Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Polimerowe wpusty uliczne RainSpot

100%

Koczorowski J.

Nowoczesne Budownictwo Inżynieryjne

|

2015

|

tom Nr 5

53

PL

Widać je na każdej ulicy, na każdym parkingu oraz na innych utwardzonych powierzchniach: wpusty uliczne. Bez nich niemożliwe byłoby kontrolowane odprowadzanie wody deszczowej z powierzchni szczelnych. Ze względu na stale rosnące obciążenie komunikacyjne systemom odprowadzania wody deszczowej i materiałom, z których są wykonane, stawia się coraz wyższe wymagania.

EN

Street inlets - they can be seen on every street, car park and on other paved surfaces. Without them it would be impossible to discharge rainwater from watertight surfaces in a controlled way. Due to ever increasing traffic load, both rainwater discharge systems and materials they are made of are subject to ever stricter requirements.

2

Odwadnianie osadu mineralnego z dużą zawartością bentonitu na prasie taśmowej

100%

Grabowy A. , Budzyński P. , Dziubiński M. , Orczykowska M.

Inżynieria i Aparatura Chemiczna

|

2008

|

tom Nr 6

27-28

PL

W pracy przedstawiono analizę zjawiska odwadniania osadu mineralnego z dużą zawartością bentonitu, powstającego w procesie utylizacji masy formierskiej w odlewni żeliwa. W ramach przeprowadzonych badań analizowano optymalne parametry pracy prasy filtracyjnej celu

EN

An analysis of draining of mineral settlings with large bentonite content generated in the process of moulding mass utilization in iron foundry is presented in the paper. Furthermore, selected investigation results of the process for a technically justified range of filtration operating conditions are demonstrated and discussed using available filter cloths and flocculants.

3

Jakość wody w systemie melioracyjnym z wkomponowanymi małymi zbiornikami retencyjnymi

100%

Koc J. , Cymes I. , Szymczyk S.

Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie

|

2002

|

tom T. 2, z. 1

225--236

PL

Badania obejmowały obiekty drenarskie z wkomponowanymi małymi zbiornikami wodnymi, często nazywanymi oczkami wodnymi. Na nowo wykonanym obiekcie prowadzono badania stężenia substancji w wodach drenarskich i w oczkach w pierwszych trzech latach funkcjonowania systemu. Stwierdzono, że po drenowaniu w wodzie występuje większa ilość substancji i z czasem maleje. Większe stężenia zanieczyszczeń i biogenów stwierdzono w wodzie odpływającej z użytku zielonego niż z gruntu ornego. Akumulacja biogenów w wodzie małych zbiorników jest niewielka w stosunku do ich odpływu z użytków rolnych. Istotne znaczenie może mieć wiązanie ich w procesach biologicznych i osadach. W wyniku wkomponowania małych zbiorników wodnych nie stwierdzono wyraźnej poprawy jakości wody odpływającej z systemu melioracyjnego.

EN

Studies entailed drainage systems with composed in small water reservoirs often called puddles. Concentrations of substances were measured in drainage waters and in reservoirs of a newly created system during the first three years of its functioning. Concentrations were found to be high after draining to decrease later with time. Concentrations of pollutants and nutrients were higher in water flowing out of grassland than in that flowing from arable land. Nutrient accumulation in puddles was small as compared to the outflow from croplands. Nutrient fixation in biotic processes and in sediments might be of importance in that case. Incorporation of the puddles did not significantly improved quality of the water flowing out of the drainage system.

4

Differences in the ground water soluble phosphorus between used and non-used peatlands of the Biebrza valley

100%

Nadany P. , Sapek A.

Journal of Water and Land Development

|

2003

|

tom no. 7

93-99

EN

The study carried out in peatlands of the Biebrza valley was aimed to determine the dynamics and variability of soluble phosphorus concentrations in relation to the degree of transformation and utilisation of peatlands. Three petlands different in land use and soil-water conditions were selected for studies: close to natural peatland in the Biebrza National Park, a peatland in the Park managed as an extensive grassland and intensively used and reclaimed Kuwasy peatland. Concentrations of soluble P compounds were found to differ in relation to the degree of peatland transformation and use. The dynamics of phosphorus in the soil-water environment increased with the advancement of soil mineralization.

PL

Celem badań prowadzonych na torfowiskach doliny Biebrzy było określenie zróżnicowania dynamiki oraz stężenia rozpuszczalnych w wodzie związków fosforu w zależności od stopnia przekształcenia i użytkowania torfowiska. Do badań wyodrębniono trzy różne pod względem użytkowania oraz warunków wodno-glebowych obiekty torfowe: torfowisko na terenie Biebrzańskiego Parku Narodowego (BPN) o warunkach zbliżonych do naturalnych, torfowisko na terenie BPN częściowo zagospodarowane jako ekstensywny użytek zielony oraz intensywnie użytkowane rolniczo i zmeliorowane torfowisko Kuwasy. Na podstawie prowadzonych badań stwierdzono zróżnicowanie stężenia rozpuszczalnych związków fosforu w zależności od stopnia przekształcenia i użytkowania torfowiska jak również zaobserwowano wzrost dynamiki zachowania się fosforu w środowisku wodno-glebowym wraz ze wzrostem zaawansowania procesu murszenia.

5

Zależność współczynnika filtracji w glebach wytworzonych z utworów pyłowych od ich fizycznych właściwości

100%

Lipiński J.

Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie

|

2003

|

tom T. 3, z. 1

205-213

PL

W niniejszym artykule prezentowane są wyniki badań zależności współczynnika filtracji w glebach wytworzonych z utworów pyłowych od uziarnienia, gęstości objętościowej i porowatości. Badania prowadzono odrębnie dla warstwy czynnej (głębokość 0,5 m) oraz podłoża (głębokość 1,1 m). Analizy zależności prowadzono na próbie losowej złożonej ze 150 pomiarów w próbkach gleby pobranych na terenie województwa lubelskiego. W analizach statystycznych stosowano modele regresji wykładniczej, regresji wielokrotnej oraz regresji liniowej pierwszego stopnia. Badania wykazały, że w warstwie czynnej (głębokość 0,5 m) nie ma istotnej zależności (przy α = 0,05 i α = 0,01) między współczynnikiem filtracji i analizowanymi cechami fizycznymi gleb, a średnia wielkość tego współczynnika równa się 0,36 m·doba-¹ przy odchyleniu standardowym 0,36. Natomiast w podłożu (głębokość 1,1 m) istnieje zależność od procentowej zawartości części spławialnych, średniej geometrycznej średnicy cząstek gleby, gęstości objętościowej i porowatości na poziomie istotności α = 0,01 oraz procentowej zawartości pyłu drobnego na poziomie istotności α = 0,05.

EN

This paper presents results of a study on the dependence of the filtration coefficient on grain size, bulk density and porosity of soils made of dusty formations. Studies were carried out separately for the active layer (depth of 0.5 m) and for the substratum (1.1 m). Analyses were performed on the random sample of 150 measurements in soils taken in Lublin Voivodship. Linear, multiple and exponential regressions were used in statistical data processing. Studies showed no significant relationship (α = 0.05 and α = 0.01) between the coefficient of filtration and analysed physical soil properties in the active layer (0.5 m). Mean and SD of the coefficient were 0.36 and 0.36m·day-¹ , respectively. There was, however, significant (α = 0.01) relation-ship between the coefficient and percent content of clay fraction, geometric mean diameter of soil particles, bulk density, porosity and percent content of fine dust particles (the latter at α = 0.05).

6

Odpływ składników chemicznych z gleby przez sieć drenarską

100%

Lipiński J.

Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie

|

2002

|

tom T. 2, z. 2

151--170

PL

Celem opracowania jest synteza wyników badań dotyczących odpływu składników chemicznych z gleby przez sieć drenarską. W miarę możliwości wyjaśniono znaczenie różnych czynników warunkujących stężenie i ładunek wskaźników chemicznych (głównie biogenów) w odpływających wodach drenarskich. Stężenie i ładunek związków chemicznych w wodach drenarskich analizowano w zależności od ilości nawozów i sposobu ich stosowania, składu chemicznego opadów atmosferycznych, właściwości sorpcyjnych gleby, płodozmianu i sposobu użytkowania gleb, rodzaju stosowanych zabiegów agrotechnicznych, ilości i rozkładu opadów atmosferycznych, rozstawy i głębokości drenowania. Badania wykazały, że stężenie związków chemicznych w odpływającej wodzie było większe na polach ornych niż na łące, a na gruntach ornych, gdy uprawiano rośliny okopowe i kukurydzę, niż w uprawie zbóż i roślin paszowych, gdy stosowano zabiegi agrotechniczne (orka, redlenie) niż bez zabiegów, gdy nie uprawiano żadnych roślin, niż gdy była jakakolwiek uprawa. Porównując średnie stężenie składników chemicznych w wodach drenarskich i w rzekach, które są odbiornikami tych wód, stwierdzono, że jedynie koncentracja azotu azotanowego była większa w wodach drenarskich niż w rzekach (odpowiednio 18,04 i 3,87 mg · dm- ³). Stężenie pozostałych składników chemicznych w wodach drenarskich i w rzekach było zbliżone (K, N-NH4, Ca) lub większe w rzekach (Na, P-PO4). Fosforanów w wodach drenarskich było średnio 0,068, a w wodach rzecznych 0,18 mg · dm- ³.

EN

The paper is a synthesis of studies on the outflow of chemical components from soil through the drainage network. The importance of various factors, which determine concentrations and loads of chemical elements (mainly nutrients) in drainage effluents have been explained. These factors included: the rate and methods of fertilization, chemical composition of precipitation, sorptive properties of soils, crop rotation and land use, agrotechnical measures, amounts and distribution of atmospheric precipitation, spacing and the depth of drainage. Concentrations in the outflowing water were higher on arable lands than on meadow. Concentrations recorded on arable lands were higher: in waters from under tuber crops and maize than from under cereals or fodder crops, with than without agrotechnical operations (ploughing, hilling), in the absence than in the presence of any plant crop. A comparison of concentrations in drainage waters and in rivers, which receive the effluents, showed that only the concentration of nitrate-nitrogen was higher in the effluents than in rivers (18.04 and 3.87 mg ·dm- ³, respectively). Concentrations of other elements were similar in both types of waters (K, N-NH4, Ca) or higher in the rivers (Na, P-PO4). Concentrations of phosphates were on average 0.068 in the effluents and 0.18 mg dm- ³ in the river water.

7

Load of heavy metals in drainage waters in the Middle Sudety Mountains

84%

Pulikowski K. , Kostrzewa S. , Paluch J. , Szewranski S.

Annals of Warsaw University of Life Sciences - SGGW. Land Reclamation

|

2007

|

nr 38

25-32

EN

Research were carried out in study site located in Stare Bogaczowice near Wałbrzych. The daily drainage runoff measurements and periodical chemical analyses of water samples from selected drainage plots had been made. Concentrations of heavy metals: Cu, Zn, Zn, Pb, Cr i Cd had been measured. Drainage waters do not include signifi cant amounts of heavy metals. Concentration of zinc, which is very common in nature, ranged from 0.018 to 0.675 mg Zn·dm–3, cadmium concentrations was somewhat larger then 0.001 mg Cd · dm–3. In spite of precipitations higher then in the other sites and because of low concentrations, the heavy metal loads had been very small. Regarding lead and nickel load did not exceed 70 g·ha–1·yr–1, and concerning copper, chromium and cadmium it was below 5.0 g·ha–1· ·yr–1. Heavy metals in drainage waters do not make serious threat on surface water body receivers.

PL

W pracy przedstawiono wyniki badań dotyczących zawartości wybranych metali ciężkich w wodach drenarskich i jednostkowego ładunku poszczególnych metali wynoszonych do odbiornika wraz z wodą. Badania prowadzono na obiekcie położonym na pograniczu Pogórza Bolkowsko- Wałbrzyskiego i Gór Wałbrzyskich. Obejmowały one natężenie odpływu wód drenarskich i oznaczenie zawartości: cynku, miedzi, niklu, ołowiu, chromu i kadmu. Średni roczny wskaźnik odpływu dla poszczególnych działów jest zróżnicowany i wynosi od 68 mm do 306 mm . Z sześciu metali objętych badaniami w najwyższych stężeniach występował cynk. Jego średnie stężenie wynosiło od 0,018 do 0,675 mg Zn·dm–3, natomiast średnie obliczone dla 4 działów wyniosło 0,212 mg Zn·dm–3. Tak duże stężenie cynku wynika z jego powszechnego występowania w skorupie ziemskiej, jak również tworzenia przez ten metal związków łatwo rozpuszczalnych. Pozostałe mikroelementy (Cu, Ni, i Cr) występowały w znacznie mniejszych ilościach. Wielkość ładunku metali ciężkich, jak i innych składników wynoszonych wraz z wodami drenarskimi jest uzależniona głównie od ilości odpływającej wody. Obiekt, na którym prowadzono badania, charakteryzował się wysokim wskaźnikiem odpływu. Jedynie w przypadku cynku w dziale 11 zanotowano roczny ładunek przekraczający 1 kg Zn·ha–1·rok–1. W poszczególnych latach odpływało średnio od 86 do 820 g Zn·ha–1· ·rok–1. Ilość miedzi odpływająca z jednego hektara w ciągu roku nie przekroczyła 2,5 g Cu·ha–1· ·rok–1, a chromu 5,0 g Cr·ha–1·rok–1. Średnio w okresie badawczym odpływało z 1 ha zaledwie około 12 g Pb·ha–1·rok–1 i 18,5 g Ni·ha–1·rok–1. Ładunki kadmu były bardzo małe i w żadnym z analizowanych przypadków nie przekroczyły 1,0 g Cd·ha–1· rok–1. Ładunki metali ciężkich zawarte w wodach drenarskich nie stanowią zagrożenia dla wód powierzchniowych stanowiących ich odbiornik.

8

Influence of the type of soil dewatering and land use on the dynamics of concentrations and volume of nitrogen discharged from agricultural areas

84%

Szymczyk S.

Journal of Elementology

|

2010

|

tom 15

|

nr 1

189-211

EN

Studies on the dynamics of concentrations and discharge of nitrogen load through draining systems were carried out in Olsztyn Lake District (Pojezierze Olsztyńskie) from 1994 to 2007. For the tests, three basins were selected: an agricultural basin drained with a drainage system, an agricultural and forested basin drained with a network of ditches and drains, and an agriculrual basin with a large forest cover (ca 30%), drained with ditches. The discharge of water through the draining facilities was measured every two weeks, and once a month, N-NO3, N-NO2, N-NH4 as well as Kjeldahl nitrogen were determined. It has been demonstrated that the volume of discharged water carried away through draining systems depends primarily on the amount and distribution of atmospheric precipitation, epsecially during the winter half-year. The dynamics of concentrations and loads of nitrogen in water discharged via draining systems varied with time and depended not only on the amount and distribution of precipitation over a year and in the multi-year period, but also on the type of land use in a given basin and a draining system. It was also found out that intensive rainfall in summer only slightly increased the discharge of water from the basin drained with the drainage system. The load of total nitrogen flowing away through the draining systems from agricultural basins was closely connected with the amount of discharged water and water levels of mineral nitrogen compounds, especially N-NO3. The highest nitrogen loss from drained areas appeared in spring, which was associated with the seasonal character of water outflow, culminating in March-April. The highest concentration of total nitrogen (16.69 mg dm-3) was determined in water discharged through the network of ditches and drains, but due to a more intensive dewatering of soils, a higher total nitrogen load (on average 33% more) was discharged through drains. Per 1 ha of an agricultural basin, the annual outflow of total nitrogen was up to 13.13 kg, including 12.04 kg of mineral nitrogen.

PL

Badania nad dynamiką stężenia i odpływu ładunku azotu systemami melioracyjnymi prowadzono na Pojezierzu Olsztyńskim w latach 1994-2007. Do badań wytypowano zlewnie: rolniczą odwadnianą siecią drenarską, rolniczo-leśną odwadnianą siecią rowów i drenów oraz rolniczą o dużym udziale obszarów leśnych (ok. 30%), odwadnianą rowami melioracyjnymi. Odpływ wód z urządzeń melioracyjnych mierzono co dwa tygodnie, a raz na miesiąc w wodzie oznaczano N-NO3 N-NO2, N-NH4 oraz azot metodą Kjeldahla. Wykazano, że o wielkości odpływu wody systemami melioracyjnymi decydują głównie ilość i rozkład opadów atmosferycznych, a szczególnie ich ilość w półroczu zimowym. Dynamika stężeń i ładunków azotu w wodach odpływających systemami odwadniającymi była zmienna w czasie i zależała nie tylko od ilości i rozkładu opadów w roku i wieloleciu, ale również od sposobu zagospodarowania zlewni i systemu odprowadzającego wodę. Stwierdzono, że intensywne opady w sezonie letnim zwiększają odpływ wody w niewielkim stopniu, i tylko w przypadku sieci drenarskiej. Ładunek azotu ogólnego odpływającego systemami melioracyjnymi ze zlewni rolniczych jest ściśle uzależniony od ilości odpływającej wody oraz od stężenia w niej mineralnych związków azotu, szczególnie N-NO3. Największe straty azotu z terenów zmeliorowanych występowały w okresie wiosennym, co wiąże się z sezonowym odpływem wód i jego kulminacją w miesiącach marzec-kwiecień. Największe stężenie azotu ogólnego (16,69 mg·dm-3) występowało w wodach odpływających siecią rowów i drenów, ale ze względu na intensywniejsze odwodnienie gleb większy jego ładunek, średnio o 33%, odpływał drenami. Z 1 ha zlewni rolniczej drenami odpływało do 13,13 kg azotu ogólnego rocznie, w tym do 12,04 kg azotu mineralnego.

9

Differences in the ground water soluble phosphorus between used and non-used peatlands of the Biebrza valley

84%

Nadany P. , Sapek A.

Journal of Water and Land Development

|

2003

|

nr 07

10

Retencyjny kanał ściekowy wyróżniony na IWIS 2014

67%

Siedlecka A. , Dziopak J. , Słyś D. , Szafron J. , Mikulski M.

Nowoczesne Budownictwo Inżynieryjne

|

2015

|

tom Nr 3

50--52

PL

Wywiad z prof. dr. hab. inż. Józefem Dziopakiem, dr. hab. inż. Danielem Słysiem, prof. PRz z Katedry Infrastruktury i Ekorozwoju Politechniki Rzeszowskiej, mgr inż. Joanną Szafron, kierownikiem Śląskiego Biura Sprzedaży Uponor Infra Sp. z o.o., oraz mgr. inż. Maciejem Mikulskim, menedżerem projektu z firmy Skanska SA.

EN

Anna Siedlecka talks to Professor Józef Dziopak, Professor Daniel Słys from the Department of Infrastructure and Sustainable Development of the Rzeszow University of Technology, Joanna Szafron, MSE, manager of Uponor Infra Sp. z o.o. Silesian Marketing Centre and Maciej Mikulski, MSE, project manager from Skanska SA.

11

Stężenia i ładunki składników chemicznych w odpływach w warunkach Pomorza Zachodniego

59%

Durkowski T. , Lipinski J.

Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych

|

2010

|

tom 548

|

nr 1

PL

Średnie wskaźniki odpływu wody z drenów odwadniających czarne ziemie pyrzyckie, uprawiane tradycyjnie (orka do głębokości 0,3 m) i zasilane wyłącznie wodą opadową były niewielkie, bo przy standardowej rozstawie drenów kształtowały się w granicach 6,5-6,9 mm·rok-1, co stanowiło 1,3-1,4% opadu. Wykonanie orki głębokiej na 0,5 m zwiększyło odpływy o 48% (z 6,5 do 9,6 mm·rok-1), a spulchnianie na 0,7 m zmniejszyło o 11% do 5,8 mm·rok-1. Średnie roczne ładunki N-NO3 odprowadzane z wodą drenarską wynosiły 0,53 kg·ha-1 w przypadku orki tradycyjnej, a wzrosły do 0,85 kg·ha-1 po zastosowaniu orki głębokiej i spadły na 0,35 kg·ha-1 po spulchnieniu na 0,7 m. Ładunki odprowadzanego fosforu (P-PO4) na kolejnych wariantach, to 0,004, 0,012 i 0,003 kg·ha-1. Gdy nie stosowano zabiegów agromelioracyjnych, odpływy po zwiększeniu rozstawy drenów o 50% zmniejszyły się o 38%, a po zwiększeniu o 100% obniżyły się o 43%. Ładunki N-NO3 odprowadzane z wodami drenarskimi wynosiły 1,46 kg·ha-1 przy rozstawie standardowej, 0,75 kg·ha-1 przy powiększonej o 50% i 0,57 kg·ha-1 przy większej o 100%, a P-PO4 wynosiły kolejno 0,006, 0,001 i 0,001 kg·ha-1. Ładunki azotu wynoszone z wodami drenarskimi z czarnych ziem pyrzyckich (gleby gliniaste) stanowiły 0,09-5,4% zastosowanego nawożenia mineralnego azotem, a stężenie związków nawozowych w wodach drenarskich nie było związane z poziomem nawożenia. Na obszarze mad cedyńskich zasilanych z opadów atmosferycznych i dodatkowo wodami dopływającymi gruntem z obszarów sąsiednich odpływy wody i ładunków zanieczyszczeń drenami były wielokrotnie wyższe niż na czarnych ziemiach pyrzyckich zasilanymi tylko wodami opadowymi.

EN

Average indicators of water outflow through drain-pipes from traditionally tilled (ploughing to the depth of 0.3 m) black soil in the Pyrzyce region supplied exclusively with precipitation water were not high because with a standard spacing of drains they amounted to 6.5-6.9 mm·year-1 which was 1.3-1.4% of precipitation. Deep ploughing of fields (0.5 m) increased the outflow by 48% (from 6.5 to 9.6 mm·year-1) and soil loosening to the depth of 0.7 m decreased it by 11%, i.e. to 5.8 mm·year-1. Average annual loads of N-NO3 outflowing with the drainage water amounted to 0.53 kg·ha-1 in the case of traditional ploughing, increased to 0.85 kg·ha-1 after the deep ploughing and decreased to 0.35 kg·ha-1 after soil loosening to the depth of 0.7 m. Loads of outflowing phosphorus (P- PO4) amounted to 0.004, 0.012 and 0.003 kg·ha-1, respectively. In the fields without the agromeliorative treatments the outflow of water decreased by 38% when the distance between pipes was increased by 50% and when the spacing was increased by 100% the outflow of water decreased by 43%. Loads of N-NO3 outflowing with drainage water amounted to 1.46 kg·ha-1 in the case of standard drain-pipe spacing, 0.75 kg·ha-1 when the spacing was increased by 50% and 0.57 kg·ha-1 when in was increased by 100% while P-PO4 amounted to 0.006, 0.001 and 0.001 kg·ha-1, respectively. Nitrogen loads washed out with drainage water from black soil of the Pyrzyce region (loamy soil) amounted to 0.09-5.4% of the nitrogen mineral fertilization and the concentration of the fertilization compounds in the drainage water was not connected with the fertilization level. In the area of alluvial soils of Cedynia supplied with precipitation water and additionally with surface waters from the neighbouring areas the outflow of water and of pollutant loads through the drain-pipes was many fold higher than in the black soil of the Pyrzyce region supplied only with atmospheric precipitations.

12

Wpływ warunków atmosferycznych na odpływ związków azotu ze zlewni zdrenowanej

59%

Koc J. , Solarski K. , Koc-Jurczyk J.

Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych

|

2008

|

tom 528

PL

W pracy przedstawiono wyniki siedmioletnich badań odpływu azotanów oraz azotu amonowego z gleb średniozwięzłych użytkowanych ornie. Porównano odpływ związków azotu ze zlewni drenarskiej w różnych warunkach atmosferycznych. Odpływ mineralnych form azotu z gleb do wód powierzchniowych jest silnie związany z systemami odwadniania, tworzonymi z myślą o jak najszybszym odpływie wód. Stwierdzono, że średni roczny odpływ azotu mineralnego systemem drenarskim wynosi 13 kg z ha, z czego 95% przypada na azotany, a tylko 5% na azot amonowy. Wystąpił wyraźny wpływ warunków meteorologicznych, co wyrażało się zróżnicowaniem wielkości odpływu azotu w poszczególnych latach. Stwierdzono, że wielkość ładunku azotu mineralnego odpływającego z wodami drenarskimi zależała przede wszystkim od wielkości odpływu wody (r < 0,90) i dotyczy to zarówno azotanów, jak i azotu amonowego. Istotny wpływ na ładunek azotanów w odpływie drenarskim ma temperatura aktualna i z miesiąca poprzedzającego miesiąc pomiarowy oraz opady z 3 miesięcy poprzedzających.

EN

The paper presents results of the 7-year-long research on the nitrates and ammonium nitrogen outflows from medium-compact soils used as arable lands. The outflows of nitrogen compounds from a tile-drained catchment were compared under different atmospheric conditions. The loss of mineral nitrogen compounds from the soil to surface water is strongly connected with drainage systems. It was stated that the average annual outflow of mineral nitrogen amounted to 13 kg from 1 ha, 95% of which were nitrates and only 5% was ammonium nitrogen. A significant influence of meteorological conditions is expressed in variations in nitrogen outflow in individual years. It was stated that outflow of the load of mineral nitrogen with drainage water is depended on the water discharge (r < 0.90) for both nitrates and ammonium nitrogen. The load of the nitrates in drainage water was also significantly affected by actual air temperature and the air temperature of the month that proceeded the sampling month as well as the precipitation sums during three months before sampling.

13

Potrzeby odwodnień terenów podgórskich na podstawie badań w Sudetach Środkowych

59%

Peczkowski G. , Plywaczyk A.

Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych

|

2008

|

tom 532

PL

W pracy analizowano gospodarkę wodną zdrenowanych gleb ornych Sudetów Środkowych. Dokonano oceny potrzeb melioracji pod kątem zapewnienia minimalnej normy odwodnienia. Analiza wykazała, że czas trwania zwierciadła wody gruntowej płytszego od przyjętych norm odwodnienia był wielokrotnie dłuższy w latach mokrych i wynosił na stokach wklęsłych w kwietniu 15 dni, a w miesiącach V-IX - 19 dni, na stokach wypukłych czas ten był krótki i wynosił od 1 do 3 dni. O potrzebie drenowania w terenach górskich Sudetów świadczy długotrwałe płytkie zaleganie zwierciadła wody gruntowej w miesiącu kwietniu, zwłaszcza w latach mokrych i na stokach wklęsłych, co uniemożliwia wykonanie prac agrotechnicznych i przyczynia się do skrócenia okresu wegetacji roślin.

EN

Water economy in the drained arable soils in the Central Sudety mountains was analyzed in the research. The estimation of land reclamation requirements was carried out in view of the minimal norms of drainage. The analysis showed that the time of water ground level existence - more shallow than the accepted norms of drainage - lasted longer in the rainy years. On the concave slopes it was 15 days in April, while in May-September it was 19 days. On the convex slopes the time was shorter - from 1 to 3 days. The drainage requirements in the mountain area of the Central Sudety was confirmed by a long lasting shallow ground water existence in April, especially in the rainy years and in the concave slopes which makes the agrotechnical works impossible and cause the shortening of the plant vegetation period.