Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Wyniki badań zawartości tlenu i dwutlenku węgla w wodach podziemnych ujmowanych podczas próbnych pompowań na terenie stacji badawczej przy Wydziale Geologii UW

100%

Pawlicka D.

Przegląd Geologiczny

|

2001

|

tom Vol. 49 nr 11

1089-1095

PL

Badania zostały przeprowadzone na terenie stacji badawczej "Ochrony środowiska i wpływów antropogenicznych na wody podziemne" w kwietniu i wrześniu 2000 r., w czasie trzydobowych próbnych pompowań studni ujmujących poziom czwartorzędowy i oligoceński. W artykule przedstawiono wyniki badań zawartości wybranych gazów: tlenu i dwutlenku węgla na tle analiz chemicznych wody. Z badań wynika, iż po wymianie objętości wody w rurach, w wodzie poziomu czwartorzędowego są niskie zawartości tlenu, zaś w oligoceńskim zerowe. Wartości potencjału utleniającoredukcyjnego pomimo nieznacznego wzrostu w czasie trwania pomiarów, wskazywała na warunki redukcyjne. Oznaczone były następujące formy dwutlenku węgla: wolny, węglanowy, wodorowęglanowy i agresywny. Największy udział stanowił wodorowęglanowy CO2, zaś węglanowego nie stwierdzono. Pośrednie wartości przypadały na wolny dwutlenek węgla, który wykazywał tendencję wzrostu wraz z upływem czasu trwania pompowania, co wiązało się jednocześnie ze zmianą odczynu wód. Analityczne badania wskazują ponadto na niewielkie zawartości agresywnego dwutlenku węgla, który pojawił się na III stopniu pompowania. Słowa kluczowe: tlen rozpuszczony, dwutlenek węgla, wody podziemne, poziom wodonośny czwartorzędowy, poziom wodonośny oligoceński, pompowanie badawcze.

EN

The study was conducted at the Scientific Station for Environmental Protection and Studies of Anthropogenic Impacts on Groundwaters, located next to the Faculty of Geology, the University of Warsaw (in Warsaw). The groundwaters from two monitoring wells supplied by Quaternary and Oligocene aquifers were examined during 3-day pumping tests. The results of the chemical composition of groundwaters and the content of dissolved oxygen and carbon dioxide are presented. The water derived from the Quaternary aquifer belongs to HCO3-SO4-Cl-Ca chemical class, whereas that from Oligocene aquifer-to HCO3-Cl-Na-Ca chemical class. A considerable amount of dissolved oxygen was found out only at the beginning of pumping tests. The following species of carbon dioxide were examined: hydrocarbonate, carbonate, free and aggressive C02. The distribution of free, hydrocarbonate and carbonate CO2 appears to be a function of the pH values. AtpHof 7, approximately 95% of total dissolved CO2 is represented by hydrocarbonate ions, whereas only 5% seems to bee free carbon dioxide. The saturation index for calcite has also been calculated using the computer program PCWAT-4. Its value was estimated at-1,223 for water derived from Quaternary aquifer and at -0,513 for water from Oligocene aquifer.

2

Influence of Sedimentary Fe and Mn on the Oxygenation of Overlying Waters in Dam Reservoirs

100%

Koszelnik P. , Bartoszek L.

Journal of Ecological Engineering

|

2018

|

tom Vol. 19, nr 5

180--185

EN

This paper reports the work to determine the impact that concentrations of manganese (Mn) and iron (Fe) in the bottom sediments of shallow dam reservoirs exert upon the dissolved oxygen concentrations of overlying waters. Specifically, the work was conducted in the period of 2013–2014 in six shallow artificial reservoirs located in SE Poland. The waters of all the reservoirs studied are relatively well oxygenated, though both supersaturation and anoxic conditions are observed seasonally across the 50–150% range. The reported reactions of bottom sediments were between pH 7.7 and 8.2, while the mean concentrations of Mn and Fe were found to vary widely from site to site (Mn from 0.068 to 1.48 g/kg d.w. and Fe from 2.48 to 24.0 g/kg d.w.). It was not possible to demonstrate any direct relationship between sediment Fe and Mn concentrations, the Mn/Fe ratio or pH on the one hand and the oxygenation of reservoir waters on the other. However, multiple regression analysis did allow for the identification of a significant influence of both Mn content and sediment pH on the oxygen concentration in reservoir waters. In simple terms, both an increase in Mn and a decrease in pH can be said to result in more fully aerobic conditions in waters.

3

Thermal and Oxygen Conditions in Carp Ponds During the Summer Period

100%

Wiśnios M. , Kanownik W.

|

tom Vol. 16, nr 5

144--150

EN

The work presents changes of oxygen indices in carp ponds during the summer season. The basis of the research were regular water tests conducted in two ponds: Mydlniki II intended for carp farming in the second year of fish production cycle and Bocian used for carp farming in the third (final) year of breeding. The temperature of pond water in July and August was optimal for development and farming of cyprinid fish and ranged from 16.6 to 30.5 °C. The lowest value of oxygen dissolved in water (6.4 mg·dm sup>-3) was registered in Mydlniki II pond and was higher than the oxygen optimum for carp (5 mg·dm sup>-3). Oxygen saturation in water of fish ponds exceeded the optimum upper limit value (168%) on a few dates, however, it posed no lethal threat for fish. In August in Bocian pond oxygen saturation fell within the range of optimal values, creating better conditions for fish development. In the secondary pond (Mydlniki II) it was found that oxygen saturation in water on 12 dates was lower than the low optimal value (96%).

4

Continuing long-term expansion of low-oxygen conditions in the Eastern Gulf of Finland

88%

Stoicescu S.-T. , Hoikkala L. , Fleming V. , Lips U.

|

tom Vol. 66 (1)

139--152

EN

o develop an oxygen indicator for the eastern part of the Gulf of Finland (EGOF), a dataset covering 1900–2021 was compiled. The analysis revealed a long-term declining trend in dissolved oxygen concentrations in the EGOF deep layer of 0.022 mg L–1 a–1 and multi-decadal variations associated with the observed changes in hydrographic conditions. About 27% of the decline in oxygen concentrations for 1900–2021 and 40% for 1990–2021 can be explained by the decrease in solubility due to the temperature increase and changes in hydrographic conditions. The water volume and bottom area under low oxygen conditions in 2016–2021, characterized by dissolved oxygen concentrations <= 6 mg L–1, have increased, compared to the selected reference period with almost no human impact in the 1920s–1950s, from 9.8 km3 to 78.0 km3 (from 2.6% to 20.9% of the EGOF total volume) and from 1190 km2 to 4950 km2 (from 13.4% to 56.0% of the EGOF total area), respectively. The environmental status of the EGOF was assessed as not good based on the introduced oxygen indicator. We conclude that, in the long-term, low oxygen conditions have expanded mostly due to the excess load and accumulation of nutrients in the system and temperature-related changes in biogeochemical processes and fluxes. However, on a decadal scale, changes in hydrographic conditions, i.e. stratification and mixing, can significantly impact the sub-surface oxygen conditions in the EGOF and similar estuarine basins.

5

Assessment of Lower Zab river water quality using both Canadian Water Quality Index Method and NSF Water Quality Index Method

75%

Ahmed S. M. , Taha O. M. E. , Najemalden M. A. , Ahmed R. T. , Abedulwahab A. A.

|

tom Vol. 29, No. 2

155--171

EN

Rivers are considered the most important sources of surface water on Earth. They are play a significant role in all human activities and the quality of river water is needed. Therefore, the importance of the water quality index is arising through providing data base about quality of the water source, and explain the change in the water quality over a period of time continually. This study involved determination of physicochemical and biological parameters of Lower Zab river in Kirkuk city at two different points. The objectives of the study are to assess the present water quality, through analysis of some selected water quality parameters like pH, TDS, BOD, dissolved oxygen, turbidity, EC, alkalinity, and salinity etc. and to compare the results with the Canadian Council of Ministers of the Environment and National Sanitation Foundation Water Quality Indices. Raw water samples were collected from the Lower Zab river twice a month by one sample every 15 days from each station. The water quality data include 16 different parameters. Tests were carried out following the American Public Health Association standard methods. The results show that all parameters values were within the standards of drinking water proposed by the CCME standards and Iraqi standards or the World Health Organization standards for drinking purpose, except turbidity, DO, nitrate, calcium, which were mostly higher than the standards and sometimes BOD and potassium. The results of WQI showed that the water quality at LZ3 station is lower than LZ2 station due to the polluting activity of the Lower Zab river. Furthermore, for the years 2014, 2015, and 2016, the water quality was degraded due to the ISIS war. Also, it was noted in the 2013 year that the water quality degraded more in fall and winter seasons due to that the earth has exposed to the long-dried season and then suddenly exposed to a high rainfall season which in turns leads to increase some parameters very high (i.e. turbidity). Finally, the Lower Zab river water cannot be use for drinking directly. However, a pretreatment is needed before the drinking use.

6

Self-purification of waters polluted with sewages in the retention reservoir

75%

Tucholski S. , Duda M. , Skonieczek P.

|

2007

|

tom Vol. 14, nr S2

253-262

EN

Research on self-treatment of waters polluted with sewages in a retention reservoir was curried out in spring-summer period and autumn-winter period in 2003/2004. "Sząbruk" stream waters were periodically polluted with sewages flowing through the reservoir of 24.8 ha, maximum depth 1.51 m and mean depth 0.97 m situated in the valley of "Sząbruk" stream. Examination comprised pre-treated sewages. "Sząbruk" stream water in the period of discharge and beyond it, retention reservoir water and the outflow from the reservoir. Three transversal examination profiles were determined oxygen in sewages and water were examined directly in the terrain with WTW probe, in laboratory BOD5 with OXI-TOP respirator and COD with potassium dichromate were examined. The results of the examinations underwent statistical evaluation applying Duncan's test. It was found out that sewages flowing into "Sząbruk" stream caused a significant (alfa <=0.05) increase of BOD5 and COD was observed in the reservoir water and in the outflow from the reservoir but they were significantly lower (alfa <= 0.05) than in the water flowing into the reservoir during the sewages discharge. A decrease of oxygen content in water was observed in the zone of direct influence of "Sząbruk" stream waters (A profile). In the middle part (B profile) and the final one (C profile) more distant from the inflow of the pollutants oxygen concentration was higher especially in a surface layer up to 23.95 mg O2 dm -3. Oxygen concentration in outflowing water was significantly higher (alfa<=0.05) than in inflowing water. It is assumed that hi"h oxygen concentration in outflowing water with regard to oxygen deficiency in an inflow zone in a pollutants (A profile) shows self-treatment taking place in a retention reservoir with waters being polluted with sewages.

PL

Badania nad samooczyszczaniem w stawie retencyjnym wód zanieczyszczonych ściekami przeprowadzono w okresie wiosenno-letnim 2003 i jesienno-zimowym 2003/2004. Wody strugi .,Sząbruk" periodycznie zanieczyszczane ściekami przepływały przez staw o powierzchni 24,8 ha, głębokości maksymalnej 1,51 m i średniej 0,97 m, położony w dolinie strugi "Sząbruk". Badaniami objęto ścieki wstępnie oczyszczone, wodę strugi "Sząbruk" w okresie zrzutu ścieków i poza nim, wodę stawu retencyjnego i odpływy ze stawu. Wzdłuż stawu wyznaczono trzy poprzeczne profile badawcze. W ściekach i wodzie badano temperaturę i tlen rozpuszczony - bezpośrednio w terenie sondą firmy WTW, w laboratorium BZT5 przy użyciu respirometrów OXI-TOP i ChZT metodą z dwuchromianem potasu. Wyniki badań poddano ocenie statystycznej przy użyciu testu Duncana. Stwierdzono, ze ścieki dopływające do strugi "Sząbruk" powodowały znaczny (alfa <= 0,05) wzrost wartości BZT5 i ChZT, istotne (alfa<= 0,05) obniżenie stężenia tlenu w wodzie strugi, a w okresie letnim także istotne (? <= 0,05) podwyższenie temperatury wody. W wodzie stawowej i w odpływie ze stawu stwierdzono podwyższenie wartości SZTS i ChZT, przy czym były one istotnie niższe (alfa<= 0,05) aniżeli w wodzie dopływającej do stawu podczas zrzutu ścieków. W strefie bezpośredniego oddziaływania wód strugi .,Sząbruk" (profil A) obserwowano spadek zawartości tlenu w wodzie. W części środkowej (profil B) i końcowej (profil C) bardziej odległych od dopływu zanieczyszczeń stwierdzono wzrost stężenia tlenu zwłaszcza w powierzchniowej warstwie wody nawet do 23,95 mg O2 o dm -3. Stężenie tlenu w wodzie odpływającej ze stawu było istotnie wyższe (? <= 0,05) niż w wodzie dopływającej do stawu. Należy sądzić, iż duże stężenia tlenu w wodzie odpływającej ze stawu względem ubytków tlenu w strefie dopływu zanieczyszczeń (profil A) wskazują na samooczyszczanie się w stawie retencyjnym wód zanieczyszczonych ściekami.

7

Optymalizacja procesów biologicznych w oczyszczalni ścieków typu SBR

63%

Piotrowski R.

|

2018

|

tom Nr 9

343--347

PL

Biologiczna oczyszczalnia ścieków jest skomplikowanym systemem sterowania. Jednym z istotnych i kosztownych procesów tam zachodzących jest napowietrzanie ścieków. Prawidłowy jego przebieg ma decydujący wpływ na stopień oczyszczenia ścieków i koszty operacyjne pracy oczyszczalni. W związku z tym prowadzone są prace badawcze nad optymalizacją procesów biologicznych, pozwalającą redukować koszty, np. zużycie energii. W artykule opracowano model decyzyjny, a następnie rozwiązano zadanie optymalizacji - wyznaczenia optymalnej wartości zadanej stężenia tlenu. W badaniach symulacyjnych przedstawiono wyniki optymalizacji dla oczyszczalni ścieków typu SBR.

EN

A biological wastewater treatment plant is a complex control system. One of the important and costly processes is the aeration of wastewater. The correct of the process has a decisive influence on the degree of sewage treatment and the operating costs of the treatment plant. Therefore, research works are being carried out on optimisation of biological processes, allowing to reduce costs, e.g. energy consumption. In the paper, a decision model was developed and then the task of optimization - determining the optimal set point of dissolved oxygen was solved. In the simulation studies the optimization results for wastewater treatment plant type SBR were presented.

8

Wavelet Characteristics of Hydrological and Dissolved Oxygen Time Series in a Lowland River

63%

Rajwa-Kuligiewicz A. , Bialik R. J. , Rowiński P. M.

|

tom Vol. 64, no. 3

649--669

EN

In this study, we investigated the temporal variability of dissolved oxygen and water temperature in conjunction with water level fluctuations and river discharge in the Narew lowland river reach. For this purpose, high resolution hydrologic and water quality time series have been used. Spectral analyses of time series using continuous wavelet transform scheme have been applied in order to identify characteristic scales, its duration, and localisation in time. The results of wavelet analysis have shown a great number of periodicities in time series at the inter-annual time scale when compared to the classical Fourier analysis. Additionally, wavelet coherence revealed the complex nature of the relationship between dissolved oxygen and hydrological variables dependent on the scale and localisation in time. Hence, the results presented in this paper may provide an alternative representation to a frequency analysis of time series.

9

Features of the surface water oxygen regime in the Ukrainian Polesie Region

63%

Aristarkhova E. O. , Fedoniuk T. P. , Romanchuk L. D. , Latushynskyi S. V. , Kot I. V. , Aristarkhova E. O. , Fedoniuk T. P. , Romanchuk L. D. , Latushynskyi S. V. , Kot I. V.

|

2021

10

Wielopoziomowy system sterowania stężeniem tlenu i wyznaczania trajektorii zadanej stężenia tlenu w biologicznej oczyszczalni ścieków

63%

Piotrowski R.

|

tom R. 22, nr 4

19--23

PL

Napowietrzanie ścieków jest jednym z najważniejszych i najdroższych procesów w oczyszczalni ścieków. Stężenie tlenu jest natomiast głównym parametrem wpływającym na efektywność zachodzenia procesów biologicznych w oczyszczalni ścieków. W artykule przedstawiono wielopoziomowy nieliniowy system sterowania stężeniem tlenu i wyznaczania trajektorii zadanej tej wielkości. W testach symulacyjnych pokazano wyniki sterowania dla oczyszczalni ścieków typu SBR.

EN

Aeration of wastewater is one of the most important and expensive process in a wastewater treatment plant. Dissolved oxygen concentration is the main parameter influencing the effectiveness of biological processes in wastewater treatment plant. In the paper, a multilevel nonlinear control system for dissolved oxygen control and determining the set point trajectory of dissolved oxygen was designed. The control results for the SBR wastewater treatment plant were presented in simulation tests.

11

Wpływ temperatury wody na natlenienie strefy eufotycznej stawu karpiowego

51%

Jawecki B. , Krzeminska A.

|

tom 528

PL

W pracy przedstawiono wyniki badań wpływu temperatury wody na warunki tlenowe w stawie karpiowym. Stężenie tlenu rozpuszczonego w wodzie odnotowane o godzinie 8⁰⁰ średnio wynosiło 7,12 mg O₂‧dm⁻³, o 14⁰⁰ - 13,04 mg O₂‧dm⁻³, a o 20⁰⁰ średnio 13,61 mg O₂‧dm⁻³. W strefie eufotycznej żyznego stawu rybnego obserwowano duże dobowe wahanie zawartości tlenu w wodzie. Stężenie poniżej granicy optimum tlenowego dla karpi (5 mg O₂‧dm⁻³) obserwowane były najczęściej rano (minimum = 2,34 mg O₂‧dm⁻³). Przesycenie wody tlenem odnotowywano po południu i wieczorem (maksimum = 25,8 mg O₂‧dm⁻³). Analiza zależności między zawartością tlenu w wodzie a temperaturą wody wykazała istotny statystycznie, ale bardzo słaby związek dla pomiarów o godz. 14⁰⁰ i 20⁰⁰. Wraz ze wzrostem temperatury wody obserwowano wzrost jej natlenienia.

EN

The results of research on the influence of water temperature on oxygen condition in the carp pond are present in this paper. Mean of dissolved oxygen concentration observed at 8 am were equal to 7.12 mg O₂‧dm⁻³, at 2 pm – 13.04 mg O₂‧dm⁻³ and at 8 pm – 13.61 mg O₂‧dm⁻³. Large fluctuations of dissolved oxygen concentration in the euphotic zone of eutrophic fish pond were observed. Oxygen condition lower then the lower limit of dissolved oxygen concentration for carp (5 mg O₂‧dm⁻³) were observed in the morning (minimum = 2.34 mg O₂‧dm⁻³). The highest oxygen concentration was observed in the afternoon and in the evening (maximum = 25.8 mg O₂‧dm⁻³). Analysis of connection between water temperature and dissolved oxygen concentration revealed weak but essential relationship for the results from 2 and 8 pm. The increase of oxygen concentration was observed with the increase of water temperature.

12

Changes in the concentration of selected water quality parameters in Lake Starzec in the vegetation periods

51%

Wesołowski P. , Brysiewicz A.

|

2012

|

tom no. 17 [VII-XII]

53-59

EN

Studies were carried out in the years 2008-2010 in Lake Starzyc, zachodniopomorskie voivodship. The aim was to determine differences in the concentrations of selected water quality parameters between particular months of the vegetation seasons 2008-2010. Monthly mean concentrations of dissolved oxygen between April and October were by 1.91 g O2·m–3 higher in surface than in near-bottom water layer. Differences in the concentration of dissolved oxygen were also noted between particular months. Recorded concentrations fell within the range required for lake waters of the first and second water quality. Concentrations of mineral nitrogen in the years 2008-2010 corresponded to those of the third class of water quality and phosphorus concentrations exceeded this standard. Concentrations of ammonium ions did not exceed the values permitted for the second water quality class.

PL

Badania przeprowadzono w latach 2008-2010 na jeziorze Starzyc, w województwie zachodniopomorskim. Celem pracy było określenie różnic wartości stężenia wybranych wskaźników jakości wody w jeziorze Starzyc w poszczególnych miesiącach okresów wegetacyjnych w latach 2008-2010. Stwierdzono, że średnie miesięczne stężenia tlenu w wodzie za okres IV-X były o 1,91 g O2·m–3 większe w warstwie powierzchniowej w porównaniu ze stwierdzonymi w warstwie naddennej. Ponadto odnotowano różnice w zawartości tlenu w wodzie jeziora w poszczególnych miesiącach. Stwierdzone wartości stężenia tlenu w wodzie jeziora Starzyc mieszczą się w zakresie wymaganym dla wód jeziorowych pierwszej i drugiej klasie czystości. Stwierdzono także, że stężenie azotu mineralnego w wodzie jeziora Starzyc za okres 2008-2010 odpowiada wartościom dopuszczalnym dla trzeciej klasy czystości wód jeziorowych, a fosforu przewyższają te wartości, natomiast stężenie jonów amonowych nie przekracza wartości dopuszczalnych dla drugiej klasy czystości.

13

Key factors contributing to simultaneous nitrification-denitrification in a biological aerated filter system using oyster shell medium

51%

Hwang C.-C. , Weng C.-H.

|

tom Vol. 43, nr 1

75--86

EN

Factors contributing to nitrogen removal in a biological aerated filter (BAF) using oyster shell medium have been investigated. The system was operated in parallel with a bio-ball filter. Both filters were fed with a synthetic domestic wastewater containing approximately 25 mg N/dm3 of total nitrogen (TN). The COD of wastewater was 200 mg O2/dm3. The sizes and dissolved oxygen (DO) of the voids within both filters were measured. Results indicated that the oyster shell system performed better with a nitrogen removal of 64.3%. The two systems exhibited a similar COD removal efficiency of approximated 80%. The oyster shell filter showed higher degree of variability in both sizes and DO levels of its void spaces. The condition provided a favorable environment for nitrogen removal through simultaneous nitrification and denitrification (SND). The release of carbonates from oyster shells were minimal, as judged from mass balance analysis of the system using calcium. It is concluded that the function of a SND reactor can be enhanced by using non-uniform filter media such as oyster shells. On the other hand, alkalinity is not a major concern when treating wastewaters with moderate ammonia concentration, such as that of domestic wastewaters.

14

Estymacja respiracji wykorzystująca pomiar stężenia tlenu w SBR

51%

Piotrowski R.

|

tom Nr 4

138--144

PL

Biologiczna oczyszczalnia ścieków jest złożonym nieliniowym systemem przemysłowym. Jednym z istotnych i kosztownych procesów tam zachodzących jest napowietrzanie ścieków. Z procesem tym związana jest respiracja, czyli szybkość zużywania tlenu przez bakterie oczyszczające ścieki. Jest to jeden z najważniejszych parametrów, decydujący o efektywności oczyszczania ścieków. Niestety koszt zakupu urządzeń do pomiaru respiracji - respirometrów jest bardzo wysoki i w oczyszczalniach ścieków nie są one instalowane. W artykule dokonano estymacji respiracji, w oparciu o pomiar stężenia tlenu w biologicznej oczyszczalni typu wsadowego. W tym celu wykorzystano rozszerzony filtr Kalmana. W badaniach symulacyjnych przedstawiono wyniki estymacji respiracji dla biologicznej oczyszczalni ścieków typu SBR.

EN

Biological wastewater treatment plant is a complex, nonlinear, industrial system. One of the significant and costly process taking place there is aeration of wastewater. This process involves the respiration - the rate of oxygen consumption by the bacteria. It is one of the most important parameter deciding on the efficiency of wastewater treatment. Unfortunately, the cost of buying respiratory equipment - respirometers is very high and in wastewater treatment plants they are not installed. The paper presents estimation of respiration based on the measurement of dissolved oxygen. For this purpose, the extended Kalman filter is used. Simulation results for the biological wastewater treatment plant type SBR are presented.

15

Removal of nitrates from wastewater using pond bottom soil

51%

Erbanová E. , Palarčík J. , Slezák M. , Mikulášek P.

Environment Protection Engineering

|

2016

|

tom Vol. 42, nr 2

145—154

EN

The possibility of the final treatment of mine water from chemical leaching has been investigated. Despite water purification, high nitrate levels remain in these waters and must be removed. The main requirements are the lowest economic, operating and staffing levels. These requirements are best achieved by the removal of nitrates using biological methods, in our case using the pond bottom soil. Experiments were carried out in a batch mode. The effect of the environment on the denitrification process, the influence of the type and amount of the organic substrate and basic parameters of the denitrification such as redox potential, pH and dissolved oxygen were studied.

16

Intelligent PI controller and its application to dissolved oxygen tracking problem

51%

Zubowicz T. , Brdys M. A. , Piotrowski R.

|

tom Vol. 4, No. 3

16-24

EN

The paper addresses design, calibration, implementation and simulation of the intelligent PI controller used for dissolved oxygen (DO) tracking at wastewater treatment plant (WWTP). The calibration process presented in this paper utilizes both engineering and scientific methods. Verification of the control system design method was obtained via simulation experiments.

17

Nieliniowy kaskadowy algorytm sterowania stężeniem tlenu w biologicznej oczyszczalni ścieków

51%

Piotrowski R. , Zawadzki A.

|

tom R. 60, nr 1

20--25

PL

Biologiczna oczyszczalnia ścieków jest złożonym nieliniowym systemem sterowania. Jednym z istotnych i kosztownych procesów tam zachodzących jest napowietrzanie ścieków. Prawidłowy jego przebieg ma decydujący wpływ na stopień oczyszczenia ścieków i koszty operacyjne pracy oczyszczalni. W związku z tym prowadzone są prace badawcze nad nowymi strukturami i algo-rytmami sterowania. Powinny się one odznaczać wysoką efektywnością i niewielkim zapotrzebowaniem na energię elektryczną. W artykule zaprojektowano kaskadowy układ sterowania stężeniem tlenu uwzględniający instalację napowietrzającą jako system dostarczający powietrze do oczyszczalni ścieków. W badaniach symulacyjnych przedstawiono wyniki sterowania dla biologicznej oczyszczalni ścieków w Nowym Dworze Gdańskim.

EN

A biological wastewater treatment plant is a complex, nonlinear control system. Aeration is one of the most important and expensive processes conducted in it. Its valid flow has a deciding impact on the level of wastewater purification. Therefore a number of research are carried out to develop new control structures and algorithms. They should be characterized by high efficiency and low energy consumption. In the paper a novel cascade control strategy of dissolved oxygen is employed. It considers the aeration system as a source of the oxygen to the plant. Simulation tests present control results for the case study of the wastewater treatment plant located at Nowy Dwór Gdański. The paper is divided into 4 sections. Section 1 contains a short introduction to the main issues of research. The structure and models of the wastewater treatment plant at Nowy Dwor Gdanski and the aeration system are described in Section 2. Section 3 presents a nonlinear cascade control algorithm. The simulation results and analysis are described in Section 4. Section 5 concludes the paper.

18

Assessment of the multi-directional experiment to restore Lake Goreckie (Western Poland) with particular focus on oxygen and light conditions: first results

51%

Sobczynski T. , Joniak T. , Pronin E.

|

nr 4

EN

Our paper presents the study results of the first year of restoration of Lake Góreckie in Wielkopolska National Park. The restoration was carried out on several levels which involved: aeration of the hypolimnion using the pulverizing aerator with wind drive, phosphorus inactivation by iron coagulant, and reduction of plankton-eating fish. The comparison of the results obtained in the year 2010, that is in the time of the implementation of restoration procedures, with the results of similar studies conducted before the restoration, in 2008 revealed an increase in water transparency that resulted in the greater range of visible radiation from the photosynthetically active scope, which unfortunately did not improve the oxygen condition in the water depth. The effects of the hypolimnion aeration were not observed, even at the sampling station situated 20 m from the aerator. In the sub-bottom zone, the decrease in phosphate concentration was observed, with the concentration of ammonium nitrogen staying at the same level, which indicates the effectiveness of phosphate precipitation.

19

Jakość i walory użytkowe wody rzeki Szabasówki

26%

Policht-Latawiec A. , Kanownik W.

|

tom 12

|

nr 2

PL

Badania hydrochemiczne rzeki Szabasówki prowadzone były w 2009 r. Oznaczono 18 wybranych wskaźników fizykochemicznych wody powierzchniowej pozyskanej z dwóch punktów pomiarowo-kontrolnych w 10 terminach. Analiza wyników badań wykazała, że na górnym odcinku w miejscowości Łaziska woda była II klasy jakości ze względu na dwa wskaźniki – zawiesinę ogólną i zawartość tlenu rozpuszczonego, a w miejscowości Mniszek (punkt 2) ze względu na cztery wskaźniki. Pozostałe wskaźniki kwalifikowały wodę do I klasy jakości. Badania walorów użytkowych wody rzeki Szabasówki wykazały, że w punkcie 1 nie może być ona wykorzystana do zaopatrzenia ludności ze względu na wysokie stężenie zawiesiny ogólnej. Na całym badanym odcinku, woda nie spełnia warunków naturalnego siedliska bytowania ryb łososiowatych z powodu wysokiej temperatury i niskiej zawartości tlenu rozpuszczonego. Ryby karpiowate mają odpowiednie warunki środowiskowe do bytowania tylko w punkcie 2.

EN

Hydrochemical analyses of the Szabasówka river were conducted in 2009. Determined were 18 selected physicochemical indices of the surface water at ten dates from two measurement-control points. Analysis of results revealed that in the upper river in Łaziska village, two indices: total suspended solids and dissolved oxygen content classified the water to II purity class, whereas four indices classified the water to the same class in Mniszek locality (point 2). The other indices classified the water to I purity class. Investigations of utility values of the Szabasówka river revealed that in point 1 its water cannot be used for for domestic water supply because of high concentration of total suspended solids. Along the whole analysed stretch, water did not meet the requirements for a natural habitat of the Salmonids because of high temperature and low content of dissolved oxygen. Cyprinids have adequate environmental conditions only in point 2.

20

Jakość wody potoku Osielczyk w perspektywie budowy małego zbiornika retencyjnego

26%

Stachura T.

|

tom 12

|

nr 2

PL

Praca przedstawia wyniki badań wskaźników jakości wody potoku Osielczyk, na którym planowana jest budowa małego zbiornika wodnego w ramach programu małej retencji województwa małopolskiego. Oznaczenia indykatorów biologicznych (wskaźnik okrzemkowy) oraz fizykochemicznych (26) zostały wykonane w 2010 r. Wyniki wskazują, że woda potoku zalicza się do I klasy jakości i może być przeznaczona do spożycia przez ludzi, nie jest także zagrożona eutrofizacją. Ponadto po ewentualnym wybudowaniu zbiornik mógłby pełnić rolę kąpieliska.

EN

The paper presents the results of water quality examination of stream Osielec, where contraction of small reservoir is planned. Test of biological (IO) and physicochemical (26) were made in 2010. The results indicate that the water in first class quality and may be used for human consumption and it is not threatened by eutrophication. Moreover, if the reservoir will be built, it could serve as a watering place.