Miasta zmieniają swoje oblicze. Przestrzeń miejska potrzebuje nowego wizerunku, o którym zdecydują nowe funkcje, zastępujące dotychczasowy sposób zagospodarowania. Funkcja przemysłowa będzie ustępować usługowej, mieszkaniowej, kształtującej kulturę i proponującej rozrywkę.
Celem referatu jest odpowiedź na pytanie czy przemysł przetwórczy polskich województwjest zdolny do dostosowywania się do zmian podyktowanych warunkami gospodarki opartejna wiedzy. W tym celu zbadano wybrane województwa Polski (mazowieckie, dolnośląskie, opolskiei świętokrzyskie) w latach 1999–2010 pod kątem strukturalnych przeobrażeń przemysłu. Za pomocąmiernika Q Moore’a zidentyfikowano zmiany zachodzące w strukturze produkcji sprzedanej przemysłuprzetwórczego, oszacowano możliwości zachodzenia procesu upodabniania się struktur produkcjisprzedanej przemysłu przetwórczego i zdolności reagowania tych struktur na zmiany zewnętrzne.Oceniono także współzależność tempa wzrostu produkcji sprzedanej przemysłu przetwórczego i intensywnościzmian w strukturze produkcji sprzedanej przemysłu. Polski przemysł przetwórczy charakteryzowałsię w badanych latach niewielką intensywnością zmian strukturalnych. Nie rozpoznanogwałtownych załamań, sytuacji kryzysowych, nagłych i nieprzewidzianych przekształceń. Prędkośćprzekształceń była wprost proporcjonalna do intensywności zmian.
Głównym celem opracowania jest ukazanie przebiegu procesów zmian strukturalnych w warunkach Polski jako gospodarki, która wchodząc w fazę deindustrializacji nie wyczerpała jeszcze w pełni potencjału, jaki kryje industrializacja, z wciąż nienasyconym popytem wewnętrznym na dobra przemysłowe i niewykorzystanymi możliwościami wypracowania silniejszych niż dotychczas przewag komparatywnych. Na bazie teoretycznej prezentacji problematyki industrializacji i deindustrializacji gospodarek przeprowadzona została analiza uwarunkowań gospodarki Polski. Posłużono się prostymi miarami takimi jak te z pierwszego prawa Kaldora, miary nasycenia popytu sektorowego, PKB na godzinę przepracowaną, PKB per capita. Uzyskane w trakcie analizy wnioski wskazują na industrializację jako ważne źródło wzrostu wydajności pracy i dochodu w Polsce i uzasadniają podejście do reindustrializacji jako elementu polityki gospodarczej w procesie rozwojowego nadganiania.
EN
The main objective of the paper is to outline the course of the process of structural change in the condition of the economy of Poland. Poland perceived as an example of an economy that enters the phase of deindustrialization without fully drained the potential of industrialization – demand for industrial goods not saturated and still existing possibilities to strengthen comparative advantages. The theoretical approach to industrialization and deindustrialization of an economy serves as a background to further investigation of the problems on the grounds of the economy of Poland. The analysis of the conditions of Polish economy is undertaken by the means of simple measures such as the first Kaldor law, the saturation of sectoral demand, GDP per hour worked, GDP per capita. Following the presented analysis, industrialization as an important source of productivity and income emerges as an indispensable element of economic policy of Poland on the way to catch up.
The article looks at why the European Union needs a common industrial policy. The author analyzes contemporary offshoring trends and accompanying political developments. In the modern global economy, industrial production is increasingly being transferred from Europe to countries such as China, India and Vietnam, the author says. Meanwhile, Europe’s emerging knowledge-based economy is not creating new jobs fast enough, he adds. There is an increasingly popular trend among the European power elites as well as the public to defend jobs in industry; this is often accompanied by nationalist arguments, according to Hryniewicz. If this trend continues, it may produce conflicts within Europe, the author argues. Such a scenario should be prevented by establishing a new common European industrial policy, Hryniewicz says, adding that the common industrial policy could help enhance the role of European institutions abroad and facilitate the process of restructuring the EU economy and its transition from an industrial system to one based on knowledge. The most important strategic area of common industrial policy should be to facilitate the emergence of national industrial research complexes designed to saturate industries with advanced technology, the author argues. Other strategic areas, according to Hryniewicz, include promoting the networking of customers and suppliers, enforcement of intellectual property rights, participation in the shaping of a European energy policy, and supporting consumer initiatives and organizations.
PL
Celem artykułu jest uzasadnienie wprowadzenia wspólnej europejskiej polityki przemysłowej. Metoda badań polega na analizie współczesnych tendencji w zakresie offshoringu oraz towarzyszących temu zjawisk politycznych. Produkcja przemysłowa jest przekazywana z Europy do tzw. fabryk świata (Chiny, Indie, Wietnam itp.). W Europie tworzy się gospodarka oparta na wiedzy, ale nie tworzy ona wystarczająco szybko miejsc pracy. W europejskich elitach władzy i w opinii publicznej wzrasta popularność obrony miejsc pracy w przemyśle, czemu towarzyszy argumentacja nacjonalistyczna. Kontynuacja tych tendencji grozi konfliktami wewnątrzeuropejskimi. Zagrożeniom tym należy położyć kres przez ustanowienie nowej wspólnej europejskiej polityki przemysłowej. Misją wspólnej polityki przemysłowej powinno być przywództwo (instytucji europejskich) i kontrola procesu restrukturyzacji polegającej na przejściu UE od gospodarki przemysłowej do gospodarki opartej na wiedzy. Najważniejszym strategicznym obszarem wspólnej polityki przemysłowej powinno być doprowadzenie do powstania narodowych i ponadnarodowych kompleksów przemysłowo-badawczych nastawionych na nasycanie branż przemysłowych „wysokimi technologiami. Inne strategiczno obszary działalności to: wspieranie sieci współpracy odbiorców i dostawców, egzekwowania praw własności intelektualnej, udział w kształtowaniu europejskiej polityki energetycznej, wspieranie inicjatyw i organizacji konsumenckich.
W artykule autor przedstawia skalę likwidacji przedsiębiorstw przemysłowych zbudowanych w okresie PRL, która doprowadziła do znacznej deindustrializacji Polski. Ukazuje rozmiary redukcji zaplecza badawczo-rozwojowego przemysłu, oraz następstwa przyjętych kierunków przekształceń własnościowych w obszarze przemysłu. W artykule przedstawiono ponadto przyczyny strat w potencjale przemysłowym Polski. W oparciu o przeprowadzoną analizę wskazano na potrzebę transformacji polskiego przemysłu i reindustrializacji kraju.
EN
In the article, the author presents the scale of liquidation of industrial enterprises built in the period of the PRL, which led to a significant deindustrialisation of Poland. It shows the extent of the reduction of the industrial research and development base, as well as the consequences of the adopted directions of ownership transformations in the area of industry. The article also presents the causes of losses in Poland's industrial potential. Based on the analysis, the need to transform the Polish industry and reindustrialisation of the country was indicated
Polish Postcommunist Cinema and the Neoliberal Order This essay discusses three Polish films from the last 10 years: Bailiff (Komornik, 2005), directed by Feliks Falk, Edi (2002), directed by Piotr Trzaskalski, and Silesia, directed by Anna Kazejak-Dawid, which is the first part in the omnibus film Ode to Joy (Oda do radości, 2005) of which the two remaining parts were directed by Jan Komasa and Maciej Migas. The main methodological tools are the concepts of neoliberalism and bare life. The article argues that the fall of communism led to the neoliberalisation of Polish society and the production of bare life. The aforementioned films attest to these changes and offer an assessment of them which conveys a specific ideology. By focusing on the construction of their narratives and characters, the article attempts to establish its main features and offer its explanation.
Climate change poses a great threat to humanity, and since the construction industry is one of the biggest contributors to global warming, it is essential to impose change on this particular sector. The revitalisation process, being in a way the recycling of the built environment, provides a sustainable solution. Additionally, the revitalisation of brownfields in particular is crucial to the continuity and preservation of the urban texture, which in turn are vital for reshaping the urban identity of post-industrial cities. This review article outlines the genesis of deindustrialisation and revitalisation processes and their correlation and impact on the environment. By providing examples of successfully executed projects, it aims to prove that brownfield revitalisation is an essential tool for the transformation of former industrial settlements into attractive and sustainable cities.
PL
Zmiany klimatu stanowią poważne zagrożenie dla ludzkości, a ponieważ budownictwo w znacznym stopniu przyczynia się do globalnego ocieplenia, konieczne jest narzucenie zmian w tej branży. Proces rewitalizacji, będący niejako recyklingiem środowiska zbudowanego, stanowi zrównoważone rozwiązanie. Dodatkowo szczególnie rewitalizacja terenów poprzemysłowych ma kluczowe znaczenie dla ciągłości i zachowania tkanki miejskiej, co z kolei jest niezbędne do ponownego kształtowania miejskiej tożsamości miast postindustrialnych. W niniejszym artykule przeglądowym nakreślono genezę procesów deindustrializacji i rewitalizacji, przeanalizowano ich korelację oraz wpływ na środowisko. Poprzez przykłady zrealizowanych z sukcesem projektów artykuł ma na celu udowodnienie, że rewitalizacja terenów poprzemysłowych jest niezbędnym narzędziem przekształcania dawnych miast przemysłowych w atrakcyjne, zrównoważone miasta.
This analytical essay is devoted to identifying the features of the formation and development of the Swedish model of the welfare state. The authors study the factors that played the main role in the development of the Swedish model. The authors also assess the impact of the 2008 economic crisis and the COVID-19 pandemic on the Swedish welfare state.
PL
Niniejszy esej poświęcony jest identyfikacji cech kształtowania się i rozwoju szwedzkiego modelu państwa opiekuńczego. Autorzy badają czynniki, które odegrały główną rolę w rozwoju szwedzkie- go modelu. Oceniają również wpływ kryzysu gospodarczego z 2008 roku i pandemii COVID-19 na szwedzkie państwo opiekuńcze.
The protection of cultural heritage in the twenty first century is determined by a number of factors (de-industrialisation, progress in information and communication technology, insufficiencies of cultural education, virtualisation of reality and experiences, assumption of many state tasks by selfgovernments, and limited state funds for the conservation of historical monuments). All these processes are more or less concurrent with the principles of sustainable development, proclaimed in 1987, referred to in the Constitution of the Republic of Poland in 1997 and defined in the Statute of 27 April 2001 on the protection of the natural environment. This idea is also taken into account by many international documents enacted in the past twenty years by UNESCO, the Council of Europe, ICOMOS and TICCIH. The key problem consists of a reference of the principles of sustainable development to culture and, in particular, to the protection of cultural heritage resources. A new approach is required by the analysis applied both in relation to non-material phenomena and assorted artefacts. Conservation calls for new methods of valorisation, sufficiently universal to encompass all cultural goods and suitably simple and detailed to be applied in daily research-scientific praxis. Upon the basis of an analysis of international documents and foreign publications the article proposes a methodical valorisation of historical objects, founded on a canon of 12 identified values comprising, respectively, a collection of cultural values relating to the past of a given heritage resource (social identity, authenticity, integrity, uniqueness, historical value and artistic value) as well as a collection of socio-economic values expressing contemporary reality and anticipating the needs of the future generations (social usefulness, functional sustainability, economical value, educational value, aesthetic value and political value). The method should be universal, and the process of rendering precise the analysis arguments and the assessment criteria should depend on the type of resource, i.e. whether it is material or non-material, movable or non-movable, a single monument or a complex, a historical site or a cultural landscape. True, a work of art, monumental architecture and a monument of technology differ, but the names of their potential values should remain identical, expressing the holistic paradigm of culture. Such an interpretation takes into account the strategic target of contemporary conservation-restoration as well as all sorts of revitalizations (regeneration, rehabilitation) of the historical substance, which should invariably comprise a balanced retention of all the values of assorted cultural heritage resources for the future generations, This is a dynamic and complicated social process, taking place in changing economic and political conditions, which frequently involves parties pursuing equally different goals. The protection of historical monuments calls for lively negotiations for the sake of their survival, processes that should be consistently accompanied by a vision of the present-day and future beneficiaries of the values in question.
Niniejszy esej poświęcony jest identyfikacji cech kształtowania się i rozwoju szwedzkiego modelu państwa opiekuńczego. Autorzy badają czynniki, które odegrały główną rolę w rozwoju szwedzkiego modelu. Oceniają również wpływ kryzysu gospodarczego z 2008 roku i pandemii COVID-19 na szwedzkie państwo opiekuńcze
EN
This analytical essay is devoted to identifying the features of the formation and development of the Swedish model of the welfare state. The authors study the factors that played the main role in the development of the Swedish model. The authors also assess the impact of the 2008 economic crisis and the COVID-19 pandemic on the Swedish welfare state
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.