The following article deals with the idea of culture policy in Poland and the crucial role of the public financing of the culture. The author draws attention to the fact that public money often stimulates different types of pathologies in cultural institutions which results in linking culture with bureaucratic system. There is a key question which the author asks: why should we fund the culture? A major problem in Poland is the lack of universal access to the culture and therefore a priority for the state should be the program of digitization of cultural goods. Furthermore, the author considers the impact of public funding on the quality of the culture and alternative methods of financing such as subsidies for specific projects or crowdfunding.
The aim of the article is to examine whether the provisions on State aid apply to certain activities falling within the concept of “supporting culture and preserving cultural heritage” within the meaning of Article 107(3)(d) of the Treaty on the Functioning of the EU. The article stated that the provisions on State aid apply to activities in the sphere of culture and cultural heritage if the activities concern financing the enterprise from public funds. However, it is problematic in some cases to judge when this is the case. The article examines some decisions of the European Commission, as well as its later position expressed in the document Commission Notice on the notion of State aid as referred to in Article 107(1) of the Treaty on the Functioning of the European Union.
PL
Przedmiotem artykułu jest zbadanie, czy przepisy o pomocy publicznej znajdują zastosowanie do niektórych działań mieszczących się w pojęciu „wspierania kultury i zachowania dziedzictwa kulturowego” w rozumieniu art. 107 ust. 3 lit. d Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej. W pracy ustalono, że do działań w sferze kultury i dziedzictwa kulturowego stosuje się przepisy dotyczące pomocy publicznej, jeżeli działania dotyczą finansowania ze środków publicznych przedsiębiorstwa. Problematyczna jest jednak w niektórych przypadkach ocena, kiedy taka sytuacja ma miejsce. W artykule poddano badaniu niektóre decyzje Komisji Europejskiej, a także jej późniejsze stanowisko wyrażone w dokumencie Zawiadomienie Komisji w sprawie pojęcia pomocy państwa w rozumieniu art. 107 ust. 1 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej
In this paper I addressed the issue of the engagement of museums in climate change. The problem of climate change is so important in the current social context that, despite its difficult political connotations, it cannot be ignored by museums, especially if we consider a museum as an element of a public sphere. Climate change is a challenge in 21st century. Climate change will present challenges that are of long-term nature, multidimensional and global phenomenon. It could impact directly on museums. I assume museums can provide a safe place for dialogue around climate change. Museums can also inform publics about the science of climate change and help to equip people with knowledge, shape their attitudes and behaviour, and strengthen the mechanism of participation. Potential barriers in effective communication could be the problem of uncertainty of our knowledge about climate change, scientific discourse in the process of communication and getting visitors involved.
The subject of the analysis in the article is the participation of the local government administration in running a cultural institution. The situation in the Podlaskie voivodship has been analyzed on a nationwide basis. The main problems focus on the principles and methods of financing cultural institutions by regional self-government and various ways of obtaining additional, extra-budgetary funding for their activities, especially from Ministry of Culture and National Heritage and the European Union. The author points to spatial, social, and financial diversification related to the access to cultural events and participation in them using the example of Podlaskie voivodship. He propounds greater professionalisation related to running cultural institutions at the level of the voivodship as well as conducting pro-development cultural policy by local government units. He also stresses the need for activating local and regional communities in connection with cultural events and participation in organizing them. Participation in culture at the local and regional level and prudent government policy in this area are the foundation for building a strong social and regional identity.
PL
Przedmiotem analizy w artykule jest udział administracji jednostek samorządu terytorialnego w prowadzeniu instytucji kultury. Na tle ogólnopolskim przeanalizowana została sytuacja w województwie podlaskim. Główne zagadnienia opracowania to zasady i metody finansowania instytucji kultury przez regionalny samorząd terytorialny oraz różne sposoby pozyskiwania przez instytucje kultury dodatkowego, pozabudżetowego dofinansowania ich działalności, szczególnie ze środków pochodzących z budżetu Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz Unii Europejskiej. Autor wskazuje na zróżnicowanie przestrzenne, społeczne i finansowe związane z dostępem do wydarzeń kulturalnych i uczestnictwem w nich na przykładzie województwa podlaskiego. Postuluje większą profesjonalizację zarządzania instytucjami kultury na szczeblu województwa oraz prowadzenie prorozwojowej polityki kulturalnej przez jednostki samorządu terytorialnego. Akcentuje również konieczność aktywizowania lokalnych i regionalnych społeczności w związku z wydarzeniami kulturalnymi i współuczestniczenia mieszkańców w ich organizowaniu. Uczestnictwo w kulturze na poziomie lokalnym i regionalnym oraz rozważna polityka władz w tym zakresie są podstawą budowania silnych więzi społecznych i tożsamości regionalnej mieszkańców.
This article discusses the issue of application of the VAT pro rata proportion in cultural institutions. The authors discuss the judgment of the Supreme Administrative Court of 8 July 2020 (I FSK 473/18) and present arguments supporting the thesis that a cultural institution is not obliged to use this mechanism in its VAT settlements.
PL
W niniejszym artykule autorzy poruszają kwestię stosowania prewspółczynnika VAT w instytucjach kultury. Omawiają wyrok NSA z dnia 8 lipca 2020 r. (I FSK 473/18)1 i prezentują argumenty przemawiające za tezą, że instytucja kultury nie jest zobligowana do stosowania tego mechanizmu w swoich rozliczeniach VAT.
The process of acquiring objects by cultural institutions, as necessary for the implementation of their basic task, which is collecting collections, often takes place through the purchase of works by way of sale agreements from natural persons who are their creators. Due to the needs of cultural institutions, in practice, it is possible to identify a pattern in which the contract of sale of things is accompanied by a contract of free transfer of proprietary copyrights to works fixed in things. This mixed civil law contract, combining elements of a sales contract and a contract that transfers proprietary copyrights, entails numerous tax consequences, which have been analyzed in this article.
PL
Proces pozyskania obiektów przez instytucje kultury, jako konieczny do realizacji podstawowego ich zadania, jakim jest gromadzenie zbiorów, odbywa się często poprzez nabywanie dzieł w drodze umów sprzedaży od osób fizycznych, będących ich twórcami. Ze względu na potrzeby instytucji kultury w praktyce zidentyfikować można schemat, w którym umowie sprzedaży rzeczy towarzyszy umowa nieodpłatnego przeniesienia majątkowych praw autorskich do utworów utrwalonych w rzeczach. Ta mieszana umowa cywilnoprawna, łącząca w sobie elementy umowy sprzedaży oraz umowy przenoszącej autorskie prawa majątkowe, pociąga za liczne konsekwencje podatkowe, które zostały poddane analizie w niniejszym artykule.
Purpose: The aim of the paper is to analyze the role of museums as specific entities of the cultural market in shaping the region brand. Methodology: The paper presents the results of a case study and desk research, regarding the role of museums in building the image of the Lower Silesian Voivodeship, supplemented with selected results of quantitative and qualitative own research. Findings: The analysis showed that increasing the role of museums in building the region brand is in the best interest of both parties and that there are many cooperation methods for museums and regions that bring real benefits. Practical implications: Looking for a model of cooperation that will be beneficial for both the region and museums and their brands is therefore crucial. Originality/value: According to the author knowledge, the paper is one of the very first attempts to identify the role of museums in creating the region brand.
8
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Budowa Centrum Nauki Kopernik w Warszawie wzbudza ogromne zainteresowanie w całym kraju. Będzie to pierwsza w Polsce instytucja kultury, upowszechniająca osiągnięcia nauki i techniki i wyjaśniająca naturę toczących się wokół nas procesów pry pomocy interaktywnych urządzeń i eksponatów. Do takich funkcji musi być dostosowany budynek Centrum, dlatego będzie on pod wieloma względami wyjątkowy. Już teraz zadziwia oryginalną architekturą, nowatorskimi rozwiązaniami technicznymi i doborem niestosowanych dotąd w Polsce materiałów wykończeniowych. Jego wykonawca jest firma Warbud SA.
The text concerns scientific publishing series “Biblioteka XX vek”, initiated in 1971 by Ivan Colović, Serbian anthropologist and publicist. During 50 years it has become an important cultural institution, which, due to its commitment to the current political and ideological affairs, gained a special role during the breakup of socialist Yugoslavia and then in terms of system transformation. In the 1990s it was an independent platform for the exchange of ideas, an ideological alternative to the nationalist regime, space for its deconstruction and criticism. “Biblioteka XX vek” takes part in animating intellectual Yugosphere − it consolidates the society of authors from former Yugoslav countries around such topics as: the memory of communism, Europeanisation of the Balkans, course and consequences of the transformation. The series paved the way for modern humanistic thought and modern scientific discourse in Serbia as well as supported these processes also in the ex-Yugoslav countries.
W coraz bardziej zróżnicowanym świecie otwartość na odmienność staje się priorytetowa. Odmienność ta może być rozumiana szeroko. Może odnosić się do osób z obcym bagażem kulturowym, innymi zasobami kulturowymi czy ich niedoborem. Może dotyczyć także jednostek czy całych grup wykazujących specjalne potrzeby. Otwarcie na potrzeby takich osób i edukowanie społeczeństwa w tym zakresie należy do jednego z wielu zadań instytucji kultury. Potrzeba czynienia instytucji bardziej dostępną staje się coraz większym wyzwaniem dla jej pracowników. W tekście został podjęty problem dostosowywania instytucji kultury do wymogów ustawodawczych wprowadzonych przez ustawę z dnia 19.07.2019 r. o zapewnianiu dostępności osobom ze szczególnymi potrzebami (Dz.U. 2020, poz. 1062) oraz ustawę z dnia 4.04.2019 r. o dostępności cyfrowej stron internetowych i aplikacji mobilnych podmiotów publicznych (Dz.U. 2019, poz. 848). Zagadnienie to zostało rozpatrzone w oparciu o wyniki badań przeprowadzonych metodą studium przypadku w Muzeum Śląska Cieszyńskiego w Cieszynie. W prowadzonych badaniach pod uwagę wzięto dostępność architektoniczną, komunikacyjno-informacyjną i cyfrową. Analizie poddano wywiady przeprowadzone z pracownikami muzeum. W tekście została podjęta próba odpowiedzi na pytanie o ocenę dostępności badanej jednostki zarówno z perspektywy zwiedzającego (obserwacja uczestnicząca), jak i pracowników.
EN
In the increasingly diversified world, openness to difference becomes a priority. This difference can be understood broadly. It may refer to people with foreign cultural experiences, with other cultural resources or with their shortage. It may also concern individuals or entire groups with special needs. Opening to the needs of such people and educating the society in this regard is one of the many tasks of cultural institutions. The need to make an institution more accessible is becoming a constantly growing challenge for its employees. The text addresses the problem of adapting cultural institutions to the legislative requirements introduced by the Act of 19th July 2019 on ensuring accessibility to people with special needs and the Act of 4th April 2019 on the digital accessibility of websites and mobile applications of public entities. This issue was discussed in reference to the research results obtained with the use of the case study method in the research conducted in the Museum of Cieszyn Silesia in Cieszyn. What was taken into account in those studies was architectural, communication-information and digital accessibility. The interviews conducted with museum employees were analysed.