Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Dolus eventualis jako remedium na braki legislacyjne ustawodawstwa karnego Polski Ludowej 1944–1969 – analiza prawna

100%

Szczygieł T.

|

2021

|

tom 73

|

nr 2

141-157

EN

The article presents the use of the construct of recklessness (dolus eventualis) in the doctrine and judicial practice of the People's Republic of Poland between 1944 and 1969 in order to shape – and de facto tighten – the penal policy in cases which involved acts which were classified as unintentional. The paper focuses its ruminations in particular on cases against the political and economic interests of the state, traffic offences and counteracting the negative effects of alcoholism. The conducted analyses indicate that in all these areas the shortcomings of the criminal law system and the subtle (evidence) difference between the deliberate inadvertence (recklessness) and possible intention were used to the detriment of potential perpetrators. These facts clearly confirm the well-known feature of the contemporary system, namely its instrumentalism in the use of criminal law to shape – fight – the negative aspects of the social, economic, and political reality.

PL

Artykuł prezentuje wykorzystywanie w doktrynie i praktyce orzeczniczej Polski Ludowej 1944–1969 konstrukcji zamiaru ewentualnego (dolus eventualis) do kształtowania – a de facto zaostrzania – polityki karnej w sprawach o czyny objęte nieumyślnością. Autor koncentruje swoje rozważania w szczególności na sprawach przeciwko interesom politycznym i gospodarczym państwa, przestępczości komunikacyjnej oraz dotyczących przeciwdziałania negatywnym skutkom alkoholizmu. Przeprowadzone analizy wskazują, że we wszystkich tych obszarach braki systemu prawa karnego oraz subtelna (dowodowa) różnica między świadomą nieumyślnością (lekkomyślnością) a zamiarem ewentualnym były wykorzystywane na niekorzyść potencjalnych sprawców. Fakty te dobitnie potwierdzają znaną powszechnie właściwość ówczesnego systemu, a więc jego instrumentalizm w wykorzystywaniu prawa karnego, do kształtowania – zwalczania – negatywnych aspektów rzeczywistości społeczno-gospodarczo-politycznej.

2

Glosa do uchwały Sądu Najwyższego z 29 października 2012 r., sygn. akt I KZP 12/12

94%

Sroka T.

Zeszyty Prawnicze BAS

|

2012

|

nr 4(36)

47-61

EN

The commentary provides a comprehensive analysis of the resolution of the Supreme Court of October of 29 October 2012 (Ref. No. I KZP 12/12) in which two basic assertions are made. The first is that the right to protection of religious feelings – derived from the freedom of conscience and belief – is the subject of protection under Article 196 of the Penal Code. It is to religious feelings that we should refer the consequence mentioned in this provision, i.e. an offence to those feelings. The second assertion is that an offence specified in Article 196 of the Penal Code is committed by anyone who, by his direct intent or advertent recklessness (dolus eventualis), fulfills all material elements of the wrongful act. The author of the commentary emphasizes the fact that the position taken by the Supreme Court receives support from criminal and constitutional law doctrine.

3

Commentary on the Verdict of the Court of Appeal in Szczecin of April 26, 2017 (II AKa 191/16, LEX No. 2295144)

71%

Budyn-Kulik M.

Studia Iuridica Lublinensia

|

2018

|

tom 27

|

nr 2

EN

Court of Appeal in Szczecin, in its decision of April 26, 2017 (II AKa 191/16, LEX No. 2295144), acknowledges that a wrong-doer did his act in a direct intention. According to the Court, killing a closely related person out of greed is a “motive that deserves special condemnation”. The commentary is of a mixed character: it partially approves, partially criticizes the verdict. Positive aspects are: recognition of a greed motive as a motive that deserves special condemnation (in abstracto) and an attempt at describing the motive background of the act. Critical part deals with basic issues, decision-making process of the court. The verdict is an example of lack of court’s ability to explain the way of prescribing mens rea.

PL

Sąd Apelacyjny w Szczecinie w wyroku z dnia 26 kwietnia 2017 r. (II AKa 191/16, LEX nr 2295144) przyjął, że sprawca popełnił zabójstwo z zamiarem bezpośrednim. Uznał, że zabicie bliskiej osoby, z chęci zysku, mieści się w znamieniu motywacji zasługującej na szczególne potępienie. Glosa ma charakter mieszany: po części aprobujący, po części krytyczny. Na aprobatę zasługuje trafne uznanie motywacji ekonomicznej (in abstracto) za zasługującą na szczególne potępienie oraz próba odniesienia się przez sąd do całego tła motywacyjnego. Część krytyczna dotyczy kwestii podstawowych, związanych z procesem decyzyjnym sądu, zmierzającym do odtworzenia strony podmiotowej i przypisania jej sprawcy. Glosowany wyrok stanowi przykład braku umiejętności radzenia sobie sądów z uzasadnianiem przypisywania strony podmiotowej.

4

Dolus generalis jako „szczególna” postać zamiaru w polskim prawie karnym

59%

Błachnio A.

|

2016

|

tom 1(121)

69-80

EN

This article elaborates general intent in the Polish criminal law. At the beginning the author shows what was the reason for the introduction of dolus generalis to the Criminal Code from 1932. Next the main problems of dolus generalis in the current literature and jurisprudence are presented. The author also tries to explain the nature of general intent through reference to the gramatic rules of language. As a result of his refl ection he suggests two different ways of understanding of dolus generalis - as connection of dolus directus with dolus eventualis or as general intent of the crime from article 12 Penal Code from 1997.

PL

Artykuł omawia zagadnienie zamiaru ogólnego w polskim prawie karnym. Autor przedstawia przyczyny wprowadzenia zamiaru ogólnego do kodeksu karnego z 1932 r. Następnie wskazuje podstawowe problemy wynikające z konstrukcji dolus generalis i dostrzegane we współczesnej literaturze oraz orzecznictwie. W dalszej części artykułu autor podejmuje próbę wyjaśnienie istoty zamiaru ogólnego przez odwołanie się do wykładni gramatycznej. Jako rezultat podjętych przemyśleń autor proponuje dwojakiego rodzaju rozumienie dolus generalis - jako połączenie dolus directus z dolus eventualis lub jako zamiar ogólny popełnienia przestępstwa z art. 12 kodeksu karnego z 1997 r