Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Some conclusions of chaos and non predicability in physics to theologia naturalis

100%

Ambrozy M.

|

nr 1(13)

69-76

EN

Deterministic chaos counts among noteworthy fields of natural science. Its truly extraordinary attributes enable not only various interpretations from the point of view of predictability but also interesting consequences from the sphere of theologia naturalis. The situation starts to be interesting, if we figure explication of influence of God on a human through Augustine Aurelius in possible unpredictability in a sense of impossibility to predict future of a physical state on a macro level. Interconnection of both of these theories provides interesting conclusions.

2

On the self-similarity of the logistic map

88%

Grzywna Z. J. , Liebovitch L. S. , Siwy Z.

Cellular and Molecular Biology Letters

|

1997

|

tom 02

|

nr 4

EN

The self-similarity of a quadratic, one parameter logistic map was shown. Depending on the value of a constant, four different patterns were obtained and analysed. Only for the chaotic region (R = 4) the obtained patterns were almost independent of the resolution used (the frequency of probing). Some of the analytical operations used as standard tools in investigating the maps properties were also analysed and suitably altered, where necessary.

3

Analysis and simulation of deterministic chaos in the dynamical model of aeroplane engine mounting

75%

Jeż M. , Stefański A. , Czołczyński K.

|

tom Vol. 2, nr 2

163--173

EN

A dynamic model of a piston engine mounted in the aeroplane has been formulated. The equations of motion have been identified for 4-cylinder boxer Franklin installed in the Polish acrobatic Koliber plane. Comparision of engine body acceleration RMS values obtained by measurement and simulation has given positive results. The engine body vibrations in the plane of the reactive torque of forces have been investigeted in the Matlab-Simulink environment and with the help of the INSITE software. It has revealed relationships of system responses to its parameters and excitation values to assure a methodical approach to the suspension synthesis. The asymtotic methods have given multidimensional expressions for natural frequencies and resonance curves. The numerical methods have been applied to establish stability boundaries, chaos occurrence, routes to chaos and to identify chaos symptoms.

4

Słabe łamanie ergodyczności vs. determinizm

75%

Fuliński A.

|

nr 59

83-100

PL

All physical processes are deterministic de iure. Physicists speak about different types of determinism of physical processes, depending on the degree with which their course can be anticipated. Usually, the course of ergodic processes can be predicted with less certainty than the non-ergodic ones, the latter being integrable. Recent measurements of motions of single particles in composite systems, especially in living biological cells, show that such motions are, in most cases, breaking the Boltzmann’s ergodic hypothesis. On the other hand, their trajectories are random, i.e., one cannot know a priori where the particle will be even in near future. This leads to conclusion that many existing in nature processes are nonergodic but not integrable, therefore predictable only in the mean, representing still other type of determinism.

5

Złożone chaotyczne szeregi czasowe

75%

Wołoszyn J. , Wołoszyn P.

|

2006

|

nr 1(9)

231-241

PL

W artykule zaproponowano badanie własności złożonych chaotycznych szeregów czasowych powstających przez wykonanie operacji na parach lub większej liczbie odpowiadających sobie elementów szeregów składowych. Wygodną metodą badania własności powstałych szeregów czasowych jest sporządzenie i analiza ich obrazów fazowych, które ujawniają cechy nie obserwowane bezpośrednio na wykresach czasowych rozpatrywanych szeregów.

EN

In deterministic systems with non-linear relations there are chaotic courses observed. Simple non-linear mapping, like logistical or square mapping, generate chaotic time series in the iterative way. The paper presents a method of properties research of compound chaotic time series, which are created as a result of some operations, performed on couples or greater number of corresponding elements of component series. Making and analyzing the phase diagrams, which reveal properties not observed directly on timing diagrams of consider series, is a convenient method of research of properties of created time series.

6

Portrety przypadku

71%

Jernajczyk J.

|

tom 3

EN

We used to identify the scientific reflection over the idea of the chance with mathematics or philosophy. In this paper we shall look at the problem from the perspective of visual arts. The history of philosophy and science shows that the idea of the chance was understood in many different ways. Also today we can differentiate at least three distinct paths of apprehending the topic: 1) the objective chance – when we presume that random events exist actually in nature, 2) the subjective chance – when what we presume to be random, results from the lack of sufficient knowledge about what could happen, and 3) the dynamic chance – when the randomness appears as an effect of complex interactions in determined systems. It seems that all the faces of the chance find their examples in arts, too. We notice them in the heritage of great masters, such as Leonardo da Vinci, Max Ernst, André Masson, Marcel Duchamp, Jackson Pollock, or Ryszard Winiarski. We also see that the chance plays a crucial role in contemporary arts.

7

Chaos deterministyczny zaobserwowany podczas komputerowych symulacji zjawisk fizycznych wykonywanych z użyciem pakietu graficznego Softimage firmy Autodesk

63%

Szymczyk P. , Szymczyk M. , Gajer M.

|

tom Vol. 54, nr 9

153-155

PL

Tematyka artykułu dotyczy zjawiska chaosu deterministycznego, przejawiającego się występowaniem dużej wrażliwością symulowanego układu dynamicznego na zmiany zadanych wartości parametrów. Jak wykazały prowadzone przez autorów badania, w pewnych okolicznościach tego rodzaju zjawisko może zostać napotkane również podczas symulacji zachowania się brył sztywnych, przeprowadzanych z wykorzystaniem pakietów graficznych 3D, takich jak na przykład Softimage firmy Autodesk. W tym wypadku zjawisko chaosu deterministycznego praktycznie wyklucza możliwość dokładnego przewidzenia przyszłego zachowania się symulowanego układu dynamicznego.

EN

The topic of the paper is about the phenomenon of deterministic chaos, which can be understood as the effect of great sensibility of simulated dynamical system to the changes of initial values of parameters. As it was proved by the authors, under some circumstances such a phenomenon can also be encountered during computer simulations of rigid bodies in 3D graphical programs. In such a case the phenomenon of deterministic chaos makes it practically impossible to foresee the accurate mode of behavior of the simulated system.

8

Naturalistyczne wyjaśnienie wolnej woli (I)

38%

Munévar G.

|

2013

|

tom 10

111-137

PL

Celem tego artykułu jest wykazanie, że naturalizm jest zgodny z ideą wolności woli. Wielu filozofów twierdzi, że jeśli determinizm jest prawdziwy, a przeto nie jesteśmy istotami wolnymi, to tym samym nie jesteśmy odpowiedzialni moralnie. Wówczas ten "problem wolnej woli" najwyraźniej byłby szczególnie kłopotliwy dla naturalizmu. Naturalizm bowiem uznaje, że ludzie są swoiście zorganizowaną materią i dlatego, jak sądzi wielu uczonych, jest zgodny z determinizmem. Kilku naukowców, którzy poruszyli ten temat, włączywszy Francisa Cricka i E.O. Wilsona, próbowało wyjaśnić fenomenologię wolnej woli (nasze wrażenie, że jesteśmy panami samych siebie) w kategoriach biologicznych, argumentując, że ludzki mózg jest tak bardzo złożony, że przewidywalność działań poszczególnych jednostek w praktyce okazuje się niemożliwa. Niemniej rozwiązania takie zawodzą, ponieważ determinizm i przewidywalność nie są tym samym. Przykładowo zjawiska o charakterze chaotycznym są niemożliwe do przewidzenia, ale i tak są deterministyczne. Zatem te interesujące naukowe propozycje mogą wykazać co najwyżej, że wolna wola jest jedynie złudzeniem. Lecz jeśli tak, to złudzeniem jest również odpowiedzialność moralna. Niniejszy artykuł wyjaśnia także, dlaczego odwołanie się do indeterminizmu kwantowego leżącego u podstaw przypuszczalnie deterministycznej nauki również nie rozwiązuje problemu. Problemu tego nie można także unieważnić ani wskazując na mylenie w języku praktycznej nieuchronności praw przyrody z przymusem związanym z prawami społecznymi, jak próbowali to uczynić Hobbes, Hume, Schlick i inni, ani poprzez jakieś dalsze "analizy lingwistyczne". Artykuł ten rozwija sugestię Gary'ego Watsona, że kwestia wolnej woli sprowadza się raczej do pytania, czy jaźń może determinować nasze działania. Jak zobaczymy, okaże się, że jaźń to (w przeważającej mierze) mózg, zaś mózg rzeczywiście determinuje działania poszczególnych jednostek. Pomimo że prawa fizyki i chemii obowiązują w mózgu i że wszelkiego rodzaju czynniki zewnętrzne wywierają wpływ na ten narząd, to każdy mózg jest układem sui generis, charakteryzującym się własnym zbiorem "praw" emergentnych, które sprawiają, że każdy organizm jest niezależną jednostką w relacji do świata. W każdym razie taka niezależność od świata wystarczy do uzasadnienia wniosku, że mózg (jaźń) determinuje własne działania, a przeto, że - w normalnych warunkach - każda osoba jest odpowiedzialna moralnie. Najważniejszą z przesłanek dyskutowanych w artykule jest istnienie "silnej emergencji" procesów mózgowych. Pierwszy poziom emergencji to dobrze znany fakt, że składowe procesów mózgowych (na przykład impulsy elektryczne przesyłane z siatkówki oka do mózgu) nie gwarantują przeżycia jakiegoś konkretnego doświadczenia. Silniejszy poziom emergencji polega zaś na tym, że sieci neuronowe w mózgu oddziałują na pojedyncze składowe tych sieci (na przykład na wagi synaptyczne). Zatem stan neuronalny jest emergentny w tym sensie, że konstytuujące go wagi połączeń synaptycznych nie wystarczą do określenia go. Jest emergentny również w tym sensie, że wagi synaptyczne częściowo zależą także od samego stanu neuronalnego.

EN

The aim of this paper is to argue that naturalism is consistent with free will. Many philosophers claim that if determinism is true, and thus we are not really free agents, then we are not morally responsible. This „problem of free will” would then seem to be particularly pressing for naturalism, since naturalism considers human beings to be arrangements of matter, and therefore many scholars expect it to be consistent with determinism. Several scientific writers who have touched on the subject, including Francis Crick and E.O. Wilson, have tried to explain the phenomenology of free will (our feeling that we are free agents) on biological terms, while arguing that the human brain is so complex that the predictability of individual human action is practically impossible. Such solutions fail, however, because determinism and predictability are not the same thing. Chaotic phenomena, for example, may be unpredictable, but they are still deterministic. So the most these interesting scientific proposals can show is that free will is an illusion. But if free will is an illusion, so is moral responsibility. This paper will also explain why appeals to quantum indeterminism, which underlies presumably deterministic science, are not much help either. Nor can the problem be dismissed as Hobbes, Hume, Schlick and others have tried to do, by pointing to a linguistic confusion between the practical inevitability of natural law and the compulsion of social laws, nor by some further „linguistic analysis”. This paper develops Gary Watson’s suggestion that the question of free will is rather whether our actions can be determined by the self. The self, it will be seen, turns out tobe (largely) the brain, and the brain does indeed determine the individual’s actions. Even though the laws of physics and chemistry apply in the brain, and even though all sorts of external influences leave their imprint on the brain, each brain is sui generis and has its own set of emergent „laws” that pit the organism as an independent entity vis-à-vis the world. This is enough independence from the world, in any event, to justify the conclusion that the brain (the self) does determine its own actions, and thus that, under normal circumstances, the individual is morally responsible. The most important of the reasons discussed in the paper is the existence of „strong emergence” in brain processes. The first level of emergence is the well-known fact that the components of a brain process (e.g., electrical pulses sent by the retina to the brain) do not guarantee a particular experience. The stronger level of emergence is that the brain networks affect the individual components of the networks (e.g., synaptic weights). Thus a neural state is emergent in the sense that the weights of the synaptic connections that constitute it are not sufficient to determine it, and also emergent in the sense that those weights are also partially dependent on the neural state itself.