Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Bezpieczeństwo terrorystyczne czy antyterrorystyczne? W poszukiwaniu prawdy o pojęciach

100%

Jałoszyński K. , Stelmach J.

|

tom 145(1)

31-43

PL

Współczesny terroryzm jest realnym zagrożeniem dla bezpieczeństwa w wymiarze narodowym, regionalnym i globalnym. Również Polska identyfikuje terroryzm jako zjawisko, któremu należy przeciwdziałać i które należy zwalczać. W Polsce funkcjonuje system antyterrorystyczny, a aktywności w tym zakresie doczekały się dedykowanej ustawy. Celem artykułu jest zapoczątkowanie dyskusji oraz zaproponowanie rozwiązań wyjściowych w związku z funkcjonowaniem w polskim prawie oraz doktrynie nauk o bezpieczeństwie szeregu niedoprecyzowanych pojęć podstawowych z obszaru terroryzmu. Sytuacja wyjściowa w tym przypadku nie jest zbyt jednoznaczna. Istnieje bowiem wiele definicji i pojęć nie do końca wyjaśnionych, a część z nich jest używana sprzecznie z regułami językowymi. Autorzy tekstu analizują między innymi pojęcia działań anty- i kontrterrorystycznych oraz bezpieczeństwa antyterrorystycznego. Rozważania naukowe opierają na przeglądzie literatury, aktów prawnych oraz na opiniach naukowych ekspertów. Całość zgormadzonego materiału oraz wniosków stanowi punkt wyjściowy do prowadzenia dalszych rozważań w ramach dyskursu naukowego.

2

Definiowanie przestrzeni architektonicznej 2001-2010...

75%

Kucza-Kuczyński K.

|

tom R. 107, z. 7-A/1

175-176

PL

Suma intelektualnego efektu wszystkich poprzednich krakowskich Konferencji, pozwala na potwierdzenie tezy o sensie stałej dyskusji o istocie architektury - bez jej zamykania. To ta sama wolność wyboru, jaka istnieje we współczesnej architekturze. Potwierdza ją filozofia: od Stróżewskiego do Baumana. Jakość krakowskich dyskusji i ich ciągłość jest sukcesem.

EN

The sum of the intellectual effect of all preceding Conferences here, in Krakow, allows us to confirm the thesis on the reasons of the permanent - without concluding - discussion on the essence of architecture. It is the same freedom of choice as the one of the contemporary architecture. Philosophy confirms it: from Stróżewski to Bauman. The quality of the Cracovian discussions, their continuity is their success.

3

Wybrane informacyjne problemy definiowania zrównoważonego i trwałego rozwoju – ujęcie teoretyczne

75%

Czaja S. , Becla A.

|

2016

|

tom 1(79)

PL

Ważnym problemem współczesnej teorii ekonomii jest definiowanie podstawowych pojęć, a przede wszystkim stworzenie wspólnego języka, którego elementy będą akceptowalne środowiskowo, użyteczne w praktyce i dostatecznie precyzyjne z punktu widzenia poznawczego i metodyczno-metodologicznego. W opracowaniu przedstawiono główne etapy dyskusji, która doprowadziła do powstania w polskim piśmiennictwie kategorii „zrównoważony i trwały rozwój”. Dyskusja ta toczy się od końca lat osiemdziesiątych XX wieku i w znacznym zakresie była spowodowana stosowaniem angielskiego zwrotu „Sustainable Development”. Omówiono również główne aspekty sporów towarzyszących procesowi kreacji tej kategorii. Dotyczyły one przede wszystkim jej wymiaru semantycznego oraz kognitywnego. Zaprezentowano określone wyzwania informacyjne związane nie tylko z samym pojęciem zrównoważonego i trwałego rozwoju, ale także z kwestiami poznawczymi i implementacyjnymi, zwłaszcza w zakresie kwantyfikacji tej kategorii (ważne pod względem gromadzenia odpowiednich danych statystycznych) oraz modelowania tego typu rozwoju. Powszechne wykorzystanie we współczesnej ekonomii języka formalno-matematycznego stawia przed każdą taką kategorią nowe wyzwania. Dotyczą one przede wszystkim sposobów i precyzyjności pomiarów, jak również bardziej generalnych kwestii – charakteru opisywanych relacji. Z praktycznego punktu widzenia nie bez znaczenia są jednocześnie wyzwania związane z kosztami pozyskiwania odpowiednich informacji w kontekście ich: wiarygodności, aktualności, kompletności oraz relewantności i towarzyszących im zagrożeń – redundancji i szumów informacyjnych.

EN

Defining of the basic notions is an important problem of the modern theory of economics. What is particularly significant is the creation of a common language whose elements will be acceptable for the scientific community, useful in practice, and sufficiently precise from the cognitive and methodological points of view. This paper presents the main stages of the debate which introduced the category of 'balanced and steady development' into the Polish literature. The debate has lasted since the 1980s and was triggered by the widespread use of the English phrase 'sustainable development'. The main aspects of the disputes which accompanied the rise of the concept are also discussed, particularly those related to its semantic and cognitive dimensions. Specific informative challenges connected not only with the notion of 'balanced and steady development' itself, but also with the cognitive and implementation issues, especially as regards the quantification of this category (important from the viewpoint of collecting relevant statistical data) and the modelling of this type of development. The use of mathematical language that is prevalent in the contemporary economics poses new challenges for every such category. They concern above of all the methods and the precision of measurement, as well as more general matters associated with the nature of described relationships. From the practical point of view, the main challenges include those connected with the costs of obtaining appropriate information in the context of their credibility, currentness, completeness, and relevance, as well as the accompanying threats of redundancy and information noise.

4

Problem synonimii wyrażeń inny niż_ i różny od_

63%

Wołk M.

|

tom XXIII/1

37–48

PL

Przedmiotem badań w niniejszym artykule jest rodzaj relacji semantycznej, jaka zachodzi pomiędzy dwiema jednostkami języka: inny niż_ i różny od_. Ponieważ uznawanie ich synonimiczności wydaje się raczej powszechne, w rozważaniach tych podjęta została próba sfalsyfikowania tej hipotezy. W tym celu przywołane zostały zarówno argumenty za jej utrzymaniem (np. testy substytucji pokazujące możliwości zamieniania porównywanych przymiotników w wielu kontekstach), jak i za jej odrzuceniem (np. ograniczenia nałożone na dystrybucję jednostki różny od_). W analizie uwzględnione zostały także propozycje definiowania obu wyrażeń w słownikach współczesnej polszczyzny. Ustalenia końcowe zawierają rozstrzygnięcie badanego problemu oraz wstępne eksplikacje opisywanych jednostek.

EN

The study presented in the article focuses on a semantic relationship between two linguistic units: inny niż_ [other than] and różny od_ [different than]. Since their synonymy seems to be a common assumption, an attempt is made to classify this hypothesis. For that purpose arguments supporting (e.g. substitution tests showing to what extent the units can be used interchangeably in particular contexts) as well as those negating (limitations imposed on the distribution of the unit różny od_) the hypothesis are quoted. Additionally, the analysis encompasses definitions of both expressions available in dictionaries of modern Polish. The article includes a conclusion of the discussed problem as well as preliminary explications of the analysed linguistic units.

5

Ocena podatności wód podziemnych na zanieczyszczenia w obszarze GZW

63%

Haładus A. , Bukowski P. , Krogulec E.

|

tom T. 69, nr 1

51--56

PL

W związku z oddziaływaniem górnictwa podziemnego w GZW na górotwór zaproponowano zmianę podejścia do defi niowania podatności wód podziemnych na zanieczyszczenia jako jej względnej lub bezwzględnej podatności naturalnej, traktowanej jako wrażliwość naturalna systemów wodonośnych na czynniki, które mogą doprowadzić do zanieczyszczenia wód podziemnych. Zwrócono uwagę na trudności i wymagania wobec dokumentowania hydrogeologicznego, analizy i defi niowania podstaw oraz uwarunkowań prowadzenia ocen podatności wód podziemnych na zanieczyszczenia na terenach górniczych. Uzasadniając zakresem i zasięgiem wpływ czynników górniczych (rys. 1, 2, 3), które mogą powodować eskalację zmian w warstwie i systemie wodonośnym, zaproponowano wyróżnienie obszarów wpływów górnictwa podziemnego jako „infl uatora” zanieczyszczeń wprowadzając nową jakość do defi niowania, tzw. ognisk zanieczyszczenia. Nakreślono tryb postępowania w ocenie podatności wód podziemnych na zanieczyszczenia na terenach górniczych. Wskazano potrzebę opracowania wymagań dla odrębnego typu dokumentacji hydrogeologicznych dla obszarów czynnych i likwidowanych zakładów górniczych.

EN

In connection with the impact of underground mining in GZW on rock mass the authors put forward a proposal which concerns the change in attitude to the defi nition of susceptibility to contamination of ground waters as relative or absolute natural vulnerability, considered aquiferous system natural sensitivity on factors which may lead to contamination of ground waters. Attention was paid to hurdlers and requirements on providing hydrogeological documentation, testing as well as fundaments and determinants of the assessesment of susceptibility to contamination of ground waters in mining areas. Basing on the scope and range of the impact of mining factors, which may be the reason for the escalation of changes in the aquiferous layer and system, the distinction of impact area in underground mining was proposed, as the ‘infl ator’ of contamination by introducing higher quality in the defi nition of so called focuses of contamination. A procedure for the assessment of susceptibility to contamination of ground waters in mining areas was outlined as well as a necessity for defi ning new requirements on a seperate type of hydrological documentation for active and closed mining enterprises was indicated.

6

Wartości młodzieży niewidomej w aspekcie społecznym i lingwistycznym

63%

Kuczyńska-Kwapisz J. , Rybińska J.

|

2017

|

nr 1(22)

39-54

PL

Artykuł podejmuje temat wzajemnych zależności pomiędzy całkowitym zaburzeniem widzenia a hierarchią wartości niewidomej młodzieży. Rozważania ujęte w tekście dotyczą perspektywy społecznej i lingwistycznej. Celem artykułu jest odpowiedź na pytanie, jakie wartości niewidoma młodzież deklaruje jako najwyżej cenione, czym te preferencje uzasadnia oraz jak rozumie nazwy wybranych wartości. Podstawą przeprowadzonej analizy są wyniki wywiadu diagnostycznego przeprowadzonego w Ośrodku Szkolno-Wychowawczym w Laskach, w grupie uczniów gimnazjum i liceum. Analiza materiału badawczego przynosi przekonanie o wysokiej kompetencji aksjologicznej niewidomej młodzieży i zarysowuje pozytywny obraz świata wartości badanych. Niewidoma młodzież dodatnio waloryzuje wartości afiliacyjne, wartości związane z samorozwojem, przezwyciężaniem trudności i osiągnięciem obranego celu. W warstwie lingwistycznej mentalne wyobrażenia definiowanych wartości mieszczą się w ramach definicji słownikowych, jak również ujawniają cechy istotne dla badanych, kluczowe dla ich postrzegania danego pojęcia. Weryfikacja hipotezy badawczej przynosi częściowe przekonanie o wpływie niepełnosprawności na hierarchię wartości osób niewidomych.

EN

This article discusses the relationships between vision disturbances and the hierarchy of values in blind teenagers, analysing the matter from a social and linguistic perspective. The purpose of this article is to provide an answer to the question: what values do blind teenagers declare to be the most valued, what is the justification for those preferences and how do they understand the names of the values they provide. Results of a diagnostic interview carried out at the Special Purpose School and Education Center in Laski among secondary school and high school students are used as the base for the analysis. Analysing the research material brings the conclusion that there is a high level of axiological competence in blind teenagers and outlines a positive image of the world of studied values. Blind teenagers also cherish affiliative values, values related to selfdevelopment, overcoming obstacles and attaining the set goal. In the linguistic aspect the mental constructs of the values defined fit in with dictionary definitions but also reveal important features of the respondents, which are key for their perception of a particular notion. A verification of the research hypothesis brings about a partial conviction of the impact disability has on the value hierarchy of the blind.

7

Słownik ilustrowany języka polskiego M. Arcta jako dzieło popularnonaukowe 1. połowy XX wieku

63%

Kasza M.

|

tom 92

|

nr 1

43–54

PL

Przedmiotem niniejszego artykułu jest Słownik ilustrowany języka polskiego M. Arcta jako dzieło popularnonaukowe pierwszej połowy XX wieku. Autorka przedstawia pokrótce autora dzieła, historię wydań słownika oraz jego strukturę i charakter. Następnie uwzględnia także opinie na temat słownika we współczesnej literaturze językoznawczej. Badawcza część pracy poświęcona jest metodom definiowania nazw roślin i zwierząt pod kątem cech popularnonaukowych. Analiza obejmuje najczęstsze składniki definicji, a także zwraca uwagę na rolę ilustracji obrazkowych w definicjach językowych. Analiza dzieła z pierwszej połowy XX w. została oparta na współczesnych teoriach metaleksykograficznych i semantycznych.

EN

The main subject of the article is The Illustrated Dictionary of Polish Language by M. Arct as a work of popular science from the first half of the twentieth century. It briefly presents the author of the dictionary, the history of editions, its structure and character. Besides, opinions concerning the dictionary in contemporary linguistic literature are also included. The research part of the article is devoted to the methods of defining the names of plants and animals with regard to popular science properties. The analysis contains the most popular elements of definitions and takes notice of the meaning of illustrations in linguistic definitions. The analysis of the dictionary from the first half of the twentieth century has been based on contemporary meta-lexicographical and semantic theories.

8

O interiekcjach kaszubskich w perspektywie leksykograficznej

63%

Kaszewski M.

|

tom 19

163-180

EN

The subject of this sketch is the status of the class of interjections in the Kashubian language, the role of interjections in the linguistic awareness of the Kashubian lexicographers, methods of defining these units in three dictionary sources, their characteristics, and an attempt at typology.

PL

Przedmiotem szkicu jest status klasy interiekcji w języku kaszubskim, miejsce wykrzykników w świadomości lingwistycznej kaszubskich leksykografów, metody opisu tych jednostek w trzech źródłach słownikowych, ich zróżnicowanie oraz próba typologii.

9

Marginalia to the new edition of Bogusław Wolniewicz’s 'Things and Facts'

32%

Jadacki J. , Jadacki J.

|

nr 1