The beginnings of Skrzatusz date back to the 15th century. The parish lost its independence during the Reformation in the 16th century. The canonical erection took place in 1660. In 1772 it was incorporated into the Prussian state. He returns to Poland after the end of World War II in 1945. Bishop Ignacy Jeż, after the creation of the Koszalin-Kolobrzeg (Kołobrzeg) Diocese, proclaimed Skrzatusz a diocesan sanctuary, where the Miraculous Pieta is continuously worshiped since the end of the 16th century. carrying out decanal visits on their behalf. In the 19th century, the consistory approved subsequent forms used by deans. Such an example is the presented visit from 1831. It was carried out by the dean of Walcz (Wałcz), Antoni Perzyński, on the order of the Archbishop of Poznan (Poznań). In the document, he characterized the material and spiritual condition of the parish. He also distinguished in the protocol the branch church, schools and the parish hospital.
PL
Początki Skrzatusza sięgają XV w. Parafia straciła swoją samodzielność w czasach reformacji w XVI w. Ponowne kanoniczne erygowanie nastąpiło w 1660 r. W 1772 r. włączony do państwa pruskiego. Wraca do Polski po zakończeniu II wojny światowej w 1945 r. Bp Ignacy Jeż po utworzeniu diecezji koszalińsko-kołobrzeskiej ogłosił Skrzatusz diecezjalnym sanktuarium, gdzie czci się nieprzerwanie Cudowną Pietę od końca XVI w. Na zlecenie biskupów lub archidiakonów dziekani w diecezji poznańskiej zobowiązani byli do przeprowadzenia w ich imieniu wizytacji dekanalnych. W XIX w. konsystorz zatwierdzał kolejne formularze, którymi posługiwali się dziekani. Takim przykładem jest prezentowana wizytacja z 1831 r. Przeprowadził ją na polecenie arcybiskupa poznańskiego dziekan wałecki Antoni Perzyński. W dokumencie scharakteryzował stan materialny i duchowy parafii. Wyróżnił w protokole również kościół filialny, szkoły i szpital parafialny.
Początki Skrzatusza sięgają połowy XV w. Najprawdopodobniej wówczas powstała tam pierwsza drewniana świątynia. Jako samodzielna parafia przestała istnieć w czasie reformacji. W 1602 r. Skrzatusz został dołączony do parafii w Wałczu. Samodzielność otrzymał ponownie dzięki biskupowi Wojciechowi Tolibowskiemu w 1660 r. W 1575 r. garncarz z Piły przyniósł Pietę do Skrzatusza z Mielęcina. Odtąd kościół parafialny stał się miejscem licznych pielgrzymek. W latach 1772–1945 ziemia wałecka ze Skrzatuszem należała do państwa niemieckiego. Archiwalia przedwojenne przekazano do archiwum diecezjalnego w Koszalinie. Tam je opracowano i zinwentaryzowano, nadając sygnatury od 1 do 230. Obecnie są dostępne dla zawodowych historyków, jak i badaczy amatorów.
EN
The origins of Skrzatusz go back in time to the 15. century. Probably at that time there was built the first wooden shrine. As an independent parish it ciesed to exist during the Reformation. In 1602 Skrzatusz was detached to the parish in Walcz (Wałcz). Again it became an independent parish in 1660 thanks to bishop Wojciech Tolibowski. In 1575 a potter fetched the Pieta from Mielecino (Mielęcino) to Skrzatusz. Since then the parish church in Skrzatusz became a place of numerous pilgrimages. In years 1772 to 1945 the land of Walcz (Wałcz) including Skrzatusz was a part of the German state. The archival materials were given to the diocesan archive in Koszalin. There they were worked out and inventoried with signatures from 1 to 230. Nowadays they are available to professional historians, and also amateurs.