę teoretyczną.

EN

This paper presents research assessing examiners’ knowledge of selected rules of syntax and semantic correctness in the Polish language. About half the examiners demonstrated knowledge of the set of rules, but about 15% completely failed to score on the syntax exercise (in regard of this research). The replies of one third of respondents did not allow unequivocal assessment of their level of syntactic competence. The results of the research tasks indicated that examiners of the Polish language often follow their intuition in decisions about language correctness (in the same way as ordinary language users), rather than using codified knowledge of standards or knowledge of the theoretical background.

3

Problemy i dylematy współczesnej lingwodydaktyki języka polskiego

63%

Nocoń J.

|

nr 5

49-64

EN

The modern linguo-didactics, which concentrates on the theory and practice of teaching Polish as the first (native) language, needs to consider numerous issues connected with the constantly evolving state of linguistic education at the dawn of the 21st century. The articles presents an overview of the most vital changes in the following contexts: the external general context (e.g. postmodernity, globalization, media diversity, informatization, technopoly); the subject-matter general context (e.g. expansion of the spoken and colloquial language, the dominance of the culture of image over the culture of word); the internal general context (including the curriculum and organizational reform of the Polish school); the internal subject-matter context (new ideas for the Polish language didactics), which have a significant impact on the in-class linguistic education and the linguo-didactics as such. The following sections present the basic dilemmas faced by linguo-didactics: how to reconcile the person-oriented perspective on linguistic education with its object; to what extent should the traditional language didactics be adapted to the new tasks set before the school subject entitled ‘Polish language' or whether an entirely new theory of teaching should be devised; is designing the so-called codes of good practice enough to secure effective linguistic education or should didactic theories also be developed; and, finally, is it possible to integrate the linguistic education with literary education in a way that would prove functional and at the same time would safeguard the linguistic elements of the curriculum. Linguo-didactics also has to deal with the problem of the far-reaching commercialization of the publishing market and hence the low didactic quality of the large part of course books and auxiliary teaching materials.

4

Umiejętności gimnazjalistów w zakresie odbioru tekstów

63%

Rypel A.

|

nr 2(137)

67–78

PL

Celem artykułu jest zwrócenie uwagi na słabości kształcenia umiejętności odbioru tekstów werbalnych i ikonicznych w gimnazjum. Podstawą artykułu są wyniki pomiaru osiągnięć przeprowadzonego w 60 losowo dobranych gimnazjach z sześciu województw. Punktem wyjścia do analizy wyników było założenie, że na czytanie składa się wiele operacji językowych, psychologicznych i kulturowych. Szczególną uwagę poświęcono akwizycji słownictwa oraz wpływowi świadomości językowej i gatunkowej na umiejętność odbioru tekstów pisanych. Praca nad tymi elementami jest szczególnie ważna w dobie dominacji oralności oraz ekspansji wizualności w kulturze.

EN

The aim of the article is to point out deficiencies in teaching reading in lower secondary schools inferred from results of the achievement test administered in 60 random schools from six voivodships. The analysis of the results rests on the assumption that reading is composed of several linguistic, psychological and cultural operations. The article is focused on the acquisition of vocabulary and the impact of linguistic and genetic awareness on the perception of written texts. The development of these components is particularly important in the era of orality and visuality domination.

5

O możliwych modelach szkolnej interpretacji tekstu poetyckiego i kompozycji wypowiedzi na przykładzie wiersza Jana Twardowskiego „Sprawiedliwość”

51%

Matuszek A.

|

nr 4(124)

114–132

PL

Kwestia analizy i interpretacji tekstu poetyckiego, jego sposobu funkcjonowania w rzeczywistości szkolnej, stanowi przedmiot zainteresowania badaczy już od połowy XX w. W jaki sposób analizują i interpretują teksty uczniowie na różnych etapach kształcenia, jakie metody i techniki interpretacyjne stosują, by odnaleźć sens utworu – to podstawowe problemy rozwijane w artykule. W analizie prac uczniów szkół podstawowych, gimnazjów i szkół ponadgimnazjalnych wyróżniono metody pracy z tekstem poetyckim właściwe dla młodzieży uczącej się na danym etapie kształcenia. Analiza zabranego materiału badawczego prowadzi do wniosku, że prawie każda z tych metod obecna jest na każdym etapie kształcenia, a różnice w jej zastosowaniu wiążą się z częstotliwością, kontekstem i zawartością przedstawianych w interpretacji treści.

EN

The question of analysis and interpretation of poems, as they function in school reality, has been the subject of research since the mid-twentieth century. How students analyse and interpret poems and what methods and techniques of interpretation they apply to understand poems are the subject of this article. Based on the work of students of primary, lower secondary and upper secondary schools the researcher tries to discover the methods used by young people in the interpretation of the poem. Almost every method was discovered in all schools and differences were related to frequency, method and content of interpretation.