Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Inność kulturowa w reportażach Ryszarda Kapuścińskiegoi ich rosyjskich przekładach

100%

Mocarz-Kleindienst M.

|

nr 21

217-224

EN

Cultural otherness is an inherent feature of the literary genre of reportage. It is perceived as a cognitive value due to the presence of culturally marked elements. Hence, a preferable term is “otherness” than “strangeness”. Frequently, cultural otherness is accompanied by linguistic otherness, thanks to direct borrowings used both in source and translated texts. The subjects of perceiving and consciously creating otherness are the author of the reportage and the target reader projected by him, expecting to gain interesting information about the part of reality which is the object of the reporter’s description. In the process of translation, the translator also becomes an additional subject as the recipient of the source text and the author of the translation. The positive approach towards reception of otherness in Kapuścinski’s reportages as well as the way of presentation of such phenonema in the studied texts (through the use of explication) makes translators use exotisation as a well-thought-out strategy

2

Gościnność jako wartość w rozwoju młodego człowieka na przykładzie współczesnej literatury polskiej dla dzieci i młodzieży

87%

Józefowicz A.

|

tom 10

|

nr 2

137-150

EN

Considering the educational value of the category of „hospitality”, I made attempts to a critical reflection on this issue in recent Polish literature for the young audience. The analysis has been subjected the prose in which the issue of hospitality takes on different meanings. First of all is mentioned of hospitality in dimension of culinary and sociosociable, in the sense of kind treat the „food and drink” (the most common understanding of hospitality, when care of the our neighbor is expressed through common eating the prepared food). Secondly is mentioned of hospitality in dimension of family, in the sense of hosting adult children. In this dimension I drew attention to first difficult relationship with the adopted child, when parents start by hosting it, to create a common nest. There is also one more understanding of hospitality, very timely in the current socio-political situation, the intensifying law concerning ethnic and religious minorities in Western Europe, the understanding of hospitality in aspect of cultural, the hospitality to the „other” – culturally different.

3

Wiedza o kulturze kluczem do rozumienia i interpretacji tekstu literackiego we współczesnej praktyce dydaktycznej

51%

Greń-Kulesza J.

|

nr 7: Słowianoznawstwo

109-121

PL

Artykuł jest poświęcony roli wiedzy na temat kultury rosyjskiej, którą traktuję jako warunek konieczny do właściwego rozumienia i interpretacji tekstów literackich. Ponieważ „myślimy o sobie w kategoriach własnej kultury” (A. Guriewicz), istotne jest, aby student miał wiedzę na temat kontekstu kulturowego, w jakim rozwijała się i funkcjonowała literatura rosyjska na przestrzeni wieków. Kulturowe kompetencje powinny wypływać z wiedzy dotyczącej kulturotwórczej roli prawosławia, historii Rosji oraz specyfiki jej życia społeczno-politycznego. Wymienione czynniki zdeterminowały rozwój określonych kategorii kulturowych (cierpienie i ofiara, los, przestrzeń, Wschód i Zachód, soborowość, prawo i inne), tworzących właściwy dla rosyjskiej kultury „układ współrzędnych”, zgodnie z którym uczestnicy wschodniego kręgu kulturowego postrzegają, rozumieją, definiują i doświadczają otaczającą ich rzeczywistość. Najwierniejszy jej obraz przedstawia literatura, której lektura powinna zawierać świadomość odmienności kulturowej poznawanych tekstów oraz umiejętność wskazania, rozumienia i interpretacji zgodnej z „kulturowym DNA”. Taki ogląd literatury umożliwia tzw. kulturowy zwrot teorii, wzbogacający literaturoznawstwo o nowe języki, dzięki którym literaturę można czytać na nowo i interpretować ją w różnych kontekstach.

RU

Статья посвящается вопросу роли культурного контекста в процессе чтения, понимания и интерпретации текстов русской литературы. А. Гуревич считает, что «думаем о себе в категориях собственной культуры», поэтому студент должен знать культурные условия, в которых развивалась и функционировала русская литература на протяжении веков. Итак, студент должен осознавать и учитывать особую роль и значение православия в истории России, а также в формировании её общественно-политической и культурной жизни. Определяющая роль православия отразилась в культурных категориях (страдание и жертва, судьба, пространство, соборность, право, Восток-Запад и др.), которые создали определённую «систему координат», при помощи которой русские воспринимают окружающую их действительность. Литература, отражающая духовный, интеллектуальный и исторический опыт народа, даёт студенту возможность погрузиться в другое культурное пространство, узнать его «культурную ДНК». Современный подход к анализу литературного произведения должен учитывать широкий культурный фон (антропологическую, общественную, этническую перспективу художественного текста), и является возможным благодаря т.н. «культурному повороту», который значительно обогащает литературоведение и открывает новую перспективу для дидактического процесса.

EN

The article discusses a function of Russian culture studies, which is in my opinion, the necessary condition for proper understanding and interpreting literary texts. As we „think about ourselves in the categories of our own culture” (A. Guriewicz), it is crucial for a student to have knowldege on cultural context, in which Russian literature has been growing and functioning over the centuries. Cultural competences should come from the knowledge of culture producing of Ortodox Church, history of Russia and her social and political life. The presented factors determined the development of definite cultural categories (torment and sacrifice, fate, space, East and West, law and others), which form, for Russian culture, a proper „coordinate system”, according to which participants form the Eastern cultural sphere perceive, understand and define their reality. Literature presents the most accurate picture of it, and reading such literature should contain awarness of the texts’ cultural otherness and ability to point, to understand and to interpret them according to „cultural DNA”. Such literature perciving enables so-called cultural theory turn, enriching literary studies with new languages, thanks to which literature can be read and interpret in various contexts.