Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Decentralizacja przestrzenna publicznego szkolnictwa wyższego w Szwecji - zamierzenia a rzeczywiste efekty

100%

Bajerski A.

Nauka i Szkolnictwo Wyższe

|

2009

|

nr 1(33)

136-143

EN

Spatial decentralisation of tertiary education was among the most important processes contributing to the spread of tertiary education in Western Europę in the second half of the 20th century. The idea to establish new universities in areas deprived of tertiary education was seen as a democratisation tool for this level of education and for countries’ regional policies. It was hoped that the arrival of new universities in peripheral regions would improve access to tertiary education both in spatial and in social terms and will stimulate social development and economic growth. The case which has received most coverage in literaturę is the one of spatial decentralisation of tertiary education in Sweden, which began in 1970s. After more than 30 years sińce start of the Swedish tertiary education reform the actual outcomes of the changes can be assessed and this issue is addressed in the paper.

PL

Decentralizacja przestrzenna szkolnictwa wyższego byta jednym z najważniejszych procesów przyczyniających się do upowszechnienia edukacji wyższej w krajach Europy Zachodniej w drugiej połowie XX w. W lokalizacji nowych uczelni na terenach pozbawionych instytucji szkolnictwa wyższego upatrywano narzędzia demokratyzacji tego szkolnictwa oraz polityki regionalnej kraju. Liczono, że powstanie nowych uczelni w regionach peryferyjnych zwiększy dostępność szkolnictwa wyższego zarówno w wymiarze przestrzennym, jak i społecznym oraz pobudzi procesy rozwoju społeczno-gospodarczego. Najlepiej opisany w literaturze naukowej jest przypadek decentralizacji przestrzennej szkolnictwa wyższego w Szwecji, którą rozpoczęto w latach siedemdziesiątych XX w. Po ponad 30 latach od reformy szwedzkiego szkolnictwa wyższego można już w znacznym stopniu ocenić rzeczywiste efekty wprowadzonych zmian. Problem ten podjęto w niniejszym artykule.

2

Publiczny projekt repolonizacji i dekoncentracji - przyczyny, wątpliwości i konsekwencje

89%

Warzecha Ł.

Dyskurs & Dialog

|

2020

|

tom II

|

nr 3 (5)

23-34

EN

The media outlets in Poland should be owned by Poles – claims the ruling party, Law and Justice. However, no concrete, verifiable justification of this project has ever been presented. An analysis does not confirm the existence of any systemic correlation between foreign or domestic ownership of a medium and its editorial line. If „repolonisation” is carried out, it might have dire consequences for freedom of speech.

PL

Media w Polsce powinny być polską własnością – uważa partia rządząca. Uzasadnienie planu repolonizacji/dekoncentracji mediów kończy się jednak zawsze na ogólnikach. Analiza nie potwierdza istnienia żadnych systemowych zależności między linią medium a jego polską lub niepolską własnością, zaś przeprowadzenie repolonizacji/ dekoncentracji mogłoby mieć poważne negatywne konsekwencje dla wolności słowa.

3

Europeizacja administracji publicznej (kilka refleksji)

71%

Zacharko L. , Janik M.

Prawo

|

2019

|

nr 327

203-215

EN

The article is devoted to the identification and discussion of the challenges faced by the administration in respect to integration processes, the Europeanisation of public administration, but also the ever-stronger dynamics of the processes of globalization. In the light of this problem, the analysis covered, inter alia, models of the impact of European law on national law. The areas of the Europeanisation process were also indicated, showing the Europeanisation of public administration tasks in this regard. The considerations also concern the issue of agencies that are of interest to the so-called “Indirect administration”.

4

Miejsce samorządu terytorialnego w systemie władzy publicznej w niektórych krajach Europy Zachodniej

71%

Zborowska K.

Roczniki Nauk Społecznych

|

2003

|

tom 31

|

nr 1

213-234

EN

Centralization and decentralization are two complementary conceptions. If we want to have democracy we need them both. Generally in most of the countries of Western Europe we have centralization and decentralisation working together. Most governments prefer centralization but decentralization is the best way to take care of even small villages. The aim of this article is to show influence of the conditions of political system. These conditions form different shapes of the local government which appear, especially for this analysis in selected countries of Western Europe: Grate Britain, France, Germany, Italy and Switzerland.

5

Social, demographic and settlement transformations in the coastal agglomerations

71%

Rydz E.

Baltic Coastal Zone. Journal of Ecology and Protection of the Coastline

|

2008

|

tom 12

EN

Deep and multi-level economic transformations that occurred in the cities and rural areas caused profound changes in the demographic structures. The problems connected with the issue of the demographic transformations in the cities, especially those big ones, such as agglomerations or metropolises, have remained a subject of numerous geographic, demographic or sociologic studies in the post-war period. It was a result of a high concentration of population in the analyzed units, their economic position and the role they played in the settlement network of a country. The main purpose of the present paper is to define the general mechanisms of social, demographic and set-tlement transformations in the coastal agglomerations, being developed and influenced by various factors influencing development patterns of their inner zones. The author analyzed the changes of demographic and social structures recorded between 1988 and 2006 and accommodation re-sources. Analyzing the changes of population patterns by their inner spatial structure, the author discovered an increasing number of inhabitants recorded in each zone, however generally more dynamic development patterns characterized the urbanized zones (Fig. 1). The author also re-corded considerable changes of accommodation resources increase concerning their general and ownership structure during the analyzed period (1988-2006). Estimation of demographic transfor-mation factors including concepts of natural increase and migration rate is considered an essential element in conducting the research on population dynamics (Fig. 3 and Fig. 4). The observed ten-dencies of population’s structures were also recorded in economic groups (population in pre-production, production and post-production age). Generally the author observes a significant in-crease of people in production and post-production age. The number of children and teenagers un-der 18 has considerably decreased – pre-production group (Fig. 5).

PL

Powstanie aglomeracji miejskich jest wynikiem terytorialnego rozszerzenia funkcji zespołu miast i strefy podmiejskiej, stanowią one w pewnym sensie region ekonomiczny o istotnym, względnie trwałym domknięciu gospodarki. W funkcjonalno-przestrzennym układzie aglomeracji wyróżnia się zazwyczaj obszar węzłowy (strefę centralną) oraz strefę zurbanizowaną i strefę urbanizującą się. W niniejszym opracowaniu do analizy przemian demograficznych przyjęto stan ludności w poszczególnych strefach za lata 1960-2006 według ich granic z 1983 r. Rozwój ludności w omawianych 46 latach doprowadził do skupienia się na obszarze aglomeracji nadmorskich 1826600 osób. Oznacza to, że na powierzchni 4094 km2 zajmowanej przez aglomeracje gdańską i szczecińską koncentrowało się około 47,0% ogólnego zaludnienia regionów nadmorskich. Rozpatrując zmiany zaludnienia przez pryzmat wewnętrznej struktury przestrzennej w poszczególnych strefach, obserwuje się wzrost liczby mieszkańców w każdej z nich, przy czym w skali ogólnej bardziej dynamiczny rozwój charakteryzował strefy zurbanizowane. Biorąc za podstawę przyrost naturalny i salda migracji poszczególnych jednostek administracyjnych dokonano ich typologii, wykorzystując metodę J.W. Webba (1963). Z dokonanej analizy wynika, że część miast i gmin prezentowanych aglomeracji zmieniła swoje położenie typologiczne. W analizowanym okresie nastąpiły również dość istotne zmiany struktury płci i wieku mieszkańców aglomeracji. Obserwowane tendencje zmian w zakresie starzenia się ludności potwierdzają również obliczone dla prezentowanych aglomeracji udziały procentowe ludności według grup ekonomicznych. Wyraźnie zmniejszył się udział dzieci i młodzieży w wieku poniżej 18 lat (grupa przedprodukcyjna). Proces zmian systemowych spowodował również zróżnicowanie warunków życia na terenie badanych aglomeracji. Obok omawianych w artykule pozytywnych zmian, występujące rozwarstwienie społeczeństwa spowodowało również powstanie obszarów biedy i bezrobocia. Wyniki przeprowadzonych badań wskazują, że w okresie transformacji systemowej (lata 1989-2006) nastąpiły dość istotne zmiany w zakresie rozwoju ludności poszczególnych stref wewnętrznych aglomeracji, miejsca zamieszkania, a także struktury wieku poszczególnych jednostek położonych na obszarze stanowiących przedmiot badań aglomeracji.

6

Dekoncentracja przestrzenna a zmiany zróżnicowania budżetów gmin w obszarach oddziaływania dużych miast w Polsce

71%

Smutek J.

|

EN

The article attempts to explore the relationship between the level of spatial deconcentration and the level of spatial inequality in the budgets of communes found within the boundaries of functional areas of large cities in Poland. The study was conducted for twelve major cities indentified in The N ational Spatial Development Plan for 2030. C ities included in the survey are : Warsaw, C racow, Tricity ( Gdańsk, Sopot, Gdynia ), Łódź, Wrocław, Poznań, Szczecin, Lublin, Rzeszów, Białystok, Bydgoszcz and Toruń. The study covers the period from 2001 to 2010. The analysis was conducted at the commune level and concerned different categories of commune revenues and expenditures. The level of spatial concentration was measured by using two indicators : standard distance and the Gini index calculated in relation to the area of communes. Spatial inequality was measured by the Gini index in relation to the number of inhabitants. A correlation has been identified for the following categories : current expenditures, expenditures on transportation and communication, health expenditures, personal income tax appropriated for communes, and various subsidies from the national budget. The research results confirm the influence of the spatial deconcentration of commune budgets at the level of spatial inequality. However, this is true only for selected budget categories, while no clear relationships were noted for other categories. The analysis of the above mentioned relationships shows significant differentiation in the types of impact of spatial deconcentration on the level of inequality between communes within functional areas.

7

Wszystko, co złe, to reforma. O utracie statusu miasta wojewódzkiego w dyskursie kaliszan

71%

Krysiński D.

|

2013

|

tom 62

|

nr 4

25 - 42

PL

Reforma terytorialnej organizacji kraju z 1999 r. spowodowała odebranie kilkudziesięciu miastom statusu wojewódzkiego, co niejednokrotnie spotykało się ze sprzeciwem ich mieszkańców, którzy obawiali się, że takie zmiany mogą spowodować we wspomnianych ośrodkach regres na polu gospodarczym. Artykuł pokazuje na przykładzie kaliszan, że sprzeciw ten był charakterystyczny nie tylko dla okresu wprowadzania reformy. Utrzymuje się on bowiem do dzisiaj, mając potwierdzać obawy powstałe w 1999 r. W tekście zostały zaprezentowane powody uzasadniające – zdaniem badanych – nieustającą krytykę ostatniej reformy administracyjnej. Systematyzacja wypowiedzi reprezentantów różnych grup mieszkańców Kalisza (przedsiębiorców, polityków, liderów lokalnych oraz zwykłych mieszkańców) pozwoliła wyodrębnić argumenty odwołujące się do kondycji gospodarczej miasta, polityki instytucji wojewódzkich, symbolicznej roli statusu wojewódzkiego oraz utrudnień, które miały się pojawić na skutek przekształceń instytucjonalnych. We wszystkich tych kategoriach kaliszanie dostrzegają negatywny wpływ reformy, mający się przejawiać w postępującej degradacji miasta. Artykuł pokazuje również, że jeden z podstawowych celów reformy, czyli budowanie samorządności, nie jest dla mieszkańców byłych miast wojewódzkich dostateczną rekompensatą. Podsumowanie rozważań stanowi natomiast refleksja na temat specyfiki wysuwanych argumentów, ujawniającej rozbieżność między poglądami a osobistym doświadczeniem rozmówców.

EN

Administrative reform conducted in 1999 in Poland took away a province status from many Polish cities. That decision entailed protests of their inhabitants, according to whom it might have caused economical regress in towns. The case of Kalisz inhabitants presented in this article reveals that the opposition to the changes was not only characteristic to the moment of reform. The malevolence is still intense, confirming rightness of 1999 protests. The said article introduces a point of view of the research subjects and demonstrates the reasons of their continuous critique. A systematization of different opinions expressed by the representatives of different Kalisz social groups (traders, local politicians, local leaders an ordinary people) enabled the researchers to determine the reasons referring to: the economic condition of the town, new Wielkopolska province financial policy, symbolic role of a status of province, and difficulties resulted from a transformation of administrative institutions. According to the residents the reform has had a negative influence on all those categories reflected in a progressive degradation of Kalisz. As stated in the article the basic foundation of the reform associated with building strong local-governments does not constitute a sufficient and attractive compensation to the inhabitants. The summary of the article is based on a reflection on specificity of the obtained results revealing discrepancy between the opinion of the respondents and their actual experience.